Republika ng Pilipinas
Kagawaran ng Edukasyon
Rehiyon IV-A CALABARZON
Division of Batangas
Distriro ng Agoncillo
Mataas na Paaralan ng Medalya Milagrosa Inc.
S.Y 2012-2013

Pangkat Tatlo:
Breena Rose De Sagun.
Mika Ela R. de Sagun.
Antheya Leilani De Villa.
Kristine Anne Lacerna.
Ven Andrei De Sagun.
Christian Paul Del Mundo.
Mark John Encarnacion.
Christian De Sagun.

Guro:
Gng. Marina Villanueva.

Pangalan: Breena Rose C. De Sagun.
Palayaw: Breena
Kapanganakan: Ika-3 ng Oktubre 1997
Lugar ng Kapanganakan: St. Martin General Hospital
Edad: 15 taon
Relihiyon: Romano Katoliko
MAGULANG
Ama: Victoriano De Sagun.
Ina: Elizabeth De Sagun.
Bilang ng mga Kapatid: 2
Babae:1 Lalaki:1

Pangalan: Mika Ela R. De Sagun
Palayaw: Mika
Kapanganakan: Ika-30 ng Enero 1997
Lugar ng Kapanganakan: Don Juan Mayuga Memorial Hospital
Edad: 15 taon
Relihiyon: Romano Katoliko
MAGULANG
Ama: Sherwin De Sagun
Ina: Susan De Sagun
Bilang ng mga Kapatid:3
Babae: 1 Lalaki:2

Pangalan:Kristine Anne Lacerna.
Palayaw:TinTin
Kapanganakan:Ika-25 Disyembre 1996
Lugar ng Kapanganakan: Subic Ibaba,Agoncillo,Batangas
Edad:16 taon
Relihiyon:Romano Katoliko
MAGULANG
Ama:Michael M. Lacerna
Ina:Teresa C. Lacerna.
Bilang ng mga Kapatid:1
Babae:1 Lalaki:0

Pangalan:
Palayaw:
Kapanganakan:
Lugar ng Kapanganakan:
Edad:
Relihiyon:
MAGULANG
Ama:
Ina:
Bilang ng mga Kapatid:
Babae: Lalaki:

Pangalan:Christian Paul U. del Mundo.
Palayaw:Paul / Aso
Kapanganakan: Ika-3 ng Enero 1997
Lugar ng Kapanganakan: Batangas Regional Hospital
Edad:16 taon
Relihiyon: Romano Katoliko
MAGULANG
Ama: Cirilo A. Del Mundo.
Ina:Ruelita U.Del Mundo.
Bilang ng mga Kapatid:2
Babae:1 Lalaki:1

Pangalan:Mark John R.Encarnacion
Palayaw:Mark John
Kapanganakan: Ika-5 Abril 1997
Lugar ng Kapanganakan:Lemery Doctors
Edad:15 taon
Relihiyon:Born Again
MAGULANG
Ama:Mario F. Encarnacion.
Ina:Mayeth R. Encarnacion.
Bilang ng mga Kapatid:1
Babae:0 Lalaki:1

Pangalan: Christian L. de Sagun.
Palayaw: Bhibe
Kapanganakan: Ika-27 ng Desyembre
Lugar ng Kapanganakan: Subic Ibaba,Agoncillo,Batangas
Edad: 16
Relihiyon: Romano Katoliko
MAGULANG
Ama: Feliciano L. de Sagun.
Ina: Juliana L. de Sagun.
Bilang ng mga Kapatid: 3
Babae: 1 Lalaki: 2

Pangalan:Ven Andrei De Sagun.
Palayaw:Ven
Kapanganakan:Ika-25 ng Pebrero 1997
Lugar ng Kapanganakan:Subic Ibaba,Agoncillo,Batangas
Edad:15
Relihiyon:Romano Katoliko
MAGULANG
Ama:Gerardo De Sagun.
Ina:Arlene De Sagun.
Bilang ng mga Kapatid:2
Babae:0 Lalaki:2

Pasasalamat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . i
Dedikasyon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ii
I.Introduksyon
A.Pagpapahayag ng Problema . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
B.Kahalagahan ng Pag-aaral . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
C.Sakop at Limitasyon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
Pamamaraan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
Kabanata 1
Ano nga ba ang KABATAAN? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
Kabataan noon at ngayon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
Tayo ay Kabataan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
Kabanata 2
Mga Suliranin ng Kabataan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
Teenage Pregnancy Sa Pils. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
Pangunahing Dahilan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
Pangkalusugang Suliranin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
Responsibilidad sa Pagpapamilya . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
Mga Patok na Bisyo Ngayon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
Laklak Sa Alak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
Sossy pag Yosi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14

