Catanduanes State University
Panganiban Campus
Panganiban, Catanduanes

Paksa: Pangalawang Paglalakbay ni Rizal sa Paris at Eksposisyong Unibersal ng 1889
Taga-Ulat: Jim Nepomuceno Roselyn Odiaman Veneracion Calderon
Asignatura: M.S. 1 (Buhay at Gawa ni Rizal
Instructor: Edna A. Pante Ed.D
____________________________________________________________________________________
Pangalawang Paglalakbay ni Rizal sa Paris at Eksposisyong Unibersal ng 1889
Pangalawang Paglalakbay ni Rizal sa Paris at Eksposisyong Unibersal ng 1889 Marso 1889 - naging mahirap para sa isang bisita ang paghahanap ng matitirahan sa Paris
Mayo 6, 1889 - Eksposisyong Unibersal
- nakahikayat ng maraming turista kaya lahat ng akomodasyon ng mga otel ay nakuha na.
Naging mataas ang halaga ng pamumuhay sa Paris.
- nanamantala ang mga may-ari ng mga paupahang bahay at otel kaya naging mataas ang renta. Hirap sa Paghahanap ng Matitirahan sa Maynila Blg. 45 Rue Maubeuge - bahay ng kanyang kaibigan na si Valentin Ventura
- pansamantalang tumuloy si Rizal dito
- dito niya iniayos ang kanyang anotasyon sa aklat ni Morga
Lumipat siya ng bahay at otel ng makailang beses
Nakakuha rin siya ng maliit na silid.
Kasama niya rito sina Kapitan Justo Trinidad - dating gobernadorsilyo ng Santa Ana at isang takas mula sa pagmamalupit ng mga Espanyol at si Jose Albert - batang estudyanteng taga-Maynila Hirap sa Paghahanap ng Matitirahan sa Maynila Kahit masaya ang buhay niya sa Paris, makabuluhang bagay pa rin ang kanyang pinagkakaabalahan. Buhay sa Paris Bibliotheque Nationale (Pambansang Aklatan) - Nagpupunta siya rito upang maitsek ang mga impormasyong gagamitin niya sa paglalagay ng anotasyon sa aklat ni Morga. bahay - upang sulatan ang kanyang pamilya at kaibigan himnasyo - para sa araw - araw na ehersisyo
Kapag may bakanteng oras, naroon siya sa tahanan ng kanyang mga kaibigan tulad nina Pardo de Tavera, Ventura, Boustead, Luna, atbp.
Dr. Trinidad H. Pardo de Tavera - manggagamot ang bokasyon at pagiging pilolohista ang interes.
Dr. Felix Pardo de Tavera - manggagamot, artista at eskultor
Paz Pardo De Tavera - asawa ni Juan Luna Pardo de Tavera Ang mga Pardo de Tavera ay anak ni Don Joaquin Pardo de Tavera, desterado ng 1872 na tumakas sa Marianas at nanirahan sa Pransiya. panganay na anak nina Juan Luna at Paz Pardo de Tavera
Luling - palayaw Andres Hunyo 24, 1889 isinilang ang kanilang pangalawang anak na babae ang ninong ng sanggol ay si Jose Rizal
- siya ang nagbigay sa bata ng ngalang "Maria de la Paz, Blanca, Laureana, Hermenegilda Juana Luna y Pardo de Tavera" Siya ay manghang-mangha sa pagbubukas ng Eksposisyong Unibersal ng Paris noong Mayo 6, 1889. Si Rizal at ang 1889 Eksposisyon ng Paris Eiffel Tower - pinakamagandang pantawag-pansin ng eksposisyon
- may taas na 984 na piye at ginawa ni Alexander Eiffel, inhinyerong Pranses Nasaksihan nila ang paggupit sa laso ni Pangulong Sadi Carnot ng Ikatlong Republikang Pranses Pandaigdigang Paligsahan sa Sining - isa sa mga itinanghal sa eksposisyon. Si Rizal at ang 1889 Eksposisyon ng Paris - Sinalihan nina Felix R. Hidalgo, Juan Luna, Felix Pardo de Tavera at, Rizal. Nagwagi ng ikalawang gantimpala ang ipininta ni Hidalgo, ikalong gantimpala kina Juan Luna at F. Pardo de Tavera at walang napanalunan ang isinali ni Rizal (busto na iminodelo niya). Marso 19, 1889 - itinatag ang Samahang Kidlat na binubuo ng kanyang mga kababayan.
