ĐỀ CƯƠNG MÔN KINH TẾ DU LỊCH
Câu 1:Nêu khái niệm về du lịch của Michael Cotman?
- Định nghĩa của Michael Coltman (Mỹ): “Du lịch là sự kết hợp và tương tác của 4 nhóm nhân tố trong quá trình phục vụ du khách bao gồm: du khách, nhà cung ứng dịch du lịch, dân cư sở tại và chính quyền nơi đón khách du lịch”. - Du khách là người tham gia trực tiếp vào quá trình tạo ra sản phẩm du lịch - Nhà cung ứng du lịch là nhà cung cấp các dịch vụ và sản phẩm du lịch để đáp ứng và thỏa mãn nhu cầu của du khách. - Chính quyền địa phương của điểm đến là nhân tố chính tạo ra các động lực phát triển du lịch phụ thuộc nhu cầu ngày càng cao của du khách.
Dân cư sở tại là một trong những nguồn lao động chính phục vụ trong du lịch
Câu 2:Phân tích xu hướng nhóm xu hướng phát triển cung của xu hướng phát triển du lịch thế giới?
Xu hướng 1: Đa dạng hóa sản phẩm du lịch.
Xu hướng 2: Phát triển hệ thống bán sản phẩm du lịch
Xu hướng 3: Tăng cường hoạt động truyền thông trong du lịch
Xu hướng 4: Đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong du lịch.
Xu hướng 5: Đẩy mạnh quá trình khu vực hóa, quốc tế hoá.
Xu hướng 6: Hạn chế tính thời vụ trong du lịch
Câu 3:Phân tích ý nghĩa về mặt kinh tế và ý nghĩa về mặt xã hội của việc phát triển du lịch?
XH: - Mở ra cơ hội giao lưu. - Là cơ sở mở ra mối quan hệ hữu nghị, ngoại giao. - Tái tạo sức lao động. - Giải quyết lao động thất nghiệp của địa phương.
KT: - Du lịch góp phần làm tăng sản lượng GDP cho nền kinh tế quốc dân. - Du lịch phát triển sẽ kích thích đầu tư. - Du lịch phát triển sẽ mở ra khả năng thu hút, sử dụng sức lao động nhàn rỗi. - Du lịch phát triển thúc đẩy sự phát triển của các địa phương. - Hiệu quả số nhân trong du lịch.
Câu 4:Phân tích nhóm xu hướng phát triển cầu du lịch của xu hướng phát triển du lịch trên thế giới?
Xu hướng 1: Du lịch ngày càng được khẳng định là một hiện tượng kinh tế – xã hội phổ biến, bởi các nguyên nhân sau:
Xu hướng 2: Sự thay đổi về hướng và phân bố của luồng khách du lịch quốc tế.
Xu hướng 3: Sự thay đổi trong cơ cấu chi tiêu của khách du lịch.
Xu hướng 4: Sự thay đổi trong hình thức tổ chức chuyến đi của khách du lịch.
Xu hướng 5: Sự hình thành các nhóm khách theo độ tuổi.
Xu hướng 6: Sự gia tăng các điểm đến du lịch trong một chuyến đi du lịch.
Câu 5:Nêu các loại hình vận chuyển trong du lịch. Ưu và nhược điểm của mỗi loại hình đó? Ngành vận chuyển - Ngành vận chuyển hàng không - Ngành vận chuyển đường bộ - Ngành vận chuyển đường sắt - Ngành vận chuyển đường thủy
Câu 6:Phân tích các nhân tố tác động đến nhu cầu du lịch?
Thời gian rảnh Nói chung, người ta chỉ đặt vấn đề đi du lịch khi có thời gian rảnh rỗi trong một năm. Đây là một nhân tố quan trọng nhất cho phép phát triển nhu cầu du lịch hiện đại bởi nó tác động đến hầu hết dân cư, tạo nên hiện tượng quần chúng hóa trong du lịch. Chúng ta cần xem xét cơ cấu quỹ thời gian của con người, phát hiện các xu hướng để xác định sự ảnh hưởng của chúng đến nhu cầu du lịch. Phân tích sự tác động của thời gian rỗi đến nhu cầu du lịch một cách cụ thể.