Lubos po kaming nagpapasalamat sa mga sumusunod na indibidwal at tanggapan dahil sa kanilang kontribusyon para sa pamanahong papel na ito:

* Armin Altamirano Luistro:DEPED Secretary * Allysa Cabrera:Sangguniang Kabataan Chairman * G.Florencio Marasigan:Barangay Captain * Bb.Andro Leonel:Kabataang Residente ng Subic

Pati na rin kay Gng.Marina Villanueva sapagkat siya ang nagbigay sa amin ng inspirasyon sa paggawa ng pamanahong papel na ito.

i

Inihahandog namin ang pananaliksik na ito sa mga kabataan upang maliwanagan sa isang katotohanan na sila ang natitirang pag-asa ng bayan na dapat umusbong sa mabuting kapaligiran na kinakailangan sa pagbalangkas ng mabuting pananaw para sa kanilang kinabukasan.

Bukod pa rito nais naming ihandog ito sa aming seksyon ng St.Aloysius Gonzaga ng Mataas na Paaralan ng Medalya Milagrosa Inc. at Sa aming Punong Guro na si Gng.Amelia M.De Villa , Gng.Marina Villanueva at sa bumubuo ng Faculty Members. ii I.Introduksyon

A.Ang Pagpapahayag ng Problema

Ang aming layunin sa pagbuo ng pamanahong papel na ito ay ang sumusunod: * Ang mapatunayan na ang kabataan ang pag-asa ng bayan. * Ang masiyasat ang kakayahan ng kabataan sa pagpapaunlad ng bayan. * Ang mahanapan ng solusyon ang lumalalang bisyo ng kabataan. * Ang mapabatid sa kabataan ang KATOTOHANAN.

1

B.Kahalagahan ng Pag-aaral Magkakaroon ng malaking kontribusyon ang pag-aaral na ito sa kabataan sapagkat makatutulong itong magkaroon ng pananaw sa buhay ang bawat isa.Mabibigyang diin ang mga dapat at hindi dapat gawin ng isang matino at makabuluhang kabataan.

C.Sakop at Limitasyon ng Pag-aaral
Isa itong pag-aaral sa kung ano ang tunay na kahulugan ng kabataan at ang kontribusyon nito sa bansa.

2

II.Pamamaraan

Sa pagbuo ng pamanahong papel na ito.Ginawa naming sanggunian ang Internet , Social Networking Sites , mga may katungkulan sa Barangay , ang Sangguniang Kabataan at higit sa lahat ang bawat isa na isa ring kabataan.

