Onderzoeksvaardigheden 1
Schoenen, internationaal zakendoen

Jelmar Remmerts, 14033720, SBRM1-J

Onderzoeksvaardigheden 1
Schoenen, internationaal zakendoen

Den Haag, 7 juli

Auteur Klas
Remmerts, Jelmar (14033720) SBRM1-J

Onderwijsinstelling SLB begeleider
De Haagse Hogeschool M.A. Borsje
Johanna Westerdijkplein 75
2521 EN DEN HAAG
070 - 445 8888
Studierichting Cohort
Small business & Retail management 2014 - 2018
Studieonderdeel Studiejaar
Onderzoeksvaardigheden 1 2014 - 2015

Inhoudsopgave 1. Inleiding 5 2. Deskresearch 6 2.1 De grootste bedrijven in de schoenen branche. 6 2.2 productielanden 7 2.3 De schoenenbranche in Nederland 8 3.Literatuurstudie 9 3.1 Het ontstaan van internationaal zakendoen 9 3.2 Internationale handelsbarrières 9 3.3 Internationale uitwisseling van diensten 10 3.4 Gevestigde in Nederland 10 4. Enquête 11 4.1 concept enquête 11 4.2 Definitieve enquête 15 4.3 verbeterplan 18 5. Conclusie 20 6. Bibliografie 21

1. Inleiding

In dit rapport wordt het onderzoek weergegeven wat is afgenomen in de schoenenbranche, dit onderzoek heeft plaats gevonden in een tijdsbestek van twee maanden. Het onderwerp van het onderzoek is internationaal zakendoen. Het onderzoek geeft weer welke bedrijven aan top gaan in de schoenenbranche, tevens wordt dit visueel ondersteund.
Vervolgens komt het onderwerp internationaal zakendoen aanbod. Hier wordt ingezoomd op de verschillende aspecten. Ten slotte is er een enquête opgenomen in het onderzoek. Deze enquête is gemaakt aan de hand van het onderwerp en de branche.

2. Deskresearch

Voor het deskresearch plan is er gekozen voor de schoenen branche. Het onderwerp is: internationaal zakendoen. Er zal in dit hoofdstuk verder worden ingezoomd op de branche. Welke merken momenteel de grootste afzet hebben, wereldwijd gezien. Tevens wordt er visueel weergegeven in welke landen de meeste productie plaats vindt, waardoor dit komt en wat hier de gevolgen van zijn. Er wordt veelal gebruik gemaakt van Engelse bronnen, evenals Nederlandse bronnen om een zo breed mogelijke visie te creëren. Er is specifiek gekozen om geen bronnen te gebruik van voor 2010, deze worden niet representatief geacht voor het onderzoek. De informatieresearch heeft vooral op internet plaats gevonden, tevens zijn er databases gebruikt en verschillende boeken. Ook dit heeft gezorgd voor een brede horizon aan informatie.
2.1 De grootste bedrijven in de schoenen branche.
Nike is een groot en snelgroeiend bedrijf in de schoenenwereld. Met de hoogste afzet wereldwijd behalen zij de meeste omzet per jaar (NIKE, 2014). Met 48.000 werknemers in 2013 wisten zij een winst te maken van 3.589 miljoen. Nike is actief in Amerika, Europa, het Midden Oosten, Afrika en Azië (Datamonitor 2014, 2014).

Afbeelding 1 - omzetontwikkeling Nike Merk | Winst 2013 3 (miljoenen) | Nike | 3.589 | New Balance | 1.022 | Reebok | 970 | Adidas | 845 | Skechers | 836 | Converse | 420 | K-Swiss | 380 | Puma | 348 |

2.2 productielanden

Sinds de tweede wereldoorlog zijn allerlei formele handelsbarrières afgeschaft, onder andere dankzij de Wereldgezondheidsorganisatie en de General Agreement Tariffs and Trade. Toch is de handelsflow niet vrij en ongelimiteerd. Deels door verschil in nationale wetten en regels, deels door nationale standaarden. Deze zorgen voor een beperking in het internationale handelsverkeer en dus ook de import van schoenen (Poelmans, 2014).
Deze figuur geeft de productiegrootte weer van de 10 grootste schoenen producenten van de wereld in 2012 (Statista 2015, 2012).

