Centro Escolar Makati
Gil Puyat, Makati City
MG AEPEKTO NG PANINIGARILYO SA KALUSUGAN NG NGIPIN AT MGA PARAAN KUNG PAPANO ITO MAIIWASAN
Isang Pananaliksik Na Iniharap Sa Kagawaran Ng
Pilipino Bilang Pagtupad
Sa Mga Kahiligan Para Sa
Asignaturang Filipno 12
Nina:
Custodio, Ma. Shaira Jeune F.
Dominguez, Valerie Joy P.
Francisco, Angelica Mae M.
Galvez, Alexandra Kate M.
Poblete, Kathryn Zoielou V.
Roman, Christine Anne C.

KABANATA 1
Ang Mga Suliranin At Sandigan Nito
Panimula
Ang paninigarilyo ay isang bisyo na mahirap malunasan. Nalulunasan kung kaya ng mga tao na mapigilan ang paggamit nito. Iba-iba ang dahilan kung bakit naninigarilyo ang tao. Ang una ay dahil nakakatanggal ng kaba, pangalawa nakakataas ng pangatlo ay gusto lang itong gamitin dahil maraming ding gumagamit nito. Ayon sa isang pananaliksik ay ang isang epekto ng paninigarilyo at ang pagkawala ng ngipin. Kahit saan ka pumunta ngayon ay may makikita kang naninigarilyo at iyon ay isng sa mga problema ng hindi malulutas, kung paano maitigil ang paninigarilyo. Sabi nila kapag nasimulan mo nang gamitin ito, mahihirapan nang pigilin ito. Ang sigarilyo ay para na rin isang droga dahil sa isa sa mga sangkap nito ay ang nacotin na isang droga, ma labis na nakaka-adik. Ngunit hindi alam ng mga maninigarilyo ang epekto ng paninigarilyo sa kanilang ngipin. Ang pag-gamit ng sigarilyo ang dahilan bakit nagkakaroon ng mga sakit tulad ng sakit sa puso, emphysema at iba’t ibang uri ng kanser tulad ng kanser sa baga, lalamunan, tiyan at pantog, kasama rin sa mga sakit na nadudulot ng paninigarilyo ay ang Pneumonia at bronchitis. Hindi lamang sakit ang naidudulot ng paninigarilyo sa katawan ng tao. Nag dudulot ito ng pagbaho ng hiniga, pagdilaw ng ngipin, pag-itim ng labi at pagkabungi. Ayon sa Philippine Global Adult Tobacco Survey (GATS) 17.3 milyon ang dahilan ng pagkamatay ng tao dahil sa lung cancer dulot ng paninigarilyo.1 Dahil sa hindi magandang dulot ng paninigarilyo at paglaganap nito ngayon sa bansang Pilipinas ang mga mananaliksik ay nag karoon ng isang ideya tungkol sa pag-aaral sa mga epekto ng paninigarilyo sa lakusugan ng ngipin at kung papaano nila maitigil ang bisyo na ito.i Nais ng mga mananaliksik na magsaliksik sa dalawang particular na lugar upang makakuha ng mga opinion ng ibang tao ukol sa kalusugan ng kanilang mga ngipin.