3
KABANATA 1
Ano nga ba ang KABATAAN?

Ang kabataan, na tinatawag ding tinedyer, tin-edyer, adolesente, o lalabintaunin ay ang panahon, edad, o gulang na nasa pagitan ng pagiging isang bata o hilaw at hustong adulto, o kaya ang yugto ng panahon kung kailan ang isang tao ay biyolohiyal o pisikal na adulto subalit emosyonal o makapandamdaming hindi pa husto ang maturidad.
Ang mga edad na itinuturing na bahagi ng adolesensiya ay iba-iba ayon sa kultura. Halimbawa, sa Estados Unidos ang adolesensiya ay nagsisimula sa bandang edad na 13. Ang kataguriang tinedyer o tin-edyer ay nagmula sa Ingles na teenager, pinaiiksing teen, ay nagmula sa mga Ingles na salitang thirteen (labintatlo) hanggang nineteen (labinsiyam). Ang tinedyer o tin-edyer ay katumbas ng katagang lalabintaunin. Ang adolesensiya ay kultural at hindi tumutukoy sa isang pirming
4
yugto ng panahon. Ang salitang adolesensiya ay nagbuhat sa wikang Kastilang adolescencia, na nagbuhat naman sa Lating adolescere, isang pandiwang may kahulugang "paglaki". Sa panahong ito, ang katawan, damdamin, at katayuang akademiko ng isang tao ay nagbabago ng malaki at marami.
Sa panahon ng adolesensiya, karamihan sa mga bata ang dumaraan sa mga yugto ng mga pagbabagong pisikal na kung tawagin ay pubertad: o mas espesipikong ang pagbibinata sa mga lalaki at ang pagdadalaga ng mga babae, na karaniwang nagsisimula bago umabot ang isang tao sa gulang na 13. Karamihan sa mga kalinangan ang nag-iisip na ang tao ay nagiging adulto sa loob ng samu't saring mga edad ng mga taon ng pagiging adolesente. Halimbawa, sa tradisyon ng Hudaismo, ang mga tao ay iniisip na adulto na sa edad na 13, at ang pagbabagong ito ay ipinagdiriwang sa Bar Mitzvah para sa mga batang lalaki at sa Bat Mitzvah para sa mga batang babae. Sa pangkaraniwan, mayroon isang pormal na edad ng mayorya o mayor de edad (mayor na edad (kabaligtaran ng menor de edad o menor na edad) kung kailan ang mga adolesente ay pormal (ayon sa batas) na nagiging mga adulto.
KABATAAN NOON AT NGAYON: * Hanggat maari ayaw ng mga magulang na ang kanilang mga anak ay mag-asawa ng maaga. Minimithi nilang makatapus muna ng pag-aaral at makanahap ng permanenteng trabaho ang kanilang mga anak bago magkapamilya. Dahil bilang mga magulang alam nila ang hirap at sakripisyo ng pagpapamilya at pagkakaroon ng mga anak na kailangang alagaan at palakihin ng maayos. At alam nila na ang bunga ng maagang pag-aasawa ay hindi madali.
5
Ang mga bunga nito ay ang mga sumusunod: * Pag bata pa ang babae at ito ay nagbuntis agad at nanganak, maaring hindi pa kayanin ng kanyang kalusugan ang dulot ng panganganak lalo pa at maraming dugo ang mawawala sa kanya. * Pag bata pa pareho ang mag-asawa madalas ang kanilang pag-aaway at pagtatalo dahil na rin sa kanilang ugaling bata pa. * Magiging kawawa ang mga magulang dahil natural na sa kanila pa rin pipisan o makikitira ang mag-asawa dahil kapwa hindi nakatapos, walang mahanap na trabaho. * Kung mag-kakaanak agad, hindi lang sila ang mahihirapan kundi pati mga anak. Hindi maibigay ang pangangailangan ng mga bata dahil hirap sa buhay. * Sa kabilang banda, may maganda ring bunga ito dahil parang makakasabayan lang nila ang paglaki ng kanilang anak.

* Dahil sa kawalan ng pera kaya naiisipan ng mga kabataan na mag asawa nalang ,dahil akala nila ang pag aasawa ay isang solusyon ng kanilang problema.

6

Tayo ay KABATAAN!
Nina Breena Rose , Mika Ela at Christian; De Sagun.

Ako, ikaw…kayo…sila…tayong mga kabataan. Saan natin ihahatid itong ating Inang bayan? Sa altar ba ng pag-asa o sa bibig ng kabiguan? Sa paanan ba ng langit o bunganga ng libingan?
Dapat tayong manghilakbot. Dapat tayong kilabutan sa lahat ng pangyayaring nagaganap ng hayagan. Unti-unting naglalaho nang di natin nalalaman. Ang sariling tatak natin bilang Perlas ng Silangan; kilos natin at damdamin; ang kultura’t kabuhayan. Dahan-dahang nalalagom ng masakim na dayuhan!
Nanaisin pa ba natin ang magbalik ang panahon ng nabaon na sa limot na duguang mga taon…?
Noong tayong mga kabataan ay may pusong nag-aapoy at wala ng hinahangad kundi gulo’t rebolusyon? Sa kumpas ng paarala’y nais pa ba natin ngayong maglagay ng barikada’t magdaos ng demonstrasyon? Di ba’t dahas ay sa dahas sumugpong na lubos noon upang ganap na sikangan ang sa baya’y nagsusulsol? Kabataan…kabataan…ako ngayo’y nagtatanong:
Saan natin ihahatid itong ating henerasyon?
Ikaw, ako…kayo, sila… dapat tayong mangag-isip, Itong ating Inang Baya’y saan natin ihahatid?
Sa altar ba ng pag-asa o libingang sakdal lamig? Sa kuko ng kabiguan o tagumpay na marukit?
Tayong mga kabataan ang pag-asa ng daigdig, Sa magulang at ninuno’y tayong lahat ang magpapalit. Ang kultura’t kabuhayan ay linanging buong higpit Upang tayo’y makalaya sa dayuhang mapanggipit; Isang bansa… Isang diwa ang sati’y bumibigkis, Tayo’y mga kabataan… Pilipino bawat saglit!

