Free Essay

Rekoder

In:

Submitted By rozitajohari
Words 2747
Pages 11
Rekorder
Pendahuluan
Rekorder merupakan alat tiupan utama yang digunakan dalam pengajaran dan pembelajaran di sekolah rendah. Bermula dari tahun 2013, pengajaran muzik menggunakan rekorder soprano telah dimasukkan dalam standard prestasi dan wajib dipelajarioleh semua murid Tahun 3. Pada tahun 2014, KSSR muzik Tahun 4, pengajaran rekorder akan mermula dengan not B, A, G serta D dan murid-murid akan mempelajari lagu-lagu muah berdasarkan not-not asas berkenaan.
Melalui tugasan ini, saya akan cuba untuk mengupas latar belakang rekoder seperti jenis-jenis rekorder, renj dan sistem penjarian. Selain itu, melalui rakaman persembahan muzikal rekorder yang saya muat turun melalui laman Youtube, saya akan cuba untuk mendedahkan secara terperinci lima teknik yang mereka gunakan untuk memainkan dan meniup rekorder dengan betul. Seterusnya, berdasarkan skor lagu Bunga Berkembang, saya melatih memainkan lagu tersebut mengikut penjarian yang ditetapkan untuk rekoder soprano. Setelah berlatih, saya mencipta melodi kedua berdasarkan melodi asal yang diberikan serta menghasilkan sebuah skor gubahan permainan rekoder dalam dua bahagian. Selain itu, saya akan cuba untuk memerincikan secara urutan langkah-langkah yang perlu saya jalankan semasa mengendalikan proses pengajaran dan pembelajaran ensembel rekoder soprano berdasarkan skor gubahan permainan rekoder yang dihasilkan. Pada akhir tugasan ini, saya juga akan membincangkan juga bagaimana aktiviti permainan ensembel rekoder tersebut akan dapat meningkatkan kefahaman murid-murid tentang bahasa muzik.
1.0 Pengenalan
Rekorder merupakan alat tiupan utama yang diperkenalkan kepada murid-murid dalam mata pelajaran KSSR Tahun 3 dan Tahun 4. Matlamat utama permainan rekorder diperkenalkan dalam pendidikan muzik di dalam bilik darjah ialah untuk memberi pengalaman muzikal kepada murid melalui permainan secara solo dan juga secara ensembel (Zaharul Lailiddin & Mohd Nizam, 2013).
Rekorder tergolong dalam kumpulan alat muzik tiup kayu (woodwind). Alat muzik ini mengandungibahagian peniup atau pemipit (mouthpiece) yang dipasangkan ke laras silinder yang mengandungi tujuh lubang; enam dihadapan dan satu di belakang (Zaharul Lailiddin & Mohd Nizam, 2013). Silinder yang terakhir mengandungi dua lubang berkembar dihadapan. Kadang-kala silinder ketiga ini bercantum bersama silinder kedua.
Bahagian yang paling penting dari segi penghasilan bunyi ialah bahagian kepala rekorder yang mengandungi peniup atau pemipit.

Rekorder merupakan alat tiupan kayu yang tertua. Ia mula dimainkan semenjak Zaman Baroque dalam sejarah muzik klasikal barat. Pada zaman Pertengahan Eropah, rekorder adalah alat muzik yang popular. Namun demikian, populariti alat muzik ini mula menurun di abad ke 18 disebabkan terciptanya alat tiupan okestra seperti klarinet, flut dan oboe yang boleh memainkan renj yang lebih luas berbanding rekorder.
Pada zaman kegemilangannya, rekorder sering diguna pakai dalam persembahan orkestra, bagi menggambarkan babak-babak bunyian burung, pengembala kambing, pengkebumian dan perkahwinan. Banyak karya komposer terkenal seperti Purcell, Bach dan Vivaldi sebagai contoh, menggunakan rekorder sebagai alat utama.
Pada abad ke 20, rekorder digunakan dalam sistem pengajaran muzik di sekolah kerana ia adalah alat yang mudah untuk dimainkan dan murah harganya berbanding alat muzik yang lain. Oleh kerana itu, sekarang ramai yang beranggapan bahawa rekorder hanyalah sekadar alat permainan kanak-kanak. Anggapan ini kurang tepat kerana rekorder adalah alat muzik yang dipersembahkan dalam konsert berprestij oleh pemuzik profesional, sama ada secara solo atau ensembel, khususnya di negara-negara barat.

