1.0 PENGENALAN
Media massa merupakan satu media yang menyalurkan maklumat terkini kepada pengguna.Istilah ini diperkenalkan pada tahun 1920an dengan kemajuan rangkaian radio yang luas, dan surat khabar dan majalah yang diedarkan besar-besaran.Jenis media massa yang sedia wujud ialah media cetak dan media elektronik. Radio adalah “sambungan telinga” mankala televisyen adalah “sambungan mata dan telinga”.Radio pula hanya dalam bentuk audio.Televisyen merupakan media elektronik yang menyalurkan maklumat secara audio dan visyen. Ini merupakan cara yang paling berkesan kerana penglihatan dapat memberi ingatan yang lebih dalam .Manakala suratkhabar dan majalah merupakan media cetakan dalam bentuk tulisan dan gambar. Tetapi, beberapa bentuk media massa seperti buku dan manuskrip sudah digunakan sejak berkurun lamanya. Istilah media awam mempunyai makna yang sama: ia jumlah keseluruhan pengedar awam besar bagi berita dan hiburan di seluruh media meperti surat khabar, televisyen, radio, penyiaran, yang mungkin memerlukan keanggotaan persatuan dalam pasaran yang besar seperti Newspaper Guild, AFRTRA dan penerbit teks. Istilah etnik boleh didefinisikan sebagai sekelompok manusia yang mengamalkan budaya yang hampir sama,contohnya dalam adat resam,pakaian,bahasa,kegiatan ekonomi dan sebagainya.Oleh itu,media massa memainkan peranan penting dalam memupuk perpaduan sesama etnik khususnya di Malaysia yang mempunyai masyarakat yang berbilang kaum.

2.0 PERKEMBANGAN MEDIA MASSA DI MALAYSIA
2.1 SEBELUM MERDEKA Sebelum negara memperolehi kemerdekaan,penduduk Tanah Melayu berusaha menyuarakan kemerdekaan melalui kebebasan bersuara.Penjajahan kuasa asing tidak menggugat penduduk untuk menerbitkan akhbar berbahasa Melayu dalam menyuarakan kebebasan Tanah Melayu.Perkembangan media massa di Malaysia bermula dengan penglibatan British dalam penerbitan surat khabar The Government Gazatte pada 1826.Seterusnya Singapore Free Press pada 1825 dan Malacca Observer pada 1826.Penerbitan ketiga-tiga akhbar ini di Negeri-Negeri Selat menunjukkan pengaruh dan dominasi British yang menjangkaui penyebaran maklumat dan keinginan British dalam menguatkan pengaruh mereka di Semenanjung Tanah Melayu.Walaupun British terlebih dahulu menerbitkan akhbar berbahasa Inggeris,penduduk Tanah Melayu juga telah berjaya menerbitkan akhbar mereka sendiri setelah 70 tahun.
Selepas 70 tahun,akhbar berbahasa Melayu berjaya ditubuhkan itupun dalam tulisan Jawi yang diberi nama Jawi Peranakan dan diterbitkan di Singapura pada tahun 1876. Jangka hayat akhbar ini tidak lama kerana selepas 19 tahun, ia dihentikan. Bagi akhbar Cina, penerbitan awalnya adalah dalam bentuk majalah bercorak agama iaitu The Chinese Monthly Magazine. Akhbar-akhbar bahasa Cina yang lain ialah The Universal Gazette, Lat Pau dan The Penang Sin Poe. Didapati isu-isu yang diberi perhatian oleh akhbar Cina ialah perkembangan politik yang berlaku di Tanah Besar China berbanding isu-isu tempatan (Tang Eng Tek, 1988). Akhbar-akhbar berbahasa Tamil telah diterbitkan sejak 1875 yang menyentuh isu-isu kebajikan masyarakat India di samping isu-isu di negara India. Antara akhbar ini ialah Singai Warthamani, Ulaga Nesan, Singai Nesan dan Hindu Nesan (Krishnan Maniam, 1988).
2.2 SELEPAS MERDEKA
Kebebasan media massa di Malaysia telah dikawal oleh Akta Penerbitan dan Percetakan Akhbar 1984.Sekatan terhadap media telah dilaksanakan oleh penjajah British di Malaysia lagi.Banyak surat khabar yang diterbitkan di Malaysia dan Singapura telah diharamkan penerbitannya.Rencana yang ditulis oleh Ishak Haji Muhammad,Ahmad Boestamam,,Abdul Rahim Kajai dan lain-lain yang dianggap anti penjajah telah diambil tindakan sehingga ada akhbar yang diharamkan penerbitannya.Oleh itu,pemimpin ini telah dicop sebagai pemimpin kiri atau pro sosialis.Malaysia yang telah merdeka pada tahun 1957 telah meneruskan akta yang dibentuk semasa era penjajahan British dahulu.Malah lebih banyak sekatan diperkenalkan melalui Pelembagaan Persekutuan Malaysia yang dikemukakan oleh Lord Reid.Contohnya buku The Malay Dilemma yang ditulis oleh Tun Dr Mahathir bin Mohamad pada 1969 telah diharamkan sehingga tahun 1981.
Walau bagaimanapun,pada era Tun Dr Mahathir bin Mohammad menyaksikan syarikat Binariang yang dipengerusikan oleh Tun Mohammed Hanif Omar telah melancarkan satelit ke angkasa lepas bagi melancarkan siaran Astro.Pada era 1990-an pula kita menyaksikan Malaysia berhadapan dengan isu globalisasi atau dunia tanpa sempadan apabila munculnya internet dengan kemudahan laman web,emel,facebook,blog dan sebagainya.Kerajaan Malaysia menggalakkan rakyat menggunakan internet dan telah membekalkan komputer di sekolah dan institusi pengajian tinggi.Tenaga pengajar juga dilengkapkan dengan sebuah komputer agar mereka mudah melaksanakan Pengajaran dan Pembelajaran(P&P). Malah kafe siber tumbuh bak cendawan selepas hujan dan tahap kelajuan internet semakin laju melalui Streamyx,Celcom,P1 dan sebagainya.
Melalui laman sosial seperti facebook,twitter,blog dan sebagainya membolehkan rakyat berkomunikasi dengan pemimpin serta berkongsi pendapat dalam memajukan dan memartabatkan bangsa dan negara.Pada 17 Jun 2010,Menteri Penerangan Komunikasi dan Kebudayaan,Datuk Seri Dr Rais Yatim dalam Dewan Rakyat menyatakan terdapat 2 blogger dari Malaysia dan mereka bebas menyuarakan pandangan.Malaysia mempunyai 76 akhbar harian termasuk milik pembangkang ,151 saluran televisyen satelit dan 53 saluran radio. Tidak adanya tindakan yang mengancam keselamatan masyarakat pelbagai kaum apabila membincangkan isu-isu sensitif seperti ini menunjukkan rakyat Malaysia semakin matang dalam mengetegahkan idea mereka. Shamsul Amri (2008) menyifatkan keganasan bukannya pilihan rakyat Malaysia untuk menyelesaikan masalah hubungan etnik sebaliknya memilih pendekatan berbincang dan berunding untuk mencapai persetujuan bersama. Justeru beliau menyifatkan situasi ini sebagai ‘ketegangan yang stabil’.

