1.0 PENGENALAN

Dalam proses pembinaan negara bangsa, pendidikan merupakan asas penyatuan dalam kalangan rakyat. Berdasarkan pengalaman di negara asing seperti Amerika Syarikat, Perancis, Indonesia dan Thailand, matlamat ini dicapai menerusi pelaksanaan dasar pendidikan untuk pelbagai komuniti etnik (Shamsul Amri Baharuddin.2012:193).

Walaupun negara ini mempunyai Dasar Pendidikan Kebangsaan dan Dasar Bahasa Kebangsaan, dasar tersebut agak berbeza dengan negara berkenaan dari sudut praktiknya. Sistem pendidikan di negara ini iaitu Sistem Pendidikan Vernakular ataupun jenis Kebangsaan berorientasikan komuniti etnik tertentu yang berkongsi kurikulum yang sama. Dengan itu, pengekalan sistem sedemikian akan menggalakkan pemisahan kanak-kanak daripada komuniti etnik yang berbeza. Justeru, langkah bersepadu harus dilaksanakan demi mencapai matlamat kerajaan untuk memupuk kesepaduan sosial antara anggota masyarakat menerusi sistem pendidikan kebangsaan (Shamsul Amri Baharuddin.2012:193).

Neena (1985) meletakkan peranan penting pendidikan formal dalam proses sosialisasi. Sekolah boleh mensosialisasikan semula pelajar yang mempunyai perbezaan latar belakang sosiopolitik mengikut kumpulan yang sama sehingga ke peringkat yang lebih tinggi, serta dapat mengamalkan semangat bertolak ansur dan saling memahami antara satu sama lain (Shamsul Amri Baharuddin.2012:194).

ISI KANDUNGAN

|Pengenalan |1 |
|Isi Kandungan |2 |
|Sejarah Pendidikan di Malaysia dan Hubungan Etnik |3 |
|Latar Belakang Pendidikan Komuniti Etnik di Tanah Melayu |4 - 7 |
|Komuniti Melayu | |
|Komuniti Cina | |
|Komuniti India | |
|Sekolah Vernakular Inggeris |7 - 15 |
|Era Penjajahan di Tanah Melayu (1800-1945) | |
|Dasar Pendidikan dalam Tempoh 1945-1970 | |
|Dasar Cheeseman 1946 | |
|Jawatankuasa Car-Saunders 1947 | |
|Jawatankuasa Hubungan Antara Kaum 1949 | |
|Laporan Barnes 1951 | |
|Laporan Fenn-Wu 1951 | |
|Ordinan Pendidikan 1952 | |
|Laporan Razak 1956 | |
|Laporan Rahman Talib 1960 dan Akta Pendidikan 1961 | |
|Sekolah Kebangsaan dan Sekolah Vernakular |15 - 21 |
|Pendidikan Menengah | |
|Sekolah Wawasan | |
|Pendidikan Prauniversiti | |
|Institusi Pengajian Tinggi | |
|Cabaran dalam Pendidikan dan Bahasa |21 - 25 |
|Komitmen Kerajaan | |
|Kesimpulan |25 |
|Rujukan |26 - 27 |

3.0 SEJARAH PENDIDIKAN DI MALAYSIA DAN HUBUNGAN ETNIK

Bahasa dan pendidikan adalah dua perkara yang saling berkait rapat. Sesuatu bahasa dapat dipertahankan dan juga digambarkan sebagai jiwa sesebuah bangsa melalui pendidikan. Dengan warisan nilai budaya dan peradaban yang berbeza, setiap komuniti etnik di Malaysia, berusaha mempertahankan sistem pendidikan masing-masing. Oleh itu, usaha kerajaan untuk membentuk satu identity kebangsaan menerusi sistem pendidikan kebangsaan dengan menggunakan bahasa Melayu sebagai bahasa kebangsaan agak sukar (Shamsul Amri Baharuddin.2012:194).

Konflik tersebut telah berlaku di negara luar yang disebutkan tadi, iait Amerika Syarikat, Perancis dan Thailand dengan mengekalkan satu sistem pendidikan yang dikongsi bersama. Bahasa yang diberi keutamaan ialah bahasa penduduk asal ataupun komuniti awal yang mampun membawa perubahan. Dalam proses ke arah pembentukan dasar kebangsaan, negara berkenaan juga berhadapan dengan penolakan daripada komuniti etnik yang berbeza seperti yang berlaku di Amerika, antara komuniti Hispanik dengan komuniti Anglo-Saxon. Negara tersebut mengekalkan satu bahasa dan satu sistem pendidikan untuk dijadikan dasar kebangsaan, lalu keutamaan diberikan kepada bahasa penduduk asal ataupun komuniti awal yang mampu membawa perubahan di negara yang didiami (Huntington, 2005) seperti yang dinyatakan di atas tadi (Shamsul Amri Baharuddin.2012:194).

Bagi Tanah Melayu pula, penjajah berperanan utama dalam menentukan hala tuju sistem pendidikan yang dipengaruhi oleh tempoh penjajahan, bentuk sistem pendidikan yang dilaksanakan dan bahasa yang digunakan dalam sistem pendidikan. Pihak British telah melaksanakan dasar pecah dan perintah dalam masa pemerintahannya selama 130 tahun yang telah mengasingkan etnik mengikut komuniti masing-masing demi mengelakkan konflik antara satu sama lain. Dasar tersebut diperkuatkan lagi dengan usaha setiap komuniti mempertahankan warisan budaya dan peradaban masing-masing (Shamsul Amri Baharuddin.2012:194).

4.0 LATAR BELAKANG PENDIDIKAN KOMUNITI ETNIK DI TANAH MELAYU

Sebelum pihak British mencampuri bidang pendidikan di Tanah Melayu, komuniti Melayu, Cina dan India telahpun mempunyai sistem pendidikan tersendiri yang bersifat tradisi. Dasar pecah dan perintah mengukuhkan lagi kedudukan sistem pendidikan vernakular. Usaha tersebut hanya muncul setelah berlakunya peristiwa Malayan Union 1946 yang merupakan pengukuhan usaha ke arah pembinaan negara bangsa (Shamsul Amri Baharuddin.2012:195).

4.1 Komuniti Melayu

Komuniti Melayu dibentuk bersesuaian dengan sistem nilai dan adat Melayu. Di peringkat awal, dua bentuk sekolah iaitu persekolahan secara tidak formal yang terdiri daripada sekolah pondok serta sekolah vernakular Melayu yang didirikan oleh kerajaan British (Shamsul Amri Baharuddin.2012:195).

Persekolahan tidak formal menekankan penggunaan bahasa Melayu dan bahasa Arab sebagai bahasa pengantar dan membabitkan sekolah agama, sekolah pondok, sekolah agama rakyat dan juga madrasah. Sukatan pelajaran pengajaran lebih menekankan pembacaan al-Quran, al-Hadis dan hal ehwal keagamaan yang dibiayai oleh individu tertentu dan turut disediakan pengajaran di peringkat rendah dan menengah. Sekolah ini bebas daripada pemantauan kerajaan British. Selain itu, peluang melanjutkan pelajaran ke Indonesia, India dan Mesir diberi kepada pelajar yang memperoleh keputusan cemerlang (Shamsul Amri Baharuddin.2012:195).

Bagi sekolah vernakular Melayu pula, bahasa Melayu dikekalkan sebagai bahasa pengantar dan tumpuan lebih kepada perkara asas seperti membaca, mengira, menulis, ilmu pertukangan, anyaman dan pertanian bagi memenuhi kehendak kehidupan luar Bandar (Chelliah 1940). Lepasan sekolah Melayu yang berkelayakan akan menyambung pelajaran ke Maktab Perguruan Sultan Idris (MPSI). Namun begitu, peluang untuk menjawat jawatan tinggi tidak diberi kepada mereka disebabkan kelayakan yang rendah berbanding dengan mereka yang berkelulusan sekolah Inggeris. Malah, pentadbiran British tidak menerima lulusan daripada kedua-dua jenis sekolah berkenaan untuk berkhidmat dengan mereka (Roff 1975) (Shamsul Amri Baharuddin.2012:195).

