ang katangian ng wika ay:

1. ang wika ay mayroong 2 masistemang balangkas
2. ang wika ay arbitraryo
3. ang wika ay sinasalitang tunog
4. ang wika ay ginagamit sa komunikasyon
5. ang wika ay pantao
6. ang wika ay nakaugat sa kultura
7. ang wika ay malikhain
8. ang wika ay patuloy na nagbabago
9. ang wika ay natatangi

ang teorya ng wika ay:

1. teoryang bawaw
2. teoryang pooh pooh
3. teoryang tara ra boom de ay
4. teoryang ding dong
5. teoryang tata
6. teoryang yo-he-ho

ang kahalagahan ng wika ay:

1. ang wika ay instumento ng edukasyon
2. nag-iingat at nagpapalaganap ng kaalaman
3. nagbubuklod sa bansa
4. lumilinang ng malikhaing isip
Mga Pangunahin At Pandaigdigan katangian ng Wika ni Gleason.

1. masistemang balangkas – kapag sinasabing masistema, ang ibig ipakahulugan nito ay may kaayusan o order . bawat wika kung ganoon ay may kaaysan o order ang istruktura. May dalawang masistemang balangtas ang wika ; ang balangkas ng may tunog at ang balangkas ng mga kahulugan. Ang wika ay may tiyak na dami ng mga tunog na pinagsam- sama sa isang sistematikong paraan upang makabuo ng mga makahulugang yunit tulad ng mga salita . gayundin , ang mga salita ay mapagsasama –sama upang makabuo ng mga parirala at sugnay /pangungusap

2. sinasalitang tunog- maraming mga tunog sa paligid na makahulugan ngunit hindi lahat ay maituturing na wika . ilang sa mga halimbawa ay ang alarma ng orasan . kulog sa kalangitan, wang wang ng patrol ng pulis, lagaslas ng tubig, sagitgit ng prinpritong isda at napakarami pang iba na ma kahulugan . Subalit ang mga ito ay hindi nabubuo sa pamamagitan ng mga sangkap ng pananalita kaya hindi matatawag ng wika. Ang mga tunog ng isang wika ay nabubuo sa tulong ng ibat ibang sangkap ng pagsasalita tulad ng dila , labi , babagtingang tinig ngalangala at iba pa.

3. pinipiling at isnasaayos sa paraan arbitraryo – ang kahulugan ng arbitraryo ay napagkasunduan. Ang bawat wika ay pinipili at isinasaayos sa paraang pinagkasunduan ng pangkat ng mga taong gumagamit nito. Ang mga tunog ng binibigkas ay pinili at sinaayos para sa layunin ng mga gumagamit . ang wikang maranao halimbawa ay pinili at isinaayos para gamitin ng isang grupo ng kapatid nating muslim .

4. ginagamit sa komunikasyon – ang komunikasyon na galling sa salitang latin na comminis na ang ibig sabihin ay to work publicly with ay nagbibigkis sa mga tao para magkaisa . ito ay nag sisilibing pandikit para ang mga mamamayanan ay magsamasama tingo sa pagkakaisa. Makikita ito sa pag – oorganisa ng mga manggagawa sa kanilang hanay , sa mga debate at mga pagpapasya sa mga maiinit at komplikadong isyu, at sa panghihimok sa mga tao na baguhin ang kanilang mga nakagawian at panuntunan . sa praktikal na kadahilanan, ang pasalitang komunikasyon ay higit sa pinahahalagahan sapagkat ito ay direkta at nagpapahayag sa ibat ibang uri ng mga tao na may ibat ibang paniniwala . pagpapahalaga , kamalayan at pinangagalingan .At sa lahat ng mga ito ano ang pangunahing kasangkapan nilang ginagamit?wika ang pangunahing behikulo sa komunikasyon ng dalwa o mahigit pang taong nag-uusap . ginagamit ang wika upang ipahayag ang pangangailangan , damdamin at ang iniisip para sa pakikipag ugnayan sa lahat ng pagakaktaon.

5. Pantao – Malinaw ang sinasabi ni Gleason na ang mga wika ay pantao lamang . ipero ang mga insekto at mga hayop ay nagpapahayag din ng kanilang mga nararamdaman . ito ay sa pamamagitan ng paggamit ng kanilang mga pandama at instinct. Nahihiwatigan nating bubuhos ang malaks na ulan kapag nakita nating naglilipana sa himpapawid ang maraming ibon, paruparo , tutubi o naglalabasan sa bahay nang mga ipis gayong hindi ka nag spray ng pamuksa sa mga ito. Kapag may lawin naming namamataan sang inahingmanok na may balak silain ang kanyang mga inakay , lalabas ang kanyang maternal instinct. Ang paghahagis ng buto sa dalawang aso at siguradong mag aaway ang mga iyon kung kanino dapat mapunta ang nasabing buto survival instinct.