Nhân tố kinh tế - Thu nhập của nhân dân Nhu cầu du lịch là nhu cầu thứ yếu. Cho nên người ta chỉ nghỉ nghĩ đến việc đi du lịch sau khi đã giải quyết những nhu cầu thiết yếu Do vậy, khi muốn đi du lịch, con người không chỉ cần có thời gian mà cần phải có một mức thu nhập đủ lớn. Đó là điều kiện cần thiết để biến nhu cầu nói chung thành nhu cầu có khả năng thanh toán Bên cạnh nhân tố thu nhập, những nhân tố khác cũng ảnh hưởng đến nhu cầu du lịch như chỉ số giá cả của hàng hóa và dịch vụ; đối với du lịch quốc tế, tỷ giá hối đoái cũng là một nhân tố quan trọng.
Nhân tố nhân khẩu học Các bộ phận dân cư khác nhau, có quốc tịch, giới tính khác nhau, tuổi tác khác nhau và trình độ văn hóa khác nhau,… sẽ chọn những loại hình du lịch khác nhau. Ví dụ người thành thị đi du lịch nhiều hơn người nông thôn, người có trình độ văn hóa cao đi nhiều hơn người có trình độ văn hóa thấp,... Xem xét thị trường gởi khách, việc nghiên cứu cơ cấu nhân khẩu học và xu hướng biến động của nó sẽ có ý nghĩa lớn trong việc dự đóan nhu cầu du lịch đến nước ta trong thời gian đến.
Những nhân tố xã hội Đối với nhiều người là đi du lịch để khẳng định vị trí xã hội của mình và có khi là sự đua đòi, bắt chước theo cách tiêu dùng của tầng lớp trên. Thực tế này không phải khong quyết định đi du lịch của nhiều người ngày nay
Sự kích thích, hổ trợ của nhà nước và các tổ chức
Câu 7:Nêu khái niệm “tính thời vụ trong du lịch” và “thời vụ du lịch”. Tính thời vụ du lịch là sự dao động lặp đi, lặp lại đối với cung và cầu của các dịch vụ và hàng hóa du lịch, xảy ra dưới tác động của một số nhân tố nhất định. Thời vụ du lịch là khoảng thời gian của một chu kỳ kình doanh, mà tại đó có sự tập trung cao nhất của cung và cầu du lịch. Sự chênh lệch về thời gian giữa các thể loại du lịch và cường độ thể hiện của các thể loại đó, nếu tập hợp sẽ thể hiện được các biến động thời vụ của toàn bộ hoạt động du lịch
Các mùa du lịch - Mùa chính du lịch là khoảng thời gian có cường độ tiếp nhận khách du lịch cao nhất - Mùa trái vụ là khoảng thời gian có cường độ thu hút khách du lịch thấp nhất (còn gọi là mùa chết) Ngoài ra, người ta còn xác định khoảng thời gian trước và sau mùa chính du lịch: - Trước mùa du lịch là khoảng thời gian có cường độ thấp hơn mùa chính, xảy ra trước mùa chính.
Sau mùa du lịch là khoảng thời gian có cường độ thấp hơn mùa chính, xảy ra sau mùa chính du lịch.
Câu 8:Trình bày những tác động bất lợi và biện pháp làm giảm các tác động bất lợi của tính thời vụ?
