Hoofdstuk 1:
Bedrijfseconomie: houdt zich bezig met het economisch handelen binnen bedrijven.

Efficiency: de doelmatigheid van het productieproces. (kostprijs)
Effectiviteit: de doelgerichtheid van het productieproces, ofwel de mate waarin het eindproduct geschikt is om te voldoen aan de eisen van de afnemers. (verkoopopbrengst)

De winst is het doel, de activiteiten het middel.
Mission statement: het doel dat een bedrijf voor zichzelf stelt.

Overheidssector, non-profitorganisatie: het Rijk, de provincies, gemeenten en waterschappen.
Marktmechanisme: de consument kiest ervoor om iets te kopen of te gebruiken
Budgetmechanisme: de overheid heft gedwongen bijdragen en stelt een budget beschikbaar waarmee de productie van de collectieve goederen kan worden gefinancierd.
Privatisering: activiteiten die los van de overheid worden gemaakt en op de markt hun bestaan bewijzen.

Non-profitorganisatie: * Heeft als doel om bepaalde voorzieningen tot stand te brengen. * Zijn economisch niet zelfstandig. * De beoordeling van effectiviteit is anders dan bij profit organisaties.

De omzetbelasting is voor de onderneming geen kostenpost, de belasting wordt doorberekend naar de afnemer. * Laag tarief= 6%, bijv. op voedingsmiddelen. * Hoog tarief=19% * Bij export heb je het nultarief, de buitenlandse klant hoeft geen belasting te betalen.

Integratie: overnemer en overgenomene opereren in opvolgende schakels van dezelfde bedrijfskolom.
Parallellisatie: overnemer en overgenomene opereren in dezelfde schakel van verschillende bedrijfskolommen.

Franchising: een zelfstandige ondernemer sluit zich bij een keten aan en daardoor maakt hij gebruik van bepaalde faciliteiten, zoals inkoop, marketing en winkelinrichting.

Kartelvorming: zelfstandige producenten maken afspraken, die de vrije concurrentie beperken.

Marktvormen: * Volledige mededinging: veel ondernemingen, veel klanten en er is een gestandaardiseerd product. * Monopolie: één aanbieder, geen concurrentie. * Oligopolie: gering aantal aanbieders.

Hoofdstuk 2:
Managementaccounting: de informatieverschaffing aan de ondernemingsleiding. Gericht op de toekomst.
Financial accounting: de externe verslaggeving, de informatieverstrekking door de ondernemingsleiding aan de andere belanghebbenden bij de onderneming. Vindt plaats door publiceren van het jaarverslag. Gericht op het verleden.
Creative accounting: een winstcijfer publiceren dat hoger is dan de werkelijke winst.

Administrateur: houdt zich bezig met de boekhoudkundige verwerking van aan- en verkopen, salarissen, afschrijvingen en dergelijke.
Interne accountant: controleert of het boekhoudkundig systeem naar behoren functioneert.
Controller: zorgt voor financiële sturing van de organisatie.
Treasurer: zorgt voor een optimaal verloop van de geldstromen binnen de onderneming.

Hoofdstuk 3:
Vaste activa: bewijzen gedurende een langere tijd (>1 jaar) hun diensten aan de onderneming.
Vlottende activa: ontstaan en gaan teniet binnen een jaar.
Eigen vermogen: vermogen ter beschikking gesteld door de eigena(a)r(en) van de onderneming.
Vreemd vermogen: is ter beschikking gesteld door schuldeisers. Tijdelijk vermogen, er zijn afspraken over de terugbetaling.

Voorbeeld balans:

Resultatenrekening: kijken welke opbrengsten en kosten gemaakt zijn in de betreffende periode.
Kosten: de bankrekening blijft gelijk.
Uitgaven: de bankrekening veranderd.
Opbrengsten: de bankrekening blijft gelijk.
Ontvangsten: de bankrekening veranderd.