4.2 Komuniti Cina

Komuniti Cina telah berhijrah ke Tanah Melayu pada abad ke-3 Masihi. Populasi etnik Cina semakin meningkat setelah penguasaan British sekitar abad ke-19. Selain dari pencarian harta, kedatangan mereka adalah berdasarkan faktor kesusahan hidup yang disebabkan pergolakan politik, bencana alam dan populasi yang padat, terutamanya di bahagian Selatan Cina. Komuniti ini berteraskan penerimaan sebahagian ajaran Konfusius iaitu menekankan tentang pendidikan di peringkat rendah dan tinggi. Selain itu, komuniti Cina mendirikan sekolah di setiap wilayah dan di negara baharu yang diduduki mereka. Mereka juga percaya bahawa pendidikan dan harta yang dapat mengubah nasib serta status mereka. Pendidikan Cina mengandungi banyak teori tentang kemanusiaan seperti teori konfusianism dan lain-lain. Teori-teori atau fahaman yang disampaikan dalam budaya ini merupakan teori yang mengutamakan pembentukan dan perkembangan yang sihat dalam seseorang dari segi fizikal dan mental. Secara langsung dapat membantu membina akhlak seseorang. Disamping itu, ia juga dapat membantu mengurangkan jenayah dan membina satu masyarakat yang harmoni (Lang&Sing.2008).

Sebelum tahun 1990, mereka telah menubuhkan sistem pendidikan tersendiri iaitu pendidikan Cina klasik. Bahasa Cina Klasik ialah bahasa yang digunakan dalam kebanyakan karya sastera yang paling berpengaruh di China, seperti Analek Confucius, Mencius dan Daodejing. Sukatan pelajaran pendidikan lebih kepada pemahaman penulisan Cina klasik. Dasar laissez-faire British membuka peluang kepada penubuhan sekolah vernakular Cina yang menerapkan nilai-nilai kecinaan. Contohnya, bahasa Cina dikekalkan sebagai bahasa pengantar, sukatan pelajaran, guru dan buku teks adalah berdasarkan negara China. Sekolah Konfusius Chung Hwa ialah sekolah pertama yang dimilikioleh masyarakat Cina yang didirikan pada tahun 1904 (Fatal.2010).

Tujuan sekolah berkenaan ditubuhkan adalah untuk mengekalkan identiti komuniti Cina di Tanah Melayu ketika itu dan mengelakkan agar tidak terpisah dengan Negara asal. Penubuhan sekolah tersebut adalah secara persendirian dan dibiayai oleh Persatuan Peniaga Cina (Chinese Chambers of Commerce) dan dilindungi oleh persatuan Cina (Huantuan). Kerajaan British mula memberi bantuan kewangan kepada sekolah-sekolah Cina pada tahun 1923. Kerajaan British telah melantik seorang Nazir Sekolah-sekolah Cina untuk mengawasi sekolah-sekolah Cina. Sekolah Cina menyediakan pelajaran di peringkat rendah dan ,menengah. Sekolah Cina mempunyai pelajaran peringkat rendah selama 6 tahun, peringkat menengah rendah selama 3 tahun dan peringkat menengah atas selama 3 tahun. Sekolah peringkat menengah menyediakan para pelajar untuk melanjutkan pelajaran ke universiti-universiti di Negara China. Mutu pelajaran sekolah Cina lebih tinggi daripada mutu pelajaran sekolah-sekolah Melayu kerajaan dan sekolah-sekolah Tamil (Fatal.2010).

Pada tahun 1920-an, kebangkitan semangat nasionalisme di China seperti fahaman Kuomintang dan Komunis telah meresap masuk ke Tanah Melayu iaitu menurusi sekolah vernakular Cina. Kesannya kedua-dua idealogi berkenaan dan sentimen anti-imperialis dan seterusya anti-British telah mempengaruhi majoriti komuniti Cina secara berleluasa. Kemudian, British telah melangkah keselamatan dengan menggubal Enakmen Pendaftaran Sekolah bagi membolehkan mereka mengawal pendidikan vernakular Cina dan megurangkan campur tangan sepenuhnya dari Persatuan-persatuan Cina. Bermula tahun 1924, sebahagian besar sekolah berkenaan menerima bantuan kewangan dan dipantau oleh kerajaan tetapi malangnya, usaha tersebut kurang berhasil disebabkan perkongsian rasa sepunya dengan Negara asal telah mencetuskan penentangan daripada sebahagian komuniti Cina. Disamping itu, mereka juga mendesak agar British tidak campur tangan dalam hal ehwal pendidikan dan kehendak mereka tersebut berterusan sehingga kini. Namun, peruntukan persekutuan bagi sekolah Cina telah bertambah berlipat ganda menjelang tahun 1938 (Baharuddin.2010:196).

4.3 Komuniti India

Masyarakat India juga merupakan sebahagian daripada komponen masyarakat majmuk di Malaysia. Mereka juga memainkan peranan penting dalam pembangunan negara ini dari sejak merdeka hinggalah pada masa kini. Dari segi sejarah, kedatangan orang India juga seiring dengan kedatangan orang Cina ke Tanah Melayu yang berlaku secara besar-besaran semasa penjajahan British. Kedatangan komuniti India ke Tanah Melayu semakin mingkat pada sekitar tahun 1880-1890 bagi mememuhi kehendak pasaran getah British ke Eropah Barat. Kebanyakan mereka datang dari Selatan India dan terdiri daripada subetnik Benggali dan Tamil (Chai 1964). Di samping itu, sebagaimana orang Cina, orang India juga telah masuk ke Tanah Melayu melalui penjajah British iaitu mereka di bawa oleh British ke Tanah Melayu pada waktu itu untuk mengerjakan ladang-ladang getah milik British dan ada juga di antara mereka yang melibatkan diri dalam sektor perdagangan dan perniagaan di bandar-bandar (http://pmr.penerangan. gov.my/index. php/budaya/ 3243-masyarakat-india-di-malaysia.html).

Komuniti India tidak mempunyai sumber ataupun dana kewangan tertentu untuk menubuhkan sekolah. Walaupun kerajaan British menyediakan sekolah vernakular Melayu, tetapi kebanyakan mereka enggan memasukinya (loh 1975). Justeru, sekolah vernakular Tamil ditubuhkan oleh pihak pengurusan estet, dan penerapan nilai-nilai ketamilan diberikan keutamaan oleh komuniti India. Antaranya, penggunaan bahasa Tamil sebagai bahasa pengantar, sukatan pengajaran dan tenaga pengajar diambil dari India. Namun, dengan persekitaran yang serba kekurangan dan lebih kepada penekanan sekolah rendah, para ibu bapa kurang memberi sambutan (loh 1975). Justeru, mereka tidak berpeluang untuk memegang jawatan tinggi dalam pentadbiran British di Tanah Melayu. Secara asasnya, orang India juga telah lama membuat hubungan perdagangan dengan Tanah Melayu seawal abad ke-13 lagi tetapi pada masa ini kedatangan mereka adalah atas motif perdagangan apabila merujuk kepada hubungan negara India dengan Kerajaan Melayu Melaka. Berhubungan negara India dengan Tanah Melayu sejak pada awal lagi dapat dilihat dengan tersebarnya agama Hindu, senibina Hindu dan budaya Hindu yang diamalkan oleh masyarakat Tanah Melayu pada waktu itu. Sebelum kemerdekaan, kebanyakan masyarakat India yang datang ke Tanah Melayu adalah berasal dari Selatan India seperti Ceylon dan Sri Lanka (http://nuar69.blogspot.com/2008 /07/pendidikan-untuk-perpaduan-etnik.html).

5.0 SEKOLAH VERNAKULAR INGGERIS

Sekolah vernakular merujuk kepada sekolah yang menggunakan bahasa ibunda dalam pelaksanaan penyelidikan dan pembangunan (P&P) di sekolah. Pendidikan Inggeris mula berkembang di Tanah Melayu setelah penubuhan Penang Free School pada tahun 1816. Pada peringkat awal, sekolah ini dikuasai oleh para mubaligh Kristian dan bahasa Inggeris dijadikan sebagai bahasa pengantar utama. Bagi menjamin kualiti sukatan pelajaran, kerajaan British telah mengambil alih sekolah berkenaan dengan tujuan mengeluarkan pegawai tadbir rendah yang mampu memenuhi keperluan kuasa pentadbiran British. Ciri-ciri sekolah pada zaman penjajahan ialah setiap jenis sekolah khusus mengikut kaum, kurikuium sekolah berbeza, lokasi sekolah bagi setiap kaum terpisah dan bahasa pengantar berlainan, contoh sekolah Cina bahasa pengantarnya ialah bahasa Mandarin (http://hilmiahmad.blogspot.com/2011/03/perkembangan-sistem-pendidikan-di-tanah_21.html).