3.0 CABARAN HUBUNGAN ETNIK Hubungan etnik di Malaysia juga mempunyai cabarannya.Antara cabaran hubungan etnik ialah perbezaan dan pertentangan kepentingan di antara etnik.Dalam aspek sosial,cabaran ini telah membawa kepada pemisahan penempatan masyarakat.Pemisahan penempatan bukan sahaja boleh merenggangkan hubungan dan interaksi pelbagai etnik tetapi memperkuatkan lagi perasaan kekitaan dan etnosentrisme dalam kalangan anggota.Seterusnya menimbulkan prasangka,streotaip,dan mengekalkan kejahilan sesama etnik.Perkara inilah yang akan menimbulkan perbalahan dan ketidakpuasan hati.Malah pengasingan sistem pendidikan merupakan cabarannya,sistem pembelajaran hanya tertumpu kepada etnik masing-masing. Cabaran dari segi ekonomi pula ialah perbezaan pekerjaan.Berlakunya dominasi sektor ekonomi.Contohnya kaum Melayu bekerja di kawasan kampung hanya bercucuk tanam,kaum India bekerja di kawasan estet getah,manakala kaum Cina lebih banyak bekerja di kawasan bandar di lombong bijih timah.Hal ini menyebabkan wujudnya jurang pendapatan antara etnik yang membawa kepada ketidakstabilan masyarakat majmuk.Selain itu,cabaran dari segi politik ialah politik perkauman.Ketidakstabilan masyarakat akan menjadi lebih parah apabila isu-isu perkauman diperalatkan untuk kepentingan sesuata pihak.Contohnya Peristiwa 13 Mei 1969 yang mengorbankan banyak nyawa. Seterusnya cabaran kedua iaitu perbezaan dan pertentangan nilai di antara etnik.Perbezaan dari segi agama,bahasa dan kebudayaan telah menyukarkan perpaduan antara kaum dicapai.Perbezaan ini bertambah sukar apabila setiap kaum terus mengutamakan kaum sendiri dalam memilih sahabat,pekerjaan dan dalam urusan seharian sehingga mewujudkan polarisasi antara etnik.
Dari segi budaya pula, perlembagaan persekutuan mendefinisikan orang Melayu adalah seorang yang beragama Islam,bertutur bahasa Melayu dan mengamalkan adat resam Melayu .Justeru, sikap mengabaikan Islam terlalu sedikit berlaku di kalangan orang melayu.Manakala bagi etnik Cina pula amalan beragama di kalangan mereka adalah menyembah roh datuk nenek dan juga lain-lain bentuk penyembahan terhadap warisan kebudayaan China.Menurut Rabuskha(1973) perasaan etnisiti yang mendalam di kalangan orang Melayu adalah ditujukan kepada orang Cina.Jika kita perhatikan penemuan kajian terdahulu,perasaan etnosentrik lebih tebal di kalangan orang Cina ,dibandingkan dengan orang Melayu(Rabuskha,1973).

4.0 PERKEMBANGAN HUBUNGAN ETNIK DI MALAYSIA Rusuhan kaum pada 13 Mei 1969 telah memperlihatkan perbalahan antara kaum di negara ini yang membangkitkan isu perkauman.Selepas merdeka pada tahun 1957, rakyat Malaysia masih mengekalkan identiti mereka dengan pengenalan diri berdasarkan etnik. Kaum Melayu, Cina, India, Kadazan dan Iban menghiasi sebahagian besar borang di sektor awam dan swasta. Istilah bumiputera dan bukan bumiputera menjadi perdebatan umum khususnya dalam kelompok media alternatif bagi menentukan siapa yang lebih dominan. Pemerhatian Ong Puay Liu (2009) ke atas ruangan ‘Letter to Editor’ berkenaan topik hak istimewa Melayu/bumiputera dari Mei 2001 hingga Julai 2004 mendapati sebanyak 152 ulasan dikemukakan dalam topik ini.Di akhir perdebatan, tidak ada apa-apa yang berlaku kerana rasa tidak puas hati yang diluahkan tidak dapat mengubah apa-apa yang terkandung dalam Perlembagaan Persekutuan bagi Perkara 153. Mengurus hubungan etnik merupakan satu cabaran besar kepada pemimpin Malaysia kerana terdapat proses yang dinamik dalam hubungan berkenaan yang amat berkait rapat dengan corak dan aliran tertentu khususnya hubungan antara etnik. Dengan penduduk yang berjumlah 28,274,729 (Julai 2010) yang merangkumi Melayu 50.4%, Cina 23.7%, bumiputera 11%, India 7.1% dan lain-lain 7.8%, pengurusan etnik perlukan satu mekanisme khusus supaya keamanan dan kesejahteraan mereka dijaga sepenuhnya.Setiap bangsa mempunyai kemahuan dan kepentingan mereka sendiri supaya hak mereka dilindungi.Malah mereka juga mahu kesemarataan dalam mana-mana perkara,seperti dalam pendidikan,ekonomi dan sebagainya. Justeru, menguruskan hubungan etnik merupakan satu cabaran besar kepada pemimpin Malaysia supaya kestabilan politik akan berterusan
Selama beberapa tahun, model pengurusan multietnik yang dilaksanakan Malaysia telah membuktikan bahawa masyarakat yang berbeza budaya dan asal-usul oleh hidup bersama dalam keadaan aman dan harmoni (Asma Abdullah dan Pederson, 2003). Melainkan 13 Mei 1969, kehidupan masyarakat Malaysia tidak pernah diselubungi pertembungan etnik berdarah kerana kerajaan bersama pihak swasta telah mengambil pendekatan berkesan ke arah mencapai integrasi nasional di semua peringkat. Nazaruddin Hj Mohd Jali dan rakan (2003) menyatakan tujuh cara yang diambil sebagai pendekatan untuk integrasi nasional tersebut iaitu pendidikan formal, aktiviti kokurikulum, pendidikan berterusan, kumpulan sosial, aktiviti-aktiviti sosial, pelancongan dalam negara dan media massa.
Kejayaan Malaysia menguruskan hubungan etnik telah mengundang perhatian orang luar untuk mengetahui formula pengurusan etnik ini. Duta Jepun ke Malaysia, Masahiko Horie berkata beliau kagum dengan konsep rumah terbuka yang diamalkan oleh masyarakat Melayu, Cina, India dan etnik di Sabah dan Sarawak ketika musim perayaan. Beliau membandingkan keadaan masyarakat Jepun dan Malaysia yang jauh berbeza. Masyarakat Jepun yang bersifat homogen disifatkannya kurang kaya dengan budaya, tradisi dan bahasa berbanding masyarakat Malaysia(‘Unlike Japan which too homogeneous, where its people share the same culture, tradition and language, Malaysia is unique in many ways’).Kewujudan masyarakat multietnik telah mula mendapat pengiktirafan masyarakat Eropah melalui pemberian definisi baru ke atas maksud “masyarakat moden”.Pada awal abad ke-21 ini, kepelbagaian masyarakat dan budaya telah menjadi takrifan standard tentang masyarakat moden yang dirujuk dengan nada yang lebih positif dan memasukkan elemen kepelbagaian sosial dan budaya bagi menjelaskan inti pati masyarakat moden itu (Widestedt, 2005).