Kasapi: Antonio at Juan Luna, Gregorio Aguilera, Fernando Canon, Lauro Dimayuga, Julio Llorente, Guillermo Puatu at Baldomero Roxas.
Samahan lamang ng magkakaibigan at panandalian lang ang buhay.
Para mapagsama-sama ang kabataang Pilipinong nasa kabisera ng Pransiya.
Ayon sa kanyang liham kay Blumentritt, tinawag niya ang samahan na Samahang Kidlat dahil tulad ng Kidlat ay mabilis at panandalian lamang ito. Samahang Kidlat Buffalo Bull - palabas sa Eksposisyon.
- itinanghal ang mga Indian na Amerikano.
- Buong pagmamalaki ang mga Indian, na nakasakay sa matitikas na kabayo, sa kanilang maringal na katutubong kasuotan na may balahibong pandigma at pintura. Indio Bravos Naging inspirasyon kay Rizal ang mga Indian na Amerikanong may pagmamalaki sa kanilang sarili.
Indios Bravos - pinalitan nito ang Samahang Kidlat
Nanumpa ang mga miyembro nito na magsisikap tungo sa ikahuhusay ng pag-iisip at pangangatawan upang makamit nito ang paghanga sa kanila ng mga dayuhan, lalo na ang mga Espanyol. Nagsanay sila sa paggamit ng espada at baril
Tinuruan sila ni Rizal ng judo. Ang pagkatatag at ang papel nito sa krusada para sa reporma ay tunay na palaisipan.
Dalawang beses lang ito nabanggit ang lihim na samahan na ito:
Samahang R.D.L.M Liham niya kay Jose Maria Basa, Paris, Setyembre 21, 1889 kay Marcelo H. del Pilar, Paris, Nobyembre 4, 1889 Ayon kay Dr.Leoncio Lopez-Rizal(apo sa tuhod ni Rizal) - ang simbolo ay kinakatawan ng isang bilog na hinati sa tatlong bahagi ng dalawang halos bilog na hugis na sa bahaging gitna ay magkadikit na "I" at "B"(Indios Bravos) at "R", "D", "L" at "M" na nasa labas ng bilog, sa itaas, ibaba, kaliwa at kanang gilid ng bilog. Ang mga letrang "R", "D", "L" at "M" ay pinaniniwalaang inisyal ng lihim na ngalan ng samahan - Redencion de los Malayos (Para sa Katubusan ng mga Malayo) Sinunod ang banghay ng pagkatatag nito mula sa Masoneriya. Tanging ang mga tapat na kaibigan ni Rizal ang naging kasapi ng R.D.L.M : Gregorio Aguilera, Jose Ma. Basa, Julio Llorente, Marcelo H. del Pilar, Mariano Ponce, Baldomero Roxas at Padre Jose Maria Changco(paring Pilipino) Layunin ng samahan: Samahang R.D.L.M Pagpapalaganap ng makabuluhang dunong - pang-agham, pansining, atbp. - sa Pilipinas.
Katubusan ng lahing Malayo. Max Havelaar(1860) Inspirasyon ni Rizal isinulat ni Matatuli(sagisag-panulat ni E.D Dekker, awtor na Olandes)
Tungkol sa kalunus-lunos na kalagayan ng mga inaaping Malayong naninirahan sa Netherlands East Indies sa ilalim ng pamamahala ng mga Olandes. Nailimbag noong 1890 ng Sucesos ni Morga na nilagyan ng anotasyon na ginawa niya sa Museo ng Britanya.
Ito ay inilimbag ng Garnier Freres
Ang Paunang Salita ay isinulat ni Propesor Blumentritt. Nailathala ang Edisyong may Anotasyon sa Aklat ni Morga Pinuri ni Blumentritt si Rizal para sa kanyang masusuin pangkasaysayang gawa.
Pinuna rin ni Blumentritt ang kanyang gawa dahil sa dalawang bagay na nagpapakita ng pagkakamali ni Rizal:
Sinuri niya ang nakaraan sa pamantayan ng kasalukuyan ang panunuligsa ni Rizal sa Simbahan ay di-makatwiran dahil ang mga pang-aabuso ng mga prayle ay di dapat ipagkamali na ang Katolisismo ay masama.