Afbeelding 2 – schoenenproductie landen top-10

2.3 De schoenenbranche in Nederland
De schoenenbranche in Nederland kan worden opgesplitst in vier deelsegmenten: damesschoenen, herenschoenen, kinderschoenen en accessoires. Deze worden weergeven in afbeelding 3.
Buiten de eerste periode om zijn de resultaten veelal negatief, dit heeft deels te maken weersomstandigheden.
Nadat in de crisistijd verschillende grote schoenenketens zoals Schoenenreus en Scapino dicht zijn gegaan of winkeloppervlakte hebben ingeleverd, kruipt de branche toch langzaam omhoog.
De verwachtingen zeggen dat de economie zal aantrekken. Dit zou het gevolg zijn van toenemend consumentenvertrouwen en een groeiende huizenmarkt. Spijtig genoeg zal dit niet voor alle retailers gelden.

Afbeelding 3 - Omzetontwikkeling t.o.v. dezelfde periode vorig jaar.
*In het totaal cijfer zijn ook de gegevens van overige artikelgroepen, zoals fournituren, tassen en overige (leder)waren in de berekening opgenomen (Quadvlieg, 2015).

Dit geeft tevens op een visuele en duidelijke manier weer hoe gevoel de branche is voor verschillende externe omstandigheden, zoals het weer. Dit heeft grote invloed de verkoopcijfers in de schoenenbranche. De grote merken zoals eerder genoemd in dit hoofdstuk zijn veel minder gevoel voor schommelingen als deze maar toch ook zij merken dit. Daarnaast zijn er steeds meer mensen die de moeite nemen om hun schoenen te laten repareren. Niet alleen dure schoenen maar ook schoenen van mindere kwaliteit en lagere prijsklassen komen steeds vaker op de toonbank van de schoenmaker. Dit is deels een gevolg van de economische crisis maar anderzijds past het ook bij de trends van tegenwoordig. ‘Zero-waste shops’ en ‘maatschappelijk verantwoord ondernemen’ zijn zeer hippe bedoelingen die steeds meer rekening houden met het milieu. Zodoende gaat de consument bewust naar de schoenmaker om te dubbel te besparen, in de portemonnee en het milieu.

3.Literatuurstudie
In de literatuurstudie komt het onderwerp internationaal zakendoen aanbod. Er zal gesproken worden over het ontstaan van internationaal zakendoen. Daarnaast wordt er gesproken over de verschillende landen en hoe deze gepositioneerd zijn en hoe dit deels in stand wordt gehouden. Ten slotte wordt er ingezoomd op China. Een snel groeiende export en import economie.

3.1 Het ontstaan van internationaal zakendoen
Internationale handel ontstaat doordat op nationaal gebied de producten niet verkrijgbaar zijn. Dit kan doordat de grondstoffen niet aanwezig zijn, de arbeid in andere landen goedkoper is of omdat een land niet beschikt over de benodigde kennis. Importeurs kunnen deze producten dan importeren. Als het voornamelijk gaat over de productie van producten wordt vaak gekozen voor een licentiesysteem. Dit gebeurt dan vaak in lage loonlanden. Voor lage loonlanden, ofwel ontwikkelingslanden is er de Wereldhandelsorganisatie, het WTO. De voornaamste taken die zij volbrengen zijn het integreren van deze ontwikkelingslanden in de wereldeconomie. Tevens verdiepen zij zich in de verstandhouding tussen handel en milieu (Marcus & van Dam, 2012).
3.2 Internationale handelsbarrières
Enerzijds wordt er jaarlijks 3,7 miljard euro betaald door de Nederlandse overheid aan ontwikkelingshulp (Rijksoverheid, 2014), anderzijds gaan er veel subsidies van uit Nederland en Europa naar de Europese producenten om de markt te beschermen. De Wereldbank toonde aan dat door deze subsidies te stoppen er een inkomensverhoging kon plaats vinden van 500 miljard euro voor de lageloonlanden. Of dit werkelijk waar is kan betwist worden maar de voordelen zijn onherroepelijk (Marcus & van Dam, 2012). Door de handelsbarrières te verkleinen of weg te nemen kan er meer internationale handel gedreven worden. Tevens zal dit zorgen voor flinke prijsdalingen in Europa. Zodanig zelfs dat de nationale producenten failliet gaan doordat ze onder de kostprijs zouden moeten gaan verkopen. Tevens zijn er hoge importeisen, voor landen als China maar zeker ook voor minder ontwikkelde landen, denk hierbij aan Afrikaanse landen. Ook deze medaille heeft twee zijdes. Deze regelgeving is op Europees niveau geregeld door de International Organisation for Standardizaton. Deze regelgeving dekt niet alleen kwaliteitseisen aan de producten maar ook aan het productieproces en andere bedrijfsprocessen. Dit is erg belangrijk voor het welzijn van de arbeiders in deze landen. Een land als China, waar het welzijn van werknemers niet centraal staat, bevindt zich in de top 5 landen qua invoer naar Nederland. Dit duidt aan hoe belangrijk het is. Tenslotte zijn er nog een andere soorten handelsbarrière. Denk hierbij aan cultuurverschillen, verschillen in verwachtingen, andere werkstijlen en problemen tussen verschillende zakenrelaties, dit kan er toe leiden dat ondernemingen hun internationale expansie moeten uitstellen of, in het ergste geval, stop zetten (Oortwijn, 2011).