Tính thời vụ du lịch là một hiện tượng phổ biến và khách quan ở hầu hết tất cả các nước, các vùng có hoạt động du lịch. Về mặt lý thuyết, nếu một vùng du lịch kinh doanh nhiều thể loại du lịch và bảo đảm được cường độ hoạt động đều đặn trong các tháng của năm (luôn giữ được lượng khách và doanh thu nhất định) thì tại vùng đó tính thời vụ là không tồn tại. Tuy nhiên khả năng đó là rất khó thực hiện vì có rất nhiều yếu tố tác động lên hoạt động kinh doanh du lịch làm cho hoạt động đó khó có thể đảm bảo được cường độ hoạt động đều đặn trong năm và vì vậy tồn tại tính thời vụ trong du lịch.
Một nước hay một vùng du lịch có thể có một hoặc nhiều thời vụ du lịch phụ thuộc vào các thể loại du lịch phát triển ở đó. Một nước hay một vùng chỉ phát triển du lịch một loại hình du lịch là chủ yếu như nghỉ biển hay nghỉ núi thì ở đó chỉ có một mùa du lịch là vào mùa hè hoặc mùa đông. Chẳng hạn như các vùng biển Đồ Sơn, Sầm Sơn, Vũng Tàu của Việt Nam chỉ kinh doanh (và phát triển) loại hình du lịch nghỉ biển là chủ yếu thì mùa du lịch sẽ là vào mùa hè. Nhưng nếu như tại một khu nghỉ mát biển lại có nhiều nguồn nước khoáng giá trị, ở đó phát triển mạnh 2 thể loại du lịch: du lịch nghỉ biển vào mùa hè và du lịch nghỉ dưỡng, chữa bệnh vào mùa đông dẫn đến ở đó có 2 mùa du lịch.
Tại một số vùng núi ở châu Âu (tại Áo, Pháp) phát triển hai mùa du lịch chính là màu đông trượt tuyết, mùa hè leo núi nghỉ dưỡng và chửa bệnh.
Thời gian và cường độ của các mùa có sự khác biệt phụ thuộc vào mức độ khai thác tài nguyên du lịch và điều kiện đón tiếp phục vụ khách du lịch. Ở các vùng có chủ yếu là các cở sở lưu trú chính – khách sạn, motel, nhà nghỉ, khu điều dưỡng thì mùa du lịch kéo dài hơn và cường độ của mùa chính là yếu hơn so với nơi sử dụng nhiều nhà trọ và Camping. Ở đó mùa du lịch thường ngắn hơn và cường độ thường mạnh hơn. Nguyên nhân:
+ Những nơi có chủ yếu là các cơ sở lưu trú chính thì việc đầu tư và bảo dưỡng tốn kém hơn dẫn đến các nhà kinh doanh phải tìm nhiều biện pháp kéo dài thời vụ hơn.
+ Những nơi có thời vụ du lịch ngắn thì nhu cầu đầu tư và xây dựng các cơ sở lưu trú chính ít hơn. Cơ sở lưu trú là nhà trọ và Camping vừa linh hoạt lại vừa tốn ít chi phí hơn.
Thời gian và cường độ của các mùa có sự khác biệt theo từng loại hình du lịch Du lịch chữa bệnh thường có mùa dài hơn và cường độ vào mùa chính yếu hơn. Du lịch nghỉ biển (vào mùa hè), nghỉ núi (trượt tuyết vào mùa đông) có mùa ngắn hơn và cường độ mạnh hơn (do phụ thuộc vào yếu tố thiên nhiên nhiều hơn).
Thời gian và cường độ du lịch có sự khác nhau tùy thuộc vào điều kiện phát triển du lịch của từng quốc gia, từng vùng và kinh nghiệm kinh doanh du lịch của các quốc gia du lịch, điểm du lịch và các nhà kinh doanh du lịch. Một điểm du lịch có thể có một hoặc nhiều mùa du lịch khác nhau phụ thuộc vào khả năng đa dạng hóa các loại hình du lịch ở đó. Cùng kinh doanh một loại hình du lịch, với các điều kiện về tài nguyên du lịch tương đối như nhau thì ở các nước, các vùng, các cơ sở kinh doanh du lịch phát triển hơn, có kinh nghiệm kinh doanh tốt hơn thì thời vụ du lịch thường kéo dài hơn và cường độ mùa du lịch yếu hơn..