5.0 ISU-ISU MEDIA DAN HUBUNGAN ETNIK
Media di Malaysia berhadapan dengan kepelbagaian etnik yang setiap satunya mempunyai keperluan dan aspirasi sendiri. Ia tiak dapat dielakkan kerana media massa akan mempengarui bagaimana orang ramai membuat persepsi mereka, memahami dan membuat pandangan terhadap realiti dan dunia tempat mereka hidup (Baran, 2004). Cabaran ini semakin besar apabila penduduk bandar meningkat kepada 70 peratus dan pengguna Internet meningkat pada 15.355 juta (2009). Masa hadapan Malaysia sedang bergerak ke arah modenisasi yang perlahan-lahan mengubah lanskap kehidupan masyarakat berbilang etnik. Proses modenisasi telah memandu kehidupan dan gaya hidup masyarakat untuk mengenali cara hidup etnik yang berbeza-beza ini. Kelompok miskin di luar bandar secara beransur-ansur mula keluar daripada lingkaran kemunduran dan kemiskinan ke arah persaingan yang lebih terbuka apabila pembangunan mulai mendekatkan diri dengan kawasan tanah terbiar, kawasan kebun dan ladang.
Kesedaran terhadap keperluan memahami dan mengambil kira kehadiran etnik-etnik lain telah memberi idea kepada kerajaan Malaysia untuk mengadakan program yang dapat mengeratkan perpaduan etnik ini. Justeru setiap kali musim perayaan, berita di muka hadapan akhbar dan televisyen akan memaparkan wajah-wajah pelbagai etnik sedang meraikan perayaan masing-masing. Beberapa tahun yang lepas, kerajaan mula menjadikan sambutan perayaan sebagai acara penting peringkat kebangsaan. Ketika ini, perdana menteri atau menteri besar bergilir-gilir menghadiri majlis makan dan persembahan sebagai sebahagian daripada usaha-usaha perpaduan.

Walaupun di peringkat awal program seperti ini kurang mendapat sambutan di samping larangan daripada tokoh-tokoh agama, konsep penganjuran telah diubah suai dan menepati kehendak syarak. Kini, sambutan perayaan hanya dihadkan kepada elemen perpaduan tanpa ada lagi unsur-unsur pemujaan sesuatu agama. Sambutan perayaan setiap etnik di Malaysia diberi liputan meluas sebagai startegi untuk merapatkan hubungan etnik. Biasanya berita majlis sambutan dan pertemuan pemimpin disertakan gambar di muka hadapan akhbar dan berita utama bagi mempengaruhi pembaca dan penonton untuk menilai keakraban hubungan pemimpin pelbagai etnik ini.
Kesungguhan kerajaan Malaysia untuk membina kefahaman dipanjangkan lagi apabila menyambut Minggu Keharmonian Antara Penganut Agama Sedunia pada 14 Februari 2011 (The Star, 14 Februari 2011). Perdana Menteri, Najib Tun Razak berkata perbezaan agama di Malaysia tidak dapat menghalang rakyat daripada kenal-mengenal di antara satu sama lain. Beliau mencadangkan Pergerakan Kesederhanaan Sedunia dalam persidangan Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu pada 2010 sebagai refleksi kepada kejayaan Malaysia menguruskan hubungan etnik. Berita ini menjadi tajuk muka depan yang dilaporkan dalam surat khabar dan media elektronik.
Walaupun media memaparkan ‘senyum dan tawa’ pemimpin-pemimpin ini, keadaan mesra tersebut tidak menghalang rakyat daripada memikirkan isu-isu hubungan etnik yang kadang kala tegang kerana melibatkan masalah-masalah besar yang berkait dengan agama dan politik. Dalam pengamatan Sankar (2010) berkenaan kaitan di antara etnik dan media, beliau mengelompokkan empat masalah yang dikenal pasti iaitu agama, hak istimewa Melayu, sengketa politik dan peluang-peluang persamaan.
Kajian ini mendapati isu-isu yang dibincangkan adalah sensitif dan terbuka, namun ia bebas disiarkan oleh media. Contohnya, isu agama yang melibatkan mahkamah syariah, perkahwinan, murtad dan tuntutan jenazah mualaf yang disiarkan secara telus.Salah satu isu yang menjadi perdebatan ialah tuntutan jenazah mualaf yang meninggal dunia tanpa mengisytiharkan keislamannya secara rasmi. Dalam tajuk ‘Syariah court declares deceased a Muslim’ oleh New Straits Times pada 5 Julai 2008, Mahkamah Syariah Parit Buntar telah mengisytiharkan Elangesvaran Benedict adalah seorang muslim biarpun isu berkenaan telah dibawa ke Mahkamah Tinggi. Elangesvaran, 34, mati kerana membunuh diri pada 22 Jun 2008 dan jenazahnya dihantar ke Hospital Parit Buntar untuk bedah siasat. Bagaimanapun keluarganya dimaklumkan tuntutan jenazah tidak boleh dilakukan kerana Elangesvaran adalah seorang muslim.
Kes lain ialah laporan media ke atas tuntutan jenazah Mohan Singh, 41 yang dikatakan telah menjadi muslim sejak 17 tahun lalu. Beliau meninggal dunia pada 25 Mei 2009 kerana serangan jantung. Keluarga Mohan Singh dan Majlis Agama Islam Selangor (MAIS) masing-masing menuntut jenazah berkenaan menyebabkan isu tersebut dibawa ke Mahkamah Tinggi. Keputusan mahkamah berkenaan telah memihak kepada MAIS selepas menerima kesahihan butir-butir pengislaman Mohan Singh. Begitu juga kes berkaitan Maniam ‘Everest’ Moorthy yang meninggal dunia pada 2005. Beliau disiytiharkan Islam dan dikebumikan sebagai muslim. Banyak lagi kes tertunggak yang melibatkan isu agama dilaporkan secara terbuka oleh media tanpa ada konflik yang serius.Antaranya ialah pengumuman perdana menteri yang menyatakan kanak-kanak di bawah umur tidak boleh lagi ditukar agama sebelum mendapat kebenaran ibu bapa.