Afbeelding 4 - invoer top-5 landen. (Centraal bureau voor de statistiek, 2015)

3.3 Internationale uitwisseling van diensten
Maar naast de import en export van producten worden ook ideeën of diensten uitgewisseld met andere landen, wereldwijd. Zo wordt in deze sector, in Nederland, meer dan 60 % teweeggebracht door bedrijven in sectoren als landbouw, mijnbouw en industrie en opslag en communicatie. Nederland is, wereldwijd gezien, een grote speler als het gaat om het uitwisselen van diensten in de sectoren (centraal bureau voor de statistiek, 2010).

3.4 Gevestigde in Nederland
Tenslotte zijn daar de internationale handelaren die zich in Nederland willen vestigen. Als voorbeeld wordt China genomen. De reden dat zij zich massaal in Nederland willen vestigen kent meerdere oorzaken, om te beginnen bij de thuissituatie. Door de snel groeiende economie is er veel concurrentie. Daarnaast zijn er in Nederland verschillende voordelen voor deze internationale zakenlui. Naast een diversiteit aan belastingvoordelen, is de infrastructuur hier uitermate goed en spreekt vrijwel iedereen Engels. Nederland wordt gezien als een opstapje om de West-Europese markt te betreden (Harm, 2014).
In dit hoofdstuk wordt weergegeven welke positief Nederland heeft en op welke manier landen als China hier gebruik van maken. Tevens de verschillende sectoren van exportdiensten aangegeven en de belangen hiervan. Ook komende de verschillende handelsbarrières aanbod, waarom deze in stand gehouden worden en wat daar de gevolgen van zijn. De conclusies van dit hoofdstuk zijn terug te vinden in hoofdstuk 6.

4. Enquête
Dit hoofdstuk bevat de enquête die betrekking heeft op een combinatie van de branche en het onderwerp, namelijk internationaal zakendoen in de schoenenbranche. Deze enquête kan kwalitatieve informatie vervaardigen voor het opgestelde rapport. In hoofdstuk 4.1 bevindt zich de concept enquête, in hoofdstuk 4.2 is de definitieve enquête weergegeven. De veranderingen zijn aangegeven met rood, tevens staan deze weergegeven in paragraaf 4.3 met een verantwoording per verandering.