Kahalagahan ng pag-aaral Ang pagsasaliksik na ito ay para sa mga maninigarilyo,nagtatangkang gumamit nito at nagsisimula pa lang na malulong sa bisyong ito upang malaman nila ang mga epekto at hindi magandang dulot ng paninigarilyo sa kalusugan ng ngipin, ganyang din sa kanilang kalusugan. Nais ng mga mananaliksik ang makatulong sa mga taong na nalululon sa bisyong ito. At naniniwalan ang mga nanaliksik na napapanahon itong pag-aaral na ito. Dahil nga sa bilang ng mga taong naninigarilyo ngayon. Ayon na rin sa mga ilang pagsisiyasat dumadami na ang bilang ng mga taong naninigarilyon. Hindi lamang gusto ng mga mananaliksik na mabawasan ang bilang nito kung hindi mapangalagaan na ang ating kalikasan. Isa ito sa dumagdag ng polusyon ng Pilipinas. Sa pag bawas ng mga taong naninigarilyo kahit papaano mababawasan din ang polusyon sa Pilipinas. Makabuluhang itong aral na ito dahil marami ang nakakaligtaan ang tungkol sa kalusugan ng ngipin. Marami ang hindi pinapahalagan ito. Isa ito sa mga bagay na isinasang tabi nila at hindi binigbigyan ng prayoridad. Nais ng mga mananaliksik ipa-alam na hindi lamang sarap ang nadudulot ng paninigarilyo kung hindi iba’t-ibang sakit sa ngipin. Nais na mga mananaliksik ay maging tulong ito para sa mga tao, isang daan para makatulong sakanila sa pagtigil ng bisyong ito, isang daan para mabuksan nila ang kanilang mga mata sa katotoohanan. Para sa mabigyan nila ng kahalagahan ang kalusugan n gating ngipin.
Paglalahad ng Suliranin Ang paninigarilyo ay hindi lamang sa kalusugan ng katawan nagkakaroon ng epekto pati na rin sa kalusugan ng ngipin. Ang nais ng mga mananaliksik ay siyasatin kung anu-ano ang maaring epekto ng paninigarilyo sa kalusugan ng ngipin. Layun din ay tutuklasin ang mga paraan upang makaiwas sa paninigarilyo. Ang pag-aaral na ito ay nais malaman ang sago tang sumusunod na mga tiyak na suliranin;
1. Anu-ano ang mga karaniwang katangian ng mga repondente?
1.1 Edad
1.2 Kasarian
1.3 Susyo-ekonomiko ktayuan
2. Anu-ano ang mga epekto ng paninigarilyo sa kalusugan ng ngipin?
3. Anu-ano ang mga paraan upang makaiwas sa paninigarilyo ang mga respondent?
Saklaw at Delimitasyon Ang Binangonan ay isang labing-apat na munisipalidad ng Rizal. Ayos-tryanggulo sa hugis at namamalagi sa pagitan ng paanan ng Sierra Mader Mountain at mula sa hilagang-silagan bahagi ng Laguna de Bay. Ang lunsod ng Pasay ay isa sa 16 lungsod na bumubuo sa Metro Manila o National Rehiyon Capital sa Pilipinas. Ito au itinuturing na ikatlong pinakamaliit na subdivision sa rehiyon na may isang kabuuang lupain ng 18.50 square kilometro. Ang Pasay City ay makikita sa pamamagitan ng iba pang kalapit na mga lungsod sa malaking lungsod tulad ng Maynila, ang kabisera ng lungsod ng bansa, sa hilaga, Taguig City sa silagan, Paranaque Citysa timog at ang lungsod ng Makayi sa Hilagang-silangan Sa mga nasabing lugat nais ng mga mananaliksik na kumukuha ng respondente sa mga lugar na ito. Ang pananaliksik na ito ay naglalayong malaman ang damdamin, pananaw, kaalaman at sitasyon nararanasan ng mga tao na naninigarilyo. Sa mga lugar ng Pasay at Rizal. Nilimitahan ang pag-aaral na ito sa limanpu (50) katao sa Rizal at liamngpu (50) katao sa Pasay. Hinahangad din ng pag-aaral na ito na suriin ang epekto ng sigarilyo, kung paano ito nakakasira ng pamumuhay ng isang tao. Ang mga mananaliksik ay kukuha din ng mga impormasyon sa mga tao, sa nasabing lugar. Ang mga impormasyon na kukunin ay nakakatiyak na pribado para sa mga taong nais itago ang kanilang sarili. Nais malaman ng mga nanaliksik kung ilan sigarilyo ang nagagamit nila sa isang araw, ano ang pakiramdam nila kapag di nakapanigarilyo, kaylan sila nag simula sa bisyong ito, May mga nararamdaman ba silang kakaiba sa kanilang mga ngipin, at nais ba nila matigil ang bisyong ito. Ang pag-aaral na ito ay mag popokus sa epekto ng paninigarilyo sa kalusugan ng ngipin ng mga tao, at ang mga problema sa ngipin ang makukuha sa paninigarilyo at mga paraan kung papa-ano ititigil ang bisyong ito.
