Panimula “Kabataan ang pag-asa ng bayan,” isang kasabihang halaw sa mahahalagang aral na iniwan ng ating pambansang bayani na si Dr. Jose P. Rizal. Sa panahon ngayon, kung saan ang lahat ay mabilis na nagbabago, tila bang unti-unting sumusunod sa agos ng panahon ang mga kabataan, partikular na ang mga estudyante. Hindi maikakailang karamihan sa mga estudyante ay nakaranas nang mandaya sa loob ng mahabang panahon ng kanilang pag-aaral, sa madaling salita ay mangopya. Dulot na rin ito marahil ng ilang mga bagay na nagnanakaw ng kanilang panahon na dapat sana ay nakalaan sa pag-aaral. Ano nga ba ang pandaraya o pangongopya? Ang pangongopya ay isang paraan ng pandaraya. Ito ay kadalasang makikita sa mga estudyante sa mga pagsusulit at maging sa mga takdang aralin. May iba’t ibang anyo ang pangongopya, ito ay ang paggamit ng kodigo, ang pagtatanong sa kaklase ng sagot sa pagsusulit, at ang pagbubukas ng libro o iba pang kagamitan na naglalaman ng sagot sa oras ng pagsusulit. Bukod sa pagsusulit, laganap rin ang pandaraya o pangongopya ng mga estudyante sa paggawa ng pamanahong papel, “plagiarism” naman ang tawag dito. Ito ay ang tuwirang pagkopya o paggaya sa nilalaman ng mga ito. Iba’t iba man ang taguri sa mga anyo at paraang inilahad, iisa lamang ang ipinahihiwatig ng mga ito, ang unti-unting pagkawala ng katapatan ng mga estudyante na kung tutuusin ay ito ang nararapat na una nilang natututunan. Iba’t iba ang naidudulot na epekto ng pandaraya o pangongopya sa mga estudyante tulad ng pagiging tamad sa pag-aaral, pagkasanay nila sa gawing ito na maaaring madala nila hanggang sa magkaroon na sila ng trabaho, at higit sa lahat, iisipin ng mga estudyante na normal lang na gawin ang bagay na ito. Madalas na ginagawa ang pangongopya sa oras ng pagsusulit at sa mga takdang aralin. Ang layunin na pagkakaroon ng mataas na marka at hindi pagbagsak marahil ang mga dahilan kung bakit ginagawa ito ng mga estudyante. Nagagawa nila ito upang maipakita sa kanilang mga magulang na nag-aaral sila sa pamamagitan ng pagkakaroon ng matataas na marka. Para sa mga mananaliksik, naoobserbahan nilang habang tumatagal na ginagawa ng mga estudyante ang bagay na ito ay lalo lamang silang nahahasa sa maling gawing ito, at mas lumalakas ang kanilang mga loob na gawin ito nang paulit-ulit nang walang takot. Ang pananaliksik na ito ay magiging makabuluhan sa mga sumusunod: Una, sa mga mag-aaral, sapagkat magbibigay impormasyon ito sa kanila sa kung papaano nila maiiwasan ang pandaraya o pangongopya at para na din malaman nila ang mga hindi magagandang maidudulot nito. Pangalawa ay sa mga guro, upang malaman o mas higit nilang maintindihan ang mga iba’t ibang dahilan ng mga mag-aaral kung bakit nagagawa ng mga ito ang mandaya sa oras man ng pagsusulit o sa paggawa ng mga takdang aralin. Ikatlo ay para sa mga magulang, kung saan mapagtatanto nila ang mga maaaring gawin upang masupil ang maling gawain ng kanilang mga anak. Ikaapat ay para sa mga susunod na mananaliksik na magsasagawa rin ng ganitong uri ng pananaliksik, maaari itong magsilbing gabay sa kanila. Ang dahilan ng pag-aaral sa talamak na pangongopya o pandaraya ng mga estudyante ay upang makahanap ng sagot kung paano ba ito matutuldukan at maturuan ang mga mag-aaral na maging tapat hindi lamang sa kanilang guro kung hindi sa kani-kanila na