7
KABANATA 2
Mga Suliranin ng mga KABATAAN!

Teenage Pregnancy
Ang teenage pregnancy o pagbubuntis ng mga babae sa edad 12 hanggang 19 ay isang malawakang isyu hindi lamang sa Pilipinas kundi sa buong mundo. Ayon sa estadistika ng Save the Children, 13 milyong babae sa iba’t ibang parte ng mundo ang nabubuntis sa edad 20 pababa taun-taon. Dahil dito, malawakang kampanya ang ginagawa ng mga gobyerno upang ibaba ang bilang ng kaso ng teenage pregnancy.

8
Teenage Pregnancy sa Pilipinas
Sa datos noong 2009, halos 3.6 milyon ang naitalang batang ina sa bansa. Sa katunayan, pito sa sampung buntis na babae ay hindi bababa sa 19 ang edad. Pinatunayan ito ng World Bank at sinabing ang Pilipinas ay isa sa mga bansang may pinakamaraming bilang ng mga batang ina. Sa Pilipinas, malaking porsyento ng mga kabataang maagang nabubuntis ay nabibilang sa low-income generating group.
Dahil wala pa sa hustong gulang, karamihan sa mga kabataang maagang nabubuntis ay hindi nagpapakasal. Napipilitan din silang tumigil sa pag-aaral hanggang makapanganak. Ngunit, marami sa kanila ang tuluyan nang humihinto sa pag-aaral upang magtrabaho.
Ang lumalaking bilang ng mga kabataang maagang nabubuntis ay sinasabing sumasalamin sa kasalukuyang kalagayan ng ekonomiya ng bansa. Ang lumulobong populasyon at kawalan o limitadong kakayahan ng mga kabataan na suportahan ang kanilang mga anak ay isa sa mga nagiging dahilan ng lumalalang kahirapan sa bansa. Sa madaling sabi, mas maraming maagang nabubuntis, mas tumataas ang antas ng kahirapan.
Pangunahing Dahilan
Isa sa mga tinuturong dahilan ng pagbubuntis ng mga batang babae ang kakulangan ng kaalaman ng mga kabataan tungkol sa pakikipagtalik. Partikular sa Pilipinas, ang partuturo ng sex education sa mga paaralan ay isang isyu na patuloy na pinagdedebatehan. Bagamat malakas ang panawagan ng iba’t ibang sektor ng lipunan para sa sex education, ang simbahang Katoliko at ibang konserbatibong grupo ay mahigpit itong tinututulan.
9

Dahil likas na konserbatibo ang mga pamilyang Pilipino, ang sex ay isang paksa na hindi napag-uusapan ng mga magulang at anak. Dahil dito, hindi nagagabayan ng mga magulang ang mga anak lalo na sa panahon ng puberty kung kailan ang mga kabataan ay likas na interesado sa mga bagay na patungkol sa sex.

Dumagdag pa rito ang paglaganap ng mga media materials gaya ng programa sa telebisyon, pelikula, at magasin na may temang sex. Ang Internet din ay hitik sa mga pornographic materials na madaling ma-access ng mga kabataan.
Kulang din sa kaalaman ang karamihan ng kabataan tungkol sa contraception at reproductive health na syang dapat tinatalakay sa sex education at counseling.

Pangkalusugang Suliranin
Dahil ang kanilang pangangatawan ay hindi pa lubusang handa para sa pagbubuntis, ang mga kabataang babae ay nahaharap sa iba’t ibang suliraning pangkalusugan sa panahon ng pagbubuntis. Marami sa kanila ay may nutritional deficiencies at walang access sa maayos na health care. Napag-alaman din sa mga pag-aaral na ang mga kabataang maagang nabubuntis ay may mataas na tsansang magkaroon ng mga komplikayon na maaaring nilang ikamatay o ng kanilang sanggol. Ayon sa World Health Organization, mas mataas ang panganib ng ng mga kabataan edad 15 hanggang 19 sa pregnancy-related death kaysa mga babae edad 20 hanggang 24.
10
Ang teenage pregnancy ay mapanganib din para sa mga sanggol. Ayon sa mga datos, ang kaso ng premature birth ay mas mataas sa mga sanggol na isinilang ng kabataang babae. Gayundin ang low birth weight rate. Sampung porsyento ng mga sanggol na isinilang ng mga kabataang babae ay malnourished.

