ANG BATAYANG KONSEPTWAL NG EDUKASYON SA PAGPAPAHALAGA

Ang tunguhin o outcome ng pag-aaral sa batayang edukasyon (basic education) ay ang kapaki-pakinabang na kakayahan para sa lahat (functional literacy). Taglay ito ng bawat mag-aaral kung mayroon silang mga kompetensing pangkognitibo, apektibo at asal na magbibigay sa kanila ng kakayahan upang:

• mamuhay at magtrabaho • linangin ang kanilang mga potensiyal • gumawa ng mga pasyang mapanuri at batay sa impormasyon, at • kumilos nang epektibo sa lipunan at pamayanan upang mapabuti ang uri ng kanilang pamumuhay at ng kanilang lipunan (Literacy Coordinating Council, Setyembre 1997). .

Ang depenisyong ito at ang limang palatandaan (strand indicators) nito ay batay sa Apat na Pillar ng Edukasyon at ang konsepto ng UNESCO tungkol sa Life Skills na binuo ng International Commission on Education para sa ika-21 siglo. Ang limang strand indicators ay: kakayahan sa pakikipagtalastasan, mapanuring pag-iisip at paglutas ng suliranin, mapanagutang paggamit ng mga likas na yaman para sa susunod na salinlahi at pagiging produktibo, paglinang ng sarili at ng kakayahan sa pakikipagkapwa at pagpapalawak ng pandaigdigang pananaw.

Sa Edukasyon sa Pagpapahalaga (EP), ang palatandaan o core competency ng functional literacy ay nagpapasya at kumikilos nang mapanagutan tungo sa kabutihang panlahat. Ibig sabihin, nilalayon ng EP na linangin at paunlarin ang pagkataong moral ng mga kabataan. Upang maipamalas ito, kailangang magtaglay ang mag-aaral ng limang macro skills*: pagninilay, pagsangguni, pag-unawa, pagpapasya at pagkilos.

Ang mga macro skills na ito ay nililinang sa apat na tema sa bawat taon: Pananagutang Pansarili (Unang Taon), Katatagan ng Pamilya (Ikalawang Taon), Paggawa Tungo sa Pambansang Pag-unlad (Ikatlong Taon), at Preperensya sa Kabutihan (Ikaapat na Taon). Pitong pangunahing pagpapahalaga (core values) ang nililinang gabay ang mga temang ito: kalusugan at pakikiisa sa kalikasan, kapayapaan at katarungan, integrasyong pansarili, katotohanan at paggalang (tolerance), pagmamahal at kabutihan, kahusayan sa paggawa at likas-kayang pag-unlad, at nasyonalismo at pakikiisa sa mundo.

Ang mga pangunahing pagdulog na gagamitin sa pagtuturo ng mga konsepto ay moral decision making o pagpapasyang moral (sa pamamagitan ng pagsusuri ng suliranin o isyu), pagpaplano ng bokasyon o kurso at pagkatuto sa pamamagitan ng pakikisangkot (action learning).

Ang mga pagdulog na ito ay nakaangkla sa mga teorya na nagpapaliwanag kung paano natututo ang mag-aaral sa EP. Ang mga teoryang ito ay ang Experiential Learning ni David Kolb, Constructivism, at Interaktibong Modelo ng Pagkatuto ni Lev Vygotsky.

____________________

*Pagninilay. Sa gitna ng mabilis na daloy ng impormasyon at ingay ng kapaligiran, kailangang mag-ukol ng panahon ang mag-aaral sa maingat at malalim na pag-iisip sa mga sitwasyong namasid at mga konseptong natutuhan tungkol sa moral na pamumuhay. Pagsangguni. Kailangang humihingi siya ng payo o gabay sa mga taong may higit na kaalaman o kasanayan sa moral na pamumuhay at marunong magsala (weigh) ng mga impormasyong mula sa iba’t ibang uri ng media batay sa obhektibong pamantayan ng moral na pamumuhay. Pag-unawa. Mahalagang maipamalas niya ang kakayahang mahinuha ang mga konsepto at prinsipyong nagbibigay-paliwanag sa sariling karanasan, mga sitwasyong namasid, sinuri at pinagnilayan gamit ang obhektibong pamantayan ng moral na pamumuhay. Pagpapasya. Kailangang matuto siyang bumuo ng sariling posisyon, paniniwala, paninindigan o kilos na isasagawa batay sa obhektibong pamantayan ng moral na pamumuhay. Pagkilos. Mahalagang mailapat niya ang konsepto o prinsipyong nahinuha mula sa mga konkretong sitwasyon ng buhay at maipakita ang kahandaang isabuhay ang mga mabuting ugali (virtues) na natutuhan batay sa obhektibong pamantayan ng moral na pamumuhay.

Pamantayan sa Programa at sa Bawat Taon sa Edukasyon sa Pagpapahalaga

(Program Standard)

| | | | |
|Pamantayan para sa |Pamantayan para sa |Pamantayan para sa |Pamantayan para sa |
|Unang Taon |Ikalawang Taon |Ikatlong Taon |Ikaapat na Taon |
|Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga angkop|Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa layunin |Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga |Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga |
|na inaasahang kakayahan at kilos sa panahon ng |at kahalagahan ng pakikipagkapwa upang maging |konsepto tungkol sa lipunan at paggawa bilang |konsepto tungkol sa taong may makataong kilos at |
|pagdadalaga / pagbibinata, kakayahan at talento, |mapanagutan sa pakikipag-ugnayan sa iba tungo sa |hanapbuhay at paglilingkod tungo sa tamang pagpili |mapanagutan, mga pagpapahalaga at isyung moral, at |
|hilig at pagkatao ng tao tungo sa pagtupad ng mga |makabuluhang buhay sa lipunan. |ng hanapbuhay na magiging makabuluhan sa kanya at |nagpapasya at kumikilos nang may preperensya sa |
|tungkulin at pagtatakda ng mithiin upang mapanagutan | |kapaki-pakinabang sa lipunan. |kabutihan upang maging matatag sa gitna ng mga |
|ang kahihinatnan ng mga pasya at kilos. | | |isyung moral at impluwensya ng kapaligiran. |

Talahanayan ng mga Konsepto sa Edukasyon sa Pagpapahalaga I - IV

(Matrix of Concepts)

|Markahan |Unang Taon |Ikalawang Taon |Ikatlong Taon |Ikaapat na Taon |
|Tema |Pananagutang Pansarili |Katatagan ng Pamilya |Paggawa Tungo sa Pambansang Pag-unlad |Preperensya sa Kabutihan |
| | | | | |
|Unang Markahan |Ako Bilang Nagdadalaga / Nagbibinata |Ang Pamilya Bilang Ugat ng Pakikipagkapwa |Ang Papel ng Lipunan sa Pag-unlad ng Tao |Ang Moral na Pagkatao |
| | | | | |
|Ikalawang Markahan |Ang Pagkatao ng Tao |Ang Pakikipagkapwa |Ang Tungkulin ng Tao sa Lipunan |Ang Makataong Kilos |
| | | | | |
|Ikatlong Markahan |Ang Pagpapahalaga at Birtud (Virtue) |Mga Pagpapahalaga at Birtud (Virtue) sa |Mga Pagpapahalaga at Birtud (Virtue) sa Paggawa|Mga Pangunahing Birtud at Pagpapahalagang Moral|
| | |Pakikipagkapwa | | |
| | | | | |
|Ikaapat na Markahan|Ang Pagtatakda ng Aking mga Mithiin |Mga Isyu sa Pakikipagkapwa |Ang Pagpaplano ng Kursong Akademiko o |Ang Aking Posisyon sa mga Isyung Moral |
| | | |Teknikal-Bokasyonal Bilang Tugon sa Hamon ng | |
| | | |Paggawa | |

Pangkalahatang Pamantayan para sa Ikatlong Taon: Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga konsepto tungkol sa lipunan at paggawa bilang paglilingkod tungo sa tamang pagpili ng hanapbuhay na magiging makabuluhan at kapaki-pakinabang sa kanya at sa lipunan.

Unang Markahan: Ang Papel ng Lipunan sa Pag-unlad ng Tao Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa papel ng lipounan at ang halaga nito sa pag-unlad ng tao.