4.1 concept enquête
Beste,
Bij deze wil ik u uitnodigen om deel te nemen aan onze enquête. Het betreft een onderzoek naar het belang van schoenen voor de consument, qua prijs en naamsbekendheid en de verbanden hier tussen. Daarnaast zijn we benieuwd naar het bewustzijn op het gebied van internationalisering van de schoenenmarkt.
Het onderzoek is anoniem, bovendien zal informatie niet worden doorgespeeld aan derden. De enquête neemt vijf minuutjes in beslag.
Bij voorbaat dank,
Jelmar Remmerts

1. Wat is uw geslacht? * Man * Vrouw

2. Wat is uw leeftijd? * ……… jaar

3. Wat is uw inkomen? * 20.000 of minder * 30.000 * 40.000 * 50.000 of meer

4. Wat is uw hoogst afgerond opleiding? * Basisschool * Mavo * Havo/VWO * Mbo * Hbo * WO

5.
Hoe belangrijk zijn schoenen voor u? Heel onbelangrijk | Onbelangrijk | Neutraal | Belangrijk | Heel belangrijk |

6. Hoeveel geeft u gemiddeld uit aan schoenen per jaar? 50 - 100 euro | 100 – 150 euro | 150 – 200 euro | 200 euro of meer |

7. Welk merk schoenen heeft u zo wel? Vul in.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
8. Hoeveel paar schoenen heeft u ongeveer? 1 – 3 paar | 3 – 6 paar | 6 – 10 paar | 10 – 15 paar | 15 paar of meer | 9. Welk merk schoenen draagt u het meest? Vul in.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
10. Weet u in welk land dit merk geproduceerd wordt?
……………………………………………………. Zo Ja, welk land betreft het? ……………………………………………………… 11. Hoe belangrijk vindt u goede werkomstandigheden in de fabrieken van de schoenenproducent? Heel onbelangrijk | Onbelangrijk | Neutraal | Belangrijk | Heel belangrijk |

12.
Welke keurmerken kent u? Meerdere antwoorden mogelijk.
A B

C D
E F

13.
Let u hierop bij aankopen? * Ja, ik vind dit erg belangrijk. * Ja, maar ik het niet zo belangrijk. * Ja, maar ik vind het niet belangrijk. * Nee, ik let niet op de verschillende keurmerken.

14. Bestelt u zelf wel eens schoenen via een ander land? * Ja * Nee

15. Zo ja, wat is hier de reden voor? * De schoenen zijn goedkoper in het buitenland. * De schoenen zijn hier niet verkrijgbaar. * Als ik grote hoeveelheden koop, kan ik een betere prijs krijgen. * Ik verwacht een betere kwaliteit in een ander land. * De internationale website is toegankelijker dan de nationale website. * Meer variatie in betaalmogelijkheden.

16. Zijn er internationale drempels die dit moeilijker maken? * Ja, langere wachttijd * Ja, hogere kosten zoals invoerbelasting. * Ja, retourneren is duurder. * Ja, een taalbarrière met de verkoper. * Nee, ik ondervind geen internationale drempels.

4.2 Definitieve enquête
Beste,
Bij deze wil ik u uitnodigen om deel te nemen aan onze enquête. Het betreft een onderzoek naar het belang van schoenen voor de consument, qua prijs en naamsbekendheid en de verbanden hier tussen. Daarnaast zijn we benieuwd naar het bewustzijn op het gebied van internationalisering van de schoenenmarkt.
Het onderzoek is anoniem, bovendien zal informatie niet worden doorgespeeld aan derden. De enquête neemt vijf minuutjes in beslag.
Bij voorbaat dank,
Jelmar Remmerts

1. Wat is uw geslacht? * Man * Vrouw

2. Wat is uw leeftijd? * ……… jaar

3. Wat is uw gemiddelde jaarinkomen incl. toeslagen? * 20.000 of minder * 30.000 * 40.000 * 50.000 of meer

4. Wat is uw hoogst afgeronde opleiding? * Basisschool * Mavo * Havo/VWO * Mbo * Hbo * WO

5. Op welk niveau bent u werkzaam?
…………………………………………………………………..…………………………………………………………………..

6. Hoe belangrijk zijn schoenen voor u? Heel onbelangrijk | Onbelangrijk | Neutraal | Belangrijk | Heel belangrijk |

7. Hoeveel geeft u gemiddeld uit aan schoenen per jaar? 50 - 100 euro | 100 – 150 euro | 150 – 200 euro | 200 euro of meer |