Kebanyakan komuniti Cina dan India yang menetap di bandar berpeluang memasuki sekolah berkenaan. Manakala bagi komuniti Melayu pula, kelas atasan lebih diberikan keutamaan berbanding dengan Melayu kelas bawahan (Chelliah 1940). Para pelajar lepasan sekolah ini berpeluang untuk melanjutkan pelajaran ke peringkat kolej dan universiti sama ada di dalam ataupun di luar negara. Mereka juga berkebolehan untuk memegang jawatan tertentu dalam pentadbiran British, selain dipandang tinggi oleh masyarakat.

Rumusannya, dalam era pendidikan ini, wujud dikotomi akibat kurikulum yang digunakan berbeza antara kaum. Di mana sekolah menggunakan bahasa pengantar masing-masing dan lokasi sekolah juga berbeza mengikut sektor ekonomi yang diceburi oleh kaum masing-masing. Apa yang jelas pada ketika ini adalah bahawa fikiran clan aspirasi yang berlainan di kalangan masyarakat pada masa itu. Setiap komuniti etnik di Tanah Melayu telah mempunyai bentuk sistem pendidikan tersendiri yang diwarisi daripada budaya dan peradaban masing-masing. Ikatan yang erat terhadap sistem nilai warisan asal, mempengaruhi setiap komuniti etnik untuk terus mempertahankannya daripada tergugat. Justeru, proses untuk melaksanakan Dasar Pendidikan Kebangsaan sebagai teras kesepaduan sosial telah berhadapan dengan cabaran terutamanya selepas kemerdekaan dicapai (http://dadwayne.blogspot.com/2010/03/perkembangan-sistem-pendidikan-di.html)

5.1 Era Penjajahan di Tanah Melayu (1800-1945)

Sebelum kedatangan British di Tanah Melayu sistem pendidikan tidak lagi diperkenalkan. Setelah kedatangan British sehingga tahun 1920, dua bentuk pendidikan telah menjadi keutamaan mereka, antaranya ialah Pendidikan Inggeris dan Pendidikan Vernakular. Pendidikan Inggeris disediakan oleh British dah juga Mubaligh Kristian yang lebih mementingkan kelompok Melayu Atasan dan juga komuniti Bukan Melayu manakala, Pendidikan Vernakular lebih mementingkan kelompok Melayu kelas bawahan. Pendidikan ini ditubuhkan oleh Gabenor Cavenagh setelah beliau berjaya mendapat peruntukan wang untuk membina sekolah Vernakular di Melaka, Pulau Pinang dan juga Seberang Prai pada tahun 1862. Sekolah ini lebih mementingkan dan memfokuskan kepada perkara yang asas sahaja seperti membaca, mengira, menulis dan juga pertanian (Shamsul Amri Baharuddin.2012:198). Hal sebegini berlaku kerana bagi mereka golongan luar bandar perlu memenuhi pendidikan mereka hanya sekadar perkara asas dan juga untuk mendapat pendidikan dalam pertanian sebagai memenuhi kehendak sosial dan ekonomi pada masa itu.

Pemisahan latar belakang pendidikan yang sebegini rupa adalah untuk menandakan komuniti Melayu adalah mundur dan komuniti ini tidak mempunyai semangat Nasionalisme yang sekata maka proses untuk mencapai kemerdekaan sangat tipis. Ini merupakan motif pemisahan pendidikan yang dilakukan. Walaupun komuniti Cina dan komuniti India tidak diberikan keistimewaan dalam pendidikan kerana mereka bukanlah penduduk asal Tanah Melayu, dan kedatangan mereka adalah sebagai imigran yang bersifat sementara namun begitu mereka diberi keistimewaan dimana mereka berpeluang untuk menyambung pelajaran ke peringkat yang lebih tinggi iaitu peringkat menengah dan Universiti. Tambahan pula, komuniti Cina dan India bukan sahaja berpeluang mendapat pendidikan Inggeris tetapi juga berpeluang untuk mengukuhkan sistem pendidikan dan bahasa yang diwarisi dari negara asal mereka. Hal ini menunjukkan bahawa kelebihan lebih diutamakan kepada golongan bukan Melayu. Dasar pendidikan Inggeris membentuk jurang perbezaan yang ketara antara Melayu atasan dan komuniti bukan Melayu serta melayu Bawahan (Shamsul Amri Baharuddin.2012:199).

British kembali ke Tanah Melayu setelah Jepun berundur dari Tanah Melayu kerana Jepun telahpun kalah dalam Perang Dunia Kedua. Oleh sebab itu, British telah memperkenalkan satu sistem pentadbiran baru iaitu Kesatuan Malaya (Malayan Union) (Mardiana Nordin & Hasnah Hussiin.2007:74). Namun (Malayan Union) mendapat tentangan yang hebat dari masyarakat Melayu kerana penubuhan kesatuan ini telah menyebabkan kedaulatan Raja hilang, pemberian kerakyatan secara Jus Soli, Malayan Union digubal tanpa meminta pandangan orang Melayu serta kaedah paksaan yang dilakukan oleh Harold Mac Michael untuk mendapatkan tandatangan raja-raja Melayu (Mardiana Nordin & Hasnah Hussiin.2007:76). Oleh hal yang demikian, ada yang berpendapat komuniti Melayu kurang berpeluang untuk mendapat penddidikan yang lebih baik kerana tiga faktor, pertama ialah perjanjian yang mengesahkan adat resam dan agama islam tidak boleh digugat hal ini berkaitan dengan penubuhan Malayan Union di mana kesatuan ini seperti memonopolikan kuasa raja. Seterusnya kebanyakan sekolah Pendidikan inggeris berada di bandar manakala komuniti Melayu bawahan menetap di luar bandar, ini membuka ruang kepada komuniti Cina dan komuuiti India untuk mendapat pendidikan. Selain itu, yuran yang dikenakan sangat tinggi sedangkan pada masa itu kedudukan ekonomi komuniti Melayu sangat mundur jadi bagaimana cara mereka untuk membayarnya (Shamsul Amri Baharuddin.2012:199).

Ada juga yang beranggapan bahawa British sengaja melakukan hal yang demikian untuk mengelakkan komuniti Melayu dari bangkit dan menentang pentadbiran British. Namun ada juga sesetengah keluarga di Melaka dan juga Pulau Pinang menghantar anak mereka untuk mendapat tempat dalam pendidikan Inggeris meskipun tidak mempunyai unsur-unsur Kristian (Shamsul Amri Baharuddin.2012:199). Namun begitu, selepas tahun 1920-an dasar pendidikan Inggeris bedasarkan pendidikan Vernakular dimana mereka menekan empat bahasa iaitu Inggeris, Melayu, Mandarin dan juga Tamil. Namun implikasinya merancakkan lagi pemisah etnik yang berbeza mengikut etnik masing-masing. Pemisahan etnik juga mempengaruhi bidang ekonomi dan juga politik dengan menggalakkan kanak-kanak menerima pedidikan ini di peringkat awal (Shamsul Amri Baharuddin.2012:199).

Kesimpulannya, segala yang dilakukan oleh pihak British bukanlah sekadar untuk menjatuhkan serta memberi kesan yang negatif terhadap komuniti Melayu. Sistem pendidikan yang dilakukan bukanlah sebagai benih pemisah dalam hubungan etnik, sekiranya British tidak melakukan dasar pecah perintah sudah semestinya setiap komuniti akan bergerak mengikut komuniti masing-masing dan hal ini boleh menyebabkan tercetusnya masalah perkauman. Menurut Hungtington, ikatan etnisiti menjadi lebih penting apabila wujud unsur perkongsian seperti agama, bahasa, keluarga, kebudayaan, tradisi sejarah dan keturunan yang sama. Setiap etnik lebih suka akan pendidikan vernakular berbanding pendidikan Inggeris. Tidak lupa juga bahawa Jepun pernah menjajah Tanah Melayu memang tidak dinafikan Jepun tidak mengganggu sistem pendidikan Melayu akan tetapi bahasa perantaraan dalam pendidikan ialah bahasa Jepun manakala bahasa Cina dan Inggeris disekat sama sekali (Shamsul Amri Baharuddin.2012:200) ini lebih membuktikan Jepun mementingkan etnik mereka walaupun mereka di negara orang.

5.2 Dasar Pendidikan Dalam Tempoh 1945-1970

Dalam tempoh bermula tahun 1945 sehingga tahun 1970 merupakan peringkat ke arah pemupukan semangat kesepaduan sosial dalam bidang pendidikan. Namun usaha ini kurang berhasil kesan daripada latar belakang budaya dan warisan peradaban yang berbeza. Setiap pihak berusaha mempertahankan sistem pendidikan dan bahasa ibunda masing-masing (http://notactu553.blogspot.com/2012/11/tajuk-08.html).