|Stage 1: Resulta/Inaasahang Bunga |Stage 2: Pagtataya |
|( Stage 1: Results/Outcomes ) |( Stage 2: Assessment ) |
|MGA PAMANTAYAN |Kakailanganing Pag-unawa |Kakailanganing Tanong |Produkto/ Pagganap |Sa antas ng: |
|(Standards) |(Essential Understanding) |(Essential Question) |(Product/ |( At the level of:) |
| | | |Performance ) | |
|Mga Pamantayang Pangnilalaman |Mga Pamantayan sa Pagganap | | | |Pag-unawa |Pagganap |
|(Content Standards) |(Performance Standards) | | | |(Understanding) |(Performance) |
|1. Layunin ng Lipunan : |Ang mag-aaral ay naisasagawa ang |Ang pagsisikap ng bawat tao|Paano makakamit at |1. Pangangatwiran kung|Pagpapaliwanag | Pagtataya ng ginawang |
|Kabutihang Panlahat |mga sumusunod: |na makamit at mapanatili |mapananatili ang |nakakamit ang |Pagpapatunay na lahat ng tao ay may moral na pananagutan |pagsusuri ng gawain ng bawat |
| |1. Pangangatwiran kung nakakamit |ang kabutihang panlahat sa |kabutihng panlahat ? |kabutihang panlahat sa|sa pagkamit ng kabutihang panlahat |institusyon ng lipunan batay |
| |ang kabutihang panlahat sa isang |pamamagitan ng | |isang pamayanan (hal. |Kraytirya: |sa |
|Tatlong elemento ng kabutihang |pamayanan (hal. Barangay) o lipunan|pagsasasabuhay at |Ano ang implikasyon sa|Barangay) o lipunan |- Maayos ang pagpapaliwanag |mga sumusunod na kraytirya: |
|panlahat : | |pagpapalaganap ng mga moral|lipunan ng pagsisikap |2. Pagtataya/ |- Bumanggit ng mga katunayan na magpapatatag ng paliwanag | |
|a.paggalang sa indibidwal na tao |2. Pagtataya/ paghuhusga kung |na pagpapahalaga ay ang |ng bawat tao na |paghuhusga kung | |Ibinatay ang pagtataya sa |
|(respect for the person) |umiiral o nilalabag ang Principle |puwersang magpapatatag sa |maisabuhay at |umiiral o nilalabag |Interpretasyon |layunin o mandato ng |
|b.tawag ng katarungan (AL) o |of Subsidiarity sa pamilya, |lipunan. p.103, Compendium|mapalaganap ang mga |ang Principle of |Pagtukoy ng sariling pakahulugan ng kabutihang panlahat |institusyon ng lipunan |
|kapakanang panlipunan ng pangkat |baranggay, pamayanan, lipunan/bansa| |moral na |Subsidiarity sa |Kraytirya: |(Tanong: Nagagampanan ba ng |
|(social well being of the group) |gamit ang case study |Lahat ng tao ay may moral |pagpapahalaga? |pamilya, baranggay, |- Malinaw ang paliwanag sa sariling pakahulugan |bawat institusyon ang |
|c.kapayapaan (peace) |ICT |na pananagutan sa |Ipaliwanag. |pamayanan, |- Nagbigay ng halimbawa |tungkulin nito batay sa |
| |3.Pagtataya/ paghuhusga sa gawain |pagkamit ng kabutihang | |lipunan/bansa gamit | |layunin nito? |
| |ng mga pangkat o indibidwal na |panlahat. |Bakit kailangan ang |ang case study |Paglalapat | |
| |Pilipino sa pagtugon sa tawag ng | |pagsisikap ng bawat |ICT |Pagtukoy ng mga paraan upang maitaguyod ang kabutihang |Gumamit ng interview, |
| |pakikiisa (Prinsipyo ng Pagkakaisa)|Nakakamit ng lipunan ang |tao na maisabuhay at |3.Pagtataya/ |panlahat sa isang pamayanan o lipunan |participant observation o |
| |4. Pagsusuri gamit ang interview, |layunin nito, ang |mapalaganap ang mga |paghuhusga sa gawain |Kraytirya: |immersion, o case study |
| |participant observation o immersion|kabutihang panlahat, kung |moral na halaga? |ng mga pangkat o |- Nagbigay ng konkretong pamayanan o lipunan na | |
| |case study ng bawat institusyon |sama-samang itinatalaga ng | |indibidwal na Pilipino|nagtatagutod ng kabutihang panlahat |c.Malinaw ang paliwanag |
| |batay sa : |bawat isa ang kanyang |Paano mapatatatag ang |sa pagtugon sa tawag |- Malinaw ang mga paraang binanggit |d.Nagbigay ng isang aktwal na|
| |-kung nagagampanan ang tungkulin ng|sarili sa paggawa ng |lipunan ? |ng pakikiisa | |institusyon |
| |bawat institusyon |mabuti. (Pilot) | |(Prinsipyo ng | | |
| | | |Ang kabutihang |Pagkakaisa) |Pagbuo ng Sariling Pananaw |e. May kalakip na pagninilay |
| | | |panlahat ba ay ang |4. Pagsusuri gamit ang|Pagpapahayag ng sariling opinyon sa tanong: Dapat bang | |
| | | |panlahat o nag-iisang |interview, participant|makisangkot o makialam ang isang mamamayan sa mga | |
| | | |aspirasyon o interes |observation o |nangyayari sa kanyang bansa (sa aseptong panlipunan, | |
| | | |ng masa ? |immersion case study |pampulitikal o pangkabuhayan? | |
| | | |Pangatwiranan. |ng bawat institusyon |Kraytirya: | |
| | | | |batay sa : |- Malinaw ang pangangatwiran | |
| | | | |-kung nagagampanan ang|- Naiugnay ang katwiran o opinyong ipinahayag sa konsepto | |
| | | | |tungkulin ng bawat |ng kabutihang panlahat | |
| | | | |institusyon | | |
| | | | | |Pagdama at Pag-unawa sa Damdamin ng Iba | |
| | | | | |Pagpapahayag ng damdamin sa mga tao o pangkat na hindi | |
| | | | | |nakikibahagi sa pagkamit ng kabutihang panlahat | |
| | | | | |Kraytirya: | |
| | | | | |-Natukoy ang mga posibleng dahilan ng di pakikibahagi sa | |
| | | | | |pagkamit ng kabutihang panlahat | |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
| | | | | |Pagkilala sa Sarili | |
| | | | | |Pagtukoy ng reyalisasyon o napagtantong katotohanan | |
| | | | | |tungkol sa kahalagahan ng pakikibahagi ng bawat isa sa | |
| | | | | |pagkamit ng KP | |
| | | | | |Kraytirya: | |
| | | | | |- Natukoy ang mga kahinaan ng mga Pilipino kaugnay ng | |
| | | | | |konseptong KP | |
| | | | | |- Natukoy ang mga sariling kahinaan kaugnay ng konseptong | |
| | | | | |KP | |
| | | | | |-Natukoy ang mga paraan kung paano malalampasan ang mga | |
| | | | | |sariling kahinaan kaugnay ng konseptong KP | |
| | | | | |-Nilakipan ng pagninilay | |
|Prinsipyo ng Subsidiarity |Pagtataya/ paghuhusga kung umiiral |Kung umiiral ang Principle |Bakit mahalagang | |Pagpapaliwanag | |
| |o nilalabag ang PS sa pamilya, |of Subsidiarity, |pairalin ang | |Pagpapatunay na makikialam lamang ang pamahalaan sa | |
| |baranggay, pamayanan, lipunan/bansa|mapananatili ang pagkukusa,|Principle of | |institusyong panlipunan (hal. Media) kung di nito | |
| |gamit ang case study |kalayaan at pananagutan ng |Subsidiarity ? | |tinataguyod ang buhay moral ng tao | |
| |ICT |pamayanan o pangkat na nasa| | |(Hal.: censorship ng malaswang programa sa sinehan o | |
| | |mababang antas at | | |telebisyon) | |
| | |maisasaalang-alang ang |Paano nalalabag ang | |Kraytirya: | |
| |(Ang PS ay umiiral kung kinikilala |dignidad ng bawat kasapi ng|PS ? | |- Maayos ang pagpapaliwanag | |
| |ng mga nasa awtoridad na may |pamayanan. | | |- Bumanggit ng mga katunayan na magpapatatag ng paliwanag | |
| |karapatan ang mga indibidwal na | | | | | |
| |makisangkot sa mga pagpapasya na | | | |Interpretasyon | |
| |direktang apektado sila, ayon sa | | | |Pagtukoy ng sariling pakahulugan ng Prinsipyo ng | |
| |kanilang dignidad at sa kanilang | | | |Subsidiarity | |
| |pananagutan sa kabutihang | | | | | |
| |panlahat.) | | | |Kraytirya: | |
| |http://www.ascensionhealth.org/inde| | | |- Malinaw ang paliwanag sa sariling pakahulugan | |
| |x.php?option=com_content&view=artic| | | |- Nagbigay ng halimbawa | |
| |le&id=92:principle-of-subsidiarity&| | | | | |
| |Itemid=171 | | | |Paglalapat | |
| |PS: Hindi dapat makialam ang | | | |Pagtukoy ng mga paraan upang maitaguyod ang Prinsipyo ng | |
| |pamayanan na nasa mataas na antas | | | |Subsidiarity sa isang pamayanan o lipunan | |
| |sa pamamalakad ng pamayanan na nasa| | | |Kraytirya: | |
| |mababang antas, kung kaya nawawalan| | | |- Nagbigay ng konkretong pamayanan o lipunan na | |
| |ang huli ng kalayaan at pagkukusa; | | | |nagtatagutod ng Prinsipyo ng Subsidiarity | |
| |kundi dapat suportahan ito kung | | | |- Malinaw ang mga paraang binanggit | |
| |kailangan nito ang tulong at iugnay| | | | | |
| |ang mga gawain nito sa lipunan, | | | | | |
| |tungo sa pagkamit ng kabutihang | | | |Pagbuo ng Sariling Pananaw | |
| |panlahat. _CCC, 1883 | | | |Pagpapahayag ng sariling opinyon sa tanong: Dapat bang | |
| | | | | |mag-aklas ang mga mamamayan kung nakikialam ang pamahalaan| |