1.1 Renj dan jenis rekorder
Rekorder diperbuat dalam pelbagai jenis nada. Kebiasannya rekorder ditiun dalam nada C dan F, iaitu not yang paling rendah. Rekoder dalam nada D, Eb, G dan Bb bukanlah kebiasaan di dalam sejarah rekorder, namun ia boleh didapati pada hari ini, terutamanya rekorder tenor dalam nada D yang digelar ‘voice flute’. Terdapat beberapa jenis rekorder. Lima jenis yang biasa dilihat dalam ensembel rekorder ialah rekorder:
a. Sopranino
b. Soprano (descant)
c. Alto
d. Tenor
e. Bass

Rekorder sering digunakan dalam persembahan solo ialah descant yang juga dikenali sebagai rekorder soprano. Kebanyakkan sekolah menggunakan rekoder jenis ini memandangkan ia mempunyai pic yang tidak terlalu tinggi atau terlalu rendah. Di samping itu, dari segi saiz , rekoder soprano amat sesuai dengan keadaan fizikal murid sekolah rendah yang mungkin menghadapi kesukaran untuk mengembangkan kedudukan jari untuk menutup lubang penjarian rekorder

1.1 Teknik permainan dan meniup rekoder
Untuk bermain rekoder dengan baik, teknik permainan rekoder yang betul perlu diamalkan.

1.1.1 Teknik Asas Sebelum Meniup Rekoder
· Postur Duduk atau berdiri tegak dalam keadaan selesa semasa memegang rekoder.
· Pegang rekoder dengan kecondongan 45 darjah dari badan. (Elakkan daripada menundukkan kepala berlebihan atau membongkokkan badan.)

1.1.1 Cara memegang rekoder yang betul akan memberi keselesaan dan memudahkan pergerakan jari semasa bermain rekoder.
a. Pegang rekoder dengan meletakkan jari tangan kiri pada bahagian pangkal.
b. Tangan kanan memegang bahagian hujung badan rekoder.
c. Imbangan rekoder terletak pada bibir bawah dan ibu jari tangan kanan.

1.1.1 Penjarian
a. Tangan Kiri
· Ibu jari bernombor 0 menutup lubang di bahagian belakang rekoder.
· Jari telunjuk bernombor 1 menutup lubang rekoder pertama.
· Jari hantu bernombor 2 menutup lubang rekoder kedua.
· Jari manis bernombor 3 menutup lubang rekoder ketiga.
b. Tangan Kanan
· Jari telunjuk bernombor 4 menutup lubang rekoder keempat.
· Jari hantu bernombor 5 menutup lubang rekoder kelima.Jari manis bernombor 6 menutup lubang rekoder keenam.
· Jari kelingking bernombor 7 menutup lubang rekoder ketujuh.
· Pada lubang rekoder bernombor 6 dan 7, terdapat dua lubang kecil. Lubang-lubang kecil tersebut adalah untuk menghasilkan bunyi syap dan flet.

