Öncelikle ben İzmir Ekonomi Üniversitesi’nden geliyorum. İsmim Aslı Sosyoloji bölümü öğrencisiyim. Turizmin esnaf üzerindeki etkisi hakkında bir araştırma yapıyorum. Kısaca biraz kendinizden bahseder misiniz? İsmim Ali 22 yaşındayım bende öğrenciyim Samsun 19 Mayıs üniversitesinde. Sizde 93 lüsünüz? Evet. Soy isim neydi? Altay. Evet devam edin siz. Burada abimin yanında yardımcı oluyorum. Şu anda okulunuz yok mu? Okulum var ama dondurdum ileriki yıl devam edeceğim. Biraz hocalarla sorunum oldu. Bölüm neydi? Bölüm bilgisayar programcılığı. Evet. Başka bir şey yok anlatacağım. Abiniz buranın sahibi. Evet. Buralı mısınız? Hayır Selçukluyum. Eviniz burada değil o zaman Selçuk’ta. Evet Selçuk’ta. Abiniz buradan farklı bir işle mi uğraşıyor peki? Yok, abim de burayı işletiyor oda Selçuk ta oturuyor buraya gidip geliyoruz işte sabah açıyoruz akşam kapatıyoruz. Aile iş yeri galiba? Aile işyeri evet. Kiracısınız? Kiracıyız. Zaten bizim 3 tane şubemiz var Şirince’ de. Kaplan Kır olarak. Şirince’ nin tek ailevi üreticisi ve satıcısı biziz. Diğerleri belli fabrikaların ürünlerini satıyorlar. Hatta tüm ürünlerimizin patenti bize ait. Başka yerde bulamayacakları bir ürün. Anladım. Şirince’ de esnaflık yapmaya nasıl karar verdiniz peki? Ben abimin yardımıyla burada başladım. Normalde ben okuyordum işte sporla uğraşıyordum. Ailecek böyle bir şeye karar vermenizdeki sebep? Neden Şirince ya da sonuçta Selçuk tada yapılabilirdi. Turizme daha elverişli olduğu için. Turizmin içindeyiz. Yani Selçuk ta yapmayıp da burada yapmanızın sebebi? Burası turizme daha elverişli olduğu için Selçuk ta bu kadar turizm potansiyeli yok o yüzden. Peki, yerli turistten mi daha çok ilgi alıyorsunuz yoksa yabancı turistten mi? Yerli turistten daha çok ilgi alıyoruz. Yerli turistten? Evet. Peki, sonuçta yabancı turist şaraba yatkındır ve onların ilgi alanıdır yerliden nasıl bu kadar ilgi alıyorsunuz? Benim şu an görüş açım yerli turist daha çok. Bakış açısı daha iyi alkole. Turizmin son yıllarda artmış olması esnaflar ararsı rekabeti nasıl etkiliyor? Mesela çok fazla şarapçı var burada. Bizi etkilemiyor bizim ürünlerimizi bilen biliyor zaten bide orjinal olduğu için yani ağzının tadını bilen buraya geliyor. Yani atıyorum birazcık merkeze uzaksınız anladığım kadarıyla ama merkeziniz içerde de var galiba diğer 3 şube. Zaten 3 şubemiz var bizim biri Şirince köyü nün girişinde biri kapalı çarşının sonunda biride burada merkez zaten şurası meydan olarak biliniyor. Lokasyon olarak bakıldığında o zaman en iyi siz tarif edebilirsiniz rekabeti atıyorum yanınızda şarapçı varsa onunla rekabetiniz var mı? Bizim rekabetimiz yok valla komşu olduğumuz için elimizden geldiğince birbirimizi kırmamaya çalışıyoruz ilişkilerimi<de çok iyi burada. Anladım, anladım. Peki satışlarda mevsim etkisi var mı nasıl? Tabi, şimdi yaz sezonunda okullar tatil olduğunda falan aileler daha çok talep burayı. Ama kış sezonunda ise turist daha çok geliyor. Yabancı turist? Tabi yabancı turist. Ama genelde yaz sezonu daha yoğun oluyor. Sizin açınızdan hangisi daha iyi oluyor peki? Yaz sezonu. Ürünlerin fiyatlarını neye göre belirliyorsunuz peki? Bizim ürünlerimizin fiyatı zaten, satış fiyatımızın yarısı vergiye gidiyor. Bazı meyvelerin pahalı olmasının sebebi de haldeki kiloların fiyatı. Yani ürünlere göre mi fiyat belirliyorsunuz. Evet. Peki, atıyorum bir şarap çok fazla satılıyorsa o şarabın fiyatıyla oynama yapıyor musunuz? Yok hayır. Yapmıyorsunuz. Evet. Mesela bir turist geldi bir şaraptan çok fazla istedi yada atıyorum farklı bir şey? Fiyat aynı değişmiyor. Ürünlere göre kesinlikle. Evet, ürünlere göre. Tamam. Turizmin gelişmesinden sonra satışlarınızda ne gibi bir değişiklik oldu? Ne kadar çok rehavet görürsek o kadar daha çok satış oluyor. Artış bunla doğru orantılı yani? Aynen doğru orantılı. Ama bazen de boş kalabalık olabiliyor yani. Sadece tatmak için gelenler gibi mi? Evet. Ama onu anlıyorsunuz zaten zamanla anlaşılıyor. Anladım. Peki, sizce Şirince’ nin turistik bir yer olması esnafı nasıl etkiliyor genel olarak bakıldığında? Turistik olması esnafı mutlu ediyor tabi alışveriş yapmalarına bağlı. Sizce mutlu ediyorlar mı? Mesela bazıları şey diyor mevsimsel geldikleri için turistler genelde ülkelerinden ucuz fiyata buraya geldikleri için burada da çok fazla alışveriş yapmıyorlar diyorlar. Şükür demeyi bilecekler. Bizim insanlarımız şükretmeyi bilmeyen bir insan. Memnun olmaları lazım yani kendilerinin istediğine bağlı. Evet kendileriyle doğru orantılı yani? Tabi. Anladım. Peki son yıllarda turizmin artması genel olarak burada nasıl bir değişime sebep oldu esnaf açısından değil de genel olarak? Genel olarak nasıl diyip size böyle bu turizme biraz daha isteği arttırdı. İnsanların turizme bakış açısı değişti yani. Gelir kapısı oldu insanlar için. Mesela atıyorum dışarıdan turist arttığı için dışarıdan buraya çalışmak için gelenlerin sayısını da arttırıyor değil mi? Evet artış oldu. Daha fazla talep gördü yani. Gelen turistler için ne gibi cazip fiyatlar sunuyorsunuz peki çekiciliği arttırmak için? Valla cazip fiyat zaten fiyatlarımız. Fiyat demeyelim de fırsat olarak atıyorum mesela bir alana bir bedava. Öyle bir kaymamız var belli bir sayıda alana bizden ikram oluyor. Yada geldiklerinde bir sunum hazırlayıp bütün şaraplarımızı tatma imkanı veriyoruz. Öyle bir değişikliğimiz oluyor. Anladım. Çalışma saatlerinizi neye göre belirliyorsunuz yada etkiliyor mu çalışma saatlerinizi. Tabi mesela gruplar oluyor sabah erken gelen gruplar dükkanı ona göre açıyoruz. Akşam yoğunluğa göre de kapatma saatimiz değişiyor. Yani turizm etkili oluyor? Tabi insanların buraya gelip gidişi etkili oluyor açılış kapanış saatlerinde. Genel olarak kaç oluyor saat ortalaması? Sabah 08:30 akşam şu aralar 20:00 20:30 ama yaz sezonunda 22:00 23:00 olabiliyor. Mesela kıyamet zamanı sabaha kadar açıktık sokaklar çünkü hep insan doluydu. Kalabalık mıydı söylendiği kadar? Yani iğne atsan yere düşmez diyelim. Çok farklı ya aşağıda da bir esnaf bomboştu buralar diyor kimse yoktu falan. O nasıl der alışveriş yapmadıkları için mesela onun sektörüne göre. Anladım. Burada da herhalde herkes ölüyoruz korkusuyla şarap mı içti? Evet yani sabaha kadar açıktık. Vay canına. Yabancı turistlerden aldığınız tepkiler nelerdir peki? Yabancıların şarap kültürü bizden daha iyi olduğu için genelde ben kendi adıma konuşayım ürünlerimizden tattıklarında yani memnun kalıyorlar alıyorlar da ve biraz daha damak zevkine düşkün oldukları için. Evet, genellikle yabancılar mı alıyor gerçi bunun cevabını vermiştiniz. Yerliler daha fazla. Peki, yabancı turistlerle iletişim kurmak için hangi yöntemleri kullanıyorsunuz? Genelde İngilizce. Biliyor musunuz? Çat pat satış yapmama yetecek kadar biliyorum. Turistik bir yerde çalışıyoruz işte bunun için gidip bununla ilgili eğitim alalım diyor musunuz? Zaten burada durdukça dili öğreniyorsun yani eğitim almana gerek yok. Biraz insanın kendisine bağlı o isterse yapar yani öğrenir illa bir eğitim almasına gerek yok. Anladım turistlerin yapmanızı istediği değişiklikleri ya da önerilerini dikkate alıyor musunuz? Atıyorum, şarap böyle daha iyi olabilir deyince ne yapıyorsunuz? Dikkate alıyoruz ama kalitemizden taviz vermiyoruz. Genelde bu şarap işi damak zevki olduğu için size güzel gelen şarap bana güzel gelmez. İşte mutlaka öneriler olacaktır bu konuda. Yani oluyor da ama onu değiştiremeyiz. Çünkü birine güzel gelip birine güzel gelmedi mi şimdi diğerine göre bir şey yaptın mı bu sefer diğer müşterimizden olabiliriz yani o var. Anladım. Kalitemiz aynı Turistlerin aldığı ürünlerden ekstra satış yapıyor musunuz? Atıyorum magnet satışı yapıyor musunuz kendi ürünleriniz dışında. Tabi şarap dışında mesela ev yapımı süt reçeli olsun müverçenin suyu olsun onlardan ikram edip denemelerini sağlıyoruz. Hoşlarına giderse onlardan da para kazanıyoruz yani. Anladım eklemek istediğiniz ya da sormak istediğiniz bir şey var mı? Yok teşekkürler. O zaman bende teşekkür ediyorum.