6. nakaugnay sa kultura – sa payak na pag papakahulugan ang kultura ay paraan ng pamumuhay . kung paanong ang isang pangkat ng mga tao sa particular na lugar ay nag-iisip ; dumarama, narereak , sa ibat ibang mga pangyayari at penomenang nakapaloob sa realidad ng kanyang buhay . ang wika at kultura ay dalawang bagay na hindi mapaghihiwalay. Sa pamamagitan ng wika , nagkakaalam at nagkakaugnayan sa pamumuhay, saloobin , tradisyon , mithiin at paniniwala ang mga tao. Isang malinaw na halimbawa nito ay ang salitang rice na sa wikang ingles , binhi naani na o naluto na ay rice parin ang tawag. Samantalang sa ating wika ang binhi ay palay, ang naani ay bigas at ang naluto na ay kanin. At hindi pa rito nagtatapos ang mga iba’t ibang katwagan patungkol sa rice. Iba pa ang sinangag , bahaw ,tutong ,lugaw at maraming pang iba.ang ating kultura ay makalalaki at iyan ay masasalamin sa ating wika.

Ang wika ay pagpapahayag ng kuro-kuro at damdamin sa pamamagitan ng pasalita at pasulat upang magkakaunawaan ang lahat.

Kahalagahan ng Wika:

1.kasangkapan sa pakikipagtalastasan
2.kasangkapan upang makausap ang panginoon
3.instrumento para sa malikhaing pag-iisip
3.panlipunan o pangsosyal

Simusimula ng wika:

1.pagkumpas ng kamay
2.pagtango ng ulo
3.pagkibit balikat
4.paggamit ng tinig
5.pag-iling ng ulo

Katangian ng wika:

1.may masistemang balangkas
2.gamit sa komuniokasyon
3.nagbabago (dinamiko)
4.arbitraryo
5.nakabatay sa kultura
6.konsistente
7.sinasalitang mga tunog
8.pinipili at isinasaayos
Wika – Ayon kay Gleason, ang wika ay isang masistemang balangkas na sinasalitang tunog na pinili at isinaayos sa paraang arbitraryo upang magamit sa kommunikasyon ng mga taong nabibilang sa isang kultura.
Ang wika ay masistema - May dalawang masistemang balangkas ang wika; ang tunog at kahulugan. Halimbawa ang makabuluhang tunog na /b/, /a/, /t/ ay masistemang magsama-sama na ang ibig sabihin ay sanggol.
Ang wika ay arbitraryo - Ang mga tunog ng sinasabi sa wika ay pinili para sa layunin ng mga gumagamit. Isinaayos ang mga tunog sa paraang pinagkasundan ng grupo ng mga taong gumagamit nito.
Ang wika ay tunog - Maraming mga tunog sa paligid pero hindi lahat ay maituturing na wika dahil ang karamihan ay hindi nabubuo sa pamamagitan ng mga sangkap ng pananlita.
Ang wika ay pantao - Naiiba ang wikang pantao sa wikang panghayop. Ang wika ng tao ay ginagamit kaugnay sa pagsasalin at pag-uugnay ng kultura habang ang wikang panghayop ay ginagamit sa sariling lahat.
Ang wika ay para sa komunikasyon - And wika ay daan sa kommunikasyon ng dalawang taong nag-uusap. Ginagamit ang wika upang ipahayag ang kanilang pangangailangan, damdamin at ang kanilang iniisip.
Ang wika ay hindi mahihiwalay sa kultura ng mga taong gumagamit nito - Halimbawa ang salitang Filipino na “po” at “opo”. Sa pagsasabi nito ay nagpapakit na may ugali ang mga Pilipinong pagigng magalang.
Kinopi-end-peyst ko ang mga artikel na releyted sa varyeysyon at varayati ng wika. (Sige nga, paano mo isusulat ang "kinopya at ipinost"? Yung madalas mong ginagawa kapag magpa-pass ka ng asaynment mo pero kinuha mo lang sa internet nang hindi binabasa o naiintindihan kung ano iyon! Kin… Kino… Kina.. Kin**** and paste?!) Gaya nito:

According to Ethnologue, a total of 171 native languages are spoken in the country. Except for English, Spanish, Hokkien, Cantonese, Mandarin, and Chabacano, all of the languages belong to the Malayo-Polynesian branch of the Austronesian language family.
There are 12 native languages with at least one million native speakers: Tagalog, Cebuano, Ilokano, Hiligaynon, Bikol, Waray-Waray, Kapampangan, Pangasinan, Maranao, Maguindanao, Kinaray-a, and Tausug. One or more of these is spoken natively by more than 90% of the population.