5.3 Dasar Cheeseman 1946

Selepas tamat Perang Dunia Kedua pada tahun 1946, Inggeris telah mengambil alih semula kuasa di Tanah Melayu. Kesan daripada penjajahan Jepun telah berjaya membangkitkan kesedaran, semangat nasionalisme dan kepentingan pendidikan di kalangan penduduk pribumi. Kesan daripada peperangan, kerajaan British telah mengubah dasar pendidikan yang menumpukan ke arah penyatuan dan bukan pemisahan antara komuniti etnik yang berbeza. Justeru, dasar Cheeseman telah diketengahkan pada tahun 1946. Antara inti pati utama dasar Cheeseman ialah:

1. Peruntukan pendidikan peringkat rendah secara percuma dan dibenarkan penggunaan bahasa ibunda masing-masing.

2. Pendidikan Inggeris akan didedahkan pada peringkat rendah. Mereka yang berkelayakan boleh meneruskan pelajaran ke peringkat menengah.

3. Peluang pendidikan yang sama kepada golongan wanita.

Dasar ini telah diperdebatkan dari sudut penggunaan bahasa perantaraan dan jangka masa perubahan yang boleh dibuat. Manakala bagi komuniti Cina, isu yang dibangkitkan ialah, setiap pihak perlu diberi peluang secara percuma untuk memasuki sekolah Inggeris sama ada di peringkat rendah ataupun menengah (Fennell 1968:62). Dasar ini tidak mampu dilaksanakan kerana kekurangan tenaga pengajar untuk sekolah Inggeris dan ketiadaan kuasa untuk melaksanakannya (http://nuar69.blogspot.com/2008/07/pendidikan-untuk-perpaduan-etnik.html).

5.4 Jawatankuasa Car-Saunders 1947

Jawatankuasa Car-Saunders telah dibentuk oleh kerajaan British untuk merangka pendidikan tahap universiti di Tanah Melayu. Tujuan penyatuan menerusi penggunaan bahasa Melayu sebagai bahasa pengantar sukar dicapai kerana komuniti bukan Melayu melihat langkah berkenaan dapat menggugat kedudukan bahasa mereka. Misalnya, komuniti Cina berpendapat penekanan yang kuat terhadap bahasa Melayu akan menggugat kedudukan mereka di peringkat pengajian tinggi. Manakala komuniti India pula lebih menekankan kepentingan bahasa Hindi ataupun bahasa Tamil untuk diketengahkan di Jabatan Pengajian India. Kedua-dua komuniti berkenaan iaitu komuniti Cina dan India juga telah mengusulkan agar bahasa dan sistem nilai budaya mereka terus dilindungi (Baharuddin.2010:201).

Di samping itu, percanggahan pandangan berlaku bagi pihak komuniti Melayu antara golongan yang berpendidikan Melayu tradisi dengan berpendidikan Inggeris. Lulusan dari sekolah Melayu menolak cadangan tersebut kerana tahap pendidikan masih rendah. Oleh hal yang demikian, pendidikan Inggeris dilihat gagal menjaga hak kebajikan komuniti Melayu. Bagi kelompok berpendidikan Inggeris, cadangan berkenaan dipersetujui bagi menyediakan komuniti Melayu dalam bidang pentadbiran. Walau bagaimanapun, mereka mengusulkan agar peluang dibuka kepada komuniti Melayu untuk memasuki pendidikan Inggeris.

5.5 Jawatankuasa Hubungan Antara Kaum 1949

Jawatankuasa Hubungan Antara Kaum ini ditubuhkan pada Januari tahun 1949. Jawatankuasa Hubungan Antara Kaum ini bertujuan untuk memupuk penyatuan dalam masyarakat majmuk bagi membina sebuah negara bangsa baharu yang merdeka. Ahli jawatankuasa diwakili oleh etnik yang berbeza iaitu Dato’ Onn bin Jaafar yang mewakili kaum Melayu, Tan Cheng lock mewakili kaum Cina manakala kaum India pulak diwakili oleh Thuraisingham (Baharuddin.2010:202).

Kaedah untuk mencapai perpaduan yang diusulkan yang pertama adalah Bahasa Melayu dan bahasa Inggeris wajib diajar di sekolah rendah. Kedua, Sekolah kebangsaan akan ditubuhkan bagi menyatukan komuniti etnik yang berbeza. Manakala bahasa Melayu dan bahasa Inggeris digunakan sebagai bahasa perantaraan dan yang terakhir adalah Bahasa ibunda masing-masing boleh diajar. Walau bagaimanapun, penyatuan sukar untuk dicapai kerana setiap komuniti etnik masih mempertahankan sistem pendidikan yang diwarisi (Baharuddin.2010:202).

5.6 Laporan Barnes 1951

L. J Barnes dari Universiti Oxford telah membentukkan Jawatankuasa Laporan Barnes yang bertujuan ke arah kesepaduan sosial. Matlamat utamanya adalah untuk menyemak dan memperbaiki bentuk pendidikan Melayu. Bagi memenuhi bentuk masyarakat di Tanah Melayu, Barnes bercadang merangka satu corak pendidikan yang menggunakan bahasa Inggeris dan bahasa Melayu sebagai bahasa perantaraan di sekolah rendah. Hal ini demikian adalah untuk memupuk semangat perpaduan dan integrasi antara etnik (Shamsul Amri Baharuddin.2012:202).

Menurut laporan tersebut, sekolah vernakular dimansuhkan dan digantikan dengan sistem pelajaran kebangsaan sekolah rendah yang mewajibkan setiap kanak menggunakan bahasa Inggeris dan bahasa Melayu semasa bergaulan. Manakala di peringkat menengah, bahasa Inggeris kekal digunakan sebagai bahasa pengantar. Namun disebabkan wujudnya penentangan daripada komuniti bukan Melayu, terutamanya etnik Cina, sebuah jawatankuasa baharu iaitu Jawatankuasa Laporan Fenn-Wu ditubuhkan untuk menganti laporan Barnes yang gagal memupuk kesepaduan sosial antara komuniti etnik menerusi pendidikan (Shamsul Amri Baharuddin.2012:202).

5.7 Laporan Fenn-Wu 1951

William P. Fenn, seorang ahli Lembaga Amanah Sekolah Tinggi Cina dan Wu The-Yao, iaitu pakar dari Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB) telah memperkenalkan Laporan Fenn-Wu 1951(Shamsul Amri Baharuddin.2012:203). Matlamat utamanya adalah untuk menyemak semula sistem pendidikan komuniti Cina. Tiga usul diketengahkan iaitu:

i. Mempertahankan kedudukan sekolah Cina dan mendesak agar pihak kerajaaan memberikan bantuan kewangan. Rasionalnya, pendidikan vernakular mampu member sumbangan ke arah pembentukan bangsa Tanah Melayu yang bersatu dan menggalakkan kesedaran kebangsaan.

ii. Kedudukan bahasa Cina sebagai satu bahasa terbesar dunia. Justeru, sekolah vernakular tidak boleh dihapuskan sehinggalah komuniti Cina merasakan pendidikan tersebut tidak diperlukan.

iii. Gesaan agar sekolah Cina tidak memfokuskan bentuk, kaedah dan sukatan pendidikan dari Negara China kerana mereka telah pun mendiami Tanah Melayu.

Kewujudan laporan ini telah menunjukkan bahawa hasrat untuk menjadikan bahasa Melayu dan bahasa Inggeris sebagai bahasa utama dalam sistem pendidikan agak sukar. Hal ini kerana sentimen yang kuat untuk mempertahankan bahasa masing-masing begitu tinggi dan tindakan sedemikian telah menyulitkan usaha ke arah kesepaduan sosial (Shamsul Amri Baharuddin.2012:203).

5.8 Ordinan Pendidikan 1952

Dalam Ordinan Pendidikan 1952, sekiranya jumlah pelajar bukan Melayu melebihi 15 orang, kemudahan akan disediakan untuk menggunakan bahasa Cina dan Tamil. Ini telah menggantikan beberapa laporan yang sebelumnya dengan menetapkan sama ada bahasa Melayu ataupun bahasa Inggeris sebagai bahasa perhubungan di sekolah rendah. Manakala bahasa Inggeris digunakan di peringkat menengah (Shamsul Amri Baharuddin.2012:203).