Selain daripada isu agama, kedudukan etnik dalam sektor pekerjaan, hak istimewa dan peluang-peluang pekerjaan, berita berkenaan pencapaian ekonomi, masalah sosial dan pendidikan dalam kalangan rakyat pelbagai etnik dapat diurus dengan baik oleh media. Satu sebab yang kuat kenapa media tidak dapat membangkitkan sentimen etnik adalah kerana kawalan media oleh kerajaan melalui akta dan undang-undang yang ketat. Perkara ini tidak dapat dielakkan kerana masyarakat pelbagai etnik mudah terdedah kepada hasutan dan menimbulkan kekacauan. Oleh kerana keadaan masyarakat yang pelbagai etnik, teknik pelaporan yang digunakan oleh media massa adalah lebih khusus kerana mengambil kira sensitiviti etnik (Lent, 1990).
Malah, kajian yang dilakukan oleh Junaidi (2009) ke atas media massa di Malaysia mendapati surat khabar negara ini cenderung mengiktiraf pentingnya penerapan multikulturisme dalam pemberitaan. Cenderung menyampaikan mesej bersifat neutral dan ada citra positif. Akhbar juga didapati menunjukkan kecenderungan menyokong multikulturisme melalui informasi dan pandangan yang disiarkan. Justeru keganasan yang bersifat politik dan agama sangat kurang walaupun media memberi keutamaan dalam beberapa isu berkenaan. Keadaannya berbeza dengan negara yang memiliki masyarakat multi etnik seperti Sri Lanka, Fiji atau Pakistan.
Tambahan lagi,Akta Keselamatan Dalam Negeri 1960 (ISA) telah digunakan oleh British sebelum Perang Dunia II lagi. Demonstrasi telah meletus sehingga mencetuskan rusuhan kaum di beberapa tempat. Perasaan marah dibangkitkan oleh media massa seperti ketidakpuastian masyarakat Melayu terhadap isu Natrah di Singapura tahun 1950.Pelbagai cara yang digunakan untuk mengembalikan Natrah ke Tanah Melayu.
6.0 PERANAN MEDIA MASSA DALAM MENGERATKAN HUBUNGAN ETNIK
Jumlah penduduk Malaysia dijangka bertambah sehingga 43 juta orang pada tahun 2050. Bilangan ini diunjurkan sebagai persediaan kerajaan merancang dan melaksanakan dasar yang memberi faedah kepada semua kaum yang bersama-sama hidup dalam negara merdeka. Dijangkakan jumlah pekerja asing sangat tinggi ketika itu dan bakal mengubah sosioekonomi dan sosiobudaya masyarakat. Bilangan kaum Cina dan India akan menurun pada tahun 2025 dan memberi implikasi besar kepada kuasa politik dan ekonomi golongan itu (Tey Nai Peng, 2007).
Pertambahan penduduk yang tidak seimbang ini mengundang tanggungjawab media untuk memastikan kelompok minoriti mendapat hak dan akses hidup yang lebih baik kerana senario hubungan etnik di Malaysia pada masa hadapan sentiasa menjadi isu dan perhatian. Bagi negara yang berhadapan dengan hubungan etnik yang tegang seperti Palestin-Israel, Bosnia-Herzegovina dan Rwanda, peperangan adalah jalan keluar kepada rasa benci dan meluat di antara etnik. Selepas berperang, perjanjian yang dipersetujui telah mengubah keadaan hidup dan corak berfikir masyarakat. Kaedah konvensional maklumat melalui akhbar akan bertukar secara perlahan-lahan ke bentuk atas talian (online) kerana jumlah pengguna Internet di Malaysia lebih 15 juta dan kadar penembusan hampir 60 peratus.
Pengaruh media baru sebagai sumber maklumat di Malaysia semakin berkembang dan mula menunjukkan perubahan yang ketara ke atas cara gaya berfikir masyarakat. Internet dan media digital memberi ruang dan peluang kepada masyarakat untuk membina jaringan komunikasi antara satu sama lain, merentas kelas sosial, agama dan budaya. Teknologi maklumat dan komunikasi mempunyai potensi yang kuat untuk mengubah dan memperkasakan pendidikan, perdagangan, bisnes, kerajaan elektronik dan wanita, justeru implikasinya ke atas institui asas seperti keluarga, gender, ekonomi dan masyarakat awam adalah serius (Ramli dan Adnan, 2006).
Media harus sentiasa bersandarkan kepada spirit Perlembagaan Persekutuan sebagai pembimbing kepada laporan berita mereka supaya konsep asas perpaduan iaitu kontrak sosial terus dipelihara. Salah seorang pakar dalam hal ehwal Asia, Corrado Letta berkata, banyak perkara yang boleh dipelajari negara-negara Eropah tentang kontrak sosial yang sedang dilaksanakan oleh Malaysia. Beliau menjelaskan beberapa perkara penting yang menjadikan Malaysia sebuah negara yang lebih baik berbanding 50 tahun yang lalu. Dalam ‘Malaysia-Europe: Strategic Partnerships for the Pacific Century’, Corrado melihat kontrak sosial merujuk pada quid pro quo iaitu timbal balas yang dimuatkan pada Perkara 14 hingga 18 dalam Perlembagaan Persekutuan yang memberi taraf kewarganegaraan kepada bukan Melayu dan Perkara 153 yang mempastikan hak-hak istimewa Melayu diwujud dan dilaksanakan. Selepas 50 tahun, Perlembagaan yang berasaskan kontrak sosial telah menjanjikan persamaan hak kepada semua warganegara tanpa mengira etnik dan agama.