8. Welk merk schoenen heeft u zo wel? Vul in.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
9. Hoeveel paar schoenen heeft u ongeveer? 1 – 3 paar | 3 – 6 paar | 6 – 10 paar | 10 – 15 paar | 15 paar of meer | 10. Welk merk schoenen draagt u het meest? Vul in.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

11. Weet u in welk land dit merk geproduceerd wordt?
……………………………………………………. Zo Ja, welk land betreft het? ……………………………………………………… 12. Hoe belangrijk vindt u goede werkomstandigheden in de fabrieken van de schoenenproducent? Heel onbelangrijk | Onbelangrijk | Neutraal | Belangrijk | Heel belangrijk |

13.
Welke keurmerken kent u? Meerdere antwoorden mogelijk.
A B
C D
E F

14. Let u hierop bij aankopen? Nee, heel onbelangrijk | Nee, onbelangrijk | Neutraal | Ja, belangrijk | Ja, heel belangrijk |

15. Bestelt u zelf wel eens schoenen via een ander land? – Zo ja, beantwoord de laatste twee vragen * Ja * Nee

16. Zo ja, wat is hier de reden voor? * De schoenen zijn goedkoper in het buitenland. * De schoenen zijn hier niet verkrijgbaar. * Als ik grote hoeveelheden koop, kan ik een betere prijs krijgen. * Ik verwacht een betere kwaliteit in een ander land. * De internationale website is toegankelijker dan de nationale website. * Meer variatie in betaalmogelijkheden.

17. Zijn er internationale drempels die dit moeilijker maken? * Ja, langere wachttijd * Ja, hogere kosten zoals invoerbelasting. * Ja, retourneren is duurder. * Ja, een taalbarrière met de verkoper. * Nee, ik ondervind geen internationale drempels.

4.3 verbeterplan
In dit hoofdstuk komen de verschillende vragen uit de concept enquête en de definitieve enquête terug. Deze worden vergeleken en daarnaast wordt er uitgelegd waarom de vragen, antwoorden of antwoordmogelijkheden zijn aangepast.

Deze vraag heeft een specifiekere vorm gekregen waardoor niet alleen de vraag duidelijker is voor gene die de enquête maakt maar ook het antwoord specifieker is voor de onderzoeker.

* Wat is uw inkomen? * 20.000 of minder * 30.000 * 40.000 * 50.000 of meer * Wat is uw gemiddelde jaarinkomen incl. toeslagen? * 20.000 of minder * 30.000 * 40.000 * 50.000 of meer

Deze vraag is toegevoegd aan de definitieve enquête als vervolg vraag op de vraag wat de hoogst afgeronde opleiding is. Dit om een specifieker beeld te scheppen van de respondent. * Op welk niveau bent u werkzaam?

Bij deze vraag is de antwoordmogelijkheid aangepast. Er is een keuzeantwoord aan toegevoegd en tevens zijn de antwoorden overzichtelijker gemaakt. Ook zijn de antwoorden op zich aangepast, er is een extra negatief antwoord en de mogelijkheid om neutraal te kiezen is toegevoegd. * Let u hierop bij aankopen? Nee, heel onbelangrijk | Nee, onbelangrijk | Neutraal | Ja, belangrijk | Ja, heel belangrijk |

* Let u hierop bij aankopen? * Ja, ik vind dit erg belangrijk. * Ja, maar ik het niet zo belangrijk. * Ja, maar ik vind het niet belangrijk. * Nee, ik let niet op de verschillende keurmerken.

Bij deze vraag is er een deel toegevoegd om het de respondent makkelijker te maken en meer overzicht te bieden. Hierdoor kan door sommige respondenten de hier opvolgende vragen negeren omdat deze dan niet van toepassing zijn. * Bestelt u zelf wel eens schoenen via een ander land? * Ja * Nee * Bestelt u zelf wel eens schoenen via een ander land? – Zo ja, beantwoord de laatste twee vragen * Ja * Nee

5. Conclusie

Op nationaal gebied kan men niet altijd zelfvoorzienend zijn, hierdoor is internationaal zakendoen een belangrijk aspect in de Nederlandse maatschappij. Toch zijn er veel regels omtrent internationale handel om de eigen markt en de Europese markt te beschermen.
Daarnaast zijn er ondernemingen die op internationaal gebied opereren doordat een ander land meer voordelen bied, zoals belastingvoordelen of een betere infrastructuur. Landen die moeilijk meekomen met de snelgroeiende ontwikkelingen tegenwoordig worden geholpen door internationale organisaties en overheden van landen. Tevens zijn er regels omtrent import, ook om de eigen markt deels te beschermen en deels om een bepaalde kwaliteit te garanderen. Naast producten worden ook diensten uitgewisseld op internationaal gebied. Vaak betreft dat innovatieve en technische ontwikkeling. China is een grote speler op deze markt.