Blanco resultatenrekening:

Afschrijvingen: * Lineaire afschrijving: elk jaar wordt hetzelfde bedrag afgeschreven. * Sum-of-the-years-digitmethode: elk jaar krijgt een wegingsfactor. vb. een apparaat gaat 3 jaar mee. jaar wegingsfactor jaarlijkse afschrijving
1 3 3/6 x €…. = €….
2 2 2/6 x €…. = €….
3 1 1/6 x €…. = €…. 6 €…. * Boekwaardemethode: een vast percentage wordt van de boekwaarde afgeschreven. meestal wordt het percentage vastgesteld op het dubbele van het percentage dat bij lineaire afschrijving zou zijn gebruikt. Vb. een apparaat gaat 3 jaar mee. bij lineaire afschrijving wordt 72.000 p. jaar afgeschreven. 100.000/300.000x100%=33%. Dus 2x33%=66%. aanschafprijs 300.000
Jaar 1 66% van 300.000= 200.000 boekwaarde eind jr. 1 100.000
Jaar 2 66% van 200.000= 66.000 boekwaarde eind jr. 2 34.000
Jaar 3 66% van 34.000 22.440 boekwaarde eind jr. 3 11.660

Voorzieningen: dienen gevormd te worden in geval van mogelijke toekomstige verplichtingen die zich als gevolg van de bedrijfsuitoefening in het afgelopen jaar kunnen voordoen.

Privéstortingen en privéonttrekkingen mogen geen invloed uitoefenen op de winst, omdat ze hun oorzaak niet vinden in de bedrijfsactiviteiten. Komen niet voor op de resultaatrekening.

Hoofdstuk 4: Financieringsgat: het vermogen dat nog nodig is voor de financiering van het bedrijf. Onderdelen van het ondernemingsplan: * De kwalificaties van de ondernemer. * Markt en marketingmix. * Juridische aspecten. De gekozen rechtsvorm. * Organisatiestructuur. Investeringsplan: overzicht van de benodigde investeringen in productiemiddelen. Credit zijde van de balans. Financieringsplan: de manier waarop de starter de investeringen denkt te gaan financieren.

Liquiditeitsbegroting: de verwachte ontvangsten en uitganven.

Hoofdstuk 6:
Ontkoppelingsfunctie: door voorraden aan te houden bij de aanvoer, doorvoer en afvoer kan vertraging in de productieketen voorkomen. Een voordeel hierbij is dat er grotere partijen een kwantumkorting op de inkoopprijs wordt verkregen of besparingen op de gemiddelde transportkosten.

Formule voor het berekenen van de optimale ordergrootte: de formule van Camp:
Q= 2×D×Fc

Q = Optimale ordergrootte
D = Totale afzet per periode
F = Bestelkosten per order c = Opslagkosten per stuk per periode

bestelniveau = het voorraadniveau waarbij een nieuwe order geplaatst moet worden.
Bestelniveau=Afzet per dag ×Levertijd order

Veiligheidsvoorraad: het verschil tussen het bestelniveau met onzekerheid en het bestelniveau zonderzekerheid.
Toename opslagkosten = Veiligheidsvoorraad × Opslagkosten per stuk

Instelkosten: de kosten die moeten worden gemaakt om de productie van een serie voor te bereiden.

omzetsnelheid=Inkoopwaarde van de omzetGemiddelde voorraad

Debiteuren: ontstaan als de onderneming aan haar afnemers leverancierskrediet verleent. De afnemer betaalt de geleverde goederen of diensten niet onmiddellijk.
Als er leverancierskrediet wordt verleend, dan moeten er betalingsvoorwaarden worden vastgesteld. Daarin moet een krediettermijn worden vastgesteld, de termijn waarbinnen de afnemer de vordering moet betalen.
Wanbetaling: de afnemer houdt zich niet aan de afgesproken krediettermijn.

Informatiebronnen voor kredietwaardigheidbeoordelingen zijn: * Persoonlijke bezoeken aan de afnemer * Vertegenwoordigers * Jaarrekeningen van de afnemer * Informatiebureaus zoals Dun & Bradstreet en Graydon.