Pada April 2005, Tun Abdullah Ahmad Badawi menyampaikan ucaptama di Sidang Kemuncak Media Asia telah berkata;
‘Malaysia adalah contoh terbaik bagaimana kontrak sosial mempastikan keamanan dan kestabilan selama 50 tahun. Perkara paling penting dalam kontrak ini ialah persetujuan penduduk bumiputera menerima kewarganegaraan imigran China dan India. Kedua-dua kelompok ini boleh berada dalam jemaah menteri dan majlis mesyuarat negeri. Sebagai imbalan, komuniti imigran berkenaan bersedia dengan keistimewaan ekonomi kepada golongan bumiputera.’
Kedua-dua media elektronik dan cetak memainkan peranan penting di negara ini bagi membina kesedaran dan galakan perpaduan dalam kalangan rakyat Malaysia pelbagai kaum. Maklumat yang disebarkan melalui media massa boleh memberi mesej perpaduan kerana nilai-nilai perpaduan ini boleh dibentuk dalam rancangan terbitan televisyen atau radio di samping paparan artikel di akhbar.
Kajian yang dilakukan oleh Md Salleh Hj Hassan dan rakan (2009) ke atas keberkesanan media massa dalam memupuk dan memperkukuh perpaduan negara dan integrasi nasional memperlihatkan pengaruh media massa ke atas nilai dan sikap masyarakat terhadap perpaduan telah merumuskan bahawa media massa di Malaysia menjadi elemen yang berkesan bagi memupuk dan memperkukuh perpaduan negara dan integrasi nasional. Dapatan kajian dari Jadual 4 hingga 6 turut memperlihatkan televisyen sebagai sumber utama mesej berbanding radio dan akhbar. TV3 adalah saluran utama yang ditonton dan TV1 adalah saluran yang paling kurang ditonton. Stesen radio Era.fm adalah pilihan utama dan akhbar Utusan Malaysia pula menjadi akhbar pilihan ramai (21.1%), diikuti Berita Harian (16.0%) dan The Star (15.2%). Secara umum dapat diketahui bahawa lebih ramai penduduk Malaysia membaca akhbar berbahasa Melayu dan mesej perpaduan negara telah membawa kesan positif kepada rakyat berbilang kaum di negara ini.
Kejayaan pelaksanaan kontrak sosial telah mengukuhkan perpaduan rakyat sehingga ke hari ini. Ia juga memberi isyarat kepada hubungan etnik yang lebih stabil untuk memajukan ekonomi negara. Pencapaian Malaysia dalam bidang ekonomi ini memberi gambaran bahawa masyarakat pelbagai kaum boleh bersama-sama membina negara asalkan mereka bersepakat ke arah itu. Kejayaan Malaysia menjadi antara 30 negara utama perdagangan dunia juga adalah bukti kekukuhan politik sejak 50 tahun lalu.
Masyarakat Melayu dan bukan Melayu telah mengalami perubahan yang sangat ketara sejak merdeka. Dalam masyarakat Melayu, era 50-an hingga 90-an berubah kerana pendidikan yang diterima telah menjadikan mereka lebih bersedia dengan cabaran dan menerima keadaan bersaing dalam masyarakat pelbagai etnik. Keadaan yang sama turut berlaku dalam masyarakat bukan Melayu yang semakin mendalam dalam masyarakat Malaysia. Aspirasi dan pengharapan masa hadapan kedua-dua masyarakat ini lebih menjurus kepada berkongsi nilai-nilai sejagat demi kemajuan negara. Berdasarkan kepada perkembangan ini, media harus melihat bahawa skop kewartawanan sedang berhadapan dengan cabaran-cabaran kepelbagaian. Tahap pendidikan dan latar belakang seseorang wartawan harus berkembang dan melihat hubungan etnik ada kaitan dengan budaya. Dalam laporan hari ini, terdapat berita yang berkaitan dengan kehebatan hubungan etnik yang kurang diberi pendedahan kepada umum. Contohnya ialah keluarga pelatih India yang datang memohon maaf kepada keluarga pelatih Melayu yang terbunuh dalam pergaduhan di salah sebuah pusat Program Latihan Khidmat Negara. Berita ini dilaporkan tetapi tidak mendapat perhatian penting dan tidak menjadi tajuk utama. Oleh itu, institusi media wajar membina kekuatan baru untuk mengetengahkan isu-isu hubungan etnik melalui penyelidikan, pendidikan dan pemerhatian ke atas kepelbagaian budaya dan agama.
Dari semasa ke semasa, kisah hubungan etnik akan terus dilaporkan oleh media. Walaupun isu ini tidak menjadi topik utama akhbar, masih terdapat berita-berita yang dimuatkan untuk bacaan. Di samping berita-berita yang mengaitkan secara langsung hubungan etnik, namun terdapat laporan yang disiarkan tidak menggambarkan kecurigaan sesuatu etnik melebihi etnik yang lain seperti projek pembangunan bernilai jutaan ringgit ataupun kejayaan pasukan bolasepak menjadi juara biarpun dalam kedua-dua keadaan didominasi oleh satu etnik sahaja.