6. Bibliografie centraal bureau voor de statistiek. (2010). cbs.nl/NR/rdonlyres/. Opgeroepen op juni 14, 2015, van cbs.nl: http://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/C6D47114-EC0C-48C4-96E9-C94D866C4A45/0/2011m21samenvattingart.pdf
Centraal bureau voor de statistiek. (2015, mei 29). statline.cbs.nl/StatWeb/publication. Opgeroepen op juni 14, 2015, van statline.cbs.nl: http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?VW=T&DM=SLNL&PA=7137SHIH&D1=0-2&D2=0-1,48,55,101,117,125,169,231,291,331&D3=18&D4=194,207,220&HD=140113-0850&HDR=T,G2,G3&STB=G1
Datamonitor 2014. (2014). datamonitor.com/store/Product/nike_inc. Opgeroepen op april 22, 2015, van www.datamonitor.com: http://www.datamonitor.com/store/Product/nike_inc?productid=8E563969-FC1C-4D3A-8EEE-F9D79F81F0C3
Fischer, T. J. (2014). Onderzoek doen, kwantitatief en kwalitatief onderzoek. Groningen: Noordhoff.
Harm, F. (2014, maart 22). nos.nl/artikel/626521-wat-doet-china-in-nederland. Opgeroepen op juni 14, 2015, van nos.nl: http://nos.nl/artikel/626521-wat-doet-china-in-nederland.html
Marcus, J., & van Dam, N. (2012). Een praktijkgerichte benadering van organisatie en management. In J. M. Nick van Dam, Een praktijkgerichte benadering van organisatie en management (Vol. 7, p. 529). Groningen: Noordhoff Uitgevers.
NIKE. (2014). investors.nike.com/files/doc_financials/2014/#select_financials. Opgeroepen op april 22, 2015, van investors.nike.com: http://investors.nike.com/files/doc_financials/2014/#select_financials
Oortwijn, M. (2011). Zakendoen over de grens de 5 succesfactoren voor international expansie. In M. Oortwijn, Zakendoen over de grens de 5 succesfactoren voor international expansie (p. 801). Amsterdam: Pearson Benelux B.V. .
Poelmans, d. E. (2014, januari 21). feb.kuleuven.be/ficts/leuven/student/leraren/presentaties-lerarendag/studiedag. Opgeroepen op april 22, 2015, van feb.kuleuven.be: http://feb.kuleuven.be/ficts/leuven/student/leraren/presentaties-lerarendag/studiedag-slo-21-1-14-e-poelmans-compatibility.pdf
Quadvlieg, D. (2015, januari). Inretail jaarcijfers-schoenen-2014. Opgeroepen op mei 25, 2015, van inretail: http://www.inretail.nl/pages/2017/Jaarcijfers-schoenen-2014.html
Rijksoverheid. (2014, september 16). Rijksoverheid.nl/onderwerpen/financiering-ontwikkelingssamenwerking/budget-ontwikkelingssamenwerking. Opgeroepen op juni 15, 2015, van rijksoverheid.nl: http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/financiering-ontwikkelingssamenwerking/budget-ontwikkelingssamenwerking
Statista 2015. (2012, maart 3). www.statista.com/statistics/227256/leading-10-global-footwear-producers-by-country. Opgeroepen op april 22, 2015, van www.statista.com: http://www.statista.com/statistics/227256/leading-10-global-footwear-producers-by-country/
Verhage, P. d. (2013). Grondslagen van de Marketing. (E. kuipers, Red.) Groningen, Groningen: Noordhoff Uitgevers.