31 Ekim 1961’de de Türkiye Cumhuriyeti Devleti ile Almanya Federal Cumhuriyeti Devleti arasında “Türk İşgücü Anlaşması” imzalandı ve böylece ilk resmi Türk işgücü göçü başladı. Türkiye’de “Alamancı”, Almanya’daki Türkler arasında “gurbetçi”, Almanlar tarafından önce “Gastarbeiter” (misafir işçi), daha sonra “Auslaender” (yabancı) ve şu anda da “Mitbürger” (hemşehri) denilen Türk işçilerin ilk kafilesi, 1961 yılında Almanya’ya geldi. İşçilerin yüzde 60’ı gibi önemli bölümü kalifiye elemandı.
Almanya, İstanbul’un Tophane semtinde bir irtibat bürosu kurdu. Almanya’ya gelmek isteyen insanlar bu büroya müracaatta bulunuyor, ardından memleketlerine geri dönüp, bürodan gelecek “Almanya kağıdını” bekliyorlardı.
Alman doktorlar tarafından sıkı bir sağlık kontrolünden geçiriliyordu. İşçiler, dişlerine kadar kontrol ediliyorlardı
ÜCRETİN ÇOĞU BİRİKTİRİLİYORDU
Gerekirse yemiyor içmiyorlar para biriktiriyorlardı. Bu durum sağlıklarına neden olsa da ülkelerine döndüklerinde bir ev almak veya küçük bir dükkan açmak için para topluyorlardı.
KRİZ TÜRKLERİ DE VURDU Dünyadaki petrol krizinden Almanya da büyük ölçüde etkilendi. Federal hükümet 1974 yılında yabancı işçi alımını durdurdu. Sadece Avrupa Topluluğu ülkeleri vatandaşları işçi olarak alınmaya başlandı. Böylece Alman istihdam sektörü, topluluk üyesi ülke vatandaşı olmayanlara kapısını kapadı.
İŞÇİ TÜRKLER PATRON OLDU Almanya’da vatan hasreti çeken Türk işçileri, Türk yemeklerini, müziğini özlüyorlar, izin için Türkiye’den beraberlerinde çuvallarla nohut, fasulye, bulgur ve sebze getiriyorlardı. Türkler kendileri bir işyeri açamıyordu. 1960’lı yılların sonlarına doğru bir Alman vatandaşına ücret karşılığında iş müsaadesi aldırıp, kasap, bakkal, restoran, “export” adını verdikleri elektronik eşya mağazaları açmaya başladılar. Türk dükkanlarının yer almaya başladığı Köln’ün Weidengasse caddesi, Berlin’in Kreuzberg ilçesi, “Küçük İstanbul” olarak adlandırılmaya başlandı. Bu dükkanlardan, Türklerin yanı sıra Almanlar da alışveriş yapıyorlardı. Müzik kasetlerinin piyasaya çıkmasıyla Almanya’da da kaset furyası başladı.

EVDE SUCUK YAPIMI Köln’deki Ford fabrikasına İzmir’den işçi olarak gelen Burhan Öngören, evinde Türk usulü sucuk yapmaya başladı. Bunu fabrikadaki Türk arkadaşlarına çanta içerisinde sattı. Daha sonra bir depoda küçük bir imalathane ve ardından şimdi bütün dünyaya tonlarca satış yapan, sucuk, salam ve sosisten oluşan modern bir et ürünleri fabrikası oluşturdu. Almanya’ya öğrenci olarak gelen ve 1968 gençlik olaylarına da karışan Vural Öger, küçük çapta başladığı uçak bileti satışıyla bugün ülkenin en büyük turizm şirketi olan Öger Tours’u kurdu.
TÜRKLERE VİZE Alman hükümeti, Türkiye’den Almanya’ya akın eden “ekonomik sığınmacılar” nedeniyle Ekim 1980’de tek taraflı olarak Türk vatandaşlarına vize uygulaması başlattı. Bununla da yetinmeyen Alman hükümeti, 1981 yılı Aralık ayında yeni kısıtlamalar getirdi. Bunların başında, yeni evlenen gençlerin eşlerini ancak 3 yıl sonra yanlarına alabilme zorunluluğu geldi.
GERİ DÖNÜŞE TEŞVİK Almanya, Türk vatandaşlarına tek taraflı vize uygulaması, eşlere koyduğu kısıtlamalarla kalmayarak Türklerin sayısını azaltmak ve geri dönüşü teşvik etmek amacıyla 1984 yılında “Geri Dönüşe Teşvik Yasası” çıkarttı.
ALMANYA’DA TERÖR Türkiye’de 1970 yıllarında karşıt görüşlü gruplar arasında yaşanan çatışmalar zamanla Almanya’daki Türklere de yansıdı. Gruplar teşkilatlanmaya başladı, dernekler kuruldu. Terör örgütü PKK da Almanya’da teşkilatlanmaya başladı. Alman hükümeti bu örgütün faaliyetlerine yıllarca göz yumdu, 90’lı yıllarda çeşitli Türk kuruluşlarına ve işyerlerine saldırılar düzenleyen örgüt, 1993 yılında yasaklandı, buna rağmen istediği gibi toplantı ve yürüyüşler yaptı, haraç topladı ve örgütten ayrılanları öldürdü.
YABANCI DÜŞMANLIĞI Almanya’da yabancı düşmanlığı 80’lı yılların ortalarına doğru başladı. İleri derecede ırkçı olan alman gençleri türk ailelerin evlerini kundakladılar.
EĞİTİM
Almanya’daki Türk gençlerinin çoğunluğu eğitimlerini yarım bırakıyor. Bu da gençlerin iş bulmalarını güçleştiriyor
KALİFİYE İŞGÜCÜNE İHTİYAÇ Almanya’da kalifiye işgücüne ihtiyaç giderek artarken, niteliksiz elemanların iş bulma şansları gittikçe azalmakta. Türklerin arasında işsizlik oranının yüksek oluşunun başlıca nedenleri arasında, mesleki eğitimlerinin olmayışı gösterilmektedir. Sigortalı çalışan Türklerin hemen hemen yarısının bir mesleki eğitime sahip olmadıkları görülmektedir. Özellikle iki Almanya’nın birleşmesiyle Alman nüfusunun birden 20 milyon artması, bu ülkede 40 yıldır yaşayan Türkleri olumsuz etkiledi, iş bulma şansları azaldı.

2000’li yıllar Türkler için yeni problemleri beraberinde getirecektir.
Bunların başında 1 Ocak 1993 tarihinde yürürlüğe giren Tek Pazar yasaları gelmektedir. Avrupa Birliği ülkeleri vatandaşları, Topluluk sınırları içinde serbest dolaşım hakkına sahip olurken, 2,5 milyon insan bu haktan mahrum kalacaktır

Almanya’ya Türk emek göçü büyük ve önemli bir kırılmadan geçmiştir; vatandaşlarımız “göçmen işçi” konumundan “girişimci” konumuna hızla kaymaktadır.