Pinatunayan ni Rizal na ang mga Pilipino ay sibilisado na bago pa man dumating ang mga Espanyol. Mayroon na silang: kasuotan, pamahalaan, batas, pamaraan ng pagsulat, panitikan, relihiyon, sining, agham at kalakalan sa kalapit-bayan sa Asya. "Paris, Libreria de Garnier Hermanos, 1890" - maraming mananalambuhay ang nagsasabing nailathala ang libro noong 1890 Puna sa Petsa ng Pagkakalathala ng Aklat ni Morga Mga Ebidensya na nagpapatunay na ang edisyon ay nailimbag noong 1889:
Oktubre 12, 1889 - Liham ni Blumentritt kay Rizal mula Leitmeritz
Disyembre 28, 1889 - Liham ni Rizal kay Dr. Baldomero Roxas mula Paris
Disyembre 31, 1889 - Liham ni Mariano Ponce kay Rizal mula Barcelona
Ang pananaliksik ni Rizal sa Museo ng Britanya(London) at Bibliotheque Nationale(Paris) ay nagpayaman sa kanyang kaalamang pangkasaysayan. Si Rizal bilang Historiador Ang kaalaman niya sa iba't ibang wika ay nakatulong kay Rizal sa pagbabasa ng mga dokumento at aklat na pangkasaysayan na isinulat sa ibang wika. Mga Nabasa ni Rizal:
Italyano - Unang Paglalakbay sa Palibot ng Daigdig(Pigafetta)
Ingles - isinulat nina Masden Raffles, Lord, Stanley at Wallace
Aleman - isinulat nina Blumentritt, Jagor at Virchow
Pranses - isinulat nina M. Jacquet, J. Mallat at A. Marche
Espanyol - isinulat nina T.H Pardo de Tavera, Pedro A.Paterno, Miguel Morayta, at Pi y Margall Mga Isinulat ni Rizal:
Ma-yi(Disyembre 6, 1888) at Tawilisi ni Ibn Batuta(Enero 7, 1889) - pangkasaysayang komentaryong isinulat sa London
Filipinas dentro den Cien Anyos(Ang Pilipinas sa Darating na Sandaang Taon) - inilathala sa La Solidaridad sa apat na isyu nito
Sobre la Idolencia de los Filipinos(Ang Katamaran ng mga Pilipino) - inilathala sa limang magkakasunod na isyu nito
La Politica Colonial on Filipinas(Mga Patakarang Kolonyalismo sa Pilipinas)
Manila en el mes de Diciembre,1872(Ang Maynila noong Buwan ng Disyembre 1872)
Historia de la Familia Rizal de Calamba(Kasaysayan ng Mag-anak na Rizal ng Calamba)
Los Pueblos del Archipielago Indico( Ang mga Tao ng Kapuluang Indian) Si Rizal bilang Historiador Ipinahayag ni Rizal ang kanyang mga pananaw sa kolonisasyon ng Espanya sa Pilipinas
Hinulaan niya ang matrahedyang pagwawakas ng kapangyarihan ng Espanya sa Asya Ang Pilipinas sa Darating na Siglo Maayos na pagtatanggol sa sinasabing katamaran ng mga Pilipino.
Gumawa ng masusing pag-aaral sa mga dahilan kug bakit ang mga kababayan ay di nagtatrabaho nang maigi sa ilalim ng rehimeng Espanyol. Ang Katamaran ng mga Pilipino Mga Dahilan ng Katamaran ng mga Pilipino: mga pag-aalsa ng mga katutubo at panloob na kaguluhang dulot ng pananakop ng Espanya mga digmaan kung saan ang mga Pilipino ay nakipaglaban sa Espanya laban sa mga banyaga mga nakatatakot na pananalakay ng mga piratang Muslim ng Mindanao at Sulu sa mga Kristiyano patakaran ng sapilitang-paggawa sa pagawaan ng mga barko, kalsada, tulay atbp. kakulangan ng gana para gumawa dahil wala namang nakukuha sa pinagpaguran pagpapabaya at walang pakialam ng pamahalaan sa agrikultura, industriya at komersyo masasamang halimbawa sa paggawa na ipinakita ng mga misyonerong Espanyol turo ng mga misyonerong Espanyol na nagsasabing mas madaling pumasok ang mahihirap sa langit paghihikayat at pagpapalaganap ng mga Espanyol sa ugaling pagsusugal sistemang edukasyon ng mga Espanyol
Ang Katamaran ng mga Pilipino Ipinanukala niya ang pagtatag ng isang Pandaigdigang asosasyong ng mga Filipinohista at magkaroon nito ng pampasinayang kumbensiyon sa kabisera ng Pranses.