Beysd sa definisyon ng wika, hindi isa lang, tulad ng pagkakaintindi/ipinaintindi ng karamihan, kundi napakaraming wika sa Pilipinas kabilang yung mga etniko at banyagang wika.
Ang mga etnikong wika sa Pilipinas ay kabilang sa pamilya ng Austronesian language ng "angkan ng wika" ng tao (syempre, sa mundo). Yung kulay pink sa mapa (paki-klik nang lumaki). Ang pamilyang ito ay may mga myembro, isa lang ang Malayo-Polynesian na kinabibilangan ng mga etnikong wika natin.
Ang klasifikeysyon ng mga etnikong wika sa Pilipinas:
Philippine languages are further divided into a handful of subgroups. The first three groups are considered to be closely related to each other.
Northern Philippine languages such as Ilokano, Kapampangan, Pangasinan, and Sambal languages which are concentrated in northern and central Luzon. Some languages in Mindoro such as Iraya and Tadyawan are included in this group. The Yami language (also known as Tao of Orchid Island in Taiwan) is also a member of this group.
Meso Philippine languages are perhaps the group with the most speakers and is the most geographically widespread, covering Central Luzon, the Visayas and many parts of Mindanao. Certain languages spoken in Palawan and Mindoro such as Tagbanwa]], Palawano, and Hanunoo constitute their own respective subgroups. The largest subgroup are the Central Philippine languages which are composed of Tagalog; Bikol language; Visayan languages such as Cebuano, Hiligaynon and Waray-Waray; and Mansakan languages.
Southern Philippine languages such as Maranao, Maguindanao, Manobo languages, and Subanun languages are concentrated in Mindanao. Many Southern Philippine languages have been influenced by Malaysian, Indonesian, Sanskrit, and Arabic words.
The final three following groups are thought to be more distantly related to the previous three.
Southern Mindanao languages are languages such as Tboli and Blaan which are spoken in southern Mindanao.
Sama-Bajaw languages mainly centered in the Sulu Archipelago as well as parts of Borneo. One language, Abaknon, is spoken on Capul Island near Samar, which is far from other Sama languages. Other languages in this group are Yakan and Sama.
Sulawesi languages has only two representatives in the Philippines, the Sangil and the Sangir languages. Ano naman yung "varyasyon" o varyeysyon, kamo, o "varayti" o varayati, kamo, ng wika? Ayon sa websayt ng Language Variaties iba't ibang varyeysyon ng wika: 1) pidgin, 2) creole, 3) regional dialect, 4) minority dialect at 5) indiginezed variaties.
1) A pidgin is a new language which develops in situations where speakers of different languages need to communicate but don't share a common language. The vocabulary of a pidgin comes mainly from one particular language (called the 'lexifier'). An early 'pre-pidgin' is quite restricted in use and variable in structure. But the later 'stable pidgin' develops its own grammatical rules which are quite different from those of the lexifier.
Once a stable pidgin has emerged, it is generally learned as a second language and used for communication among people who speak different languages.
Ang Englog/Enggalog ay isang halimbawa nito. Ang Coño English at Swardspeak o Gay Lingo ng mga Pinoy (Pinay?) ay mga uri nito.
2) When children start learning a pidgin as their first language and it becomes the mother tongue of a community, it is called a creole. Like a pidgin, a creole is a distinct language which has taken most of its vocabulary from another language, the lexifier, but has its own unique grammatical rules. Unlike a pidgin, however, a creole is not restricted in use, and is like any other language in its full range of functions.
Ang Chavacano ay isang halimbawa nito. Ang Zamboagueño ang pinaka-malaking creole sa Pilipinas. Ang iba pang Chavacano sa bansa ay ang Caviteño, Ternateño, Ermitaño, Cotabateño at Davaoeño. Maypagkakaiba-iba o varyeysyon ang mga nabanggit.
3) A regional dialect is not a distinct language but a variety of a language spoken in a particular area of a country. Some regional dialects have been given traditional names which mark them out as being significantly different from standard varieties spoken in the same place.
Isang halimbawa ng wika sa Pilipinas na maraming diyalekto ay ang Tagalog.
The amount of dialectical variation varies from language to language. Tagalog is known to have very moderate dialectal variation. Ethnologue lists Lubang, Manila, Marinduque, Bataan, Batangan, Bulacan, Tanay-Paete, and Tayabas as dialects of Tagalog.
There appear to be four main dialects of which the aforementioned are a part; Northern (exemplified by the Bulacan dialect), Central (including Manila), Southern (exemplified by Batangan), and Marinduque.