Ensembel bermaksud satu kumpulan pemain muzik bergabung bagi memainkan satu karya muzik. Ensembel rekoder ialah satu kumpulan rekoder. Biasanya, ensembel rekode terdiri daripada kumpulan rekoder pelbagai saiz dan jenis. Antaranya ialah rekoder sopranino, soprano,alto, tenor dan bass.Ensembel rekoder soprano ialah satu kumpulan rekoder yang sama jenis, iaitu soprano seperti yang biasa didapati di kebanyakan sekolah rendah pada hari ini.
Berdasarkan kepada video yang telah di muat turun dalam laman youtube, ia merupakan sebuah persembahan ensembel rekoder pada suatu pertandingan di peringkat bahagian (sila lihat lampiran CD yang disediakan). Walaupun tidak disebutkan dalam video berkenaan, tetapi sekolah berkenaan iaitu SK Sungai Rapat telah berjaya memenangi tempat ketiga dalam pertandingan itu. Mereka telah membawakan lagu “Setangkai Mawar” dan lau kedua ialah “Twinkle-twinkle Little Star”. Melalui pemerhatian saya, kumpulan ini telah memainkan ensembel rekoder dua bahagian. Persembahan ensembel rekorder mereka dibahagi kepada dua kumpulan kecil untuk memainkan dua bahagian yang berbeza secara serentak. Hasilnya ialah muzik “Setangkai mawar” dan “Twinkle-twinkle Little Star” dimainkan secara harmoni. Bahagian rekoder soprano 1 akan memainkan melodi bahagian atas (soprano 1), manakala rekoder soprano 2 akan memainkan melodi kedua di bahagian bawah (soprano 2). Kedua-dua lagu menggunakan kod C major. Selain daripada itu, berdasarkan lagu “Setangkai Mawar” kita dapat mendengar Soprano 1 berperanan memainkan melodi lagu manakala Soprano 2 memainkan bahagian kaunter kepada melodi dengan menggunakan satu atau dua not sahaja di dalam kod ( chord tones) pada setiap bar. Dalam lagu “Twinkle-twinkle Little Star” , mereka banyak menggunakan not-not hiasan. Penggunaan not-not hiasan ini menghasilkan bunyi yang lebih menarik untuk bahagian Soprano 2. Not-not hiasan ini not-not yang bukannya sebahagian daripada not-not yang terdapat dalam lagu “Twinkle-twinkle Little Star”. Selain itu, semua peserta rekoder ensembel mempunyai disiplin yang baik dan mematuhi teknik memainkan dan meniup rekoder dengan betul iaitu’
· Pemipit atau mouthpiece dimasukkan ke dalam mulut di antara dua bibir, iaitu bibir atas dan bawah.
· Jari kiri dan kanan berada di setiaplubang yang ada.
· Dengan lembut menyebut “tuu....” tanpa mengeluarkan suara dan meniup perlahan-lahan.

1.0 Langkah-langkah mengendalikan proses pengajaran dan pembelajaran berdasarkan gubahan rekoder yang dihasilkan
Selepas lagu digubah, maka sebagai seorang guru perlulah mempunyai perancangan dan persediaan yang rapi sebelum mengendalikan sesuatu proses pengajaran dan pembelajaran ensembel rekoder soprano di dalam bilik darjah.
Antara faktor-faktor yang perlu dilakukan serta langkah-langkah yang lazimnya terdapat sesuatu proses pengajaran dan pembelajaran ensembe adalah sepertiberikut;
a. Pastikan murid telah bersedia dan keadaan kelas terkawal.
b. Pastikan murid duduk/berdiri di dalam kumpulan yang betul mengikut susunan bahagian masing-masing. Cadangan susunan atur alat adalah seperti berikut:

Rekoder | Rekoder | Rekoder | Soprano 2 | Soprano 1 | Soprano 3 |

Rajah 4.1: Cadangan susunan ensembel rekoder soprano
c. Pastikan dirian not (note stand) tersedia.
d. Pastikan skor muzik untuk setiap bahagian di letak pada dirian not.
e. Jalankan aktiviti pemanasan.
f. Jalankan latihan mengikut seksyen/kumpulan.
g. Jalankan latihan gabungan kesemua bahagian rekorder soprano.
h. Pastikan murid membasuh pemipit dan membersihkan rekoder setelah selesai latihan.
Permainan rekoder bukan sahaja tertumpu kepada aspek teknikal sahaja tetapi melalui perancangan, strategi dan penyampaian yang sesuai agar nilai estetika muzik yang ingin disampaikan kepada murid lebih mudah diterima; i. Perancangan
Perancangan yang teliti haruslah di ambil kira . dalam membuat perancangan, guru perlulah mengambil kira gan waktu kerana selain daripada aspek permainan rekoder terdapat pelbagai kandungan sukatan pelajaran yang lain seperti permainan perkusin dan bahasa muzik yang turut perlu dilaksanakan. Bagi rancangan pengajaran harian, guru perlu mengambil kira semua aspek bermula dari mengenal pasti pengetahuan dan kemahiran sedia ada murid, penentuan objektif atau hasil pembelajaran, aktiviti set induksi, langkah-langkah pelajaran dan seterusnya ke openutup atau kemuncak penjagaran. ii. Strategi
Strategi pengajaran adalah pendekatan, kaedah dan teknik yang dirancang dan diaplikasi oleh guru dalam bilik darjah untuk tujuan mencapai sesuatu objektif pelajaran yang ditenttukan. Guru boleh memilih apa sahaja pendekatan yang difikirkan sesuai untuk murid-muridnya berpandukan pengetahuan guru tentang pedagogi umum dan pendekatan khas muzik. Pemilihan strategi perlu memberi pertimbangan keatas pelbagai aspek dan faktor terutamanya latar belakang murid. Dalam memilih kaedah atau teknik pengajaran, guru harus mengambil kira pengetahuan dan kemahiran murid serta kecenderungan minat mereka. iii. Penyampaian
Perancangan yang teliti dengan pemilihan strategi yang baik harus diikuti dengan cara dan gaya penyampaian guru yang berkesan semasa sesi pengajaran dan pembelajaran rekoder dalam bilik darjah. Seseorang guru yang berkesan adalah guru yang berkebolehan mempelbagaikan teknik pe dan stail penyampaian dalam melaksanakan pelbagai peranan guru yang berbeza semasa sesi pengajaran dan pembelajaran.