| | | | | |sa pagpapatakbo o pamamahala ng mga institusyong | |
| | | | | |panlipunan (sa aspetong panlipunan, pampulitikal o | |
| | | | | |pangkabuhayan? | |
| | | | | |Kraytirya: | |
| | | | | |- Malinaw ang pangangatwiran | |
| | | | | |- Naiugnay ang katwiran o opinyong ipinahayag sa konsepto | |
| | | | | |ng Prinsipyo ng Subsidiarity | |
| | | | | |Pagdama at Pag-unawa sa Damdamin ng Iba | |
| | | | | |Pagsulat ng insights tungkol sa mga sitwasyong kinakitaan | |
| | | | | |ng di pag-iral ng Prinsipyo ng Subsidiarity | |
| | | | | |Kraytirya: | |
| | | | | |-Natukoy ang mga posibleng dahilan ng di pag-iral ng | |
| | | | | |Prinsipyo ng Subsidiarity | |
| | | | | |-Natukoy ang implikasyon ng mga ito sa KP at ang mga | |
| | | | | |insights niya tungkol dito | |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
| | | | | |Pagkilala sa Sarili | |
| | | | | |Pagsulat ng insights tungkol sa mga maaari niyang gawin | |
| | | | | |bilang mamamayan sa mga di pag-iral ng Prinsipyo ng | |
| | | | | |Subsidiarity | |
| | | | | |Kraytirya: | |
| | | | | |-Natukoy ang mga paglabag sa Prinsipyo ng Subsidiarity | |
| | | | | |-Naiisa-isa ang maaari niyang gawin bilang mamamayan sa | |
| | | | | |mga di pag-iral ng Prinsipyo ng Subsidiarity | |
| | | | | | | |
|3. Prinsipyo ng Pagkakaisa | |Kailangan ang pakikibahagi |Bakit kailangan | |Pagpapaliwanag | |
|( Solidarity ) | |ng bawat tao sa mga |makiisa ang bawat tao | |Pangangatwiran sa tanong na: Dapat bang makibahagi ang | |
| | |pagsisikap na mapabuti ang |sa mga pagsisikap na | |bawat tao sa mga pagsisikap na mapabuti ang uri ng | |
| | |uri ng pamumuhay sa |mapabuti ang uri ng | |pamumuhay sa | |
| | |lipunan/bansa, lalo na sa |pamumuhay sa | |lipunan/bansa, lalo na sa pag-angat ng kahirapan? | |
| | |pag-angat ng kahirapan, sa |lipunan/bansa, lalo na| |Kraytirya: | |
| | |kabila ng pagkakaiba ng |sa pagsugpo ng | |- Maayos ang pangangatwiran | |
| | |pananaw, sapagkat ito ang |kahirapan? | |- Bumanggit ng mga katunayan na magpapatatag ng paliwanag | |
| | |paraan upang ibalik ang mga| | | | |
| | |biyayang tinanggap sa | | |Interpretasyon | |
| | |lipunan (bilang bunga ng | | |Pagtataya ng mga gawain ng isang mamamayan o pangkat na | |
| | |mga pag-unlad at pamana | | |nakikiisa sa lipunan ngunit napapabayaan ang sariling | |
| | |nito.) | | |kapakanan | |
| | | | | |Kraytirya: | |
| | | | | |- May halimbawang ibinigay | |
| | | | | |-Naiugnay ang halimbawa sa Prinsipyo ng Pagkakaisa | |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
| | | | | |Paglalapat | |
| | | | | |Paglalarawan ng mga ginagawa ng isang Pilipino o pangkat | |
| | | | | |na tumutugon sa tawag ng Prinsipyo ng Pagkakaisa (hal. : | |
| | | | | |gamit ang blog o Classroom Video Conference) | |
| | | | | |Kraytirya: | |
| | | | | |- Malinaw ang mga paraang binanggit | |
| | | | | |- Maliwanag ang mga gawaing kaugnay ng mga paraang | |
| | | | | |binanggit | |
| | | | | | | |
| | | | | |Pagbuo ng Sariling Pananaw | |
| | | | | |Pagpapahayag ng sariling pananaw tungkol sa tanong: Bakit | |
| | | | | |kailangan makiisa ang bawat tao sa mga pagsisikap na | |
| | | | | |mapabuti ang uri ng pamumuhay sa | |
| | | | | |lipunan/bansa, lalo na sa pagsugpo ng kahirapan? | |
| | | | | |Kraytirya: | |
| | | | | |- Malinaw ang pangangatwiran | |
| | | | | |- Naiugnay ang katwiran o opinyong ipinahayag sa konsepto | |
| | | | | |ng Prinsipyo ng Pagkakaisa | |
| | | | | | | |
| | | | | |Pagdama at Pag-unawa sa Damdamin ng Iba | |
| | | | | |Pagsulat ng editoryal na nagpapahayag ng pagtutol o | |
| | | | | |pagkundena sa mga gawain ng tao o pangkat na di | |
| | | | | |nagtataguyod ng buhay moral ng mga tao | |
| | | | | |Kraytirya: | |
| | | | | |- Angkop ang tinukoy na gawain ng tao o pangkat na di | |
| | | | | |nagtataguyod ng buhay moral ng mga tao | |
| | | | | |- Malinaw ang paliwanag sa dahilan ng pagtutol o | |
| | | | | |pagkundena | |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
| | | | | |Pagkilala sa Sarili | |
| | | | | |Pagtukoy ng reyalisasyon o napagtantong katotohanan | |
| | | | | |tungkol sa kahalagahan ng pagtataguyod ng Prinsipyo ng | |
| | | | | |Pagkakaisa | |
| | | | | |Kraytirya: | |
| | | | | |- Natukoy ang mga epekto ng di pakikiisa sa mga gawaing | |
| | | | | |nagtataguyod ng buhay moral ng mga Pilipino | |
| | | | | |- Nilakipan ng pagninilay | |
|4. Mga Gawain ng mga Institusyon|Pagsusuri gamit ang interview, |Ang mga institusyon ng |Ano ang | |Pagpapaliwanag | |
|ng Lipunan |participant observation o immersion|lipunan ay itinalaga upang |pinakamahalagang | |Pagpapatunay sa pahayag: Ang mga institusyon ng lipunan ay| |
|a. Pamilya |case study ng bawat institusyon |makibahagi sa pagkamit ng |tunguhin ng mga | |itinalaga upang makibahagi sa pagkamit ng KP, ngunit ang | |
|b. Paaralan |batay sa : |KP, ngunit ang |institusyon ng | |pinakamahalagang tunguhin ng mga ito ay ang pag-unlad ng | |
|c. Simbahan |-kung nagagampanan ang tungkulin ng|pinakamahalagang tunguhin |lipunan ? Patunayan. | |tao sa buhay moral. | |
|d. Pamahalaan |bawat institusyon |ng mga ito ay ang pag-unlad| | |Kraytirya: | |
|e. Media | |ng tao sa buhay |Paano nakatutulong ang| |- Maayos ang pagpapaliwanag | |
| |Hal. : Simbahan _ Youth for Christ |moral.-p.242, CP, de Torre |bawat institusyon ng | |- Bumanggit ng mga katunayan na magpapatatag ng paliwanag | |
| |Media – School Paper or | |lipunan na makamit ang| | | |
| |news letter | |kaunlaran nito at ang | |Interpretasyon | |
| | |Bawat institusyon ng |kaganapan ng tao ? | |Pagtukoy sa mga pakahulugan sa pariralang “pag-unlad sa | |
| | |lipunan ay may kani-kanyang|Ipaliwanag. | |buhay moral” | |
| | |gawain na tumutulong upang|(Pilot) | |Kraytirya: | |
| | |makamit nito ang kaunlaran | | |- Nabanggit ang iba’t ibang paraan ng “pag-unlad sa buhay | |
| | |at ang kaganapan ng tao. | | |moral” | |
| | |(Pilot) | | | | |
| | |. | | | | |
| | | | | |Paglalapat | |
| | | | | |Pagsusuri gamit ang interview, participant observation o | |
| | | | | |immersion case study ng bawat institusyon batay sa kung | |
| | | | | |nagagampanan nito ang kanyang itinakdang tungkulin | |
| | | | | |Kraytirya: | |
| | | | | |- Malinaw ang pagsusuri | |
| | | | | |- Nagbigay ng aktwal na institusyon | |
| | | | | |- Guamamit ng IT sa paglalahad ng resulta ng interview, | |
| | | | | |etc. | |
| | | | | | | |
| | | | | |Pagbuo ng Sariling Pananaw | |
| | | | | |Pagsulat sa isang pari o imam na di nagbibigay ng | |
| | | | | |pinaghandaang homily o pangaral na batay sa doktrinan ng | |
| | | | | |pananampalataya | |
| | | | | |Kraytirya: | |
| | | | | |- Malinaw na naipahayag ang damdamn sa epekto ng di | |
| | | | | |paghahanda ng pmaayos na homily o pangaral | |
| | | | | |- Iniugnay ang pahayag sa itinakdang layunin ng | |
| | | | | |institusyon ng simbahan | |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
| | | | | |Pagdama at Pag-unawa sa Damdamin ng Iba | |
| | | | | |Pagsulat ng letter to the editor na kumukundena sa | |
| | | | | |pagpapabaya ng isang insittusyon ng lipunan sa itinakdang | |
| | | | | |gawain nito (hal.: di pagkolekta ng basura) | |
| | | | | |Kraytirya: | |
| | | | | |- Natukoy ang epekto sa mga tao ng pagpapabaya ng isang | |
| | | | | |insittusyon ng lipunan sa itinakdang gawain nito | |
| | | | | |- Naibahagi ang dapat gawin upang maituwid ito | |
| | | | | | | |
| | | | | |Pagkilala sa Sarili | |
| | | | | |Pagtukoy ng reyalisasyon o napagtantong katotohanan | |
| | | | | |tungkol sa kahalagahan ng pagiging mulat sa mga nangyayari| |
| | | | | |sa lipunan lalo na ang mga ginagawa ng mga institusyong | |
| | | | | |panlipunan tungkol sa pagtataguyod o pagpapabaya sa buhay | |
| | | | | |moral ng mga Pilipino | |
| | | | | |Kraytirya: | |
| | | | | |- Malinaw ang pagpapahayag ng mga reyalisasyon | |
| | | | | |- Nilakipan ng pagninilay | |
| | | | | | | |
| | | | | | | |