Usaha untuk menjadikan sistem pendidikan sebagai teras penyatuan adalah sukar kerana setiap etnik berusaha memartabatkan warisan bahasa masing-masing. Penekanan terhadap bahasa Inggeris dilihat akan menggugat kedudukan komuniti Melayu selaku penduduk asal. Oleh itu, mereka mahukan kerajaan mengangkat kedudukan bahasa Melayu. Manakala komuniti Cina dan India menolak usul berkenaan kerana dilihat akan menggugat bahasa dan budaya yang diwarisi (Shamsul Amri Baharuddin.2012:203-204).

5.9 Laporan Razak 1956

Laporan Razak 1956 dijadikan Dasar Pendidikan pertama setelah Persekutuan Tanah Melayu mencapai kemerdekaan. Dasar ini lebih berpengaruh dalam memartabatkan peranan bahasa Melayu dalam sistem pendidikan dan seterusnya dalam pembinaan negara bangsa (Shamsul Amri Baharuddin.2012:204). Antara usul utama yang ditekankan adalah seperti berikut:

i. Bahasa Melayu sebagai bahasa pengantar di sekolah rendah dan di sekolah menengah.

ii. Sekolah Jenis Kebangsaaan akan menggunakan bahasa Cina, bahasa Tamil dan bahasa Inggeris sebagai bahasa pengantar.

iii. Penggunaan sukatan pelajaran, sistem peperiksaan, latihan perguruan dan sistem nazir yang sama.

iv. Bagi memupuk kesatuan dalam proses pembinaan negara bangsa, bahasa Melayu dijadikan sebagai kursus wajib untuk semua pelajar.

v. Pendidikan dengan menggunakan bahasa Melayu dilanjutkan ke peringkat menengah dan universiti.

Sekolah vernakular beransur-ansur berubah kepada sekolah kebangsaan yang akan menggunakan bahasa Melayu sebagai bahasa pengantar melalui laporan ini. Kerajaan bertolak ansur untuk mengekalkan penggunaan bahasa ibunda di sekolah masing-masing terhadap komuniti bukan Melayu (Shamsul Amri Baharuddin.2012:204).

5.10 Laporan Rahman Talib 1960 dan Akta Pendidikan 1961

Tujuan Laporan Rahman Talib diperkenalkan adalah untuk memantau Ordinan Pelajaran 1957. Laporan ini diluluskan pada bulan Ogos 1960 dan dimaktubkan dalam Akta Pendidikan 1961 pada Oktober 1961. Usul pertama dalam laporan ini ialah bahasa kebangsaan menjadi medium perhubungan di Malaysia dan dipraktikkan bukan setakat di perngkat sekolah rendah tetapi juga di peringkat menengah dan universiti. Kedua, menyeragamkan sistem peperiksaan dan persekolahan, walaupun berbeza bahasa di peringkat rendah dan menengah. Ketiga, memberi penekanan terhadap pendidikan teknik dan vokasional. Tujuannya adalah untuk membuka peluang kepada komjniti Melayu berkecimpung dalam bidang berkenaan. Keempat, memberi penekanan terhadap pendidikan moral dan keagamaan bagi mengukuhkan semangat saling menghormati antara etnik yang berbeza (Shamsul Amri Baharuddin.2012:205-206).

Kesimpulannya, proses penyatuan dalam sistem pendidikan di Malaysia telah bermula semenjak zaman sebelum merdeka, namun agak sukar untuk direalisasikan. Sekiranya setiap komuniti etnik memahami sejarah asal di Tanah Melayu dan perkembangan pendidikan di negara ini, penyatuan dalam bidang ini menerusi penubuhan pendidikan yang bersifat kebangsaaan akan tercapai (Shamsul Amri Baharuddin.2012:206).

6.0 SEKOLAH KEBANGSAAN DAN SEKOLAH VERNAKULAR

Usaha pemimpin-pemimpin terdahulu dalam membina kesepaduan sosial melalui pendidikan sebelum Malaysia mencapai kemerdekaan jelas menunjukkan para pemimpin sangat prihatin dalam mencapai perpaduan di negara yang mempunyai pelbagai komuniti etnik ini. Dalam hal itu, banyak usaha-usaha yang telah dicurahkan untuk membina kesepaduan sosial melalui pelbagai dasar-dasar pendidikan hasil daripada perbincangan antara pemimpin terdahulu yang diwakili pelbagai etnik. Namun demikian, hal ini amat sukar sekali untuk direalisasikan kerana mendapat tentangan daripada sesetengah komuniti etnik. Walaubagaimanapun, para pemimpin tetap terus berjuang bersama-sama demi mencapai kesepaduan sosial melalui pendidikan sehingga ke hari ini (Shamsul Amri Baharuddin.2012:205).

Kini, Malaysia, yang terdiri daripada Persekutuan Tanah Melayu, Sabah dan Sarawak, dalam usaha untuk mencapai kesepaduan sosial sekali gus melahirkan pelajar cemerlang yang seimbang daripada pelbagai perspektif, melalui Falsafah Pendidikan Negara dengan berlandaskan kepada Dasar Pendidikan Negara yang terkini (Khas, Dasar Pendidikan Kebangsaan, 2014). Matlamatnya adalah untuk melahirkan pelajar yang seimbang dalam aspek jasmani, emosi, rohani, dan intelek (Baharuddin, Hubungan Etnik, 2014).

Malaysia terdiri daripada Sekolah Kebangsaan dan Sekolah Jenis Kebangsaan untuk peringkat pendidikan rendah dan juga menengah. Sekolah Rendah Kebangsaan dan Sekolah Rendah Jenis Kebangsaan dibiayai sepenuhnya oleh kerajaan. Dalam hal ini, Kementerian Pendidikan Malaysia telah dan sedang menggandakan usaha untuk memperkukuhkan sistem pendidikan khasnya dalam struktur kurikulum dan kokurikulum di Malaysia melalui Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia 2013-2025 demi merealisasikan matlamat untuk mencapai kesepaduan sosial (Khas, Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia 2013-2025, 2014) (Shamsul Amri Baharuddin.2012:206).

Struktur kurikulum Sekolah Kebangsaan dan Sekolah Jenis Kebangsaan ini adalah sama kerana hendak memastikan negara Malaysia melahirkan pelajar cemerlang yang berbilang etnik menjadi individu yang seimbang dari semua segi. Namun demikian terdapat sedikit perbezaan antara kedua-dua buah aliran sekolah ini, terutamanya daripada segi bahasa pengantar (Shamsul Amri Baharuddin.2012:206).

Sekolah Kebangsaan menggunakan bahasa Melayu sebagai bahasa pengantar manakala Sekolah Jenis Kebangsaan menggunakan bahasa Cina untuk Sekolah Jenis Kebangsaan Cina dan bahasa Tamil untuk Sekolah Jenis Kebangsaan Tamil. Untuk mencapai kesepaduan sosial, kementerian telah menyediakan bahasa Melayu di kedua-dua Sekolah Jenis Kebangsaan. Namun, bahasa Melayu yang diajar di Sekolah Jenis Kebangsaan adalah sedikit lebih mudah berbanding di Sekolah Kebangsaan. Begitu juga halnya dengan bahasa Cina dan bahasa India mana kedua-dua bahasa ini turut diajar di Sekolah Kebangsaan (Shamsul Amri Baharuddin.2012:206).

Dalam hal ini, dapat dilihat inisiatif kerajaan dalam mengintegrasikan bahasa etnik masing-masing dalam diri setiap pelajar yang pelbagai etnik. Misalnya, pelajar Melayu boleh mempelajari bahasa Cina atau bahasa India di mana-mana aliran sekolah dan begitu juga sebaliknya kepada pelajar Cina dan pelajar India (Shamsul Amri Baharuddin.2012:206).

Dapat disimpulkan sistem pendidikan di Malaysia yang terdapat dua aliran ini tidak bertujuan untuk memisahkan para pelajar yang mempunyai latar belakang yang berbeza tetapi adalah untuk mengintegrrasikan mereka. Hal ini bertujuan untuk memupukkan semangat perpaduan dan saling memahami serta menghormati antara satu dengan yang lain (Shamsul Amri Baharuddin.2012:206-207).

Usaha ini terus dimantapkan dengan Pelaksanaan Program Rancangan Integrasi Murid Untuk Perpaduan (RIMUP) di peringkat sekolah menengah yang menggalakkan percampuran antara murid tanpa mengira etnik, agama dan budaya di sekolah berkenaan (Baharuddin, Hubungan Etnik, 2014).