Teoretikal/Konseptual na balangkas: Ang mga mananaliksik ay nagpulong-pulong at naisip kung saan itutuon ang kanilang pansin sa pag-aaral na ito. Lahat ng mananaliksik ay nakapag kasunduan na ang kanilang pag tutuunan ngpansin ay ang mga; epekto, paninigailyo,lakusugan at paraan. Ang panuntunan na nasa ibaba ang kanilang magsisilbling gabay sa pag sasagawa ng pag-aaral na ito.

Larawang 1: larawan ng teoretikal na balangkas Nicotin ang isa sa component ng sigarilyong kung kaya’t maraming tao ang na aadik dito nakakapag sabi n ang nicotin ay isang uri ng drugs na nakakadulot ng pag paparelax sa isang tao. Ilan sa mga epekto ng paninigarilyo sa kalusugan ng ngipin ay ang pagdilaw nito, pag kawala nito at pag baho ng hininga.
Dahon ng kahulugan
Nicotin- isang kemikal na nakakalason sa katawan ng tao.
Polusyon-Isang uri ng gawain o estado na pinadudumi at sinisira ang lupa, tubig, hangin, bayan, o/at atmosphere gamit ang mga harmful nakasisirang sangkap o gamit.
Tobacco- gawa sa dahon ng nicotin na inihahalo para makapag sigarilyo.

Kalawakasan
1. Jama, Tobacco Industry Promotion of Cigarettes and Adolescent Smoking 2012, http://jama.jamanetwork.com/article.aspx?articleid=187258
2. Ryn Gargulinski, How people get addicted to smoking, Jun 14 2011, http://www.livestrong.com/article/224650-how-people-get-addicted-to-smoking/
3. 2005-2012, http://www.webmd.com/oral-health/guide/smoking-oral-health

KABANATA 2
Mga Kaugnay Na Literature A t Pag-aaral.
Sa kabanata na ito, malalaman ditto ang mga iba’t ibang pag-aaral tungkol sa napilang paksa ng mga mananaliksik. Ang kabanata na ito ay magsisilbing tulong para mas may kaalamanan pa tayo tungkol sa mga iba’ t ibang sakit sa ngipin na maaring makukuha sa paninigarilyo. Mag lalaman ito ng mga impormasyon nakakapagbatibay sa mga kaisapan ilalathala ng mga mannaliksik, maging ito’y lokal o banyaga.
Mga kaugnay na literaturang lokal Ang pag-aaral na pinili ng mananaliksik ay ukol sa epekto ng paninigarilyo sa kalusugan ng ngipin. Ang pag-aaral na ito ay medyo maselang dahil sa mga masamang nadudulot nito sa bibig. Sinasabi din an ang sobrang paninigarilyo ay nakakadulot ng kanser sa bibig. Sa pag-aaral na ginawa ng mga mananaliksik na batid ng mga ito na isa sa rason kung bakit maraming tao ang nabubungi pag umedad ay dahil din sa paninigarilyo. Ayon din sa pagsasaliksik ng mga mananaliksik ang ating mga gilagid ay maaring mabutas dahil sa mga kemikal na nakahalo sa sigarilyo, Dahil ito sa pag nipis ng tisyu sa ating mga gilagid. Ang mga taong malakas na manigarilyo ay pinapayuhan ng mga Doktor sa ngipin na huwag lubusan tumigil kung di ay bawasan lanag ang paninigarilyo. Dahil ito sa pag kakabigla ng system nggating bibig. unti unti lamang ito bawasan hanggang sa masanay na ang oral na kalusugan.