Ikalawang Markahan: Ang Tungkulin ng TAO sa LIPUNAN

|Stage 1: Resulta/Inaasahang Bunga |Stage 2: Pagtataya |
|( Stage 1: Results/Outcomes ) |( Stage 2: Assessment ) |
|MGA PAMANTAYAN |Kakailanganing Pag-unawa |Kakailanganing |Produkto/ Pagganap |Sa antas ng: |
|(Standards) |(Essential Understanding) |Tanong |(Product/ |( At the level of:) |
| | |(Essential Question)|Performance ) | |
|Mga Pamantayang Pangnilalaman |Mga Pamantayan sa Pagganap | | | |Pag-unawa |Pagganap |
|(Content Standards) |(Performance Standards) | | | |(Understanding) |(Performance) |
|Naipamamalas ng mga mag-aaral ang|Ang mga mag-aaral ay nakagaganap sa|Ang pagganap ng tao sa |Bakit mahalaga ng |Plano para sa Pagganap| |Pagtataya ng ginawang Plano |
|pag-unawa sa mga tungkulin ng tao|kanyang mga tungkulin sa lipunan |kanyang tungkulin sa lipunan |pagganap ng tao sa |ng Tungkulin sa | |para sa Pagganap ng Tungkulin|
|sa lipunan | |ay daan sa pagkakamit ng |kanyang tungkulin sa|Lipunan | |sa Lipunan batay sa mga |
| | |kabutihang panlahat at |lipunan? | | |sumusunod na pamantayan: |
| | |kaganapan ng pagkatao. | | | | |
| | | | | | |May nagawang plano para sa 5 |
| | | | | | |tungkulin sa lipunan na |
| | | | | | |natalakay sa aralin |
| | | | | | |Komprehensibo ang ginawang |
| | | | | | |mga hakbang |
| | | | | | |Angkop ang mga itinalang |
| | | | | | |hakbang |
| | | | | | |May kalakip na mga patunay |
| | | | | | |May kalakip na pagninilay |
|Karapatan at Tungkulin | |Ang karapatan ay magkakaroon |Paano magiging |Tsart ng pagsasabuhay |Pagpapaliwanag |Pagtataya ng ginawang |
| | |ng tunay na kabuluhan kung |makabuluhan ang |ng mga tungkuling |Naipaliliwanag ang kaugnayan ng karapatan at tungkulin |pagsasabuhay ng mga |
| | |gagampanan ng tao ang kanyang|karapatan ng tao? |kaakibat ng mga |Kraytirya: |tungkuling kaakibat ng mga |
| | |tungkulin na kilalanin at | |karapatan bilang |Makabuluhan ang ginawang pagpapaliwanag |karapatan bilang kabataan |
| | |unawain, gamit ang kanyang | |kabataan |Naibahagi nang malinaw ang kaugnayan |batay sa mga sumusunod na |
| | |katwiran, ang | | | |pamantayan: |
| | |pagkakapantay-pantay ng | | |Interpretasyon | |
| | |dignidad ng lahat ng tao. | | |Nakapagbibigay komentaryo sa mga artikulo mula sa |Naisa-isa ang mga karapatang |
| | | | | |pahayagan o magasin ukol sa mga paglabag sa karapatang |tinatamasa bilang isang |
| | |Ang karapatan ay nakabatay sa| | |pantao |kabataan at ang mga kaakibat |
| | |tungkulin; ang tungkulin ay | | |Kraytirya: |nitong tungkulin |
| | |nakabatay sa pangangailangan;| | |Naipakita ang pagiging obhektibo sa ibinigay na komentaryo|Natukoy ang mga kinaharap na |
| | |at ang pangangailangan ay | | |Natukoy kung ang karapatang nalabag |balakid sa pagtupad ng mga |
| | |nararapat na nakabatay sa | | | |tungkulin |
| | |kabutihan at kaganapan ng | | |Paglalapat |Mayroong patunay ng |
| | |tao. | | |Naisasabuhay ang nilalaman ng nilikhang listahan ng mga |pagsasabuhay |
| | |(de Torre, J.M. Christian | | |karapatan bilang kabataan at mga kaakibat nitong tungkulin|May kalakip na pagninilay |
| | |Philosophy, p 259) | | |Kraytirya: | |
| | | | | |Nakapaglakip ng mga patunay ng pagsasabuhay | |
| | | | | |May kalakip na pagninilay | |
| | | | | | | |
| | | | | |Pagbuo ng Sariling Pananaw | |
| | | | | |Nakapagsusuri ng isang batas o panukalang batas na | |
| | | | | |nagtataguyod sa pangunahing karapatan na ginagamit ng tao | |
| | | | | |nang walang pagsasaalang-alang sa kanilang tungkulin (hal.| |
| | | | | |Child’s Rights atbp.) | |
| | | | | |Kraytiya: | |
| | | | | |Komprehensibo ang ginawang pagsusuri | |
| | | | | |Nakapaglahad ng mga paliwanag at halimbawa | |
| | | | | |Ibinatay ang pagsusuri sa mga prinsipyong moral/ etikal | |
| | | | | | | |
| | | | | |Pagdama at Pag-unawa sa Damdamin ng Iba | |
| | | | | |Naibabahagi ang pananaw at damdamin ukol sa karapatan ng | |
| | | | | |isang mahirap na nakatira sa lansangan at walang sapat na | |
| | | | | |pera upang ipambili ng pagkain | |
| | | | | |Kraytirya: | |
| | | | | |Tunay na isinaalang-alang ang katayuan ng taong tinutukoy | |
| | | | | |sa ginawang pagbabahagi | |
| | | | | |Nakapagbigay ng paliwanag sa nabuong pananaw o damdamin | |
| | | | | | | |
| | | | | |Pagkilala sa Sarili | |
| | | | | |Nakatutukoy ng pansariling mga karanasan kung saan | |
| | | | | |nakaligtaan na isaalang-alang ang tungkulin sa paggamit ng| |
| | | | | |kanyang mga karapatan | |
| | | | | |Kraytirya: | |
| | | | | |Malinaw na naibahagi ang kanyang mga karanasan | |
| | | | | |Nakatukoy ng 1-2 karanasan | |
|Batas | |Ang batas na nakabatay sa |Paano makakamit ang |Komprehensibong |Pagpapaliwanag |Pagtataya ng ginawang |
| | |Likas na Batas Moral (Natural|kabutihang panlahat?|pagsusuri sa isang |Natatalakay ang kahalagahan ng batas sa lipunan |komprehensibong pagsusuri sa |
| | |Law), gumagaratiya sa | |panukalang batas ng |Kraytirya: |mga ipinapanukalang batas sa |
| | |pagtugon sa pangangailangan |Bakit mahalaga ang |bansa upang matukoy |Komprehensibo ang ginawang pagtalakay |bansa batay sa mga sumusunod |
| | |ng tao at umaayon sa dignidad|batas sa lipunan? |kung ito ay umaayon sa|Nakapagbahagi ng mga posibleng epekto sa lipunan |na pamantayan: |
| | |ng tao at sa kung ano ang | |makatao at |Nasuri ang isang batas batay sa layunin at epekto nito | |
| | |hinihingi ng tamang katwiran | |makatarungang | |Nakatukoy ng 2-3 panukalang |
| | |ay mahalaga upang makamit ang| |katangian ng batas |Interpretasyon |batas ng bansa |
| | |kabutihang panlahat. | | |Nasusuri ang larawang nabuo sa puzzle (Hal. Traffic light,|Naibigay ang mga mabuti at di|
| | |(Christian Philosophy/ |. | |pedestrian lane, road signs) upang matukoy ang tunay na |mabuting dulot ng |
| | |Compendium) | | |layunin ng pagkakaroon ng batas |pagpapatupad ng mga batas na |
| | | | | |Kraytirya: |ito |
| | |Dapat nakatutulong sa | | |Natukoy ang bahaging ginagampanan ng mga ito sa kabutihan |Natukoy ang mga dahilan kung |
| | |pagsasabuhay ng mga birtud at| | |ng tao |bakit ito umaayon o hindi sa |
| | |pag-iwas sa bisyo ang mga | | |Nakabuo ng kanilang pakahulugan sa batas mula sa naging |makatao at makatarungang |
| | |batas (Positive Law) dahil | | |talakayan sa matapos ang gawain |katangian ng batas |
| | |ang layunin ng mga ito ay | | | |Nakapagbigay ng mga suhestyon|
| | |gabayan ang tao tungo sa | | |Paglalapat |o mga nais na baguhin ukol sa|
| | |pagpili ng kabutihang | | |Nakagagawa ng isang” letter to the editor” upang |batas at ang dahilan sa mga |
| | |panlahat | | |maipahayag ang pansariling obserbasyon matapos magsagawa |ito |
| | | | | |ng pagsusuri ng isang panukalang batas upang matukoy kung|May kalakip na pagninilay |
| | | | | |ito ay tumutugon sa makatao at makatarungang katangian ng | |
| | | | | |batas | |
| | | | | |Kraytirya: | |
| | | | | |Komprehensibo ang ginawang pagsusuri | |
| | | | | |May kalakip na pagninilay | |
| | | | | | | |
| | | | | |Pagbuo ng Sariling Pananaw | |
| | | | | |Nakatutukoy ng isang ordinansa na ipinatutupad sa ibang | |
| | | | | |pamayanan na ninanais mong ipatupad sa iyong pamayanan | |
| | | | | |Kraytiya: | |
| | | | | |Nakatukoy ng 2-3 batas | |
| | | | | |May kalakip na komprehensibong paliwanag | |
| | | | | | | |
| | | | | |Pagdama at Pag-unawa sa Damdamin ng Iba | |
| | | | | |Nakapagsasagawa ng isang panayam sa isang lokal na opisyal| |
| | | | | |upang matukoy ang mga nararapat na ilapat na pamantayan sa| |
| | | | | |pagbuo ng mga batas na ipinapanukala | |
| | | | | |Kraytirya: | |
| | | | | |Nakatukoy ng 3-4 na makabuluhang pamantayan | |
| | | | | |Natukoy kung paano ito tunay na makatutulong sa tao | |
| | | | | | | |
| | | | | |Pagkilala sa Sarili | |
| | | | | |Naiisa-isa ang mga batas ng pamayanan, bayan o bansa na | |
| | | | | |kanyang nilabag, ang mga dahilan ng paglabag at ang naging| |
| | | | | |epekto nito | |
| | | | | |Kraytirya: | |
| | | | | |Malinaw na naisalaysay ang karanasan | |
| | | | | |Naibahagi ang kanilang pagkatuto mula sa karanasang ito | |
|Paggawa | |Sa pamamagitan ng paggawa, |Bakit mahalaga ang |Maliit na Proyektong |Pagpapaliwanag |Pagtataya ng ginawang Maliit |
| | |nakapagpapamalas ang tao ng |paggawa? |Pampamayanan |Napatutunayan na mayroong mas mataas na layunin ang |na Proyektong Pampamayanan |
| | |mga halaga na makatutulong | | |paggawa kaysa sa pagkita ng salapi |batay sa mga sumusunod na |
| | |upang patuloy na maiangat, |May kabuluhan ba ang| |Kraytirya: |pamantayan: |