2.0 Kesimpulan

Tujuan utama permainan rekoder diperkenalkan dalam pendidikan muzik sekolah rendah ialah untuk memberi pengalaman kepada murid-murid. Dalam plajaran rekoder, murid-murid dibimbing untuk mendapatkan kemahiran bermain dengan teknik yang betul secara amali (Kementerian Pelajaran Malaysia). Namun demikian, pelajaran rekoder tidak seharusnya hanya tertumpu kepada aspek kemahiran teknikal bermain alatt sahaja. Guru boleh menggunakan permainan rekoder untuk tujuan mengukuhkan persepsi setetik murid, memupuk ekspresi kreatifdan meningkatkan penghargaan estetik murid. Oleh itu, penggabungjalinan aktiviti bermain ekoder dengan kandungan sukatan pelajaran lain seperti pengajaran bahasa muzik dan kefahaman tentang konsep-konsep muzik adalah amat digalakkan. Disamping itu penggabungjalinan permainan rekoder dengann aktiviti permainan alat perkusi dan nyanyian akan memberi pengalaman muzik yang lebih menyeluruh dan bermakna kepada murid.

Mengenal dan Belajar Bermain Rekoder Rekoder merupakan alat muzik yang masuk dalam kelompok AEROPHONE atau alat muzik tiupan. Rekorder, atau di sebut juga Blockflute adalah suling diagonal (block=tongkol), termasuk dalam kelompok alat musik tiup kayu. Dalam bentuknya secara umum sebuah rekorder adalah berupa tabung dengan sumber suara yang dilengkapi dengan lubang-lubang yang berfungsi sebagai pengatur tinggi rendah nada.

Rekoder atau blockflute juga terdiri dari berbagai macam di antaranya rekoder soprano ada juga rekorder sopranino, alto, tenor dan bass. Masing-masing rekorder ini memiliki ambitus (rentang nada) yang berbeza-beza. Meskipun termasuk dalam kelompok alat muzik tiupan kayu, tetapi dalam perkembangannya rekoder atau blockflute juga diproduksi dengan ebonite atau plastik.

Alat muzik ini (rekoder) termasuk salah satu alat yang wajib dipelajari di sekolah – sekolah di Malaysia dan menjadi sebahagian dari alat muzik yang wajib dipelajari di sekolah untuk Tahap 2.

Nada-nada yang dihasilkan dari rekoder iaitu dengan cara membuka tutup lubang-lubangnya. Lubang-lubang pada rekoder berjumlah 8 yang boleh dibuka tutup, 7 lubang di atas dan 1 lubang di bawah.Posisi jari adalah sebagai berikut :

Penjelasan: - lubang pertama paling atas (berada di bawah) menggunakan jari jempol tangan kiri.
- lubang kedua menggunakan jari telunjuk tangan kiri.
- lubang ketiga menggunakan jari tengah tangan kiri.
- lubang keempat menggunakan jari manis tangan kiri.
- lubang kelima menggunakan jari telunjuk tangan kanan.
- lubang keenam menggunakan jari tengah tangan kanan.
- lubang ketujuh menggunakan jari manis tangan kanan.
- lubang kedelapan menggunakan jari kelingking tangan kanan.