Isa rin sa epekto ng paninigarilyo ay ang paninilaw ng ngipin. Ayon ito sa libro na sinulat ni Estella Viscarra Avendaño, DDM na pinamagatan “Compendium of Oral Pathology” I-pinakalat ng JMC Press, Inc.1 1 Ang pag dilaw ng ngipin ng mga nainigarilyo ay dahil sa mga nakakalasan chemical na nakahalo dito. Sa isang mag aaral ang mga kemikal ay dumidikit sa ngipin na nakakadahilanan ng paninilaw ng ngipin. Ang mga kemikal ay dumidik sa ngipin tuwing nasisinidihan ang sigarilyo. Kapag ang mga kemikal ay dumikit sa ngipin ito ang nagiging kulay dilaw sa ating mga ngipin.
Ang mga gumagamit ng pipa ay malapit din na maapektohan ng pagkasira ng ngipin at pagkakasakit sa ngalangala at bagang tulad rin ng direkta na nagsisigarilyo. Kasama sa pagaaral na ito napatunayan na ang gumagamit ng pipa at sigarilyo s kasalukuyan ay 3 ulit na nagkakasakit sa bagang at ngalangala at nasisira ang ngipin kaysa di nagisigarilyo. Karagdagan pa nakita na sila ay may tig-apat na bungi sa ngipin.

Ayon sa dyaro na ang The Manila Times, pabata ng ng pabata ang mga naninigarilyo. Naka-saad dito kapag mas mabata ka nag simula manigarilyo ikaw a mas may malaking persento ng pag-kakaroon ng kanser. Ang mga senyales ng pag-kakaroon ng kanser ay ang bigla biglang pag durugo ng ating gilagid. Dahil dito unting unti na nabubutas ang ating mga gilagid. 2 At ang pagtagal na pag galing ng sugat sa bibig, biglang pag kakaroon ng singaw.
Ang mga maninigarilyo rin ay sinasabing madalas makakauha ng mga singaw sa gilagid at matagal ang pagaling nito dahil sa pagnipis ng tisyu sa ating gilagid. Ang mga kemikal na nakahalo sa sigarilyo ay sinasabi nakakalason. Ang mga kemikal na nakakalason na ito ay ang nicotine and tar. Kapag ang sigariyo ay nasindihan ang kemikal na komposisyon nito ay naiba.
Tinukoy rin ayon naman sa pagaaral na ginawa ng mga Swiso na pinababagal ng paninigarilyo ang pagpapagaling ng mga dumanas ng operasyon sa sakit sa ‘periodontal’. “Sa pagaaral na ito pinaghalintulad ang epekto ng pagtugon sa pamamaga ng taong nagsisigarilyo at nakakaubos ng 10 hanggang 20 piraso ng sigarilyo sa isang araw.
Lahat ng uri ng tabako ay nakapagpapataas ng antas sa pagkakaroon ng kanser sa bahagi ng bibig. Ang mga nagisigarilyo ay anim na ulit na magkaroon nito kumpara sa di nagsisigarilyo. Gayon din ang gumagamit ng pipa kahit na di nila nilalanghap sa kanilang lalamunan ang usok ng sigarilyo. Nadaragdagan pa ito kung ang nagsisigarilyo ay umiinom din ng alcohol. At napatunayan din na ang mga kalalakihan ay sabay na nagsisigarilyo at umiinom ng alak na may alcohol sa mahabang panahon, kung kaya higit ng dalawang antas ang pagkakaroon nila ng kanser sa mga bahagi ng bibig kumpara sa kababaihan .
Kahit na gaano katagal na ang paggamit ng isang tao ng tabako, kung titigil na ngayon ay makababawas sa mga peligro sa kalusugan. Ang pagkain ng mga ‘nicotin gum’ at pandikit ay nakakabawas ng pagnanais na tumikim at gumamit ng nikotina. Ang mga ito ay nabibili ngayon na hindi na kailangan ang pahintulot ng mga doctor at dentista subalit mayroon ding ilan na kailangan pa ang sulat ng mga doctor at dentista. May mga idinaraos na pagaaral at grupo na nagsusuporta upang mapigilan ang pagsisigarilyo, sabay at konektado sa pagpapagaling laban sa droga.