| | |bunga ng kanyang |paggawa sa lipunan? | |Kapani-paniwala ang inilahad na patunay | |
| | |paglilingkod, ang antas |Pangatwiranan. | |Natukoy ang pinakamataas na layunin ng paggawa |Naisa-isa ang naging epekto |
| | |kultural at moral ng lipunan | | | |nito sa kanilang pagkatao |
| | |at makamit niya ang kaganapan| | |Interpretasyon |Naibahagi ang mga naging |
| | |ng kanyang pagkatao (Laborem | | |Naiuugnay ang nabasang kwentong buhay ni Tony Meloto at |balakid sa pagsasagawa nito |
| | |Exercens, Christian | | |ang kanyang pagsisimula ng Gawad Kalinga sa malalim at |May maayos na plano para sa |
| | |Philosophy) | | |dalisay na layunin ng paggawa |pagsasagawa |
| | | | | |Kraytirya: |May mga patunay |
| | | | | |Nakagawa ng buod ng kwentong buhay | |
| | | | | |Natukoy kung anong karanasan ni Tony Meloto ang nagpaunawa| |
| | | | | |sa kanila ng tunay at dalisay na layunin ng paggawa | |
| | | | | | | |
| | | | | |Paglalapat | |
| | | | | |Napagsasagawa ng isang maliit na proyektong pampamayanan | |
| | | | | |(Hal. Kariton classroom) | |
| | | | | |Kraytirya: | |
| | | | | |Naisa-isa ang naging epekto nito sa kanilang pagkatao | |
| | | | | |Naibahagi ang mga naging balakid sa pagsasagawa nito | |
| | | | | |May maayos na plano para sa pagsasagawa | |
| | | | | | | |
| | | | | |Pagbuo ng Sariling Pananaw | |
| | | | | |Nakapagsasagawa ng survey ukol sa isinasaalang-alang na | |
| | | | | |layunin ng mga kabataan sa paggawa | |
| | | | | |Kraytiya: | |
| | | | | |Nakagawa ng komprehensibong ulat | |
| | | | | |Nakabuo ng makabuluhang paglalahat | |
| | | | | |May kalakip na pagninilay | |
| | | | | | | |
| | | | | |Pagdama at Pag-unawa sa Damdamin ng Iba | |
| | | | | |Nailalarawan ang isang araw o linggo sa buhay ng isang | |
| | | | | |taong hindi masaya sa kanyang trabaho | |
| | | | | |Kraytirya: | |
| | | | | |Detalyado ang ginawang paglalarawan | |
| | | | | |Naitala ang naging reyalisasyon pagkatapos ng gawain | |
| | | | | | | |
| | | | | |Pagkilala sa Sarili | |
| | | | | |Nailalarawan ang kaniyang “work attitude at habit” upang | |
| | | | | |makilala ang mga kahinaan na dapat niyang malagpasan | |
| | | | | |Kraytirya: | |
| | | | | |Komprehensibo ang ginawang paglalarawan | |
| | | | | |Naglakip ng mga kongkretong halimbawa | |
| | | | | |May pagninilay | |
|Pakikilahok | |Ang pakikilahok ng tao sa mga|Bakit mahalaga ang |Plano sa pakikilahok |Pagpapaliwanag |Pagtataya ng ginawang Plano |
| | |gawaing pampamayanan, |pakikilahok sa mga |sa mahalagang gawaing |Napatutunayan ang kahalagahan ng pakikilahok sa pagkamit |sa Pakikilahok sa mahalagang |
| | |panlipunan/ pambansa ay |gawaing |pampaaralan, |ng kabutihang panlahat at kaganapan ng pagkatao |gawain batay sa mga sumusunod|
| | |makatutulong sa pagkamit ng |pampamayanan, |pampamayanan, pambayan|Kraytirya: |na pamantayan: |
| | |kabutihang panlahat at |panlipunan/ |o pambansa |Makatotohanan ang ginawang patunay | |
| | |kaganapan ng pagkatao. |pambansa? | |Nakapagbahagi ng makatotohanang halimbawa |Tunay na maituturing na |
| | | | | | |makabuluhan ang nilahukang |
| | | | | |Interpretasyon |gawain |
| | | | | |Natutukoy ang suliranin sa pamayanan na hindi natutugunan |Naglakip ng mga patunay sa |
| | | | | |ng lokal na pamahalaan at nagagawa ang kanilang bahagi |ginawang pakikilahok |
| | | | | |upang matugunan ang suliraning ito |Naitala ang lahat ng |
| | | | | | |mahahalagang karanasan sa |
| | | | | |Kraytirya: |pagsasagawa ng gawain |
| | | | | |Nakatukoy ng 1-2 suliranin |Nakagawa ng komitment sa |
| | | | | |Makabuluhan ang naisip na paraan ng pakikisangkot |pagpapatuloy ng pagsasagawa |
| | | | | | |ng pakikilahok |
| | | | | |Paglalapat |May kalakip na pagninilay |
| | | | | |Nakalalahok sa mahalagang gawaing pampaaralan, | |
| | | | | |pampamayanan, pambayan o pambansa | |
| | | | | |Kraytirya: | |
| | | | | |Detalyado ang ginawang plano | |
| | | | | |Malinaw na nakasaad ang mga hakbang na isasagawa | |
| | | | | |Natukoy ang mga mahahalagang aral na natutuhan mula sa | |
| | | | | |Gawain | |
| | | | | |May kalakip na patunay | |
| | | | | | | |
| | | | | |Pagbuo ng Sariling Pananaw | |
| | | | | |Nakapagsasagawa ng symposium sa mga class officers ng | |
| | | | | |bawat antas tungkol sa halaga ng pakikilahok sa gawaing | |
| | | | | |panlipunan | |
| | | | | |Kraytiya: | |
| | | | | |May malinaw na plano sa pagsasagawa ng symposium | |
| | | | | |Aktibong nakibahagi sa lahat ng mga gawain para sa | |
| | | | | |pagsasakatuparan ng symposium | |
| | | | | |May resource person na kasangkot sa isang pakikilahok sa | |
| | | | | |pamayanan, lipunan o bansa | |
| | | | | |May kalakip na ulat | |
| | | | | |May pagninilay | |
| | | | | | | |
| | | | | |Pagdama at Pag-unawa sa Damdamin ng Iba | |
| | | | | |Nakalilikha ng liham para sa isang taong inilalaan ang | |
| | | | | |malaking panahon sa pagtuligsa sa pamahalaan ngunit wala | |
| | | | | |namang kongkretong gawain ng pakikilahok sa pamayanan, | |
| | | | | |lipunan o bansa | |
| | | | | |Kraytirya: | |
| | | | | |Komprehensibo ang nilalaman ng liham | |
| | | | | |Malinaw ang ipinahahatid na mensahe ng liham | |
| | | | | | | |
| | | | | |Pagkilala sa Sarili | |
| | | | | |Nasasagot ang tanong na: “Ano na ang aking naiambag para | |
| | | | | |sa pamayanan, lipunan o bansa?” | |
| | | | | |Kraytirya: | |
| | | | | |Komprehensibo ang sagot sa tanong | |
| | | | | |Malinaw ang ipanhahatid na mensahe ng sagot | |
|Bolunterismo | |Sa pamamagitan ng |Bakit mahalaga ang |Pagboboluntaryo sa |Pagpapaliwanag |Pagtataya ng ginawang |
| | |bolunterismo naitataguyod ang|bolunterismo? |isang makabuluhang |Napatutunayan ang kalahagahan ng bolunterismo para sa |Pagboboluntaryo sa isang |
| | |pagtutulungan at malaking | |gawain sa pamayanan, |lipunan |makabuluhang gawain batay sa |
| | |tiwala sa pagitan ng mga | |sa simbahan atbp. |Kraytirya: |mga sumusunod na pamantayan: |
| | |mamamayan, at | | |Katanggap-tanggap ang ginawang pagpapatunay | |
| | |napaglilingkuran ang Diyos sa| | |Nakapagbigay ng mga angkop na halimbawa |Nakagawa ng komprehensibong |
| | |pamamagitan ng kapwa. | | | |ulat sa pagsasagawa ng gawain|
| | | | | |Interpretasyon |Naisa-isa ang mga magagandang|
| | | | | |Nakapagsusuri ng kwentong buhay ng mga taong inilaan ang |bunga ng pagsasagawa ng |
| | | | | |malaking bahagi ng kanilang buhay para sa pagboboluntaryo |gawain |
| | | | | |(Hal. Efren Peñaflorida, greenpeace volunteers atbp.) |May kalakip na mga patunay |
| | | | | |Kraytirya: |Nalakipan ng makabuluhang |
| | | | | |Natukoy ang mga hamon na kinakaharap ng mga taong ito para|pagninilay |
| | | | | |sa bolunterismo | |
| | | | | |Natukoy ang pinakamahalagang aral mula sa nabasang kwento | |
| | | | | | | |
| | | | | |Paglalapat | |
| | | | | |Nakalalahok sa isang volunteer activity sa paaralan, sa | |
| | | | | |pamayanan sa bayan atbp. | |
| | | | | |Kraytirya: | |
| | | | | |Naibahagi ang buong karanasan | |
| | | | | |Nakagawa ng makabuluhang pagninilay sa isinagawang gawain | |
| | | | | | | |
| | | | | |Pagbuo ng Sariling Pananaw | |
| | | | | |Natutukoy kung ilang bahagdan ng mga mag-aaral sa paaralan| |
| | | | | |ang nagkaroon na ng karanasan sa pagboboluntaryo upang | |
| | | | | |makapagdisensyo ng angkop na gawain upang maisulong ang | |
| | | | | |pagiging aktibo sa gawaing ito | |
| | | | | |Kraytirya: | |
| | | | | |Nakagawa ng komprehensibong ulat | |
| | | | | |Nakabuo ng paglalahat mula sa isinagawang survey | |
| | | | | |Nakagawa ng maayos na disensyo ng programa | |
| | | | | | | |
| | | | | |Pagdama at Pag-unawa sa Damdamin ng Iba | |
| | | | | |Nasasagot ang tanong na: “Kung ikaw ang nasa katayuan ng | |
| | | | | |isang taong nangangailangan na pinaglalaanan ng panahon at| |
| | | | | |pagod ng iyong kapwa, ano ang iyong gagawin upang ito ay | |
| | | | | |mapahalagahan? | |
| | | | | |Kraytirya: | |
| | | | | |Mayroong komprehensibong sagot sa tanong | |
| | | | | |Makatotohanan ang naging tugon | |
| | | | | | | |
| | | | | |Pagkilala sa Sarili | |
| | | | | |Nasasagot ang tanong na: “Paano ko pananatilihing | |
| | | | | |nag-aalab sa aking puso ang bolunterismo at paano ko | |
| | | | | |mahihikayat ang aking kapwa na magboluntaryo?” | |
| | | | | |Kraytirya: | |
| | | | | |Nakapagtala ng mga ispesipikong hakbang | |
| | | | | |May pagtatalaga sa sarili na ito ay ilapat sa kanyang | |
| | | | | |buhay | |

