Bote ng Pag-asa

Naglalakbay na ang tao sa kalawakan. Milyong milya ang iniabante ng sibilisasyon mula nang gumagala pa ang mga sinaunang tao sa kagubatan para sa kanyang pagkain. Pero kung titingnan ang paghihikahos ng mayorya ng populasyon, parang hindi umusad, kahit isang pulgada, ang kalidad ng buhay. Sa mundong ating ginagalawan, iba-iba ang nakikita natin sa araw-araw. Maraming pagbabago ang ating naranasan at ilan sa mga ito ang nagpapatibay sa anumang meron tayo.

Ang bawat minuto ay nagiging oras…ang oras ay nagiging isang araw hanggang sa dumating ang isang linggo. Isang linggong maaring magbigay saya sa’yo o hindi kaya’y isang linggong puno ng pagsubok at kahirapan. Pero sa kabila ng mga ito ay nangingibabaw pa rin ang tibay ng ating loob pagdating sa pagsubok, lalong lalo na ang mga Pilipino.

Kilala ang mga Pilipino sa kanilang “tibay ng loob”. Matiisin…Hindi bumibigay sa panahon ng pagsubok. Higit sa buong buhay na ang tibay ng loob ng lolang si Narcisa Povadora, 68, nangangalakal ng bote at plastic para sa ikabubuhay niya. May siyam siyang anak ngunit halos lahat ng ito ay nagsipag-asawa na at hindi na siya sinusuportahan ng mga ito. Sa isang barung-barung na gawa sa kahoy ay masaya siyang naninirahan kasama niya sa bahay nila ang kanyang asawa na nahihirapan na rin sa paglalakad at ang kanyang apo na bata pa lamang ay iniwan na ng kanyang anak sa kanya. Makikita mo sa bahay na hindi ubod ng ganda at halos na laman doon ay mga bote, plastic at kahit mga dumi ng mga kalabaw ay pinagkikitaan na niya ng pera.

Bago paman sumikat ang araw ay abalang- abala na si Aling Sisa sa mga gawain niya. Sinisimulan niya ang umaga na nagsasaing ng kanin para sa agahan ng kanyang apo na nasa sekundarya na sa pag-aaral. Pagkatapos ay hinahanda na niya ang mga gamit ng kanyang apo. Kapag handa na papunta na sa paaralan ang kanyang apo ay sisimulan na naman niya ang paghahanda sa gagamitin niyang plastik at sisidlan para sa makukuha niyang mga bote. Sa pagsikat ng araw, pupuntahan niya ang mga karatig na bahay nila at nanghihingi ng mga bote ng plastik at kahit na nababasag. Minsan nga binibili na lamang niya iyon sa murang halaga . sa bawat katok niya sa bahay ay minsan hindi siya pinapansin ng mga taong kinakatukan niya. Halos nasa mga 10 o higit pa ang nakukuha niyang bote sa isang araw. Matapos niyang makuha ang mga ito ay sisimulan na naman niya itong linisin at patutuyuin at isa-isang ilalagay sa mga sako kasama na rito ang iba pang bote na nakalap niya sa isang linggo.

Sa pag-aayos niya sa mga boteng iyon nagtanong ako kay lola kung may pagsisisi ba siya sa naging buhay niya. “Wa man ko nagmahay day, Ok raman gihapon basta makakaon lang” aniya. “ Malipayon na man sad ko sa akong kinabuhi karon gud, tiguwang naman sad ko, wan a kayo koy kinahanglan basta makakaon lang kada adlaw”, dagdag pa niya.

Ilang minuto pa ang nakalipas ng natapos niya ang ginagawa niya. Dala dala ang kanyang itak, kahoy at plastic ay sinimulan niyang maglakad-lakad sa paligid upang kumuha ng mga dumi ng mga kalabaw na ibinebenta niya ang bawat sako sa halagang 35 piso. Kapag marami-rami ang mga nakuha niyang mga dumi ay sisimulan na naman niya itong pira-pirasohin para ilagay sa sako. Pero kapag wala siyang masyadong nakuha ay itatabi na muna niya ito. “ Ug wa man gani koy makuha nga tai sa baka day kay usahay suguon man sad ko na pang-ibton ang mga sagbot sa inyuha o dili ba sa ubang taw dayon suhulan ko ug 100 ang adlaw, usahay sad kay mangahoy na lang ko para pangsugnod namo ug di ba kay para ibaligya, mahalinan man sad ko usahay day pero wa man jud nay adlaw na di ko makakuha ug botilya” sabi niya ng tinanong ko kung paano pag wala siyang makalap na dumi o bote.

Takipsilim na na dumadating ang apo niya sa bahay nila na siyang isa sa dahilan sa pagsusumikap niya araw-araw. Sa tuwing dumadating ito ay tinutulungan naman siya nito sa mga gawaing bahay. Maagang natutulog si Aling Sisa dahil sa puyat at pagod sa buong araw. Ito rin ang kadalasang ginagawa niya at paikaot-ikot na pangyayari lang iyon. “Antuson nalang tani tanang kakapoy day, mao na man sad ni akong naandan, ug makakagraduate man gani akong apo puhon aw makaginhawa jud siguro mi ani, pero kahibaw ko ug nisalig jud ko niya day, lipay ug kontento na sad ko sa akong kinabuhi karon” sabi niya.

Sa pagsunod ko sa araw ni Aling Sisa, masasabi kong hindi madali ang buhay. Katulad niya, maraming paghihirap ang mararanasan mo sa pagsulong mo. Ika nga sa kasabihang ingles “Life ends when you stop struggling…Battle ends when you stop standing every time you fall… Hope ends when you don’t believe anymore.”