6.1 PERANAN SURAT KHABAR Suarat khabar merupakan salah satu media cetakan yang kita sedia maklum .Surat khabar dapat memberi kesan yang paling nyata berbanding dengan media lain.Di samping itu,melalui surat khabar masyarakat dapat memhami dan belajar untuk hidup harmoni dalam satu masyarakat yang berbilang kaum dan etnik .Secara tiadak langsung ia dapat mengeratkan lagi hubungan persahabatan antara kaum yang ada di Malaysia yang mempunyai kira-kira 40 buah etnik .Surat khabar menyiarkan isu-isu semasa yang berlaku di setiap etnik.Aktiviti –aktiviti mega Jom Heboh juga dipromosikan.Melalui aktiviti-aktiviti ini, mereka dapat saling memahami dan belajar untuk hidup dengan harmoni sesame sendiri-secara langsung dapat mengeratkan hubungan antara etnik.Surat khabar juga menyediakan tempat untuk menyuarakan pendapat dan pandangan mereka tentang hubungan etnik.Forum-forum dalam surat khabar menjadi tempat menyuara kan pendapat dan pandangan rakyat.Perselisihan faham antara rakyat yang berbilang kaum dapat hidup bersama secare harmoni.
6.2 PERANAN RADIO
Radio merupakan satu peralatan untuk mendapat maklumat tentang isu-isu semasa ,hiburan dan juga mendapat maklumat tentang kesesakan lalu-lintas.Hal ini demikian, disebabkan pendengarnya teridri daripada semua lapisan masyarakat dan sesuai untuk membuat seruan supaya rakyat Malaysia memandang berat terhadap kepentingan dan kebaikan perjalinan hubungan mesra antara etnik.Lagu adalah kaedah yang terbaik untuk mendidik seseorang kerana lebih senang diingat berbanding dengan teks dan dapat disebarkan dengan cepat di kalangan rakyat.