Ikatlong Markahan: Mga Halaga at Birtud na Kaugnay sa Paggawa

|Stage 1: Resulta/Inaasahang Bunga |Stage 2: Pagtataya |
|( Stage 1: Results/Outcomes ) |( Stage 2: Assessment ) |
|MGA PAMANTAYAN |Kakailanganing Pag-unawa |Kakailanganing |Produkto/ Pagganap |Sa antas ng: |
|(Standards) |(Essential Understanding) |Tanong |(Product/ |( At the level of:) |
| | |(Essential Question)|Performance ) | |
|Mga Pamantayang Pangnilalaman |Mga Pamantayan sa Pagganap | | | |Pag-unawa |Pagganap |
|(Content Standards) |(Performance Standards) | | | |(Understanding) |(Performance) |
|Naipamamalas ng mag-aaral ang |Ang mag-aaral ay naisasabuhay ang |Ang pagpapahalaga sa |Bakit dapat |Pagsasabuhay ang mga | |Pagtataya ng pagsasagawa ng |
|pag-unawa sa mga pagpapahalagang |mga pagpapahalagang kaugnay ng |pagsisikap at paghihirap sa |pahalagahan ang |pagpapahalagang | |angkop na pagsasabuhay ang |
|kaugnay ng paggawa tungo sa |paggawa tungo sa pag-unlad ng |paggawa ay pakiisa ng tao sa |paggawa? |kaugnay ng paggawa | |mga pagpapahalagang kaugnay |
|pag-unlad ng sarili, kapwa at |sarili, kapwa at bansa: kasipagan, |tunay niyang kalikasan na | |tungo sa pag-unlad ng | |ng paggawa tungo sa pag-unlad|
|bansa: kasipagan, pagpupunyagi, |pagpupunyagi, pamamahala ng oras, |dapat pagsikapan at | |sarili, kapwa at | |ng sarili, kapwa at bansa: |
|pamamahala ng oras, kagalingan, |kagalingan, pagkakaisa at |pagpaguran ang pagbuhay sa | |bansa: kasipagan, | |kasipagan, pagpupunyagi, |
|pagkakaisa at patriyotismo |patriyotismo |kanyang sarili, pamilya at | |pagpupunyagi, | |pamamahala ng oras, |
| | |pagsisilbi sa pamayanan. | |pamamahala ng oras, | |kagalingan, pagkakaisa at |
| | | | |kagalingan, pagkakaisa| |patriyotismo, batay sa |
| | | | |at patriyotismo | |sumusunod na kraytirya: |
| | | | | | |Makatotohanan |
| | | | | | |Tapat |
| | |CBCP/ECCE. (19914). | | | |Nagpakita ng mga patunay |
| | |Definitive Edition: Catechism| | | |tulad ng journal, checklist, |
| | |of the Catholic Church. | | | |at imbentaryo ng pagsasabuhay|
| | |Manila: World and Life | | | |Nilakipan ng pagninilay |
| | |Publication. p. 646, No. 2428| | | | |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
|Kasipagan |Ang mag-aaral ay nakakaiimbentaryo |Ang kasipagan na nakatuon sa |Bakit mahalaga ang |Imbentaryo ng |Naipamamalas ang pag-unawa sa pamamagitan ng: |Pagtataya ng imbentaryo ng |
| |ng kasipagan na may sumusundo na |disiplinado at produktibong |pagiging masipag? |kasipagan na may | |kasipagan na may sumusunod na|
| |patunay: |gawain na naaayon sa | |sumusunod na patunay: |Pagpapaliwanag (Explanation) |patunay: |
| |kaalaman sa pamantayan sa paggawa |itinakdang mithiin ay | |kaalaman sa pamantayan|Pagpapaliliwanag na ang kaalaman sa pamantayan sa paggawa,|kaalaman sa pamantayan sa |
| |pagkakaroon ng sapat na motibasyong|kailangan upang umunlad ang | |sa paggawa |pagkakaroon ng sapat na motibasyong gumawa, paggamit ng |paggawa |
| |gumawa |sariling pagkatao, kapwa, | |pagkakaroon ng sapat |mga kasanayang kailangan sa gawain at dapat na tugma ang |pagkakaroon ng sapat na |
| |paggamit ng mga kasanayang |lipunan at bansa. | |na motibasyong gumawa |pagsisikap na isagawa ang produkto sa kalidad nito ay |motibasyong gumawa |
| |kailangan sa gawain | | |paggamit ng mga |patunay mga ng kasipagan |paggamit ng mga kasanayang |
| |tugma ang pagsisikap na isagawa ang|Ang mga patunay ng may | |kasanayang kailangan | |kailangan sa gawain |
| |produkto sa kalidad nito |kasipagan: | |sa gawain |Kraytirya: |tugma ang pagsisikap na |
| | |kaalaman sa pamantayan sa | |tugma ang pagsisikap |- Maayos ang pagpapaliwanag |isagawa ang produkto sa |
| | |paggawa | |na isagawa ang |- Bumanggit ng mga katunayan na magpapatatag ng paliwanag |kalidad nito, |
| | |pagkakaroon ng sapat na | |produkto sa kalidad | |batay sa sumusunod na |
| | |motibasyong gumawa | |nito |Interpretasyon (Interpretation) |kraytirya: |
| | |paggamit ng mga kasanayang | | |Paglalarawan kung paano maipamamalas ang kasipagan sa |Makatotohanan |
| | |kailangan sa gawain | | |paggawa |Tapat |
| | |tugma ang pagsisikap na | | | |Angkop sa paksa ang mga nasa |
| | |isagawa ang produkto sa | | |Kraytirya: |imbentaryo |
| | |kalidad nito | | |Maayos ang paglalarawan |Nilakipan ng pagninilay |
| | | | | |Angkop sa paksa ang paglalarawan | |
| | |Isaac, David. (2001). | | | | |
| | |Character Building: A Guide | | |Paglalapat (Application) | |
| | |for Parents and Teachers. | | |Paggawa ng mga pamantayan upang maging maayos ang paggawa | |
| | |Scotland: Omnia Books Ltd, | | |ng mga takdang aralin | |
| | |Glasgow. p. 144 | | | | |
| | | | | |Kraytirya: | |
| | | | | |Angkop sa paksa ng ginawang pamantayan | |
| | | | | |Maayos ang paliwanag sa bawa pamantayan | |
| | | | | | | |
| | | | | |Pagbuo ng Sariling Pananaw (Perspective) | |
| | | | | |Pagsusuri ng kasipagang ipinamalas ng isang taong | |
| | | | | |hinahangaan sa larangang kanyang pinili (Halimbawa: Former| |
| | | | | |Senator and DOH Secretary Dr. Juan Flavier) | |
| | | | | | | |
| | | | | |Kraytirya | |
| | | | | |Natukoy ang kasipagang ipinamalas | |
| | | | | |Maayos ang pagsusuri | |
| | | | | | | |
| | | | | |Pagdama at pag-unawa sa damdamin ng iba (Empathy) | |
| | | | | |Pagbabahagi ng saloobin tungkol sa kawalan ng kasipagan at| |
| | | | | |pagsisikap sa pag-aaral ng ilang mga kabataan | |
| | | | | | | |
| | | | | |Kraytirya: | |
| | | | | |Angkop ang ibinahagi | |
| | | | | |Maayos ang pagbabahagi | |
| | | | | | | |
| | | | | |Pagkilala sa Sarili (Self-Knowledge) | |
| | | | | |Pagtukoy sa nahinuhang reyalisasyon tungkol kahalagahan ng| |
| | | | | |kasipagan sa paggawa | |
| | | | | | | |
| | | | | |Kraytirya | |
| | | | | |Angkop sa paksa ang reyalisasyon | |
| | | | | |Maayos ang paglalahad | |
| | | | | |Nilakipan ng pagninilay | |
|2. Pagpupunyagi (Perseverance) |Ang mag-aaral ay nakabubuo ng mga |Ang mga hirap, pagod at |Bakit mahalaga ang |Mga hakbang upang |Pagpapaliwanag |Pagtataya ng binuong mga |
| |hakbang upang matupad ang |pagdurusa ay nadadaig ng |pagiging |matupad ang itinakdang|Pagpapatunay na ang mga hirap, pagod at pagdurusa ay |hakbang upang matupad ang |
| |itinakdang gawain nang may |pagpupunyagi tungo sa |mapagpunyagi ng tao?|gawain nang may |nadadaig ng pagpupunyagi tungo sa pagtupad ng itinakdang |itinakdang gawain nang may |
| |pagpupunyagi |pagtupad ng itinakdang | |pagpupunyagi |mithiin. |pagpupunyagi, batay sa |
| | |mithiin. | | | |sumusunod na kraytirya: |
| | | | | |Kraytirya: |Makatotoha nan |
| | |Isaac, David. (2001). | | |Angkop sa paksa ang mga patunay |Tapat |
| | |Character Building: A Guide | | |Nagbigay ng kongretong halimbawa |Malinaw ang mga hakbang |
| | |for Parents and Teachers. | | |Maayos ang paliwanag sa mga patunay |Nagbigay ng mga patunay |
| | |Scotland: Omnia Books Ltd, | | | |Nilakipan ng pagninilay |
| | |Glasgow. p. 53 | | |Interpretasyon | |
| | | | | |Paglalahad ng kwento na naglalarawan ng pagpupunyagi sa | |
| | |Sa kabila ng mga pangyayaring| | |paggawa (Halimbawa: ang ginagawang pagpupunyagi sa | |
| | |magpapahina sa tao, kailangan| | |pagsasanay (training) ni Manny Pacquiao upang siguradong | |
| | |pa ring tuparin ang | | |siya ay manalo sa boksing) at iugnay ito sa mga pang-araw | |
| | |itinakdang mithiin lalo na | | |araw na gawain ng isang mag-aaral | |
| | |kung ito ay magpapabuti sa | | | | |
| | |tao at upang marating ang | | |Kraytirya: | |
| | |kaganapan ng tao. | | |-Angkop sa paksa ang kwento | |
| | | | | |-Maayos ang palalarawan ng pagpupunyagi sa paggawa | |
| | | | | | | |
| | | | | |Paglalapat | |
| | | | | |Pagtatala ng mga manipestasyon ng pagiging mapunyagi sa | |
| | | | | |paggawa | |
| | | | | | | |
| | | | | |Kraytirya | |
| | | | | |-Angkop sa paksa ang mga itinala | |
| | | | | |-Nilakipan ng paliwanag ang bawat itinala | |
| | | | | | | |
| | | | | |Pagbuo ng Sariling Pananaw | |
| | | | | |Paglalahad ng sariling pananaw tungkol sa pagpupunyagi ng | |
| | | | | |mga magulang na magtrabaho para sa magandang kinabukasan | |
| | | | | |ng kanilang mga anak (paalala para sa guro: maging maingat| |
| | | | | |sa pagproseso ng sagot ng mag-aaral kung ang mga magulang | |
| | | | | |ay hindi nagpupunyagi para sa kanilang mga anak) | |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
| | | | | |Pagpapaliwanag | |
| | | | | |Kraytirya | |
| | | | | |-Obhektibo ang paglalahad | |
| | | | | |-Angkop sa paksa ang inilahad | |
| | | | | |-Maayos ang paglalahad | |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
| | | | | |Pagdama at pag-unawa sa damdamin ng iba | |
| | | | | |Pagbabahagi ng sariling damdamin tungkol sa mga taong nais| |
| | | | | |lamang magpalimos kaysa magpunyaging magtrabaho | |
| | | | | | | |
| | | | | |Kraytirya | |
| | | | | |-Maayos ang pagbabahagi | |
| | | | | |-Angkop sa paksa ang mga ibinahagi | |
| | | | | | | |
| | | | | |Pagkilala sa Sarili | |
| | | | | |Pagbuo ng reyalisasyon tungkol sa halaga ng pagpupunyagi | |
| | | | | |sa paggawa | |
| | | | | | | |
| | | | | |Kraytirya | |
| | | | | |-Angkop sa paksa ang mga reyalisasyon | |
| | | | | |-Nilakipan ng pagninilay | |