Rumusannya, Sekolah Kebangsaan dan Sekolah Jenis Kebangsaan peringkat sekolah rendah dan menengah di Malaysia tidak melakukan pemisahan antara komuniti-komuniti etnik tetapi mengintegrasikan setiap etnik. Ini adalah satu bukti kerajaan dalam merealisasikan wawasan 2020 mana melahirkan negara yang berbilang etnik yang berjaya di persada dunia.

6.1 Pendidikan Menengah

Peringkat sekolah menengah merupakan suatu peringkat yang mana kebiasaannya pelajar akan ditempatkan atau menyambung pelajaran setelah mereka menamatkan pendidikan di peringkat sekolah rendah. Menjadi kelaziman kebanyakkan pelajar akan lebih memilih untuk meneruskan pengajian mereka ke sekolah menengah kebangsaan kerajaan. Hal ini kerana, kadar bayaran pengajian dan pembelajaran yang minimum dikenakan berbanding dengan sekolah kebangsaan yang lain (Shamsul Amri Baharuddin.2012:207). Disamping itu, para pelajar yang menamatkan pengajian sekolah rendahnya di Sekolah Jenis Kebangsaan Cina (SJKC) atau Tamil (SJKT) diwajibkan untuk mengambil kelas peralihan selamat setahun sekiranya ingin melanjutkan pengajian ke peringkat sekolah menengah kebangsaan. Kelas peralihan merupakan proses penyesuaian kearah pemahaman kepada asas bahasa dan budaya kebangsaan. Perlunya proses ini adalah untuk melancarkan lagi sistem pembelajaran dan pengukuhan terhadap penguasaan terhadap Bahasa melayu bagi pelajar dari aliran jenis kebangsaan (Shamsul Amri Baharuddin.2012:207).

Peringkat pendidikan sekolah menengah mempunyai beberapa kategori sekolah:

1. Sekolah menengah harian

2. Sekolah menengah jenis kebangsaan

3. Sekolah berasrama penuh (SBP)

4. Sekolah kluster

5. Sekolah teknik dan vokasional

6. Sekolah menengah agama

7. Sekolah seni dan sukan

Di peringkat pendidikan menengah, Bahasa Melayu digunakan sebagai bahasa pengantar. Adapun hak untuk meneruskan pembelajaran menggunakan dalam bahasa ibunda mengikut etnik seperti Cina dan Tamil jika memenuhi syarat. Dengan demikian pengekalan identity menerusi Bahasa ibunda masing-masing tidak akan terhakis (Shamsul Amri Burhanuddin.2012:207).

Bagi pelajar bukan Melayu, kelas moral diwujudkan bagi menggantikan kelas agama Islam yang diikuti oleh pelajar Melayu. Pilihan untuk memilih matapelajaran yang diwujudkan dalam aliran kebangsaan di peringkat sekolah menengah memberi erti bahawa tiada paksaan terhadap pelajar bukan melayu. Justeru, tolak ansur dan dan menghormati budaya serta kepercayaan pelbagai etnik di peringkat institusi pengajian sekolah adalah penting untuk mencapai wawasan pendidikan Negara seterusnya memantapkan ikatan kesepaduan sosial (Shamsul Amri Burhanuddin.2012:207-208).

Terkini, sekolah berasrama penuh (SBP) termasuk maktab rendah sains Mara(MRSM) turut membuka ruang kuota terhadap pelajar bukan melayu. Namun begitu, bilangan kemasukan bukan melayu tidaklah ramai berdasarkan kuota tetapi ruang yang diwujudkan oleh kerajaan itu adalah bertujuan untuk memberi peluang kepada proses integrasi dalam kalangan pelajar (Shamsul Amri Burhanuddin.2012:208).

6.2 Sekolah Wawasan

Kerajaan telah memperkenalkan sekolah wawasan keran terdapatnya kepelbagaian dalam sistem pendidikan. Sekolah wawasan merupakan sebuah sekolah yang mempunyai pelbagai kemudahan yang mana beberapa sekolah awam berkongsi kemudahan yang sama yang terdapat dalam sekolah tersebut. Penubuhan sekolah ini adalah bertjuan untuk menggalakkan interkasi yang lebih rapat Antara etnik. Namun begitu, pelaksanaan sekolah wawasan ini dibantah oleh kebanyakkan etnik Cina dan India. Hal ini kerana, mereka percaya bahawa sekolah wawasan akan mengehadkan penggunaan Bahasa ibunda masing-masing di sekolah (Shamsul Amri Burhanuddin.2012:208).

Sekolah Wawasan merupakan sekolah rendah yang berkonsepkan belajar bersama-sama dalam satu prasarana yang sama tanpa mengira etnik atau agama.

Kewujudan Sekolah Wawasan adalah bertujuan dan bermatlmatkan untuk:

• Mewujudkan perpaduan dalam kalangan murid-murid yang berbagai-bagai bangsa dan latar belakang.

• Memupuk semangat integrasi Antara murid-murid daripada pelbagai aliran.

• Melahirkan generasi yang mempunyai sifat toleransi dan persefahaman yang tinggi demi mewujudkan sebuah Negara yang bersatu padu.

• Menggalakkan interaksi yang maksimum antara semua warga sekolah melalui perkongsian kemudahan sekolah dan pelaksanaan pelbagai aktiviti lai di sekolah.

Pada masa ini, sudah terdapat banyak kompleks Sekolah Wawasan yang telah beroperasi khususnya di bahagian semenanjung. Malangnya, mengikut kajian, sekolah wawasan tidak mendapat sambutan etnik bukan melayu. Hal ini kerana dipercayai bahawa percampuran ini akan melunturkan penguasaan bahasa ibunda masing-masing (Shamsul Amri Burhanuddin.2012:209).

6.3 Pendidikan PraUniversiti

Pendidikan Prauniversiti merupakan peringkat pengajian Tingkatan 6, matrikulasi atau program diploma yang mana pelajar boleh membuat pilihan untuk memasukinya setelah menduduki Sijil Pelajaran Malaysia (SPM). Bagi pelajar yang ingin memasuki ke Tingkatan 6 akan mengambil masa selama dua tahun serta perlu menduduki peperiksaan Sijil Tinggi Persekolahn Malaysia (STPM) (Shamsul Amri Burhanuddin.2012:209-210).

Selain itu, untuk melanjutkan pengajian ke Matrikulasi mengambil masa selama satu atau dua tahun. Di matrikulasi, 90 peratus daripada tempat matrikulasi diperuntukkan kepada pelajar melayu dan bumiputera (Shamsul Amri Burhanuddin.2012:210).

6.4 Institusi Pengajian Tinggi

Institusi Pengajian Tinggi terbahagi kepada dua, iaitu Institusi Pengajian Tinggi Awam (IPTA) dan Institusi Pengajian Tinggi Swasta (IPTS). Terdapat 20 Institusi Pengajian Tinggi Awam (IPTA) dan 32 Institusi Pengajian Tinggi Swasta(IPTS). Jumlah ini tidak termasuk IPTS lain yang tidak diseneraikan oleh Kementerian Pengajian Tinggi yang dikategorikan sebagai IPTS-IPTS lain yang diluluskan oleh Kementerian Pengajian Tinggi (Kementerian Pengajian Tinggi,2006) (Shamsul Amri Baharuddin.2012:210).

Daripada 20 IPTA, terdapat beberapa IPTA yang didominasi oleh orang Islam dan bumiputera Sabah dan Sarawak seperti Universiti Teknologi MARA (UiTM), Universiti Sains Islam Malaysia(USIM), Universiti Islam Antarabangsa(UIA). Penubuhan universiti selaras dengan kehendak Perlembagaan yang meletakkan Islam sebagai agama persekutuan dan hak istimewa orang Melayu, seperti juga kewujudan Sekolah Agama dan MRSM. Walau bagaimanapun kemasukan ke IPTA adalah berasaskan merikrasi iaitu satu sistem yang membolehkan para pelajar dapat bersaing secara sihat dan dan tiada etnik yang akan mempertikaikan kemasukan etnik lain ke institusi pengajian tinggi awam (Shamsul Amri Baharuddin.2012:210).

Pelajar di peringkat institusi pengajian tinggi, mereka adalah berlatarbelakangan pelbagai aliran seperti daripada aliran kebangsaan, aliran jenis kebangsaan dan aliran agama sewaktu di peringkat sekolah rendah dan menengah. Mereka berasal daripada pelbagai pelusuk tanah air.Kehidupan mereka sebagai mahasiswa adalah secara perkongsian sama ada di asrama, di dewan kuliah, perpustakaan, kantin, padang sukan dan sebagainya (Shamsul Amri Baharuddin.2012:211).