6.3 PERANAN IKLAN
Iklan dapat mempengaruhi minda seseorang kerana iklan menggunakan gambar dan warna yang menarik untuk menghantar maklumat kepada pengguna.Gambar-gambar etnik di Negara kita bukan sahaja mendidik rakyat tentang kewujudan etnik berlainan tetapi juga dapat memupuk perasaan kekitaan.Semasa hari perayaan , stesen televisyen sering menyiarkan iklan yang menunjukkan kemesraan antara setiap etnik tanpa mengira kaum.Dengan ini,perasaan kekawanan akan timbul dan berakar dalam minda dan hubungan mesra menjalin.

6.4 PERANAN INTERNET Internet ialah satu bentuk telekomunikasi berbentuk rangkaian informasi dari seluruh pelosok dunia.Melalui internet, kita dapat mencari apa saja maklumat yang kita mahu ,termasuk maklumat tentang setiap kaum.Dengan ini ,kita akan memahami etnik tersebut dengan lebih mendalam.Selain itu juga membolehkan gologan muda terdedah kepada maklumat pelbagai etnik , aktiviti-aktiviti yang dianjurkan oleh setiap kaum.

6.5 PERANAN TELEVISYEN Televisyen memainkan peranan penting dalam mengeratkan hubungan etnik.Melalui televisyen ,rakyat dapat mengetahui berita-berita di seluruh Negara dan apa yang berlaku sesama kaum .Televisyen membolehkan semua etnik terdedah kepda rancangan –rancangan berkaitan dengan kaum ,dan ini membolehkan rakyat memahami budaya etnik masing-masing.Rancangan yang boleh menimbulkan isu-isu sensitif dari segi hubungan etnik perlu disingkirkan.
7.0 FAKTOR KEHARMONIAN KAUM Pada zaman penjajahan British,penduduk Tanah Melayu tidak mendapat pendidikan yang secukupnya.Bahkan,sistem pendidikan yang dibuat oleh mereka lebih berpandukan kepada dasar pendidikan British.Pada zaman penjajahan British,pendidikan diberikan kepada orang Melayu hanya untuk mengisi jawatan rendah kerajaan seperti jawatan kerani atau guru.Mereka tidak membantu dalam mengembangkan sistem pendidikan orang Melayu.Namun bagi pendidikan Cina dan Tamil dibiarkan berkembang secara sendirian mengikut acuan negara masing-masing.Pendidikan ini dikenali sebagai pendidikan vernakular. Walau bagaimanapun,pendidikan dapat membentuk keharmonian sesebuah kaum apabila kerajaan telah melaksanakan Falsafah Pendidikan Kebangsaan yang menjadi pelengkap kepada Dasar Pendidikan Kebangsaan. Perkara yang terkandung dalam dasar tersebut ialah melalui sistem persekolahan yang sama bagi semua kaum.
Manakala,bahasa kebangsaan sebagai bahasa pengantar turut mempengaruhi keharmonian kaum.Penggunaan satu bahasa dalam perhubungan antara kaum dapat diwujudkan tanpa menimbulkan rasa curiga dan masing-masing dapat memahami serta memudahkan komunikasi antara kita.Malah peranan kurikulum yang sama juga dapat membina masyarakat yang penuh dengan nilai-nilai harmoni.Kurikulum juga berperanan melahirkan rakyat yang mendokong cita-cita negara dalam mewujudkan perpaduan.Selain itu,sukatan pembelajaran yang sama juga membentuk keharmonian kaum.Mata pelajaran sejarah memainkan peranan penting dalam melahirkan rasa cinta kepada negara dan menghormati masyarakat yang berbilang kaum. Faktor yang mempengaruhi keharmonian hubungan kaum juga boleh dikaitkan dengan dasar kerajaan yang dibuat bagi memupuk kesedaran kepada masyarakat.Antara dasar kerajaan yang dibuat ialah Gagasan 1 Malaysia yang diilhamkan dan dilaksanakan oleh Perdana Menteri kita,Yang Amat Berhormat Dato’ Sri Mohd Najib Tun Abdul Razak.Gagasan 1 Malaysia merupakan gagasan bagi mengharmonikan rakyat pelbagai kaum di Malaysia tanpa mengubah identiti kaum tersebut. Aspek utama yang ditekankan dalam Gagasan 1 Malaysia ialah sikap saling hormat-menghormati dan saling membantu antara satu sama lain.Sering kali media massa memaparkan Gagasan 1 Malaysia kepada masyarakat agar semanagt perpaduan dapat disemai.Masyarakat majmuk di Malaysia perlu disatukan melalui Gagasan 1 Malaysia. Media merupakan pusat penyebaran maklumat kepada masyarakat,segala dasar yang dibuat oleh kerajaan akan dihebahkan kepada rakyat melalui media.Sesuai dengan slogan yang dibuat oleh Perdana Menteri kita iaitu “Rakyat Didahulukan,Pencapaian Diutamakan”.Gagasan 1 Malaysia merupakan lambang kemakmuran negara Malaysia yang aman harmoni dan mempunyai rakyat yang berbilang kaum. Tambahan lagi,perlembagaan Malaysia juga mempengaruhi keharmonian kaum di Malaysia.Fungsi Perlembagaan Malaysia sebagai panduan kepada masyarakat mengenai perkara yang telah dicapai persepakatan secara bersama dan tidak boleh mempersoalkan kandungan dalam perlembagaan tersebut.Contohnya,Perkara 11 yang menyatakan bahawa agama Islam merupakan agama persekutuan.Namun begitu,agama-agama lain boleh diamalkan dengan aman dan damai.Selain itu,Perkara 152 dalam Perlembagaan Malaysia pula menyatakan bahawa Bahasa Melayu merupakan Bahasa Kebangsaan.Walau bagaimanapun,perlembagaan menjamin kebebasan pembelajaran dan penggunaan bahasa lain,kecuali di atas tujuan-tujuan rasmi.Perkara 11 dan Perkara 152 ini adalah salah satu fungsi perlembagaan bagi mempengaruhi dan mengekalkan keharmonian hubungan kaum di Malaysia. Dasar Pembangunan Nasional(DPN) telah dilancarkan pada tahun 1991.Dasar ini turut mempengaruhi keharmonian hubungan kaum.DPN ditubuhkan bertujuan untuk mencapai pembangunan seimbang bagi mewujudkan masyarakat yang bersatu padu dan adil.DPN merupakan pemangkin negara ke arah menjadikan Malaysia sebagai negara maju dan digerakkan di atas landasan yang kukuh yang meliputi aspek keadilan,nilai etika dan moral.Strategi DPN masih lagi berlandaskan stategi yang telah dibina oleh Dasar Ekonomi Baru(DEB) iaitu serampang dua mata dan diperkasakan pendekatannya dengan menegaskan pembasmian kemiskinan.DPN menumpukan kepada 2 perkara iaitu menghapuskan kemiskinan tegar dan mengurangkan kemiskinan relatif serta mengekalkan penyertaan Bumiputera dalam kegiatan ekonomi.Oleh itu,semua kaum dapat menikmati keuntungan dalam ekonomi dan merapatkan jurang kemiskinan serta tidak timbul rasa ketidakpuasan hati antara kaum.
Kebudayaan juga mempengaruhi keharmonian hubungan kaum.Hal ini tidak dapat disangkal lagi kerana masyarakat kita dapat menerima kebudayaan masing-masing.Contohnya dalam adat perkahwinan,ciri-ciri Hindu telah meresap masuk dalam kebudayaan masyarakat Melayu.Adat berinai pada asalnya hanya dilakukan oleh masyarakat India,namun adat tersebut telah diamalkan oleh masyarakat Melayu.Perbezaan agama tidak mengurangkan kepentingan pemupukan budi bahasa.Masyarakat yang harmoni adalah masyarakat yang boleh menerima kelebihan dan kekurangan kaum lain.Kita juga turut meraikan perayaan masing-masing pada setiap tahun,contohnya Hari Raya Aidilfitri,Deepavali dan Gong Xi Fa Cai.Malah kita juga meraikan Hari Kebangsaan Malaysia pada 31 ogos setiap tahun.Sambutan ini dapat memupuk semangat patriotik dalam diri setiap masyarakat.Penerimaan inilah yang membawa kepada keharmonian hubungan kaum di Malaysia,masing-masing berkongsi budaya mereka.
Malaysia sememangnya terkenal sebagai sebuah negara yang mempunyai masyarakat majmuk dan kukuh dengan warisan budaya dan budi bahasa yang tinggi.Kesemua adat resam ini sama-sama saling difahami dan dihormati oleh semua lapisan masyarakat agar perhubungan kaum dapat dijalinkan dengan erat.Bagi masyarakat Melayu terdapat beberapa adat resam,contohnya adat kunjung mengunjung dalam masyarakat.Bagi pengunjung yang beragama Islam hendaklah memberi salam ‘Assalamualaikum’.Pengunjung bukan Islam memadai mengucap selamat sahaja.Bagi masyarakat India pula, semasa memberi hormat, mereka kebiasaannya merapatkan tapak tangan dan mengangkatnya hingga ke dada sambil mengucapkan kata-kata yang bermaksud selamat.Masyarakat Cina pula,mempunyai adat tersendiri dalam menerima tetamu.Semasa berkunjung ke rumah teman atau saudara,tetamu seelok-eloknya duduk di sebelah kiri tuan rumah bagi menunjukkan tetamu itu menghormati tuan rumah.