|3. Pamamahala ng oras: |Ang mag-aaral ay nakagagawa ng |Ang pamamahala ng oras ay |Bakit mahalaga ang |Sariling plano ng mga |Pagpapaliwanag |Pagtataya ng sariling plano |
|pagkamapanagutan |sariling plano ng mga gawain upang |kailangan sa kaayusan ng |pamamahala ng oras? |gawain upang |Paglalahad ng kaugnayan ng pagiging mapanagutan at |ng mga gawain upang |
|(responsibility), kaayusan |mapamahalaan ang oras |paggawa upang magampanan ang | |mapamahalaan ang oras |kaayusan ang pamamahala ng oras |mapamahalaan ang oras, batay |
|(orderliness) | |mga tungkulin nang may | | | |sa sumusunod na kraytirya: |
| | |prayoritisasyon | | |Kraytirya: |Kompleto ang mga bahagi ng |
| | |(prioritization). | | |-Maayos ang ginawang paglalahad |plano |
| | | | | |-Angkop sa paksa ang inilahad |Makatotohanan ang mga gawaing|
| | |Isaac, David. (2001). | | | |binanggit sa plano |
| | |Character Building: A Guide | | |Interpretasyon |Nilakipan ng pagninilay |
| | |for Parents and Teachers. | | |Paglalarawan ng mga mabubuting dulot ng pamamahala ng oras| |
| | |Scotland: Omnia Books Ltd, | | | | |
| | |Glasgow. p. 63 | | |Kraytirya: | |
| | | | | |-Angkop sa paksa ang paglalarawan | |
| | | | | |-Maayos ang paglalarawan | |
| | | | | | | |
| | | | | |Paglalapat | |
| | | | | |Paggawa ng skedyul ng gawain na nagpapahayag ng sariling | |
| | | | | |pamamahala ng oras | |
| | | | | | | |
| | | | | |Kraytirya: | |
| | | | | |-Maayos ang skedyul ng gawain | |
| | | | | |-Angkop sa paksa ang paliwanag na binigay para sa skedyul | |
| | | | | |ng mga gawain | |
| | | | | | | |
| | | | | |Pagbuo ng Sariling Pananaw | |
| | | | | |Pagbibigay ng opinyon tungkol sa mga mag-aaral na nahuhuli| |
| | | | | |sa pagpasa ng mga takdang aralin o gawain dahil sa kawalan| |
| | | | | |ng pagpapahalaga sa pamamahala sa paggamit ng oras | |
| | | | | | | |
| | | | | |Kraytirya: | |
| | | | | |-Obhektibo ang opinyon | |
| | | | | |-Maayos ang pagbibigay ng opinyon | |
| | | | | |-Angkop sa paksa ang binigay na opinyon | |
| | | | | | | |
| | | | | |Pagdama at pag-unawa sa damdamin ng iba | |
| | | | | |Pagbabahagi ng sariling damdamin tungkol sa pagwawalang | |
| | | | | |bahala sa oras na nakakaabala o nakakaperwisyo sa iba | |
| | | | | |(Halimbawa: kamag-aral na hindi tumupad sa tamang oras ng | |
| | | | | |tipanan para tapusin ang kanilang proyekto na nagresulta | |
| | | | | |sa mababang marka ng buong pangkat) | |
| | | | | | | |
| | | | | |Kraytirya: | |
| | | | | |-Maayos ang pagbabahagi | |
| | | | | |-Angkop sa paksa ang ibinahagi | |
| | | | | | | |
| | | | | |Pagkilala sa Sarili | |
| | | | | |Pagtukoy sa mga pagpapahalagang natutuhan na magiging | |
| | | | | |bahagi ng kanyang pamumuhay | |
| | | | | | | |
| | | | | |Kraytirya | |
| | | | | |-Angkop sa paksa ang natukoy na pagpapahalaga | |
| | | | | |-Maayos ang paliwanag | |
| | | | | |-Nilakipan ng pagninilay | |
|4. Kagalingan |Ang mag-aaral ay nakabubuo ng |Ang kagalingan sa paggawa at |Bakit mahalaga ang |Imbentaryo ng mga |Pagpapaliwanag |Pagtataya ng imbentaryo ng |
| |imbentaryo ng mga sariling galing |paglilingkod ay kailangan |kagalingan sa |sariling galing at |Pagpapatunay na ang kagalingan sa paggawa at paglilingkod |mga sariling galing at |
| |at talento upang upang mahubog ang |upang maiangat ang sarili, |paggawa at |talento upang mahubog |ay kailangan upang maiangat ang sarili, mapaunlad ang |talento na upang maipamalas |
| |kagalingan sa paggawa |mapaunlad ang bansa at |paglilingkod? |ang kagalingan sa |ekonomiya ng bansa at mapasalamatan ang Diyos sa mga |ang kagalingan sa paggawa, |
| | |mapasalamatan ang Diyos sa | |paggawa |talentong Kanyang kaloob |ayon sa sumusunod na |
| | |mga talentong Kanyang kaloob.| | | |kraytirya: |
| | | | | |Kraytirya |Komprensibo ng ginawang |
| | | | | |-Angkop sa paksa ang mga patunay |imbentaryo |
| | | | | |-Nagbigay ng kongretong halimbawa |Makatotohanan ang mga talento|
| | | | | |-Maayos ang paliwanag sa mga patunay |at galing na itinala |
| | | | | | |Naiugnay ang mga itinalang |
| | | | | |Interpretasyon |talento at galing sa paghubog|
| | | | | |Pagbabahagi ng kwento ng mga Pilipinong naging tanyag |ng kagalingan sa paggawa |
| | | | | |dahil sa kanilang galing sa paggawa (Halimbawa: Kenneth |Nilakipan ng pagninilay |
| | | | | |Cobonpue na tagaCebu, kilalang mahusay sa paggawa ng mga | |
| | | | | |muwebles sa buong mundo) | |
| | | | | | | |
| | | | | |Kraytirya | |
| | | | | |-Angkop sa paksa ang kwento | |
| | | | | |-Maayos ang palalarawan ng pagiging magaling sa paggawa | |
| | | | | | | |
| | | | | |Paglalapat | |
| | | | | |Pagtukoy sa natatanging mga talento at galing na maaaring | |
| | | | | |maging daan upang maging magaling sa paggawa | |
| | | | | | | |
| | | | | |Kraytirya | |
| | | | | |-Maayos na natukoy ang sariling mga talento at galing | |
| | | | | |-Angkop ang mga paliwanag sa bawat talento at galing na | |
| | | | | |natukoy | |
| | | | | | | |
| | | | | |Pagbuo ng Sariling Pananaw | |
| | | | | |Paglalahad ng pananaw tungkol sa mga taong ayaw linangin | |
| | | | | |ang kanilang pagiging malikhain bagkus nais tangkilikin | |
| | | | | |ang mga dayuhang produkto | |
| | | | | | | |
| | | | | |Kraytirya | |
| | | | | |-Maayos na nailahad ang sariling pananaw | |
| | | | | |-Obhektibo ang mga pananaw na binigay | |
| | | | | |-Angkop sa paksa ang pananaw na nilahad | |
| | | | | | | |
| | | | | |Pagdama at pag-unawa sa damdamin ng iba | |
| | | | | |Pagbabahagi ng damdamin tungkol sa pagsisikap ng mga | |
| | | | | |Pilipino na iangat ang halaga ng pagiging malikhain at | |
| | | | | |pagiging mahusay (Hal. Gumagawa ng furniture na kilala sa | |
| | | | | |buong mundo na taga-Cebu) | |
| | | | | | | |
| | | | | |Kraytirya: | |
| | | | | |-Angkop sa paksa ang pagbabahagi | |
| | | | | |-Maayos ang pagbabahagi | |
| | | | | | | |
| | | | | |Pagkilala sa Sarili | |
| | | | | |Pagtukoy sa mga reyalisasyon tungkol sa halaga ng pagiging| |
| | | | | |magaling sa paggawa | |
| | | | | | | |
| | | | | |Kraytirya | |
| | | | | |-Angkop sa paksa ang reyalisasyon | |
| | | | | |-Maayos ang paliwanag | |
|5. Pagkakaisa at Patriyotismo: |Ang mag-aaral ay nakikibahagi sa |Ang pagkakaisa at |Bakit kailangan ang |Gawaing pampaaralan o |Pagpapaliwanag |Pagtataya sa pakikibahagi sa |
|loyalty, obedience to authority |gawaing pampaaralan o pampamayanan |patriyotismo ay patunay ng |ang teamwork, |pampamayanan na |Pagpapaliwanag ng kaugnayan ng pagkakaisa at patriyotismo |gawaing pampaaralan o |
|and law |na nagpapakita pagkakaisa at |pagmamahal sa kapwa at bansa |nasyonalismo at |nagpapakita ng |ay patunay ng pagmamahal sa kapwa at bansa tungo sa |pampamayanan na nagpapakita |
| |patriyotismo |tungo sa kaunlaran. |patriyotismo? |pagkakaisa at |kaunlaran |ng pagkakaisa at |
| | | | |patriyotismo | |patriyotismo, batay sa |
| | | | | |Kraytirya: |sumusunod na kraytirya: |
| | | | | |-Maayos ang paliwanag |Angkop sa paksa ang gawaing |
| | | | | |-Angkop sa paksa ang mga paliwanag |pinili |
| | | | | | |Nagbigay ng mga patunay ng |
| | | | | |Interpretasyon |pakikibahagi sa gawain |
| | | | | |Pagbabahagi ng kwento ng paglalarawan ng mga samahang |(halimbawa: planong ginawa, |
| | | | | |nagpakita ng pagkakaisa at patriyotismo (Hal. Gawad |attendance, larawan at ulat) |
| | | | | |Kalinga para sa mga libreng pabahay, Ateneo Alumni |Nilakipan ng pagninilay |
| | | | | |Association para sa pagbibigay ng libreng edukasyon sa mga| |
| | | | | |mahihirap na nais mag-aral sa Ateneo) | |
| | | | | | | |
| | | | | |Kraytirya: | |
| | | | | |-Angkop sa paksa ang ibinahaging kwento | |
| | | | | |-Maayos ang paglalahad ng kwento ng paglalarawan | |
| | | | | | | |
| | | | | |Paglalapat | |
| | | | | |Pagtukoy ng mga katangian ng mga taong nagsasabuhay | |
| | | | | |pagkakaisa at patriyotismo | |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
| | | | | |Kraytirya: | |
| | | | | |-Angkop sa paksa ang mga katangiang binanggit | |
| | | | | |-Maayos ang mga paliwanag | |
| | | | | | | |
| | | | | |Pagbuo ng Sariling Pananaw | |
| | | | | |Paglalahad ng sariling pananaw tungkol sa mga samahang | |
| | | | | |nagsasamantala sa mga mahihirap na mamamayan dahil sa pera| |
| | | | | |o iba pang interes | |
| | | | | | | |
| | | | | |Kraytirya | |
| | | | | |-Angkop sa paksa ang sariling pananaw na nilahad | |
| | | | | |-Maayos ang paglalahad | |
| | | | | | | |
| | | | | |Pagdama at pag-unawa sa damdamin ng iba | |
| | | | | |Pagbabahagi ng sariling saloobin tungkol sa paglalaan ng | |
| | | | | |panahon para makatulong sa pagsusulong ng pagkakaisa at | |
| | | | | |patriyotismo (Halimbawa: Efren Penaflorida na bumuo ng | |
| | | | | |Dynamic Teen Company) | |
| | | | | | | |
| | | | | |Kraytirya: | |
| | | | | |-Angkop sa aralin ang ginawang pagbabahagi | |
| | | | | |-Maayos ang pagbabahagi | |
| | | | | | | |
| | | | | |Pagkilala sa Sarili | |
| | | | | |Pagtukoy sa maaaring gawin upang makabahagi sa pagsusulong| |
| | | | | |pagkakaisa at patriyotismo tungo sa kaunlaran | |
| | | | | | | |
| | | | | |Kraytirya: | |
| | | | | |-Angkop sa paksa ang mga natukoy na gawain | |
| | | | | |-Maayos ang paliwanag sa bawat natukoy na gawain | |
| | | | | |-Nilakipan ng pagninilay | |

