CHỦ NGHĨA XÃ HỘI

Câu 1: Nguyên nhân, mục tiêu, động lực và nội dung của cuộc CM XHCN?
a.Mục tiêu:
Giải phóng XH, giải phóng con người khỏi chế độ áp bức, bóc lột.
- Gđ 1: Lật đổ chính quyền
- Gđ 2: Tổ chức xây dựng XH mới về mọi mặt, xóa bỏ tình trạng người bóc lột người và để không còn tình trạng dân tộc này áp bức dân tộc khác.
- Gđ cao là CNCS: không giai cấp, không nhà nước, giai cấp vô sản tự xóa bỏ mình với tư cách là giai cấp thống trị.
b.Động lực:
- Mục đích của CM XHCN là giải phóng giai cấp công nhân và nhân dân lao động do đó thu hút được quần chúng nhân dân lao động.
- Giai cấp công nhân vừa là giai cấp lãnh đạo, vừa là động lực chủ yếu: tăng về số lượng, nâng cao về chất lượng.
- Giai cấp nông dân là động lực to lớn: . Có lợi ích cơ bản thống nhất với lợi ích của giai cấp công nhân. . Trong đấu tranh giành chính quyền và xây dựng CNXH giai cấp công nhân chỉ hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình khi đại đa số nông dân đi theo họ.
- Trên cơ sở liên minh công nông mới có thể tạo sức mạnh khối đoàn kết rộng rãi các lực lượng tiến bộ trong các tầng lớp nhân dân lao động khác.
c.Nội dung:
Được thực hiện trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội.
Trên lĩnh vực chính trị:
- Đập tan nhà nước của giai cấp bóc lột, giành chính quyền về tay giai cấp công nhân và nhân dân lao động.
- Tạo điều kiện làm sâu rộng nền dân chủ XHCN, thu hút đông đảo quần chúng nhân dân lao động tham gia quản lý XH, quản lý nhà nước.
Trên lĩnh vực kinh tế:
- Cải tạo quan hệ SX cũ, xây dựng quan hệ SX mới XHCN.
- Phát triển lực lượng SX.
- Nâng cao năng suất lao động.
- Từng bước cải thiện đời sống nhân dân.
Trên lĩnh vực tư tưởng – văn hóa:
- Kế thừa có chọn lọc và nâng cao các giá triị văn hóa truyền thống của dân tộc.
- Tiếp thu các giá trị văn hóa tiên tiến của thời đại.
- Giải phóng con người lao động về mặt tinh thần.

Câu 2: Liên minh công nhân, nông dân và các tầng lớp lao động khác trong cuộc CM XHCN?
a.Tính tất yêu và cơ sở khách quan của liên minh giữa giai cấp công nhân và giai cấp nông dân và các tầng lớp nhân dân lao động khác trong CM XHCN:
Tính tất yếu:
Mác, Ăngghen, Lênin đã rất quan tâm đến vấn đề này.
- Mục tiêu của CM XHCN là xây dựng 1 xã hội không còn giai cấp, không còn nhà nước.
- Để thực hiện được mục tiêu này nhất thiết phải thực hiện liên minh
Cơ sở khách quan:
- Họ đều là những người lao động, đều bị áp bức bóc lột.
- Trong quá trình xây dựng CNXH, nền kinh tế quốc dân là một thể thống nhất của nhiều ngành, nghề,… nhưng trong đó công nghiệp và nông nghiệp là 2 ngành SX chính trong XH. Nếu như không có sự liên minh chặt chẽ giữa công nhân và nông dân thì 2 ngành KT này cũng như các ngành, nghề khác cũng không phát triển được.
- Xét về mặt chính trị - XH, họ là lực lượng chính trị trong xây dựng và bảo vệ chính quyền, trong xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc.
b.Nội dung và nguyên tắc cơ bản:
Nội dung:
- Liên minh về chính trị: . Giành lấy chính quyền. . Cùng nhau tham gia vào chính quyền nhà nước XHCN và thành quả CM, làm cho nhà nước XHCN ngày càng vững mạnh.
- Liên minh về kinh tế: . Là một nội dung đặc biệt quan trọng . Phải kết hợp đúng đắn lợi ích giữa 2 giai cấp. . Xây dựng chính sách phù hợp đối với nông dân, nông nghiệp và nông thôn. . Quan tân liên minh giữa công nhân với trí thức.