Mereka mula memahami persekitaran perkongsian sejak minggu orientasi.Mereka mempunyai ruang untuk mereka bergaul dan berinterasi antara etnik yang berbeza adalah lebih luas melalui budaya kongsi yang perlu diamalkan oleh terutamanya dalam perbincangan menyiapkan tugasan dan aktiviti-aktiviti.Jurang segregasi seperti permisahan dalam beberapa keadaan tidak lagi menjadi permasalahan,integrasi dalam kalangan mahasiswa.Oleh hal demikian,kerencaman sistem pendidikan yang dilalui oleh mereka pada peringkat sekolah rendah dan menengah berakhir dalam alam varsiti.Perkongsian dalam pelbagai aktiviti memupuk ke arah kesepaduan sosial yang lebih kukuh dan keadaan ini penting dalam konteks mencapai perpaduan nasional dalam kalangan masyarakat pelbagai etnik menjelang tahun 2020 (Shamsul Amri Baharuddin.2012:211).

7.0 CABARAN DALAM PENDIDIKAN DAN BAHASA

Sistem pendidikan yang kepelbagaian mempunyai ikatan tali yang rapat dengan kesepaduan social di negara Malaysia terutama dari segi penggunaan bahasa pengantar dan kurikulum. Cabaran terhadap pelaksanaan sistem pendidikan negara, terutama antara pendidikan Kebangsaan dengan pendidikan vernakular (Shamsul Amri Baharuddin.2012:211). Sebelum mencapai kemerdekaan, tanah melayu tidak merancang seberang dasar ke arah pembentukan sistem pendidikan kebangsaan.kerajaan lebih berminat mengamalkan sistem pendidikan yang berasingan bagi setiap kumpulan etnik. Sistem persekolahan yang diamalkan oleh pelbagai etnik ini belum dapat mengintegrasikan pelbagai etnik.keadaan ini berlaku kerana setiap sekolah menggunakan kurikulum pendidikan yang berlainan (Najeemah Mohd Yusof.2010:154).

Seterusnya, isu sekolah Vernakular dalam sistem pendidikan Malaysia tidak pernah selesai dan kerap menjadi kontroversi (Shamsul Amri Baharuddin.2012:211). Kurikulum sekolah vernakular cina lebih moden kerana mereka mempelajari Sejarah, Geografi, Sains, Matematik, Lukisan dan seterusnya (Mardiana Nordin.2011:259). Selain itu, majoriti etnik cina yang diwakili oleh Dong Jiao Zong berkata sekolah vernakular sejak berpuluh tahun lalu tidak pernah mengakibatkan polarisasi antara etnik negara. Tambahan pula, berdasarkan beberapa kajian, pelajar cina yang mendapat pendidikan sekolah kebangsaan dan pendidikan inggeris, lebih mudah bergaul dengan etnik lain berbanding dengan pelajar Sekolah Jenis Kebangsaan (Shamsul Amri Baharuddin.2012:211).

Tambahan pula,tiga rukun politik Cina dalam menelusuri tuntutan dan pendirian perlu diketahui bersama rukun pertama adalah mempertahan pendidikan Cina. Terdapat 1300 sekolah Rendah Jenis Kebangsaan Cina(SJKC) DAN 60 Sekolah Menengah Persendirian Cina di seluruh Negara dan ia pasti jumlah sekolah ini akan bertambah tahun ke tahun. Menurut badan penyelidikan MCA(INSAP), perjuangan pendidikan Cina oleh etnik Cina sama seperti perjuangan menegakkan Islam oleh orang Melayu. Seterusnya, rukun kedua adalah mempertahankan penerbitan akhbar Cina ialah akhbar yang paling banyak dalam pasaran berbanding akhbar bahasa lain. Rukun yang terakhir iaitu rukun ketiga adalah mempertahankan persatuan cina yang melibatkan persatuan seperti persatuan rumah ibadat , puak dan bahasa ,persatuan politik dan pendidikan ,persatuan perniagaan dan perdagangan (Shamsul Amri Baharuddin.2012:212).

Selanjutnya, persatuan Guru-Guru Sekolah Cina Kuala Lumpur menggesa Persatuan Guru-Guru Sekolah Cina di negeri di negeri lain menyokong tindakan mereka dengan menghadapi Memorandum Pendidikan Persekutuan Malaya. Mereka mahukan supaya bahasa Cina, bahasa Melayu, bahasa Tamil dan bahasa Inggeris diberikan layanan yang sama rata. Selain itu, pendidikan Cina hendak dijadikan sebagai satu daripada aliran pendidikan Negara (Shamsul Amri Baharuddin.2012:212).

Secara keselruhanya, pendidikan memainkan peranan penting untuk menigkatkan interaksi social dalam kalangan pelajar pelbagai etnik dan perpaduan sesebuah Negara (Najeemah Mohd Yusof,2010:161).

7.1 Komitmen Kerajaan

Sebelum tahun 1996, terdapat Akta Pelajaran 1961 Seksyen 21 (1B) yang memberi kuasa kepada Menteri Pelajaran untuk menutup atau memansuhkan Sekolah Jenis Kebangsaan. Akta ini amat ditakuti oelh persatuan Cina. Mereka telah mendesak kerajaan supaya memansuhkan akta ini. Atas dasar tolak ansur, pada tahun 1995, Menteri Pelajaran telah mengambil keputusan berani memenuhi hasrat etnik Cina dengan menarik balik kuasa atau peruntukan itu apabila membentangkan Akta Pelajaran baharu pada 1996 (Shamsul Amri Baharuddin.2012:213).

Akta Pendidikan 1996 telah mengemukakan satu undang-undang baharu tentang pendidikan begi melaksanakan dasar pendidikan negara yang berasaskan Falsafah Pendidikan Kebangsaan di mana matlamatnya hanya mampu dicapai melalui suatu Sistem Pendidikan Kebangsaan. Sistem ini memperuntukkan bahasa kebangsaan sebagai bahasa pengantar utama, kurikulum kebangsaan dan peperiksaan yang sama. Pendidikan yang disediakan melalui akta ini adalah pelbagai dan komprehensif skopnya serta akan memenuhi keperluan negara. Ianya juga berupaya memupuk perpaduan negara melalui pembangunan budaya, sosial, ekonomi, dan politik (Shamsul Amri Baharuddin.2012:213).

Menurut Khoo (2008), sekolah vernakular yang pada asalnya diwujudkan bagi membolehkan etnik Cina dan India belajar tentang asal-usul negara mereka, tetapi pada hari ini mereka telah menjadi rakyat Malaysia dan sepatutnya keadaan sedemikian tidak perlu wujud lagi. Justeru, sistem pendidikan yang sedemikian tidak dapat memenuhi keperluan 1Malaysia. Hal ini kerana sistem pendidikan tersebut menyukarkan rakyat untuk memahami mengenai gagasan tersebut kerana mereka dipisahkan sejak kecil lagi (Shamsul Amri Baharuddin.2012:213).

Kini terdapat seramai satu per sepuluh atau 60,000 daripada 640,000 orang pelajar di Sekolah Jenis Kebangsaan Cina merupakan pelajar bukan etnik Cina. Dalam kajian Yew (1973, 1982) dan Leo (1989) mengenai pendidikan etnik Cina, mereka mendapati terdapat perbezaan sikap atau persepsi antara pelajar etnik Cina yang mendapat pendidikan sekolah Cina dengan yang mendapat pendidikan Inggeris. Pelajar etnik Cina yang mendapat pendidikan Inggeris kurang identiti kecinaannya, lebih mudah bergaul dengan etnik lain dan memudahkan proses integrasi nasional dan pelajar yang mendapat pendidikan sekolah Cina adalah sebaliknya. Keadaan menjadi semakin buruk apabila wujudnya parti-parti politik berasaskan etnik yang menjadikan pengaruhnya turut merebak kepada institusi keluarga dan pendidikan. Menurut Funston (2001), setiap etnik akan memperjuangkan kepentingan etnik masing-masing, terutama hal-hal yang berkaitan dengan bahasa, pendidikan dan kebudayaan (Shamsul Amri Baharuddin.2012:213-214).