ring mga sarili. Isa pang dahilan ng mga mananaliksik sa pag-aaaral ng bagay na ito ay upang malaman ang rason kung bakit ginagawa ito ng mga estudyante at nang sa gayon ay mabigyang lunas ang bagay na ito na tila bang epidemyang mabilis na kumakalat. Layunin ng Pag-aaral Ang pag-aaral na ito na may pamagat na “Isyu ng Pandaraya/Pangongopya ng mga Estudyante” ay may layuning alamin ang karaniwang paraan/anyo ng pandaraya/pangongopya na kadalasang ginagamit ng mga mag-aaral; tukuyin ang karaniwang dahilan ng pandaraya ng mga mag-aaral; at ilahad ang posibleng paraan upang maiwasan ang pandaraya.

Kaugnay na Panitikan at Pag-aaral Batay sa artikulo ni Eleria (2008), ang mga pangunahing anyo ng pandaraya na may kaugnayan sa mga pagsusulit sa paaralan ay ang mga sumusunod: pagkopya sa kaklase, pagbabahagi ng sagot sa mga takdang aralin, at ang pinakalaganap sa lahat ay ang paggamit ng kodigo. Sinabi rin niya na ang mga guro, kung tutuusin, ay may kinalaman din kung bakit nagiging laganap ang pandaraya ng mga estudyante. Ito ay ang mga gurong hindi dumarating sa tamang oras ng klase, nagbibigay ng mga hindi mabilang na lagumang pagsusulit, may mataas na pamantayan sa pagmamarka, at sa oras ng pagbabantay ng pagsusulit ay gumagamit ng cell phone, nagwawasto ng mga papel at nakikipag-usap sa iba pang guro. Upang masolusyonan ito ay nagmungkahi siya ng ilang pamamaraan tulad ng pagkakaroon ng maayos na iskedyul ng mga gawain nang sa gayon ay magkaroon ang mga estudyante ng sapat na oras at panahon upang muling balikan ang mga nagdaang aralin, pagbibigay ng mas mababang bilang ng mga lagumang pagsusulit sa mga estudyante sa isang araw at ang paglalaan ng mas maraming guro upang magbantay sa oras ng pagsusulit. Inilahad ni Timoner (2007) sa kanyang idinaos na seminar sa Unibersidad ng Sto. Tomas na pinamagatang “Disputed Questions 1: Cheating in School” ang mga sumusunod na makabuluhang paliwanang kung bakit nandaraya o nangongopya ang mga estudyante: (1) nandaraya ang mga estudyante upang makakuha ng mataas na marka, o di kaya naman ay upang maging malapit sa ilang kaklase na itinuturing na ang pandaraya ay isang bagay na “uso” o kung tawagin sa panahon ngayon ay “cool”, (2) sa paniniwalang karamihan o halos lahat naman ng tao ay nandaraya ay wala naman masama dito at hanggang sa hindi naman ito napapansin at napupuna ng guro ay wasto lamang na ipagpatuloy ito. Binigyang diin niya na ang pandaraya o ang pangongopya, anumang dahilan at pamamaraan, ay isang gawaing nagpapahina at nagpapababa sa moral at integridad ng isang tao. Batay naman kay Hayden (2008), hindi maitatanggi na laganap ang pandaraya at pangongopya sa mga estudyante ng ika-dalawampu’t isang siglo. Mas madali ng mangopya ngayong panahon dahil wala ng konsensya ang mga mag-aaral ukol dito. Iniisip nilang maliit na kasalanan lamang ito at hindi dapat pagkaabalahan. Sa una ay nakakatakot itong gawin, ngunit kapag nasanay na ay tila wala na lamang. Kung hindi sila mahuhuli, hindi sila malalagot at patuloy nila ito gagawin. Hindi nila napagtatanto na may malaki itong epekto sa buhay nila sa hinaharap. Ang hindi nila nakikita ay unti-unti silang hindi tinatablan ng pagsisisi, konsensya at kulpabilidad. Habang mas madalas nilang ginagawa itong pangongopya ay mas lalo silang nasasanay. Magsisimula ito sa pangongopya