Câu 3: Thời kỳ quá độ từ CNTB lên CNXH?
Tính tất yếu: . CNXH và CNTB khác nhau về bản chất. . CNXH xây dựng trên nền SX đại công nghiệp có trình độ cao. . Các quan hệ XH của CNXH không tự phát nảy sinh trong lòng CNTB, mà là kết quả của quá trình xây dựng và cải tạo XHCN. . Là công việc mới mẻ, khó khăn, phức tạp.
Đặc điểm của thời kỳ quá độ lên CNXH:
- Đặc điểm nổi bật: những yếu tố của XH cũ bên cạnh những nhân tố mới của CNXH vừa thống nhất vừa đấu tranh với nhau trên tất cả các lĩnh vực kinh tế - XH.
- Đặc điểm trên lĩnh vực kinh tế: . Nền kinh tế nhiều thành phần. . Nhiều loại hình sở hữu về tư liệu SX. . Tương ứng là những hình thức phân phối khác nhau, phân phối theo lao động ngày càng giữ vai trò chủ đạo.
- Đặc điểm trên lĩnh vực chính trị: . Kết cấu giai cấp XH đa dạng phức tạp.
- Đặc điểm trên lĩnh vực tư tưởng - văn hóa: . Tồn tại nhiều yếu tố tư tưởng và văn hóa khác nhau.
Nội dung của thời kỳ quá độ lên CNXH:
- Trong lĩnh vực kinh tế: . Thực hiện việc sắp xếp, bố trí lại các lực lượng SX hiện có của XH. . Cải tạo quan hệ SX cũ, xây dựng quan hệ SX mới. => Phải tuân theo quy luật khách quan của các quy luật kinh tế, đặc biệt là quy luật quan hệ SX phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng SX. . Đối với những nước chưa trải qua quá trình công nghiệp hóa TBCN tất yếu phải công nghiệp XHCN.
- Trong lĩnh vực chính trị: . Đấu tranh chống các thế lực thì địch, chống phá sự nghiệp xây dựng CNXH . Tiến hành xây dựng, củng cố Nhà nước và nền dân chủ XHCN.
- Trong lĩnh vực tư tưởng - văn hóa: . Thực hiện tuyên truyền, phổ biến những tư tưởng khoa học và cách mạng của giai cấp công nhân trong toàn XH. . Khắc phục những tư tưởng và tâm lý có ảnh hưởng tiêu cực đối với tiến trình xây dựng CNXH. . Xây dựng văn hóa mới XHCN, tiếp thu những giá trị tinh hoa của các nền văn hóa trên thế giới.
- Trong lĩnh vực XH: . Khắc phục những tệ nạn XH do XH cũ để lại. . Từng bước khắc phục sự chênh lệch giữa các vùng miền, các tầng lớp dân cư trong XH. . Xây dựng mối quan hệ tốt đẹp giữa người với người.

Câu 4: Những đặc trưng cơ bản của nền dân chủ XHCN?
- Chế độ dân chủ cho tuyệt đại đa số nhân dân.
- Dân chủ vừa là mục tiêu, vựa là động lycjw của tiến trình cách mạng XHCN
Bốn đặc trưng cơ bản:
- Một là, bảo đảm mọi quyền lực thuộc về nhân dân.
- Hai là, có cơ sở kinh tế là chế độ công hữu về tư liệu SX.
- Ba là, kết hớp hài hòa lợi ích cá nhân lợi ích tập thể và lợi ích toàn XH => động viên, thu hút mọi tiềm năng sáng tạo. tính tích cực sáng tạo của nhân dân trong sự nghiệp xây dựng CNXH. . Cùng tham gia vào công việc nhà nước. . Cùng được bầu cử, ứng cử và đề cử vào cơ quan nhà nước các cấp.
- Bốn là, là nền dân chủ rộng rãi nhất trong lịch sử nhưng vẫn là nền dân chủ mang tính giai cấp.
Tính tất yếu của nền dân chủ XHCN:
- Động lực của quá trình phát triển XH, của quá trình xây dựng CNXH là dân chủ.
- Thực hiện dân chủ đầy đủ, rộng rãi trở thành một yêu cầu khách quan, một động lực của sự nghiệp xây dựng CNXH.
- CNXH chỉ có thể có được bằng phương pháp thực hành dân chủ một cách rộng rãi trong mọi lĩnh vực của đời sống.
- Dân chủ vừa là mục tiêu, vừa là động lực của công cuộc xây dựng CNXH.
- Xây dựng nền dân chủ XHCN là quá trình tất yếu diền ra nhằm xây dựng, phát triển và hoàn thiện dân chủ, đáp ứng nhu cầu của nhân dân.
- Xây dựng nền dân chủ XHCN cũng chính là quá trình thực hiện dân chủ hóa đời sống dưới sự lãnh đạo của giai cấp công nhân thông qua chính đảng cộng sản.