Menurut Haris (1990), bahasa ialah persoalan yang merumitkan dalam masyarakat yang berbilang berbilang etnik kerana dapat menjadi penghalang kepada integrasi jika kumpulan ras dan etnik yang berlainan mahukan pengekalan bahasa mereka sebagai alat untuk menyampaikan kebudayaan dan nilai-nilai sosial. Pendapat hampir serupa turut diutarakan oleh Ramon Navaratnam yang menegaskan bahawa beliau tidak bersetuju dengan kewujudan sekolah berasaskan etnik kerana membantutkan usaha perpaduan antara etnik. Bagi beliau, kerajaan sepatutnya mewujudkan satu sekolah sahaja, iaitu sekolah kebangsaan dan penampilannya menarik etnik Cina dan India. Ramon turut mengakui, sekolah kebangsaan mempunyai banyak kelebihan, termasuk mempunyai pelbagai kemudahan, bangunan yang selesa, guru yang mencukupi dan dapat meningkatkan taraf pendidikan negara (Shamsul Amri Baharuddin.2012:214).

Selain itu, hal tersebut di atas turut dapat dibuktikan lagi oleh kajian sekumpulan pensyarah di Universiti Utara Malaysia (UUM) terhadap pelajar yang terdiri daripada etnik Melayu, Cina dan India. Kebanyakan pelajar mempunyai sentimen perkauman yang tinggi dan polarisasi di alam kampus juga agak membimbangkan. Walaupun berlaku interaksi, tetapi agak terhad dan mereka lebih suka bergaul dengan etnik sendiri dalam segala hal. Semua ini berlaku disebabkan oleh proses sosialisasi yang dilalui sebelum memasuki alam kampus (Shamsul Amri Baharuddin.2012:214).

Namun begitu, perlu diingatkan juga walaupun pelajar dipisahkan di peringkat sekolah rendah, mereka disatukan semula di sekolah menengah kerana hampir 80 peratus daripada mereka akan bersama kembali. Hal ini bermakna, walaupun pelajar hanya terpisah buat seketika, namun mereka akan disatukan kembali ketika berada di sekolah menengah, selam lebih kurang lima tahun. Di samping itu, interaksi dalam kalangan mereka masih berlaku secara tidak formal. Justeru, pemisahan rakyat khususnya dalam kalangan pelajar tidak seburuk seperti yang disangka oleh sesetengah pihak (Shamsul Amri Baharuddin.2012:214-215).

Semasa menjadi Menteri Pelajaran, Datuk Seri Najib Tun Razak telah membuat langkah berani dengan memansuhkan Seksyen 21 (2) Akta Pendidikan 1961 untuk menjadikan pendidikan lebih baik di Malaysia terutamanya sekolah Cina. Hal ini berlaku atas keprihatinan beliau terhadap bantahan kuat masyarakat Cina kerana akta tersebut memberi kuasa kepada menteri untuk menukar status sekolah jenis kebangsaan (SJK) kepada sekolah kebangsaan (SK). Sehubungan dengan itu, langkah ini juga telah berjaya menghasilkan satu anjakan kepada pendidikan negara khususnya sekolah Cina. Sebagai contoh, sekolah aliran tersebut telah berjaya menarik hampir 56,000 pelajar bumiputera daripada 612,000 orang ketika ini (Shamsul Amri Baharuddin.2012:215).

Selain itu, kini lebih ramai orang Melayu sudah boleh bertutur dalam bahasa Mandarin dan ini adalah perkembangan yang amat baik kerana dapat membantu Malaysia dalam meneroka perniagaan dengan China. Perdana Menteri amat berbangga dengan kejayaan tersebut dan kerajaan memberi jaminan akan terus mempertahankan sekolah vernakular yang telah diiktiraf sebagai sebahagian daripada sistem pendidikan negara. Malaysia mempunyai sistem pendidikan yang adil dan unik apabila menjadi satu-satunya negara di rantau ini yang masih mengiktiraf kewujudan sekolah sedemikian (Shamsul Amri Baharuddin.2012:215).

Pembangunan sistem pendidikan negara melalui kewujudan sekolah vernakular mampu melahirkan rakyat yang mempunyai nilai tambah apabila dapat menguasai lebih daripada satu bahasa. Umpamanya, setiap pelajar SJKC mampu menguasai bahasa Malaysia, Mandarin dan Inggeris. Penguasaan bahasa lain amat penting kerana bahasa ini memberi nilai tambah kepada mereka yang menguasainya (Shamsul Amri Baharuddin.2012:215-216).

8.0 KESIMPULAN

Dalam proses sosialisasi, sudah terbukti bahawa pendidikan memainkan peranan yang amat penting. Walaupun agen sekolah merupakan agen kedua terpenting dalam sosialisasi politik, namun pengaruh daripadanya tidak dapat dinafikan lagi. Hal ini kerana keluarga berhak untuk menentukan proses persekolahan anak-anak mereka. Dasar pendidikan dan bahasa di Malaysia amatlah unik berbanding negara lain. Kepelbagaian boleh dikatakan sebagai satu kekuatan, namun tidak boleh terlalu banyak perbezaan antara kepelbagaian tersebut kerana khuatir tidak akan membawa kebaikan. 1Malaysia adalah matlamat yang perlu dicapai oleh kerajaan pada masa kini. Ianya hanya akan dapat dicapai dengan memahami dan berkongsi matlamat wawasan negara dalam kalangan rakyat dan diterajui oleh barisan kepimpinan yang sentiasa berpegang kepada slogan ‘rakyat didahulukan pencapaian diutamakan’ (Shamsul Amri Bahaharuddin.2012:216).

9.0 RUJUKAN

1. Shamsul Amri Baharuddin. 2012. MODUL HUBUNGAN ETNIK. Ed. Ke-2. UKM Bangi, Selangor D. E. Malaysia: Instittut Kajian Etnik UKM. 2. Baharuddin, P. U. 2014. HUBUNGAN ETNIK. UKM Bangi, Selangor D. E. Malaysia: Institut Kajian Etnik UKM. 3. Khas, B. P. 2014, Julai 18. DASAR PENDIDIKAN KEBANGSAAN, Retrieved 2014, Julai 20. Portal Rasmi Kementerian Pendidikan Malaysia: http://www.moe.gov.my/v/dasar-pendidikan-kebangsaan 4. Khas, B. P. 2014, Julai 18. PELAN PEMBANGUNAN PENDIDIKAN MALAYSIA 2013-2025. Retrieved 2014, Julai 20. Portal Rasmi Kementerian Pendidikan Malaysia: http://www.moe.gov.my/v/pelan-pembangunan-pendidikan-malaysia-2013-2025 5. Fatal, E. 2010, Mac 30, Sistem Pendidikan di Tanah Melayu Sebelum Merdeka. Retrieved 2014, Julai 18. Experiences Of Elle: http://akugpc.blogspot.com/2010/03/sistem-pendidikan-di-tanah-melayu.html 6. Lang, L., & Sing, S. 2008, Oktober 22. PENDIDIKAN CINA DI MALAYSIA. Pengenalan, pp. 2-6. 7. Mardiana Nordin&Hasnah Hussiin. 2007. PENGAJIAN MALAYSIA, Ed. Ke-4. Selangor Darul Ehsan: Oxford Fajar Sdn. Bhd. 8. Najeemah Mohd Yusof. 2010. HUBUNGAN ETNIK, Ed. Ke-2, Selangor Darul Ehsan: Oxford Fajar Sdn. Bhd. 9. Abu Musa. 2012. Pemerkasaan Pendidikan ke Arah Kesepaduan Sosial. Nota Hubungan Etnik. http://notactu553.blogspot.com/2012/11/tajuk-08.html. [12 November 2012]. 10. Anuar Ahmad. 2008. Pendidikan Untuk Perpaduan Etnik. http://nuar69.blogspot.com/2008/07/pendidikan-untuk-perpaduan-etnik.html. [20 Julai 2008]. 11. Cikgu Griffen. 2010. Perkembangan Sistem Pendidikan di Malaysia. http://dadwayne.blogspot.com/2010/03/perkembangan-sistem-pendidikan-di.html. [16 Mac 2010]. 12. Hilmi bin Ahmad@Ayub. 2011. Perkembangan Sistem Pendidikan di Tanah Melayu-Bahagian 3. http://hilmiahmad.blogspot.com/2011/03/perkembangan-sistem-pendidikan-di-tanah_21.html. [21 Mac 2011]. 13. 1Malaysia Klik. 2008. Masyarakat India di Malaysia. http://pmr.penerangan.gov.my/index.php/budaya/3243-masyarakat-india-di-malaysia.html. [14 November 2008].