De debiteurenbewaking is van groot belang. Zodra er overschrijding van de krediettermijn is moet er onmiddellijk gereageerd worden.
Incassopolitiek: alle maatregelen die dienen om de inning van de uitstaande vorderingen te bespoedigen of veilig te stellen.
Factoring: een factoorsbedrijf neemt alle door hem goedgekeurde vorderingen over.

Gemiddelde krediettermijn= Gemiddeld debiteurenbedragverkopen op rekening×365

Liquide middelen (kasgeld, banksaldi) worden door de onderneming aangehouden om betalingen te kunnen doen.

3 motieven voor het aanhouden van liquide middelen: * Transactiemotief: men houdt een voorraad liquide middelen om de voor de continuïteit van het productieproces benodigde uitgaven te kunnen doen. * Verzorgingsmotief: men houdt een extra voorraad liquide middelen aan in verband met de onzekerheid ten aanzien van de grootte en het tijdstip van de uitgaven en ontvangsten. * Speculatiemotief: men houdt een extra voorraad liquide middelen aan om te kunnen profiteren van prijsveranderingen van productiemiddelen.

Rekening-courantkrediet: de onderneming kan tot een bepaald maximum vrij beschikken over het krediet.

Liquiditeitsbegroting: overzicht van verwachte ontvangsten en uitgaven in de komende periode.

Hoofdstuk 7
Eigen vermogen van een eenmanszaak is één bedrag: De oorspronkelijke inbreng van de eigenaar
+ privéstortingen
+ gemaakte winsten
- privéonttrekkingen
- geleden verliezen

In de personenvennootschap wordt bij de oprichting vastgesteld hoeveel eigenvermogen elk van de vennoten inbrengt. Het ingebrachte vermogen wordt per vennoot op de balans geregistreerd.
Ook bij commanditaire vennootschap gebeurt dit.

Het eigen vermogen van een nv of bv bestaat uit aandelenkapitaal en reserves. De aandeelhouders zijn samen eigenaar van de onderneming.

Maatschappelijk kapitaal: geeft aan hoe hoog het nominale bedrag van de geplaatste aandelen maximaal kan zijn.

Gestorte kapitaal bij een nv is minimaal €45.000 en bij een bv €18.000.

De winstverdeling wordt na afloop van het boekjaar op voorstel aan de raad van bestuur vastgesteld door de algemene vergadering van aandeelhouders.

Dividend: de winstuitkering die de aandeelhouders ontvangen.
Interim-dividend: tijdens het boekjaar kan bij wijze van voorschot een interim-dividend worden uitgekeerd.

2 belangrijke functies van aandelen voor aandeelhouders: * Zeggenschap binnen de onderneming. * De aandeelhouder heeft recht op een gedeelte van de winst van de onderneming indien de onderneming overgaat tot dividenduitkering.

Preferente aandelen: aandelen waaraan voor de houders bepaalde voorrechten zijn verbonden. Dit kan met zeggenschap zijn of met de dividenduitkering.
Prioriteitsaandelen: geven de houder bepaalde extra rechten op gebied van de zeggenschap van de onderneming.
Uitkeringspreferente aandelen: geven de houder voorrechten bij de winstuitkering door de onderneming.

Waarden van aandelen: * Nominale waarde: het bedrag dat op het aandeelbewijs is vermeld. * Intrinsieke waarde: het verschil tussen de bezittingen en de schulden van de onderneming en is daardoor gelijk aan het eigenvermogen van de onderneming. * Rentabiliteitswaarde: de contante waarde van de verwachte toekomstige winsten van de onderneming. Geeft de winstpotentie van de onderneming weer.

Motieven om een onderneming naar de beurs te brengen: * Incasseringsmotief: de aandeelhouders kunne het in de onderneming geïnvesteerde vermogen geheel of gedeeltelijke vrijmaken en de opbrengst voor andere doelen aanwenden. * Financieringsmotief: de behoefte aan additioneel eigen vermogen kan in de toekomst makkelijker via een uitbreiding van het geplaatste aandelenkapitaal worden gedekt. * Managementmotief: de afstand tussen eigendom en management wordt vergroot, waardoor aandeelhouders minder directe invloed hebben op de leiding. * PR-motief: via een beursintroductie wordt de naamsbekendheid van de ondernemingen vergroot. * Prestigemotief: een beursnotering vergroot het aanzien van de onderneming, die dan werkelijk ‘meetelt’ in ondernemingsland.