Câu 5: Đặc trưng, chức năng, nhiệm vụ, tính tất yếu của nhà nước XHCN?
5 đặc trưng cơ bản:
- Thực hiện quyền lực của nhân dân lao động, đặt dưới sự lãnh đạo của đảng cộng sản.
- Là công cụ củ chuyên chính giai cấp, nhưng vì lợi ích của những người lao động tức là tuyệt đại đa số nhân dân, nhà nước CCVS thực hiện trấn áp những kẻ chống đối, phá hoại sự nghiệp CM XHCN.
- Tổ chức, xây dựng là đặc trưng cơ bản của nhà nước XHCN, của CCVS.
- Ngày càng hoàn thiện các hình thức đại diện nhân dân, mở rộng dân chủ.
- Khi cơ sở kinh tế - XH cho sự tồn tại nhà nước không còn thì nhà nước tự tiêu vong.
Chức năng:
- Xây dựng toàn diện XH mới.
- Đập tan sự phản kháng của kẻ thù.
- Tổ chức xây dựng là chức năng chủ yếu.
Nhiệm vụ:
- Quản lý kinh tế, xây dựng và phát triển kinh tế.
- Cải thiện đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân
- Quản lý văn hóa – XH, xây dựng nền văn hóa XHCN, thực hiện giáo dục đào tạo con ng phát triển toàn diện, chăm sóc sức khỏe nhân dân…
- ngoài ra còn có chức năng, nhiệm vụ đối ngoại.
Tính tất yếu của việc xây dựng nhà nước XHCN:
- Giai cấp công nhân khi thực hiện sứ mệnh lịch sử của mình, trước hết phải cùng nhân dân lao động giành chính quyền, thiết lập CCVS.
- Giữa XH TBCN và XH CSCN là một thời kỳ cải biến CM – quá độ chính trị -> nền chuyên chính CM của GCVS.
- Sau khi trở thành giai cấp cầm quyền, giai cấp CN pahri nắm vững công cụ chuyên chính, xây dựng nhà nước XHCN vững mạnh, trở thành công cụ trấn áp các thế lực đi ngược lại lợi ích của nhân dân.
- Thời kỳ quá độ lên CNXH còn tồn tại: . Các giai cấp bóc lột, chúng hoạt động chống sự nghiệp xây dựng CNXH -> cần nhà nước để trấn áp bằng bạo lực khi cần thiết. . Các giai cấp, tầng lớp trung gian, họ thường dao động -> GCCN cần tuyên truyền thuyết phục, lôi cuốn họ.
- Mở rộng dân chủ cần có 1 thiết chế nhà nước phù hợp.
- Xây dựng CNXH: cải tạo XH cũ, xây dựng XH mới trên tất cả các lĩnh vực -> nhà nước XHCN là phương thức, phương tiện, công cụ chủ yếu của nhân dân.

Câu 6: Ba đặc trưng của nền văn hóa XHCN?
- Hệ tư tưởng của GCCN là nội dung cốt lõi, giữ vai trò chủ đạo, định hướng phương hướng phát triển nền văn hóa XNCH.
- Có tính nhân dân rộng rãi và tính dân tộc sâu sắc.
- Được hình thành, phát triển một cách tự giác, đặt dưới sự lãnh đạo củ GCCN thông qua tổ chức đảng cộng sản, có sự quản lý của nhà nước XHCN.