Ang layunin ng asosasyon ay " mapag-aralan ang Pilipinas mula sa siyentipiko at pangkasaysayang pananaw" Pandaigdigang Asosasyon ng mga Filipinohista Pangulo...................................... Dr. Ferdinand Blumentritt(Austriyano)
Pangalawang Pangulo.............. G. Edmund Plauchut(Pranses
Tagapagpayo............................. Dr. Reinhold Rost(Anglo-Aleman)
Tagapagpayo............................. Dr. Antonio Ma. Regidor(Pilipino-Espanyol)
Kalihim...................................... Dr. Jose Rizal(Pilipino)
Mga Opisyal ng Asosasyon: Inihanda ni Rizal ang agenda at nag-imbita ng mga kilalang iskolar ng Europeo gaya nina, Dr. Reinhold Rost, Sir Henry Yule, Dr. Feodor Jagor, Dr. A.B. Meyer, Dr. H. Kern, at Dr. Czepelak, para makibahagi sa pagtitipon.
Hindi natuloy ang kanilang agenda dahil hindi pinayagan ng pamahalaang Pranses ang pagtataguyod ng mga komperensiya ng mga pribadong organisasyon noong panahon ng pandaigdigang eksposisyon Pandaigdigang Asosasyon ng mga Filipinohista Proyekto ni Rizal sa Paris na hindi nagkaroon ng katuparan.
Ang layunin ng kolehiya ay ang "sanayin at turuan ang kalalakihan buhat sa mabubuti at may kayang pamilya ayon sa pangangailangan ng makabagong panahon at kalagayan".
Proyekto ng Kolehiyo para sa mga Pilipino sa Hong Kong G. Mariano Cunanan
Mayamang Pilipinong naninirahan sa Paris na mula Mexico, Pampanga nangakong tutulong sa paglikom ng P40 000 bilang paunang kapital para sa kolehiyo
Kurikulum:
Etika - Pag-aaral ng Relihiyon - Likas na Batas - Batas Sibil - Kabutihang Asal - Kalinisan
Kasaysayan - Heograpiya - Ekonomiyang Politikal - Kasaysayan ng Daigdig - Kasaysayan ng Pilipinas - Lohika - Retorika at Pagtula
Wikang Espanyol - Wikang Ingles - Wikang Pranses - Wikang Aleman - Wikang Tsino - Wikang Tagalog
Gymnastics - Pangangabayo - Pag-eeskrima - Paglangoy - Musika - Pagguhit - Pagsayaw Proyekto ng Kolehiyo para sa mga Pilipino sa Hong Kong Hindi rin natuloy ang proyekto ni Rizal.
Ilang taon pagkaraan, habang desterado sa Dapitan, nakapagtatag siya ng paaralan para sa mga batang lalaki, at dito niya ginamit ang ilan sa kanyang matatalinong konsepto sa edukasyon.

Maraming mga karanasang naganap sa buhay ni Rizal sa kanyang pangalawang paglalakbay sa Paris. Dahil as pagbubukas ng Eksposisyong Unibersal noong Mayo 6, 1889 ay nahirapan si Rizal sa paghahanap ng matitirhan. Bagamat nahirapan siya sa paghahanap ng matitirhan ay pansamantala siyang tumuloy sa bahay ng isa niyang kaibigan sa Paris. At dito niya inayos ang kanyang anotasyon sa aklat ni Morgan. Nakagawa din siya ng isa pang aklat na pinamagatang Por Telepono. Nagtatag din siya ng tatlong samahang Pilipino. Ang samahang kidlat, samahang R.D.L.M., Judious Bravos.