ng mga takdang aralin. Uulitin nila ito hanggang gagawin na rin nila sa mahahabang pagsusulit. Palagi silang maghahanap ng dahilan para bigyang hustisya ang kasamaang kanilang ginagawa. Matututo sila ng iba’t ibang istratehiya sa pangongopya tulad ng kodigo, mga signal at iba pa. Habang ginagawa nila ito, nagiging bahagi na ito ang kanilang pagkatao at dadalhin nila ito sa kanilang paglaki. Ito na ang maglalarawan sa kanila. Hindi lamang ito pangongopya, bagkus ay pandaraya na rin. Ayon sa forum sa internet (www.glass-castle.com), ang pangongopya ay may iba’t ibang uri tulad ng pagkopya sa sagot ng iba, pagkuha ng ideya ng iba at pagkuha ng mga sagot sa mga pagsusulit. Ipinapakita ng mga pag-aaral na habang tumatagal lalong tumataas ang porsiyento ng mga estudyanteng nangongopya o gustong mangopya. Sinasabing 73% ng mga estudyante at mga kumukuha ng pagsusulit ay nangongopya. Sinasabi rin sa pag-aaral na halos lahat ng estudyante ay pinagtutuunan ng pansin o nagpopokus sa makukuha nilang marka kumpara sa kalidad ng edukasyon na makukuha nila. Tumataas ang kaso ng pangongopya dahil sa mahigpit na pangangailangan na magkaroon ng matataas na marka. Sa isang forum sa internet (http://wol.jw.org/en/wol/d/r27/lp-tg/1002003004), inilahad na ginagamit ng nandaraya sa kasalukuyang panahon ang anuman sa maraming mapanlinlang na mga paraan. Sa katunayan, wala nang gaanong kabuluhan ang pangongopya ng araling-bahay o mga answer sheet kung ihahambing sa makabagong pamamaraan sa teknolohiya sa ngayon. Kasali rito ang paggamit ng mga pager na tumatanggap ng mga sagot sa pagsusulit na mula sa mga nagpapadala na nasa ibang lugar; mga calculator na patiunang may nakaprogramang “karagdagang” impormasyon; pagkaliliit na mga kamerang nakatago sa damit, na ginagamit upang magpadala ng mga tanong sa isang makatutulong na nasa ibang lugar; mga kagamitang nakapagpapadala ng mensahe sa pamamagitan ng infrared sa kalapit na kaklase; at maging ang mga site sa internet na naglalaman ng kumpletong mga term paper sa halos lahat ng paksa. Sinisikap pahintuin at baguhin ng mga tagapagturo ang nakababahalang kausuhang ito sa pandaraya, subalit hindi ito madaling gawin. Para ipakitang hindi ito madali, hindi lahat ng estudyante – o mga guro – ay nagkakaisa sa kung ano talaga ang itinuturing na pandaraya. Ayon kay Mellon (2009), ang mga dahilan kung bakit talamak ang pandaraya ng mga estudyante ay dahil sa hindi patas na pagtrato ng mga professor sa mga estudyante at hindi parehas na pagsusuri ng mga estudyante, katamaran ng mga estudyanteng mag-aral, nakikipag kumpetensya sa kapwa kaklase, ramdam nila ang posibilidad na hindi mahuhuli ang mga estudyante sa kanilang pangdaraya, at hindi sila ganoong kilala sa klase. Ayon sa forum internet (http://wol.jw.org/en/wol/d/r27/lp-tg/102003044), sa isang surbey, natuklasan na ang kawalan ng paghahanda ang nangungunang dahilan kung bakit pinipili ng maraming estudyante ang mandaya. Ang ibang estudyante naman, dahil sa nauudyukan ng pakikipagkompetensiya sa paaralan o dahil sa mataas na inaasahan ng kanilang mga magulang sa kanila, ay nagsabi na wala silang mapagpipilian. Para sa ilan, ang patuloy na panggigipit upang makakuha ng mataas na marka ay umaakay sa pandaraya. Disenyo ng Pananaliksik Ang pag-aaral na ito ay gumamit ng deskriptibong paraan ng