Câu 7: Cương lĩnh dân tộc của CN Mác – Lê nin , vấn đề dân tộc ở nước ta, chính sách dân tộc của Đảng và nhà nước ta.
Cương lĩnh dân tộc của CN Mác Lênin:
Trên cơ sở tư tưởng của Mác, Angghen về vấn đề dân tộc giai cấp, cùng sự phân tích hai xu hướng của vấn đề dân tộc, Lênin đã nêu ra “Cương lĩnh dân tộc” với 2 nội dung cơ bản: bình đẳng, tự quyết, liên hiệp công nhân.
- Các dân tộc hoàn toàn bình đẳng: . Là quyền thiêng liêng của các dân tộc. . Các dân tộc đều có quyền lợi và nghĩa vụ ngang nhau; không một dân tộc nào được đặc quyền, đặc lợi về kinh tế, chính trị, văn hóa, ngôn ngữ. . Trong một quốc gia có nhiều dân tộc, quyền bình đẳng giữa các dân tộc phải được pháp luật bảo vệ và phải được thực hiện trong thực tế, trong đó việc khắc phục sự chênh lệch về trình độ phát triển kinh tế, văn hóa giữa các dân tộc do lịch sử để lại có ý nghĩa cơ bản. . Trong quan hệ giữa các quốc gia – dân tộc, quyền bình đẳng dân tộc gắn liền với cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa phân biệt chủng tộc, chủ nghĩa bá quyển nước lớn; chống sự áp bức, bóc lột của các nước tư bản phát triển đối với các nước lạc hậu, chậm phát triển về kinh tế. Mọi quốc gia đều bình đẳng trong quan hệ quốc tế.
- Các dân tộc được quyền tự quyết: . Quyền làm chủ của mỗi dân tộc, quyền tự quyết định con đường phát triển kinh tế, CT XH của dân tộc mình. . Quyền tự do phân lập thành cộng đồng quốc gia dân tộc độc lập và quyền tự nguyện liên hiệp lại với các dân tộc khác trên cơ sở bình đẳng. . Khi xem xét giải quyết quyền tự quyết của các dân tộc cần đứng vững trên lập trường của giai cấp công nhân.
- Liên hiệp công nhân tất cả các dân tộc: . Là tư tưởng, nội dung cơ bản trong cương lĩnh dân tộc của Lênin. . Tư tưởng này thể hiện bản chất quốc tế của GCCN, phong trào CN và phản ánh tính thống nhất giữa sự nghiệp giải phóng dân tộc với giải phóng giai cấp. . Đoàn kết công nhân các dân tộc có ý nghĩa lớn lao đối với sự nghiệp giải phóng dân tộc. Nó có vai trò quyết định đến việc xem xét, thực hiện quyền bình đẳng dân tộc và quyền dân tộc tự quyết. . Là yếu tố tạo nên sực mạnh bảo đảm cho thảng lợi của GCCN và các dân tộc bị áp bức trong cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa đế quốc.
Vấn đề dân tộc ở nước ta:
- Là quốc gia thống nhất có 54 dân tộc, các dân tộc ít người chiếm khoảng 13% dân số, các dân tộc có quá trình gắn bó lâu đời.
- Xu hướng các dân tộc ở nước ta là hòa hợp và gắn bó với nhau.
- Có nơi có lúc vẫn xảy rra hiện tượng tiêu cực trong quan hệ dân tộc.
- Các dân tộc ở nước ta sống xen kẽ là chủ yếu.
- Trình độ phát triển kinh tế, văn hóa,… giữa các dân tộc còn có sự khác biệt, chênh lệch.
- Cùng với nền văn hóa cộng đồng, mỗi dân tộc đều có đời sống văn hóa mang bản sắc riêng rất phong phú.
- Các dân tộc ít người thường cư trú trên những địa bàn có vị trí chiến lược quan trọng về chính trị, kinh tế, quốc phòng, an ninh và giao lưu quốc tế.
Chính sách dân tộc của Đảng và Nhà nước ta:
- Phát triển kinh tế hàng hóa nhiều thành phần.
- Tôn trọng lợi ích, truyền thống văn hóa, ngôn ngữ, tín ngưỡng của đồng bào các dân tộc.
- Phát huy truyền thống đoàn kết đấu tranh của các dân tộc.
- Đào tạo đội ngũ cán bộ dân tộc.
- Tăng cường đầu tư phát triển giao thông, giáo dục, y tế cho người dân tộc.
- Phát triển, nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần, dân trí… cho đồng bào các dân tộc.