Ngược lại, các nước, vùng, cơ sở du lịch mới phát triển chưa có kinh nghiệm kinh doanh (chính sách tiếp thị, quảng cáo chưa tốt) thường có mùa du lịch ngắn hơn và cường độ của mùa du lịch chính thể hiện mạnh hơn.
Câu 9: Phân tích tính đặc thù của sản phẩm du lịch?
- Sản phẩm du lịch là sự kết hợp giữa những dịch vụ và phương tiện vật chất trên cơ sở khai thác các tiềm năng du lịch nhằm cung cấp cho du khách một khoảng thời gian thú vị, kinh nghiệm du lịch trọn vẹn và sự hài lòng
- Sản phẩm du lịch nhằm thỏa mãn nhu cầu tiêu dùng đặc biệt. Mặc dù cấu thành trong sản phẩm DL có những hàng hóa, dịch vụ thỏa mãn nhu cầu ăn ở, đi lại... của con người nhưng mục đích chính của chuyến DL không phải nhằm thỏa mãn những nhu cầu ấy, mà là để tìm hiểu, nghiên cứu, thưởng thức, mở rộng hiểu biết.
+ Nhu cầu không giống nhau ở những người khác nhau.
+ Không giống nhau ở cùng nột người trong những thời gian và không gian khác nhau.
- Sản phẩm du lịch chỉ thỏa mãn những nhu cầu thứ yếu của con người.
- Sản phẩm du lịch về cơ bản là không cụ thể.
- Tiêu dùng sản phẩm du lịch chỉ xảy ra cùng một thời gian và địa điểm sản xuất ra chúng.
- Việc tiêu dùng sản phẩm du lịch có tính thời vụ.
Câu 10: Phân tích các tiêu chí để xác định khách du lịch?
Để xác định khách du lịch người ta dựa vào 3 tiêu chí:
- Mục đích chuyến đi: Nhiều mục đích khác nhau ngoài mục đích kiếm tiền ở nơi đến. Ví dụ khách đi vì mục đích nghỉ dưỡng, tham quan, giải trí, học tập, tham gia các sự kiện thể thao, công vụ.
- Thời gian chuyến đi: Có thể dài hay ngắn và không ở lại vĩnh viễn ở nơi đến
Không gian chuyến đi: ngoài nơi cư trú thường xuyên. Ví dụ: khách du lịch là người địa phương hoặc khách du lịch không phải là người địa phương.
Câu 11: Trình bày những đối tượng được thống kê và không được thống kê là khách du lịch quốc tế? ❖ Những người sau đây được coi là khách du lịch quốc tế: - Những người đi vì lý do giải trí, sức khoẻ, gia đình và những lý do tương tự - Những đi họp với tư cách là đại biểu của các hội nghị khoa học, chính trị, ngoại giao, kinh tế, thể thao, tôn giáo - Những người đi vì mục đích kinh doanh, công vụ (tìm hiểu thị trường, ký kết hợp đồng,…) - Những người tham gia các chuyến du lịch vòng quanh biển (Seacruise) ngay cả khi họ có thời gian thăm viếng dưới 24h (vì họ không lưu lại trên bờ nhưng họ ở lại trên tàu và lưu trú tạm thời) ❖ Những người sau đây không được xem là khách du lịch quốc tế - Những người đi sang nước khác để hành nghề, tham gia vào các hoạt động kinh doanh ở nước đến (Có hưởng lương và thu nhập ở nước đến) - Những người nhập cư vào nước đến - Những sinh viên, học sinh đi học ở nước đến - Những cư dân vùng biên giới, những người cư trú ở một quốc gia và đi làm ở quốc gia láng giềng.