Responsibilidad sa Pagpapamilya

Ang kakulangan sa kahandaan ay nakaaapekto sa pagpapalaki sa mga anak. Ayon sa pag-aaral, dahil hindi pa sila handa sa emosyonal na aspeto ng pagiging magulang, ang mga kabataang ina ay mas malayo sa kanilang mga anak na syang nagiging dahilan ng mga behavioral problems sa mga bata. Ayon pa sa ibang pag-aaral, ang mga batang isinilang ng mga kabataang ina ay maaaring magkaroon ng kakulangan sa tamang nutrisyon, magkaroon ng academic difficulties at maging biktima ng pang-aabuso at kapabayaan. Bukod dito, ang mga anak na lalaki ay sinasabing may malaking tsansang masangkot sa mga gulo at makulong. Ang mga anak na babae naman ay maaari ring maagang mabuntis gaya ng kanilang ina.

11
Mga Patok na bisyo ngayon!

Ito ang mga larawan ng mga bisyong pumapatok ngayon lalong-lalo na sa mga kabataan.
Ang tanong: Kaya pa bang pigilan ang mga to?!

12
LAKLAK SA ALAK!

Ito ang mga alak na patok ngayon, hindi lang yan ang alak na makikita nating binebenta sa merkado, ito ay iilan lang ito sa napakaraming alak na pwedeng inumin at kahiligan. May mga dahilan ang mga tao kung bakit nakahiligan nila ang alak.Malamang ito ang oras kung saan nakakapagsaya sila ng kanilang barkada.Hindi na kasi nawawala ang alak sa mga okasyon.
Sabi nila, hindi naman daw masama ang alak, sa totoo pa nga daw ay meron itong magandang naidudulot sa katawan, yun naman ang paliwanag ng iba, siguro nga ay hindi naman talagang masamang uminom, basta wag lang sosobra dahil ito rin kasi ang sanhi ng mga sakit pagtanda ng isang tao, at kung minsan pa nga ay kahit batang bata ka pa ay natatamaan ka na agad ng sakit pag nasosobrahan ka na.

13
SOSSY PAG YOSI!

Sigarilyo, kilala sa tawag na YOSI, isa sa mga kanahihiligan g nakararami kahit na mga kabataan ngayon. Madali lang kasi ang magyosi, sisindihan mo lang, at pag nasindihan mo na, hithit-buga lang ang kailangan mong gawin at pmwesto ka na kung san mo gustong gawin ang yosi session mo!
Bakit kaya maraming nagyoyosi? Ayon sa aming pagreresearch, nakakahumaling daw ang amoy nito, totoo yan, kasi ang yosi, merong drug na tinatawag na nicotine. Ito ang dahilan kung bakit marami ang nahuhumaling sa amoy at usok ng sigarilyo. Ito rin ang dahilan kung bakit mahirap pigilan ang paghihit at buga sa yosi.
Meron pa nga akong nabasang blog ng isang lalaki kung saan tinawag niya ang yosi bilang isang kaibigan na hindi ka iiwan kahit kailan. Kaya niya nasabi na kaibigan nia ang yosi dahil sa mga pagiisa niya nakapagyosi siya at nakakalimutan niya daw ang takot,problema at pagiisa pag nagyoyosi siya. Isa rin siya sa taong nahumaling sa amoy ng yosi.

14

Isa yan sa mga kilalang kumpanya ng yosi. Siguro super yaman na ng may ati ng kumpanyang yan, sa dinami dami ba naman ng konsyumer niya, kulang na lang humiga siya sa sobrang yaman niya,pero syempre hindi rin naman natin alam dahil hindi lang naman siya ang kumpanya ng sigarilyo na gumagawa ng tabako. pero biruin mo nga naman, sabhin natin Piso ang halaga ng isang stik ng yosi at kung sa isang araw, 5 milyon ang taong humihithit ng yosi na ginagawa nila, eh di sa isang araw lang may 5 milyong piso na agad siya at dito pa lang sa Pilipinas yun!

Meron pang mga dahilan kung bakit ang iba ay nagyoyosi, sa babae, kalimitan nakakadagdag daw ito sa pagiging sosyal kapag nagyoyosi sila, o kaya ung iba naman, kung kaya ng lalaki, kaya din nila. Sa lalaki naman, lumalabas daw ang pagkalalaki nila pag nagyoyosi sila, nagiging matipuno siguro sila sa pakiramdam nila at kung hindi man ito ang dahilan nila, siguro ay nagrerebelde sila o may problema sa bahay.

15