Some example of dialectal differences are:
Many Tagalog dialects, particularly those in the south, preserve the glottal stop found after consonants and before vowels. This has been lost in standard Tagalog. For example standard Tagalog ngayon (now, today), sinigang (stew), gabi (night), matamis (sweet), are pronounced and written ngay-on, sinig-ang, gab-i, and matam-is in other dialects.
In Morong Tagalog, [r] is usually preferred over [d]. For example, bundók, dagat, dingdíng, and isdâ become bunrok, ragat, ringring, and isra.
In many southern dialects, the progressive aspect prefix of -um- verbs is na-. For example, standard Tagalog kumakain (eating) is nákáin in Quezon and Batangas Tagalog. This is the butt of some jokes by other Tagalog speakers since a phrase such as nakain ka ba ng pating is interpreted as "did a shark eat you?" by those from Manila but in reality means "do you eat shark?" to those in the south.
Some dialects have interjections which are a considered a trademark of their region. For example, the interjection ala eh usually identifies someone from Batangas while as does hani in Morong.
Perhaps the most divergent Tagalog dialects are those spoken in Marinduque. Linguist Rosa Soberano identifies two dialects, western and eastern with the former being closer to the Tagalog dialects spoken in the provinces of Batangas and Quezon.
Isa ring varayati ng Tagalog ang Taglish at Filipino, ang istandardayzd na diyalekto ng Tagalog. Ang isang istandard na wika (Filipino) ay isang partikyular na varayati ng isang langwij (Tagalog) na binigyan ng legal status (ofisyal langwij). Ang Bulakenyo ay sinasabing ang standard dialect ng Tagalog.
Ang mga diyalekto ng wikang Bikolano:
In the languages of the Bicol Region, however, there is great dialectal variation. There are towns which have their own dialects. Below is the sentence "Were you there at the market for a long time?" translated into certain varieties of Bikol. The translation is followed by the town in Bicol where they are spoken. The final translations are in Tagalog and Ilonggo. • Haloy ka duman sa saod? (Naga City; standard dialect) • Naeban ika sadto sa sa-ran? (Iriga City) • Uban ika adto sa saod? (Libon) • Huray ka doon sa saod? (Pandan) • Naegey ika adto sa sa-ran? (Buhi) • Eley ka idto sa sed? (Oas) • Dugay ka didto sa palengke? (Ticao) • Awat ka didto sa plasa? (Gubat) • Matagal ka doon sa palengke? (Tagalog) • Nagdugay ka didto sa tyangge? (Ilonggo)
Maririnig din ang ganito: Haloy ka duman sa market? (Bik-lish)
4) Sometimes members of a particular minority ethnic group have their own variety which they use as a marker of identity, usually alongside a standard variety. This is called a minority dialect.
Ang halimbawa raw nito ay yun African American Vernacular English sa USA, London Jamaican sa Britain at Aboriginal English sa Australia. Sa Pilipinas, ano kaya ang halimbawa nito? At ang huling uri ng varyeysyon ng wika, ang indiginezed varieties:
5) Indigenized varieties are spoken mainly as second languages in ex-colonies with multilingual populations. The differences from the standard variety may be linked to English proficiency, or may be part of a range of varieties used to express identity.
Ang halimbawa siguro nito ay yung Philippine English na kaiba sa American English at iba pang mga varayati ng English.
Napag-uusapan na rin lang ang wika, idiskas na natin ang national language, official language, medium of instruction at lingua franca.
A national language is a language (or language variant, i.e. dialect) which represents the national identity of a nation or country. A national language is used for political and legal discourse.
An official language is a language that is given a unique legal status in the countries, states, and other territories. It is typically the language used in a nation's legislative bodies, though the law in many nations requires that government documents be produced in other languages as well. Official languages are sometimes not the same as the medium of instruction and so, the two are not interchangeable. Medium of instruction is the language that is used in teaching.
Lingua franca is auxiliary or compromise language used between groups having no other language in common.
Ang Filipino na isang istandardayzd na varayati ng Tagalog ay: ang national language, isa sa mga official language (English ang isa), at nagsisilbing lingua franca sa buong Pilipinas (subalit sa central at south, mas ginagamit bilang lingua franca ang Cebuano kaysa sa Filipino) kasama ang English na medium of instruction sa elementary at highschool.