Những người hành khách đi xuyên qua quốc gia và không dừng lại cho dù cuộc hành trình đó kéo dài trên 24h.
Câu 12: Tại sao nói: “Thời gian rỗi là điều kiện tiên quyết và thu nhập là điều kiện đủ cho việc phát triển nhu cầu du lịch”?
Thời gian rảnh Nói chung, người ta chỉ đặt vấn đề đi du lịch khi có thời gian rảnh rỗi trong một năm. Đây là một nhân tố quan trọng nhất cho phép phát triển nhu cầu du lịch hiện đại bởi nó tác động đến hầu hết dân cư, tạo nên hiện tượng quần chúng hóa trong du lịch. Chúng ta cần xem xét cơ cấu quỹ thời gian của con người, phát hiện các xu hướng để xác định sự ảnh hưởng của chúng đến nhu cầu du lịch. Phân tích sự tác động của thời gian rỗi đến nhu cầu du lịch một cách cụ thể.
Nhân tố kinh tế - Thu nhập của nhân dân Nhu cầu du lịch là nhu cầu thứ yếu. Cho nên người ta chỉ nghỉ nghĩ đến việc đi du lịch sau khi đã giải quyết những nhu cầu thiết yếu Do vậy, khi muốn đi du lịch, con người không chỉ cần có thời gian mà cần phải có một mức thu nhập đủ lớn. Đó là điều kiện cần thiết để biến nhu cầu nói chung thành nhu cầu có khả năng thanh toán
Bên cạnh nhân tố thu nhập, những nhân tố khác cũng ảnh hưởng đến nhu cầu du lịch như chỉ số giá cả của hàng hóa và dịch vụ; đối với du lịch quốc tế, tỷ giá hối đoái cũng là một nhân tố quan trọng.
Câu 13: Trình bày các động cơ đi du lịch chủ yếu của con người? Lấy ví dụ cụ thể.
Câu 14: Trình bày các tiêu thức phân loại loại hình du lịch? Cho ví dụ cụ thể.
Dựa vào các tiêu thức khác nhau, chúng ta có nhiều cách phân loại các hoạt động du lịch theo những loại hình du lịch khác nhau:
Dựa vào động cơ của chuyến đi:
- Du lịch văn hóa
- Du lịch lịch sử
- Du lịch sinh thái
- Du lịch vui chơi giải trí
- Các loại hình du lịch thuần túy về nhu cầu thể chất và tinh thần của khách du lịch: Thể thao, chữa bệnh, hành hương tôn giáo, du lịch hòai niệm
- Du lịch công vụ
- Du lịch mang tính chất xã hội
Dựa vào phạm vi lãnh thổ quốc gia
- Du lịch quốc tế
- Du lịch nội địa
Dựa vào nơi tham quan du lịch
- Du lịch nghỉ biển
- Du lịch nghỉ núi
- Du lịch nông thôn
- Du lịch thành phố
Dựa vào phương tiện vận chuyển
- Du lịch bằng ô tô
- Du lịch bằng tàu thủy
- Du lịch bằng đường hàng không
- Du lịch bằng các phương tiện vận chuyển khác
Dựa vào thời gian của chuyến đi
- Du lịch dài ngày
- Du lịch ngắn ngày
Dựa vào khả năng chi trả của khách du lịch
- Du lịch hạng sang
- Du lịch quần chúng
Dựa vào cách tổ chức
- Theo số lượng: khách đi đoàn và đi lẻ
- Theo tính chất tổ chức: Du lịch trọn gói, từng loại dịch vụ lựa chọn
Câu 15: Kể tên các di săn văn hóa thế giới được Unesco công nhận ở Việt Nam, xếp chúng vào đúng vị trí các tài nguyên du lịch?