Ikaaapat na Markahan

|Stage 1: Resulta/Inaasahang Bunga |Stage 2: Pagtataya |
|( Stage 1: Results/Outcomes ) |( Stage 2: Assessment ) |
|MGA PAMANTAYAN |Kakailanganing Pag-unawa |Kakailanga- |Produkto/ Pagganap |Sa antas ng: |
|(Standards) |(Essential Understanding) |ning Tanong |(Product/ |( At the level of:) |
| | |(Essential Question)|Performance ) | |
|Pag-unawa |Pagganap | | | |Pag-unawa |Pagganap |
|(Understanding) |(Performance) | | | |(Understanding) |(Performance) |
|Naipamamalas ng mag-aaral ang |Ang mga mag-aaral ay |Ang mapanagutang pagpaplano |Bakit kailangan ang |Plano ng paghahanda | | |
|pag-unawa sa pamamagitan ng |nakapagsasagawa ng mga hakbang sa |ng kursong akademiko o |mapanagutang |para sa kursong | | |
|pagpaplano ng kursong akademiko o|paghahanda para sa kursong |teknikal-bokasyonal, negosyo |pagpaplano ng |akademiko o | | |
|teknikal-bokasyonal o negosyo |akademiko o teknikal-bokasyonal, |o hanapbuhay ay |kursong akademiko o |teknikal-bokasyonal, | | |
|bilang tugon nito sa hamon ng |negosyo o hanapbuhay. |daan upang maging |teknikal-bokasyonal,|negosyo o hanapbuhay | | |
|paggawa | |produktibong kasapi ng |negosyo o | | | |
| | |lipunan na nakapaglilingkod |hanapbuhay? | | | |
| | |at nakatutulong sa kapwa |Ipaliwanag. | | | |
| | | | | | | |
| Mga Pansariling Salik sa Pagpili| |Ang pagiging tugma ng mga |Bakit mahalagang |Pagtatakda ng mithiin |Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa pamamagitan ng:|Pagpili ng kursong akademiko |
|ng Kursong Akademiko o | |personal na salik sa mga |tugma ang mga |kaugnay ng pagtatatag |Paksa/Aralin 1 |o teknikal bokasyonal o |
|Teknikal-Bokasyonal o Negosyo | |pangangailangan |personal na salik sa|ng karera o negosyo |Pagpapaliwanag |negosyo at |
|Talento at Kakayahan | |(requirements) sa napiling |mga pangangailangan | |Pagpaliliwanag ang laman ng Chart of Abilities |pagtatakda ng mithiin kaugnay|
|Hilig | |kursong akademiko/bokasyonal |(requirements) sa | |Kraytirya: |ng pagtatatag ng karera o |
|Halaga | |o negosyo ay daan upang |napiling kursong | |Malinaw ang paliwanag, may patunay kaugnay ng paliwanag |negosyo batay sa mga |
|Mithiin | |magkaroon ng makabuluhang |akademiko/ | |Interpretasyon |pamantayan sa pagtatakda ng |
| | |hanapbuhay o negosyo at |bokasyonal o | |Pagsusuri sa nilalaman ng Interest Focus Inventory |mithiin, ang SMARTA: |
| | |matiyak ang pagiging |negosyo? | |Kraytirya |pagtatakda ng panahon sa |
| | |produktibo at pakikibahagi sa| | |Malinaw ang ginawang pagsusuri |pagkakamit ng mga mithiin |
| | |pagpapaunlad ng ekonomiya ng | | |Nuuri ang mga gawain ayon sa uri ng hilig |pagkakaroon ng sistema, |
| | |bansa. | | |Paglalapat |pamamaraan at pamantayan sa |
| | | | | |Pagtatakda ng mithiin kaugnay ng pagtatatag ng karera o |pagsukat ng kanyang pagsulong|
| | | | | |negosyo |o pag-unlad tungo sa |
| | | | | |Kraytirya |pagkakamit nito |
| | | | | |Angkop ang pasya o kilos sa mga pansariling salik sa |pagtukoy sa mga tiyak na |
| | | | | |pagpili ng kursong akasdemiko o teknikal bokasyonal o |hakbang tungo sa pagkakamit |
| | | | | |negosyo |ng mithiin |
| | | | | |May kalakip na maikling paliwanag |pagtukoy sa mga maaring |
| | | | | | |maging balakid o hadlang sa |
| | | | | |Pagbuo ng Sariling Pananaw |pagkakamit ng mithiin at |
| | | | | |Pagsulat ng mga pangarap sa My Personal Badge |gayundin ng mga paraan upang |
| | | | | |Kraytirya |malampasan ang mga ito |
| | | | | |May pagninilay na naiiuugnay ang mga pangarap sa |pagkakaroon ng sistema ng |
| | | | | |pagtatakda ng mga mithiin |pagpapabuya o paggantimpala |
| | | | | |Pagdama at Pag-unawa sa Damdamin ng Iba |para sa mga nakamit na |
| | | | | |Paglalakbay gamit ang imahinasyon sa gawaing ”Isang |mithiin upang magkaroon ng |
| | | | | |Paglalakbay sa Hinaharap” |pagpupunyaging magpatuloy |
| | | | | |Kraytirya |pagkakaroon ng puwang sa mga |
| | | | | |Nakikilahok ng may pagkukusa at kagalakan |pagbabago o pagpapabuti sa |
| | | | | |May pagsasaalang-alang sa mga maaring maging kalagayan ng |plano |
| | | | | |mga tao sa paligid at ng sarili sa hinaharap | |
| | | | | |Pagkilala sa Sarili | |
| | | | | |Paggawa ng Force Field Analysis | |
| | | | | |Kraytirya | |
| | | | | |Malinaw na naitatala ang mga kahinaan at mga kalakasan | |
| | | | | |Natutukoy ang mga paraan upang malagpasan ang mga kahinaan| |
|Mga Lokal at Global na Demand | |Ang sapat (updated & |Bakit kailangan ang |Talaan ng mga |Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa pamamagitan ng:|Pagbubuo ng Talaan ng mga |
| | |accurate) na impormasyon |sapat na impormasyon|Trabahong Angkop sa |Paksa/Aralin 2 |Trabahong Angkop sa Akin |
|Key Employment Generators (KEG) | |tungkol sa mga trabahong |tungkol sa mga |Akin |Pagpapaliwanag |batay sa mga sumusunod na |
|2011-2021 | |kailangan sa Pilipinas at sa |trabahong kailangan | |Pagpapaliwanag ng Exploring Occupations Worksheet |pamantayan: |
|Agribusiness | |ibang bansa ay makatutulong |sa Pilipinas at sa | |Kraytirya: |May paglalarawan ng demand at|
|Cyberservices | |upang mapili at mapaghandaan |ibang bansa? | |Malinaw ang paliwanag, may patunay kaugnay ng paliwanag |mga kasanayang kailangan ng |
|health and wellness | |ang kursong akademiko o | | |Interpretasyon |trabaho |
|hotel | |teknikal-bokasyonal na | | |Pagsagot ng Exploring Occupations Worksheet batay sa mga |May kalakip na nasagot na |
|restaurant and tourism | |maaring maging susi ng | | |impormasyong nakalap sa “career fair’ |Exploring Occupations |
|mining, construction | |sariling tagumpay at ng | | |Kraytirya |Worksheet |
|banking and finance | |pag-unlad ng ekonomiya ng | | |Malinaw ang ginawang pagsusuri |May pagninilay |
|manufacturing | |bansa. | | |May pagninilay | |
|ownership dwellings and real | | | | |Paglalapat | |
|estate | | | | |Pagbuo ng Talaan ng mga Trabaho o Negosyong Angkop sa | |
|transport and logistics | | | | |Akin | |
|wholesale and retail trade | | | | |Kraytirya | |
|overseas employment | | | | |May pagsasaalang-alang sa mga pinakahuling datos ayon sa | |
| | | | | |DOLE ( hal. 2011-2021 KEG) | |
| | | | | |May pagsasaalang-alang sa mga pansariling hilig, mithiin, | |
| | | | | |talento, kakayahan at halaga | |
| | | | | |Pagbuo ng Sariling Pananaw | |
| | | | | |Pagsulat ng repleksyon hinggil sa kahalagahan ng kaalaman | |
| | | | | |sa mga lokal at global na demand sa larangan ng paggawa at| |
| | | | | |negosyo sa pagpili ng karera o negosyong papasukan | |
| | | | | |Kraytirya | |
| | | | | |Malinaw ang pagsusuri na inilagay | |
| | | | | |May mga ibinigay na halimbawa | |
| | | | | |Pagdama at Pag-unawa sa Damdamin ng Iba | |
| | | | | |Paglahok sa isang show and tell activity kung saan ang mga| |
| | | | | |mag-aaral ay magsusuot ng uniporme at mag-uulat ng mga | |
| | | | | |gawain kaugnay ng hanapbuhay o negosyong minimithi | |
| | | | | | | |
| | | | | |Kraytirya | |
| | | | | |Angkop ang suot na uniporme | |
| | | | | |Batay sa pagsasaliksik ang mga iniulat na gawain | |
| | | | | |Pagkilala sa Sarili | |
| | | | | |Paghahambing ng mga trabaho o negosyong nakatala sa Talaan| |
| | | | | |ng mga Trabaho o Negosyong Angkop sa Akin at pagsulat ng | |
| | | | | |implikasyon nito sa minimithing hanapbuhay o negosyo | |
| | | | | |Kraytirya | |
| | | | | |Malinaw ang pagbibigay paliwanag | |
| | | | | |Batay sa mga pag-aaral at pananaliksik ang ginawang | |
| | | | | |paghahambing | |
|Halaga ng pag-aaral sa paghahanda| |Ang pag-aaral ay naghahasa ng|Bakit mahalaga ang |Paggawa ng Career Plan|Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa pamamagitan ng:|Pagbabalangkas ng plano ng |
|para sa pagnenegosyo o | |mga kakayahan at nagbibigay |pag-aaral sa | |Paksa/Aralin 3 |paghahanda para sa kursong |
|paghahanapbuhay | |ng kasanayan na mahalaga sa |paghahanda sa | |Pagpapaliwanag |akademiko o |
| | |paghahandang pisikal, mental,|pagnenegosyo at | |Pagpapaliwanag kung bakit naging kanais-nais ang |teknikal-bokasyonal, negosyo |
| | |sosyal at ispiritwal para sa |paghahanapbuhay? | |hanapbuhay o negosyong minimithi |o hanapbuhay batay sa mga |
| | |mundo ng paggawa at sa | | |Kraytirya: |pamantayan sa pagbuo ng |
| | |pagtupad ng bokasyon. | | |Malinaw ang paliwanag, may patunay kaugnay ng paliwanag |”Career Plan” : |
| | | | | |Interpretasyon | |
| | |Sa pag-aaral nalilinang ang | | |Pag-uulat ng mga nakalap na impormasyon tungkol sa kursong|Pagtatakda ng mithiin (Goal |
| | |mga kasanayan, halaga, at | | |napili at pagtukoy ng implikasyon nito sa kanyang career |Setting) kaugnay ng napiliing|
| | |talento na makatutulong sa | | |planning |hanapbuhay o negosyo |
| | |pagtatagumpay sa napiling | | |Kraytirya |Pagtukoy ng mga kailangan |
| | |hanapbuhay o negosyo. | | |Malinaw ang ginawang pagsusuri gamit ang isip at |upang makamit ang mithiin |
| | | | | |kilos-loob |(hal. kasanayan, kakayahan, |
| | | | | |May ginawang pagninilay |talento, halaga, at hilig) |
| | | | | |Paglalapat |Pagtukoy sa mga taglay na |
| | | | | |Paggawa ng “Career Plan” |kasanayan, kakayahan, |
| | | | | |Kraytirya |talento, halaga, at hilig na |
| | | | | |May pagninilay |makatutulong sa pagkamit ng |
| | | | | |May pagsangguni |mithiin |
| | | | | |May pagsasaalang-alang sa mga pansariling salik sa pagpili|Pagtatala ng mga |
| | | | | |ng kursong propesyonal o teknikal bokasyonal o negosyo |kakailanganing gawin sa loob |
| | | | | |Pagbuo ng Sariling Pananaw |ng itinakdang panahon tungo |
| | | | | |Pagsusuri ng mga caselet at pagtukoy sa mga naging maling |sa pagkakamit ng mithiin |
| | | | | |pasya at kilos ng tauhan kaugnay ng paghahanda sa | |
| | | | | |paghahanapbuhay at pagnenegosyo sa mga ito | |
| | | | | |Kraytirya | |
| | | | | |Malinaw ang mga paliwanag | |
| | | | | |May mga ibinigay na halimbawa | |
| | | | | |Pagdama at Pag-unawa sa Damdamin ng Iba | |
| | | | | |Pagbibigay ng alternatibong wakas sa mga caselet (na | |
| | | | | |nagpapakita ng kawalan ng paghahanda sa paghahanapbuhay o | |
| | | | | |pagnenegosyo) ayon sa sariling kalagayan – mga oportunidad| |
| | | | | |at kalakasan | |
| | | | | |Kraytirya | |
| | | | | |Malinaw ang mga pangangatwiran sa mga iminungkahing | |
| | | | | |alternatibo | |
| | | | | |May pagninilay | |
| | | | | |May pagsasaalang-alang sa mga pansariling salik sa pagpili| |
| | | | | |ng kursong propesyonal/teknikal-bokasyonal o negosyo | |
| | | | | |Pagkilala sa Sarili | |
| | | | | | | |
| | | | | |Pagtukoy ng mga sariling kalakasan at kahinaan at | |
| | | | | |nakapagbabalangkas ng mga hakbang upang magamit ang mga | |
| | | | | |kalakasan sa ikabubuti at malagpasan ang mga kahinaan | |
| | | | | | | |
| | | | | |Kraytirya | |
| | | | | |Malinaw ang pagbibigay paliwanag | |
| | | | | |Naayon sa SMARTA ang mga hakbang na nabalangkas | |
|Ang Paggawa Bilang Paglilingkod | |Ang paggawa na may layuning |Bakit mahalaga ang |Pagbuo ng Tsart ng |Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa pamamagitan ng:|Pagbuo ng Tsart ng Motibasyon|
| | |maglingkod at makatulong sa |paggawa na may |Motibasyon Ko |Paksa/Aralin 4 |Ko sa Paggawa sa isang linggo|
| | |kapwa ay daan upang |layuning maglingkod | |Pagpapaliwanag |batay sa mga sumusunod na |
| | |makapag-iwan ng pamana |sa kapwa at | |Pagpapaliwanag ng halaga ng paggawa na may layuning |pamantayan: |
| | |(legacy) na makatutulong sa |makatulong sa | |maglingkod sa kapwa at makatulong sa mga nangangailangan | |
| | |pagpapabuti at pagpapaunlad |nangangailangan | |Kraytirya: |Pagkakumpleto ng entry sa |
| | |ng sarili, kapwa at lipunan. |(charity) ? | |Malinaw ang paliwanag, may patunay kaugnay ng paliwanag |bawat araw |
| | | | | |Interpretasyon |May kalakip na pagninilay na |
| | |Ang paggawa ay | | |Pagsusuri ng nilalaman ng Tsart ng Motibasyon ko sa |natukoy a. ang mga dapat |
| | |nangangailangan ng paglinang | | |Paggawa |baguhin sa motibasyon sa |
| | |ng mga kakayahan, kasanayan o| | |Paghahambing tungkol sa pagkakaiba ng paggawa bilang |paggawa at |
| | |talento sa pamamagitan ng | | |tungkulin o obligasyon at paggawa dahil sa layuning |b. mga epekto ng paggawa na |
| | |pag-aaral at pagsasanay | | |maglingkod at makatulong sa kapwa |may layuning maglingkod |
| | |(training). | | |Kraytirya | |
| | | | | |Malinaw ang ginawang pagsusuri | |
| | |Ang paglilingkod sa Diyos sa | | |Nabanggit na ang paggawa bilang paglilingkod ay bahagi ng | |
| | |pamamagitan ng paglilingkod | | |bokasyon bilang tao | |
| | |sa kapwa ay mahalagang bahagi| | |Nababanggit na ang pagkakaroon ng kakayahang makatulong sa| |
| | |ng bokasyon ng bawat tao. | | |nangangailangan ay bunga ng paggawa | |
| | | | | |Paglalapat | |
| | |Ang pagmamahal ang pangunahin| | |Pagbuo ng Tsart ng Motibasyon Ko sa Paggawa | |
| | |at likas na bokasyon ng bawat| | |Kraytirya | |
| | |tao | | |May kalakip na pagninilay na natutukoy a. ang mga dapat | |
| | |(Cathechism of the Catholic | | |baguhin sa motibasyon sa paggawa at | |
| | |Church, 2392) | | |b. mga epekto ng paggawa na may paglilingkod | |
| | | | | |Pagbuo ng Sariling Pananaw | |
| | |Ang pagkakaroon ng kakayahang| | |Pagtatala ng sampung gawain na gusto at madalas gawin at | |
| | |makatulong sa nangangailangan| | |pag-uuri ng mga ito batay sa motibasyon | |
| | |(charity) ay isa sa mga bunga| | |Kraytirya | |
| | |ng paggawa. | | |May pagninilay ang ginawang pagtatala | |
| | | | | |Natutukoy ang mga motibasyon para sa bawat gawain | |
| | | | | |Pagdama at Pag-unawa sa Damdamin ng Iba | |
| | | | | |Pagtukoy ng mga motibasyon ng mga manggagawang Filipino sa| |
| | | | | |ibang bansa o OFW sa pamamagitan ng pagsusuri sa mga | |
| | | | | |caselet | |
| | | | | |Kraytirya | |
| | | | | |Angkop ang mga natukoy na motibasyon ayon sa caselet | |
| | | | | |May pagninilay ang ginawang mga pagpapasya | |
| | | | | |Pagkilala sa Sarili | |
| | | | | |Pagtukoy sa mga sariling motibasyon sa paggawa | |
| | | | | |Kraytirya | |
| | | | | |May pagninilay tungkol sa mga dapat baguhin sa mga | |
| | | | | |sariling motibasyon sa paggawa | |
| | | | | |Natutukoy ang mga tamang motibasyon sa paggawa | |

-----------------------
BATAYANG KONSEPTWAL NG EDUKASYON SA PAGPAPAHALAGA

Kapaki-pakinabang na kakayahan para sa Lahat

Nagpapasya at kumikilos nang mapanagutan tungo sa kabutihang panlahat

Pagninilay

Pagsangguni

Pag-unawa

Pagpapasya

Pagkilos

Pananagutang Pansarili
I

Katatagan sa Pamilya
II

Kalusugan at Pakikiisa sa Kalikasan

Kapayapaan at Katarungan

Integrasyong Pansarili

Katotohanan at Paggalang (Tolerance)

Pagmamahal at Kabutihan

Kahusayan sa Paggawa at Likas-Kayang Pag-unlad

Nasyonalismo at Pakikiisa sa Mundo

Paggawa Tungo sa Pambansang Pag-unlad
III

Preperensya sa Kabutihan
IV

Pagpapasyang Moral
(Pagsusuri ng Suliranin/Isyu)

Pakikisangkot

(Action Learning)

Pagpaplano ng Propesyon
(Akademiko o Teknikal-bokasyonal)

Experiential Learning

Interaktibong Modelo ng Pagkatuto

Constructivism

Pamantayan sa Programa: Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga konsepto sa pananagutang pansarili, pagkatao ng tao, mga pagpapahalagang moral at tamang pagpili ng kurso o trabaho at nagpapasya at kumikilos nang mapanagutan tungo sa kabutihang panlahat upang mamuhay nang may kaayusan at kaligayahan.