8.0 KESAN MEDIA MASSA TERHADAP MASYARAKAT
8.1 KESAN POSITIF Kesan positif media massa terhadap masyarakat ialah masyarakat akan memperolehi sesuatu berita dengan lebih pantas. Contohnya berita pengeboman WTC dan peperangan di Iraq,walaupun berada di negara yang berbeza namum maklumat dan informasi dengan pantas melaluimedia massa. Hal ini akan menyebabkan masyarakat bersikap lebih peka terhadap isu-isu semasa.. Hal ini kerana apabila adanya interaksi dua hala antara sesuatu masyarakat dengan masyarakat yang lain maka menyebabkan kita tidak melihat dari sudut pandangan berdasarkan kaca mata kita sahaja. Sebaliknya kita akan membuat penilaian mengenai masyarakat luar juga. Pertukaran idea dan pendapat ini mampu mendorong masyarakat untuk berusaha ke arah yang lebih baik. Selain itu media amat mempengaruhi kesan kognitif media seperti pembentukkan sikap iaitu perkara yang berlaku dalam persekitaran yang berkaitandengan ekonomi, politik, agama, kemanan, mahupun peristiwa semasa (Nor Azuwan, 2008 : 55).Contohnya media massa memaparkan kempen-kempen seperti kempen membaca, kempen antirokok, kempen Cintai Alam Sekitar dan sebagainya yang dilihat berjaya untuk mempengaruhi khalayak untuk menyertainya. Apabila adanya penyertaan oleh masyarakat iaitu sambutan yang ditunjukkan menggalakkan maka ianya menjustifikasikan bahawa khalayak mampu dipengaruhi oleh media massa.

8.2 KESAN NEGATIF Pengaruh media massa membawa kesan amat besar terhadap masyarakat kerana ia mampu untuk mengubah pandangan sesebuah masyaraka t mengenai sesuatu perkara. Antara kesannya terhadap mayarakat menurut Ahmad Sebi Abu Bakar, media terutamanya akhbar boleh menjadi penghalang kepada perpaduan kaum di Malaysia (1996 : 119). Hal ini disebabkan oleh media itu bersifat pengampang atau gate- keepers, maka berita yang dihasilkan telah diwarnai oleh pelbagai nilai, sikap, dan tanggapan budaya yang berbeza. Kepelbagaian bahasa dalam media sebaran menyebabkan ianya khusus tertuju kepada golongan rumpun bahasa dan budaya tertentu tanpa kebimbangan ia akan didengari oleh kumpulan lain dalam masyarakat (Ahmad Sebi Abu Bakar,1996 :119). Hal ini akan menyebabkan timbulnya salah faham antara kaum dan mulanya timbul prasangka antara kaum. Contohnya dengan kemunculan beberapa pertubuhan yang mula untuk memperjuangkan hak kaum masing-masing seperti Hindu Rights Action Force (Hindraf).Hindraf merupakan satu kumpulan gabungan daripada 30 organisasi bukan kerajaan yang berusaha menegakkan hak-hak pengekalan masyarakat Hindu dan warisan mereka di dalam masyarakat pelbagai kaum di Malaysia. Daripada penyebaran maklumat melalui media massa seperti internet dan televisyen yang terlalu membesar-besarkan sesuatu cerita sehingga menggugat keamanan negara.

9.0 KESIMPULAN
Dalam kehidupan kita hari ini, media mempunyai visibiliti yang sangat tinggi (HamediMohd Adnan, 2006). Hal ini jelas menunjukkan bahawa perkembangan media telah menyebabkan wujudnya kesan terhadap masyarakat sama ada aspek postif mahupun negatif.
Masalah, konflik dan cabaran dalam hubungan etnik akan sentiasa wujud tanpa mengira sempadan. Andainya muncul satu lagi “13 Mei”, ia bukannya kesilapan yang wujud dalam Perlembagaan Persekutuan, kontrak sosial ataupun pelbagai dasar, sebaliknya keupayaan menangani perbezaan yang hadir ketika membuat keputusan tentang hala tuju negara. Peranan akhbar semakin jelas untuk mengurangkan penolakan ke atas perbezaan yang ada, membantu mengukuhkan kepentingan politik dan ekonomi melalui kesedaran moral serta menyedari bahawa laporan media yang bersifat berat sebelah boleh mengundang konflik dan polemik etnik yang berpanjangan.
Media juga perlu jelas menunaikan peranan dan tanggungjawab terhadap negara dengan meletakkan kepentingan nasional melebihi kepentingan politik atau etnik. Kemunculan media alternatif dapat mengimbangi media arus perdana namun mesti dalam konteks yang membina keharmonian dan kematangan berfikir rakyat Malaysia. Dalam erti kata lain, media perlu mengambil tanggungjawab ke atas kesan-kesan sosial sebagai sebahagian daripada polisinya.

Bibliography Adnan, H. M. (2006). Media Di Malaysia mendukung Citra Bangsa,Universiti Malaya Kuala Lumpur. Azam, M. (1982). Media Massa dan peranannya di Malaysia:Media Cetak Dan Cabaran Masa Kini. Dewan bahasa dan pustaka.

Bakar, A. S. (1996). Akhbar sebagai Tabir Penghalang Perpaduan kaum di Malysia dalam Peranan Media Dalam Masyarakat Moden . Dewan bahasa dan pustaka ,Kuala Lumpur.

Hasmah Zainuddin dan Yuana King. (2006). Peranan Akhbar dan Maklum Balas Sosial :Berita Jenayah Akhbar Harian Metro DAlam Media Di Malaysia Mendukung Citra Bangsa ,Univeriti Malaya ,Kuala Lumpur.

Jadi, H. M. (1990). Etnik,Politik dan Pendidikan .

Kamin, J. (1982). Media Massa dan peranannya di Malaysia:Perkembangan Media Elektronik Dalam Masyarakat Malaysia. Dewan bahasa dan pustaka.

Mansor Mohd Noor,Abdul Rahman Abdul Aziz,Mohammad Ainuddin Iskandar Lee. (2006). Hubungan Etnik di Malaysia. Pearson Malaysia sdn bhd.

Zainuddin, Z. (2011). Kematangan Media Dan Hubungan Etnik Di Malysia.

Napisah Karimah bt hj Ismail,Mohamad Khadafi b hj Rofie,Nor Hanani bt Ismail dan Ghafirah bt Ismail. In Perkembangan Hubungan Etnik Di Malaysia.

SUMBER INTERNET
(n.d.). Retrieved from http://ms.wikipedia.org/wiki/Media-massa. (n.d.). Retrieved from Http://ms.wikipedia .org/kekebasan media di malaysia.

(n.d.). Retrieved from http://zahirzainudin.blogspot.com/2011/04/kematangan-media-massa-dan-hubungan-etnik di html.