Tài nguyên thiên nhiên: - Vịnh Hạ Long - Vườn quốc gia Phong Nha-Kẽ Bàng
Tài nguyên nhân văn: - Quần thể di tích cố đô Huế - Nhã nhạc Cung đình Huế - Phố cổ Hội An - Thánh địa Mỹ Sơn - Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên - Quan họ - Ca trù - Hát Xoan - Hoàng thành Thăng Long - Hội Gióng - Mộc bản Triều Nguyễn - Mộc bản chùa Vĩnh Nghiêm - Thành nhà Hồ - Bia Tiến sĩ văn miếu Thăng Long
Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương
Câu 16: Trình bày khái niệm và phân loại tài nguyên du lịch?
Khái niệm Tài nguyên du lịch là tài sản quốc gia, địa phương bao gồm tất cả các yếu tố cấu thành nên sự hấp dẫn và lôi cuốn khách du lịch nhằm thoả mãn những nhu cầu đặc trưng của khách du lịch
Phân loại
+ Tài nguyên thiên nhiên
. Khí hậu Nhiều người cho rằng khí hậu là yếu tố mang tính quyết định đối với hoạt động du lịch. Khi đề cập đến khí hậu người ta quan tâm đến 3 yếu tố: Ánh nắng mặt trời; mưa; Nhiệt độ - vận tốc gió và độ ẩm.
. Cảnh quan Cảnh quan không chỉ là một bức tranh mà đó còn là một nơi, một môi trường trong đó diễn ra cuộc sống xã hội của một nhóm người và họ không ngừng góp phần tạo nên phong cảnh.
Để hiểu rõ về cảnh quan cần phải nắm vững tất cả các khía cạnh địa lý của chúng: cấu trúc địa chất, địa hình, các dòng nước, thảm động thực vật,…
. Những vùng địa hình có khả năng tổ chức các hoạt động giải trí Một khía cạnh khác của tài nguyên thiên nhiên trong du lịch là điều kiện mặt bằng và địa hình thuận tiện để tổ chức các hoạt động giải trí: tắm biển, lướt ván, leo núi,… Vấn đề ở đây là điều kiện về sức chứa, yêu cầu về địa hình, cấu tạo địa chất. Đối với chúng, mọt yếu tố rất quan trọng là khoản cách đến các nơi gởi khách lớn. Một hoạt động giải trí càng mang tính độc đáo thì yêu cầu này càng gay gắt.
+ Tài nguyên nhân tạo Thắng cảnh là chân dung của tự nhiên và con người của một vùng, một đất nước
. Những điểm thu hút trong quá khứ Tìm về quá khứ, khách du lịch mong làm dịu đi những lo toan và lo lắng hiện tại và người ta thường bị thu hút bởi quá khứ hơn là tương lai Về mặt du lịch mà nói, quá khứ ở đây không phải là những truyền thuyết, những bài học rút ra được mà nó phải là những bằng chứng sờ mó được. Thăm một ngôi chùa cổ, một chiến trường xưa, một căn phòng nơi đã diến ra một sự kiện lịch sử, một viện bảo tàng,… Những điểm thu hút trong quá khứ, chúng ta chia ra: - Những điểm thu hút của lịch sử - Nghệ thuật cổ: Những công trình kiến trúc, viện bảo tàng - Những tập tục, truyền thống dân gian
. Những điểm thu hút của thời hiện đại - Những sự kiện thời sự Đó là lịch sử đang diễn ra, nó thể hiện qua những nơi chốn đang diễn ra những sự kiện lịch sử - Những công trình xây dựng, khoa học, kỹ thuật và công nghệ - Sản xuất tiểu thủ công nghiệp
- Nghệ thuật nấu nướng và các món ăn truyền thống
Câu 17:Có bảng số liệu về tình hình lượt khách quốc tế đến thành phố A như sau:
|Năm |Tháng |
| |1 |
| |1 |

HSTV |0.95 |0.731 |1.062 |1.033 |1.279 |1.0068 |0.773 |0.564 |1.096 |1.062 |1.121 |1.322 | |
-----------------------
[pic]

[pic]