Tantième: winstuitkering aan de directie of commissarissen.
Winstreserve: een gedeelte van de winst dat binnen de onderneming wordt gehouden en wordt toegevoegd aan het eigen vermogen.

Voordelen vergroting eigen vermogen door winst inhouding tegenover aandelenemissie: * Financiering met additioneel aangetrokken aandelen vermogen is duurder dan financiering met ingehouden winst, omdat aandeelhouders een dividenduitkering eisen. * Bij winstinhouding is er geen sprake van emissiekosten en administratieve beslommeringen. * De groei van het eigen vermogen vindt bij winstinhouding geleidelijk plaats, terwijl aandelenemissies grote bedragen ineens betreffen. * Bij winstinhouding vindt geen verwatering van de winst per aandeel plaats, waardoor de beurskoers van het aandeel niet daalt.

Dividendstabilisatie: in de jaren met hoge winsten een gedeelte van de behaalde winst in houden, hiermee kan in jaren met lage winsten toch een redelijk bedrag aan dividend worden uitgekeerd door uit de reserves te putten.
Agio: het verschil tussen uitgifte prijs en de nominale waarde van een aandeel.
Agioreserve: het agio dat wordt bijgeschreven bij de reserves.
Herwaarderingsreserve: reserve die ontstaat bij waardestijging van de activa.

Bij openbare emissie kan iedere belegger deelnemen. Dit kan alleen als de aandelen van een nv beursgenoteerd zijn.
Guichetemissie: banken verrichten alleen maar loketdiensten ten behoeve van de emissie. Het risico van mislukken van de emissie wordt door de nv zelf gedragen.
Overgenomen emissie: banken nemen het risico van mislukken over van de nv en staan garant voor de opbrengst van de emissie.

Prospectus: bevat informatie over de gang van zaken in de nv, financiële overzichten een uitreksel uit de statuten en de prijs waartegen op de emissie kan worden ingeschreven.
Emissieprijs: moet onder de beurswaarde van het aandeel liggen omdat het anders aantrekkelijker is om aandelen rechtstreeks op de beurs te kopen dan via de emissie.

Vrije emissie: inschrijving staat open voor elke gegadigde. Hierdoor daalt de beurswaarde van een aandeel, zodat oude aandeelhouders door de emissie worden gedupeerd.
Voorkeurenemissie: aan de oude aandeelhouders wordt het recht toegekend om bij voorrang in te schrijven.
Claim: het voorkeurrecht.
BWN=n×CL×EP
CL=BWN-EPn
BWN= beurswaarde na emissie n= nieuw aandeel/aantal claims.
EP= emissieprijs
CL=theoretische waarde van de claim

Het aantal claims per nieuw aandeel is gelijk aan het aantal uitstaande aandelen voorafgaand aan de emissie gedeeld door het aantal nieuw uit te geven aandelen bij emissie.

Een belegger die nog geen aandelen in bezit heeft, moet eerst claims kopen op de beurs. Pas daarna kan hij nieuwe aandelen kopen.

Bonusaandelen: aandelen die gratis aan de houders van reeds uitstaande aandelen worden verstrekt ten laste van de reserves. Het eigen vermogen van de onderneming blijft in totaal gelijk, maar de samenstelling van het eigen vermogen verandert. Het nominaal geplaatste aandelenkapitaal wordt groter en de reserves nemen met hetzelfde bedrag af. (herkapitalisatie)

Aandelensplitsing: de nominale waarde per aandeel wordt verlaagd, terwijl het totaal geplaatste aandelenkapitaal gelijk blijft.

Stockdividend: dividenduitkering in de vorm van aandelen. Hierbij wordt de voorraad liquide middelen niet gebruikt voor dividenduitkering, zodat de liquiditeitspositie niet wordt aangetast.

Keuze dividend: de aandeelhouder krijgt de keuze tussen een uitkering in contanten of een uitkering in aandelen.