Cara meniup perlu dilatih dengan baik, supaya suara yg dihasilkan lebih baik. Kalau meniup terlalu kuat, suara yang dihasilkan akan pecah. Rekorder yang umum dipakai anak-anak sekolah adalah rekorder soprano. Rekorder soprano memiliki nada terendah not C jadi rekorder ini tidak boleh memainkan melodi lagu yang memiliki nada lebih rendah dari C.

Untuk menghasilkan tiupan yang bagus ucapkan seperti kata TU, tiupan harus rata jangan terlalu kuat meniup sehingga memekakkan telinga. Biasanya nada do (C ) adalah yang paling susah dibunyikan. Rekorder boleh disesuaikan nadanya bila terdengar agak flat, tetapi biasanya naik turunnya nada tidak sampai ½ nada. Untuk menyesuaikan nada rekorder boleh dengan menarik bahagian kepala atau ekor dari rekoder kemudian menyamakan bunyinya.

Cara atau posisi bermain rekorder yang baik adalah sebagai berikut : 1. Tangan kiri memegang rekoder bahagian atas, tangan kanan bahagian bawah rekoder.
2. Letakkan lubang tiupan diantara dua bibir, usahakan Jangan memasukkan sumber tiupan terlalu dalam sehingga menyentuh gigi, dan jangan digigit.
3. Empat jari tangan kiri (ibu jari,telunjuk,tengah dan manis) menutup lubang bagian atas rekoder dan empat jari tangan kanan (telunjuk,tengah dan manis) menutup lubang bahagian atas rekoder sedangkan jari kelingking menutup bahagian kaki rekoder.
4. Posisi kepala dan badan tegak dan bahu wajar(tidak tegang) ketika meniup.
5. Dada ke hadapan dan kedua belah siku di angkat sedikit sehingga tidak menyentuh badan.
6. Posisi rekoder mengarah ke depan dengan sudut 30°– 40°.

Cubalah dulu dengan memainkan nada not C,D,E,F,G,A,B,C',D',E',F'.
Latihlah juga cara meniupnya, supaya terdengar baik sebelum mulai memainkan lagu.

MARI PELAJARI REKODER .... * Rekoder
Rekoder memiliki beberapa jenis, iaitu rekoder Sopranino, Soprano,Alto,Tenor dan Bass.Namun disekolah murid akan menggunakan rekoder soprano. Rekorder soprano termasuk jenis alat muzik tiupan yang terbuat dari kayu, namun dalam pengembangannya sekarang telah dibuat dengan menggunakan plastik.

Dibawah ini adalah gambar dari rekoder soprano.

Gambar 1. Rekoder Soprano

Rekoder terdiri atas beberapa bahagian, iaitu Kepala, Badan, Kaki, dan Mouthpiece serta lubang nada. Untuk lebih jelas lagi dibawah ini saya tampilkan gambar bahagian- bahagian rekoder soprano.

Gambar 2. Bahagian- bahagian rekoder soprano.

Kemudian setelah murid dapat mempelajari bahagian - bahagian rekoder, guru boleh membahagikan murid kepada beberapa bahagian untuk membuat rekoder ensembel.

Berikut adalah carta tiupan not dan penjarian cara memegang rekoder dengan betul.

Gambar 3. Carta rekoder Soprano.

Teknik Meniup Rekorder
Bagi teknik meniup rekoder, terdapat lima teknik atau aspek yang perlu diamalkan supaya dapat menghasilkan peniupan kualiti ton yang baik.
Lima teknik tersebut ialah: 1. Postur 2. Embouchure 3. Penglidahan 4. Pernafasan 5. Penjarian
Semua teknik di atas sangat membantu dalam menghasilkan peniupan kualiti ton yang baik.