pananaliksik. Ang disenyong ito ay ginagamit upang mailarawan ang mga kaganapang umiiral sa kasalukuyan. Lalahukan ang pag-aaral na ito ng 20 respondente mula sa BSCA II-A na may kabuuang bilang na 35. Hakbang ng Pananaliksik Una, ang mananaliksik ay umisip ng mga paksa na maaaring pag-aralan at gamitin sa pananaliksik at mula dito ay pumili ang mga mananaliksik ng isang paksa na kung saan ay kanilang gagamitin sa pananaliksik. Ikalawa, bumuo ang mga mananaliksik ng panimula kung saan tinalakay ang kahulugan, kasaysayan, pananaw, epekto, obserbasyon, paliwanag, kahalagahan at dahilan ng pag-aaral na ayon sa kanilang napapansin, nakikita, nalalaman at mga opinyon. Ikatlo, nangalap ang mga mananaliksik ng kaugnay na impormasyon sa internet at mga aklat hinggil sa isyu sa pandaraya o pangongopya ng mga estudyante at iba pang impormasyon na maaaring iugnay sa paksang nabanggit. Ikaapat, nagsagawa ang mga mananaliksik ng talatanungang gagamitin sa pangangalap ng datos. Ang talatanungang binuo ay ibinatay sa pag-aaral ni Gomez (2001). Resulta at Pagtalakay Talahanayan Blg. 1 Karaniwang Paraan/Anyo ng Pandaraya na Kadalasang Ginagamit ng mga Mag-aaral Aytem | Bilang | Rank | a. paggamit ng kodigo | 14 | 2 | b. pagsilip sa papel ng katabi | 20 | 1 | c. paggamit ng cell phone upang paglagyan ng posibleng sagot | 10 | 3.5 | d. pagpapalitan ng sagutang papel | 10 | 3.5 | e. madalas na pagkuha ng atensyon ng guro upang magkaroon ng pagkakataon na kumopya sa katabi | 6 | 5 | Ipinapakita ng talahanayan blg. 1 ang karaniwang paraan/anyo ng pandaraya na kadalasang ginagamit ng mga mag-aaral. Mapapansin na ang nangunguna sa rank ay ang pagsilip sa papel ng katabi na may bilang na 20. Pangalawa ay ang paggamit ng kodigo na may bilang na 14. Sumunod ay ang paggamit ng cell phone upang paglagyan ng posibleng sagot at ang pagpapalitan ng sagutang papel na kapwa may bilang na 10. At ang huli ay ang madalas na pagkuha ng atensyon ng guro upang magkaroon ng pagkakataon na kumopya sa katabi na may bilang na anim. Inilalahad nito na ang karaniwang paraan/anyo ng pandaraya na kadalasang ginagamit ng mga mag-aaral ay ang pagsilip sa papel ng katabi sapagkat batay sa obserbasyon ng mga mananaliksik, ito ang pinakamadaling paraan ng pandaraya o pangongopya sapagkat nangangailangan lamang ito ng mabilis at malinaw na paningin at matalas na memorya upang matandaan ang sagot na sinilip sa katabi, hindi tulad ng iba pang nabanggit na aytem na may mataas na posibilidad na mahuli ng guro. Talahanayan Blg. 2 Karaniwang Dahilan ng Pandaraya ng mga Mag-aaral Aytem | Bilang | Rank | a. katamaran ng estudyante sa pag-aaral | 19 | 1 | b. nakikipagkompitensya sa kapwa estudyante | 10 | 4 | c. walang maayos na seating arrangement | 11 | 3 | d. hindi patas na pagtrato ng mga guro sa mga estudyante | 6 | 5 | e. madalas na pakikipag-usap ng mga gurong tagabantay ng pagsusulit sa kapwa guro | 14 | 2 | Ipinapakita ng talahanayan blg. 2 ang karaniwang dahilan ng pandaraya ng mga mag-aaral. Mapapansin na ang nagunguna ay ang katamaran ng estudyante sa pag-aaral na may bilang na 19. Pangalawa ay ang madalas na pakikipag-usap ng mga gurong tagabantay ng pagsusulit sa kapwa guro na may bilang na 11. Pang-apat ay ang nakikipagkompitensya sa kapwa estudyante na may bilang na 10. Panghuli ay ang hindi patas na pagtrato ng mga