3.4.1.4. Ekip Performans değerleme Sistemleriyle Bireysel Performans değerleme Sistemleri Arasındaki Farklar Buraya kadar; performans değerleme sistemleri, ekip çalışması ve ekip performansının değerlendirilmesi konuları incelenmiştir. Bu konular ışığı altında aşağıda ekip temelli örgütlerdeki performans sistemleriyle bireysel performans değerleme sistemleri arasındaki farklılıklar açıklanmaya çalışılacaktır.
Burada öncelikle kısaca bireysel performans sistemini tanımlayarak daha sonra ekip performans sistemi ve bireysel performans sistemi arasındaki farklar açıklanmaya çalışılmıştır. Bireysel performans, bir bireyin yapması gereken bir is ya da bir görev bakımından gösterdiği basarı derecesidir. Bir başka deyişle örgütün o isle ulaşmak istediği amaç yönünde bireyin kendisi için belirlenen hedeflere ve standartlara ne ölçüde ulaşılabildiğinin, neyi sağlayabildiğinin nicel ya da nitel anlatımıdır. Bireysel performansın ölçülmesi ve değerlendirilmesinde dikkate alınması gereken performans boyutları arasında etkililik, etkenlik, kalite ve çalışma yaşamının kalitesi kritik önem taşımaktadır. Bu bağlamda bireysel performansla ilgili su sonuçları çıkarmak mümkündür:
- Bireysel performansın ölçülmesi ve değerlendirilmesi için etkililik ve etkenlik en kritik boyutların basında gelmektedirler. Çünkü isletmelerde yönetici pozisyonunda olsun olmasın çalışan bireylerin tümünün isletmenin amaçlarına ve hedeflerine ulaşmasını sağlayacak doğru işleri, doğru zamanda, doğru kalitede ve istenen miktarda yapmaları esastır.
- Personelin örgütsel performansa katkılarını artırmak için katılımlarının sağlanması, morallerinin yükseltilmesi, yaratıcılık, insiyatif alma, karar verme ve liderlik yeteneklerinin geliştirilmesi gerekmektedir. Bu nedenle de bireysel performansın diğer kritik boyutlarından biri de çalışma yaşamının kalitesidir. Çünkü müşteri tatmini, kaliteyi ve aynı zamanda da personel tatminini sağlamanın ve sürdürmenin yolu bu boyutun çok iyi anlaşılmasından ve dikkate alınmasından geçecektir.
- Yenilik, bireysel performansın ölçülmesinde ve değerlendirilmesinde çok önemli bir boyuttur. Çünkü bireylerin yaratıcı ve yenilikçi olmaları örgütsel performansın artmasını sağlayacak önemli etkenlerden biridir.
Bireysel performans değerlemenin amaçları; kişinin performans hedeflerinin belirlenmesi, halihazır durumunun tespiti, personelin geliştirilmesine yönelik tedbirlerin alınması ve başarılı performans gösteren bireylerin ödüllendirilmesi seklinde özetlenebilir. Ekip temelli örgütlerde ise amaçlar; ölçüm raporlama alışkanlığının kazandırılması, ekibin içinde bulunduğu durumun anlaşılması, yöneticilerin personeli tanımasına yardımcı olunması ve takım halinde çalışmanın etkinliğinin artırılmasıdır.
Genel olarak her iki durumda da amaçlar benzerlik göstermektedir. Ancak, bireysel performans ölçümünde bireyin başarısı esas alınırken, takım temelli örgütlerde daha çok takımın hedeflerine ulaşması göz önünde bulundurulmaktadır.
Amaçlara göre yönetime dayalı performans ölçüm tekniği haricinde bireysel performans ölçümleri, bireyin içinde bulunduğu fonksiyonel bölümün özellikleri ve görevleri fazla dikkate alınmadan, örgüt genelinde standart olarak gerçekleştirilmekte ve doğrudan kişiler ve yetenekleri üzerinde yoğunlaşmaktadır. Ekip temelli örgütlerde ise ekibin yapısı, amaçları ve kuralları da göz önünde bulundurulur. Bireysel düzeyde gerçekleştirilecek performans ölçümleri için birçok teknik bulunmakla birlikte, ekip temelli örgütlerde en uygun performans ölçüm metodu; amaçlara göre yönetimdir. Amaçlara göre yönetimde sonuçlar üzerinde durulmakta, hedeflere ulaşılması esas alındığından personelin kişisel özellikleri değerlemenin dışında tutulmaktadır. Bu özellikler ancak sonucu etkiliyorsa hesaba katılmaktadır.
Bireysel performans değerleme sisteminde, değerleme ve sonuçlar tamamen bireye yöneliktir. Ekip temelli örgütlerde ise bireysel başarıdan çok, takımı teşkil eden bireylerin ekip hedeflerine yönelik çalışmaları esas alınmaktadır. Bu bağlamda bazı bireylerin başarısızlıkları diğerlerinin yanında dikkate alınmayabilir. Bireysel performans değerlemesinde sonuçlar bireyin gelişimi üzerinde odaklanmaktadır.
Ekiplerin performans değerlemesinde ise; takımın ortak problemlerinin ortaya çıkarılması ve ekip performansının gelişimi esastır.
Ekip çalışmasında başarılı veya başarısızlık basta lider olmak üzere tüm ekibe aittir. Bireysel performans değerlemesinde ise bireyin başarısı ya da başarısızlığı önemlidir. Takım performansının ölçülmesiyle elde edilen sonuçlar aynı zamanda her bir takım üyesinin sonuçlarıdır. Bu durum ekiptemelli örgütlerde dayanışma ve koordinasyonun önemini bir kez daha ortaya çıkarmaktadır.
Ekip temelli örgütlerde kullanılan performans standartları ve ölçüm kriterleri, bireysel performans değerlendirme sistemlerindekilere göre farklılıklar göstermektedir. Ekip temelli örgütlerde ölçüm kriterleri ve standartlarının tespitinde takımın hedefi üzerinde durulurken, bireysel performans değerleme sistemlerinde bireyler için saptanan standartlar ve kriterler esas alınır. Performans değerleme sisteminde değerleyicilerin objektif bir tutum ve davranış içinde bulunması önem kazanmaktadır. Bireysel değerlendirmelerde, değerleyicilerin bazı nedenlerden dolayı etki altında kalarak değerlenen kişiler üzerinde objektif ve adil bir yargılamada bulunması söz konusu olmayabilir. Ekip temelli örgütlerde ise, takımın hedef ve başarılarının esas alınması ve performans değerleme sürecinin çoğu aşamasına takım üyelerinin katılması, kişisel menfi düşüncelerin etkisini asgari düzeye indirecektir.