TEKNIK PERTAMA – POSTUR | Berdiri selesa, regangkan sedikit tangan |

| Condong 45° |

Postur memainkan peranan semasa meniup rekoder. Postur yang baik membantu untuk menghasilkan kualiti ton yang baik. Postur semasa meniup rekoder ialah badan perlu tegak dan berada dalam keadaan selesa. Rekoder dipegang dengan kecondongan 45 darjah dari badan. Ini untuk memudahkan pergerakan tangan semasa penjarian. Setelah itu, tangan diregangkan sedikit agar tidak mengganggu pernafasan. Rekoder dipegang dengan jari tangan kiri di bahagian atas dan jari tangan kanan di bahagian bawah. Cara ini adalah praktikal untuk permainan rekoder. Rekoder diimbangkan dengan diletak pada bibir bawah dan ibu jari tangan kanan. Gunakan ‘music stand’ untuk meletakkan skor muzik dan ini juga dapat mengekalkan postur badan yang tegak.

TEKNIK KEDUA – EMBOUCHURE

Embouchure ialah penggunaan otot muka dan pembentukan bibir yang mengikut bentuk pipit (mouthpiece). Masukkan bahagian pemipit di antara bibir. Setelah itu bibir dirapatkan dan jangan gigit rekoder. Bibir juga jangan ditegangkan dan pastikan bibir dalam keadaan selesa.

TEKNIK KETIGA – PENGLIDAHAN

Penglidahan penting untuk penghasilan not rendah dan not tinggi. Pergerakan lidah membantu pengeluaran udara dengan kadar yang sesuai dengan kualiti ton.
Untuk not tengah, bunyikan ‘du’ dengan lidah. Manakala not rendah menggunakan bunyi ‘lu’. Bagi not tinggi, bunyikan ‘tu’ semasa meniup. Bunyi ‘du-ku’ digunakan semasa ‘double tongueing’. Semasa memainkan not kaitan, hanya pada not pertama berlaku penglidahan. Bagi permainan secara ‘staccato’, bunyikan ‘tut’ untuk penghasilan not pendek.

TEKNIK KEEMPAT – PERNAFASAN

Untuk meniup not rendah, tekanan udara dari ruang diafragma dilepaskan perlahan-lahan serta terkawal. Tekanan udara yang lebih serta dilepaskan secara laju dalah untuk meniup not tinggi. Bagi satu frasa, hanya satu pernafasan yang digunakan.

TEKNIK KELIMA – PENJARIAN

Bagi tangan kiri, ibu jari bernombor 0 menutup lubang rekoder di bahagian belakang rekoder. Jari telunjuk bernombor 1 menutup lubang rekoder pertama. Jari hantu bernombor 2 menutup lubang rekoder kedua. Jari manis bernombor 3 menutup lubang rekoder ketiga.

Untuk tangan kanan, jari telunjuk bernombor 4 menutup lubang rekoder keempat. Jari hantu bernombor 5 menutup lubang rekoder kelima. Lubang rekoder keenam ditutup dengan jari manis yang bernombor 6. Lubang rekoder ketuju ditutup dengan jari bernombor tujuh iaitu jari kelingking.

Terdapat dua pembukaan kecil pada lubang rekoder bernombor 6 dan 7. Tujuan lubang kecil ini adalah untuk menghasilkan bunyi syap dan flat.

Similar Documents

Free Essay

Muzik

...bagi not______________? A: semibrif C: minim B : krocet D: kuaver 5. Garis baluk mempunyai ___________ garis dan ____________ ruang. A: 3 , 4 C: 6 , 7 B : 5 , 4 D: 2 , 4 Soalan 6 – 10 adalah berdasarkan lagu dibawah. 6. A: riak C: pagi B : suria D: hari 7. A: cantik C: kasih B: asli D: bahagia 8. A: laut C: kasih B: gebu D: asli 9. A: tadi C: tercinta B : jaya D: indah 10. A: Malaysia C: tanah airku B : tempat ku D: tumpah ku BAHAGIAN-BAHAGIAN REKODER 11. Bahagian X ialah: A: tengah C: kaki B : kepala D: belakang 12. Bahagian Y ialah: A: badan C: kaki B: hujung D: hulu 13. Bahagian Z ialah: A: jari C: kaki B: ekor D: belakang 14. Rekoder yang biasa digunakan dalam pembelajaran di sekolah adalah rekoder jenis ________________. A: alto C: sopranino B : bass D: soprano 15. Bunyi tiupan rekoder yang paling tepat ialah: A: hu C: tu B: cu D: mu 16. Gambarajah menunjukkan kedudukan postur berdiri yang betul ketika bermain rekoder.Murid perlu...

Words: 590 - Pages: 3