guro sa mga estudyate na may bilang na 6. Inilalahad nito na ang karaniwang dahilan ng pandaraya ng mga mag-aaral ay ang katamaran ng estudyante sa pag-aaral sapagkat mayroong mga pagkakataon na sunod-sunod o patong-patong na ang mga dapat aralin ng mga mag-aaral sa isang araw kaya hindi na masyadong nabibigyan ng pansin ang isang particular na asignatura at nagagawa nila na mandaya. Talahanayan Blg. 3 Posibleng Paraan upang Maiwasan ang Pandaraya Aytem | Bilang | Rank | a. pagbibigay ng pagsusulit na ang pangkalahatang uri ay sanaysay | 9 | 4 | b. pagdadagdag ng gurong magbabantay sa pagsusulit | 6 | 5 | c. pagbabawas ng mga lagumang pagsusulit upang mapagtuunan ng pansin ang iba pang mga asignatura | 16 | 1 | d. maging bukas ang mga guro sa suhestyon at hinaing ng mga estudyante | 14 | 2 | e. dagdagan ang bigat ng kaparusahan para sa mga estudyante na mahuhuling mandaraya | 12 | 3 | Ipinapakita ng talahanayan blg. 3 ang posibleng paraan upang maiwasan ang pandaraya. Mapapansin na ang nangunguna sa ranking ay ang pagbabawas ng mga lagumang pagsusulit upang mapagtuunan ng pansin ang iba pang asignatura na may bilang na 16. Pangalawa ang maging bukas ang mga guro sa suhestyon at hinaing ng mga estudyante na may bilang na 14. Pangatlo ay ang dagdagan ang bigat ng kaparusahan para sa mga estudyante na mahuhuling mandaraya na may bilang na 12. Pang-apat ay ang pagbibigay ng pagsusulit na ang pangkalahatang uri ay sanaysay na may bilang na siyam at panghuli naman ang pagdadagdag ng gurong magbabantay sa pagsusulit na may bilang na anim. Inilalahad nito na ang posibleng paraan upang mabawasan ang pandaraya ay ang pagbabawas ng mga lagumag pagsusulit upang mapagtuunan ng pansin ang iba pang mga asignatura sapagkat sa pamamagitan ng paraan na ito ay mas mapagtutuunan ng pansin ng mga estudyante ang isang asignatura para magkaroon ng mas mataas na marka. Konklusyon at Rekomendasyon Mula sa nakalap na datos, ang mga konklusyon at rekomendasyon ay nabuo. Konklusyon 1. Ang karaniwang paraan/anyo ng pandaraya na kadalasang ginagamit ng mga mag-aaral ay ang pagsilip sa papel ng katabi. 2. Ang karaniwang dahilan ng pandaraya ng mga mag-aaral ay ang katamaran ng estudyante sa pag-aaral. 3. Ang posibleng paraan upang mabawasan ang pandaraya ay ang pagbabawas ng mga lagumang pagsusulit upang mapagtuunan ng pansin ang iba pang mga asignatura. Rekomendasyon 1. Iminumungkahi ng mga mananaliksik ang pagkakaroon ng sariling folder ang bawat mag-aaral upang gamiting pantakip sa kani-kaniyang sagutang papel, sa pamamagitan nito ay walang sagot na makukuha sa katabi ang mga mandaraya. 2. Iminumungkahi ng mga mananaliksik ang paglalaan ng ilang minuto ng guro bago matapos ang klase upang balikan ang mga araling tinalakay, sa ganitong paraan, kahit na hindi na mag-aral ang estudyante sa kanilang tahanan ay madali na nilang maaalala ang mga aralin at hindi na magiging dahilan ang katamaran upang mangopya o mandaya. 3. Iminumungkahi ng mga mananaliksi na pagtuunan ng mga guro ang interaktibong talakayan sa mga estudyante at mas bigyan ito ng mas mataas na porsiyento sa pagmamarka kaysa sa lagumang pagsusulit, sa ganitong paraan ay magkakaroon ng pagkakataon ang mga mag-aaral na ipahayag ang kanilang nalalaman na hindi nila magawa sa paraang pasulat na nag-uudyok sa kanilang mangopya na lamang.