Mga kaugnay na literatura na banyaga. Ayon sa pagsisiyasat mg Centers for Disease Control and prevention halos kalahati sa mga gumagamit ng sigarilyo ang nakapagsabi na mayroong depekto sa kalusugan ng kanilang ngipin. Isa sa mga ito ay impeksyon sa gilagid, paninilaw ng mga ngipin, pagsakit ng panga at kadalasang pagsakit o pagkangilo ng ngipin.
Sa bawat isang pirasong sigarilyo maaraming nakahalong nakamamatay na chemical katulad nalang ito ng mga carbon monoxide, hydrogen cyanide, ammonia, tar at nicotine. dahilan kung bakit mas maraming epekto sa kalusugan ng ngipin ng tao.
Bukod sa ibang depekto ng ngipin isa sa mga ito ay ang madaling pagkalagas ng ngipin. Kahit papaano ay mayroong masamang epekto sa kalusugan ng ngipin.3 Sa isinagawang pagaaral ng Journal of the American Dental Association "cigar smokers experience tooth loss and as cigarette smokers. Beyond these risks, pipe and cigar smokers are still at risk for oral and pharyngeal (throat) cancers"
Ang pinaka nakapagtataka sa lahat ay alam nga ng mga naninigarilyo na sila ay may masamang kalusugan sa ngipin nila pero “they’re not doing anything about it” sinabi ni Robin Cohen ng CDC. Ayon sa mga ilang naninigarilyo hindi nila kaya na pumunta sa kanilang dentista at mas gusto padin nilang ipagpatuloy ang kanilang ginagawa kahit na alam nila na masama ito sa kalusugan nila. Simula ng tumaas ang presyo ng sigarilyo sa New York simula $5 umabot ito ng $12 madami ang kinita nila sa pagbenta ng sigarilyo at ang nakakagulat pa ay mas tumaas ang pagsusuri sa mga natuklasan nilang may sakit dahil sa paninigarilyo.
Dahil ang mga naninigarilyo ay may mas mataas na posibilidad ng “gum disease” at “oral cancer” ay mas mahalaga na sila ay makakakuha sila ng regular na pag-aalaga sa ngipin. Ayon kay Dr. Barry Haghes,
“Smoking and teeth is not a healthy combination! The hundreds of cytotoxic chemicals that are released during smoking affect both the functionality and immunity of the body.”4

ang paninigarilyo ay nakaka adik at nag dudulot ng Pisikal at sira ng pag iisip. Naapektuhan nito ang lahat ng parte n gating katawan. At ang bibig ay nasa delikadong kalagayan. Ang bibig ay isa sa mga parte ng katawan na nakaka kuha ng negatibong epekto dahil sa paninigarilyo ng matagal.
Ipinakita na ang gumagamit ng tabako ay mas malaki ang posobilidad na mas marami at mas malalang epekto sa kalusugan ng ngipin. Bukod sa ibang sakit sa ngipin ang pangunahing magiging epekto ng gumagamit sigarilyo sa ang pagbaho ng hininga kasunod ng pagbaho magkakaroon na ng sakit sa gilagid o gums.
Ang paniigarilyo ay sanhi ng maraming sakit. Halos 80% ng nagkakaroon ng oral cancer ay gumagamit ng sigarilyo. Ito ay ang pagkakaroon ng cancer sa ngipin, pagkamaga ng giagid, paninilaw ng ngipin at hinde kaakit akit na amoy ng hininga.5
Ang nicotine ay nakakataas ng heart rate at blood pressure gawa ng pagtaas ngepinephrine. Ito din ay nakakababa ng oxygen dahil sa pagtaas ng carbon dioxide sakatawan. Sinasabi din na maaring mabawasan ang pag-iisip ng naninigarilyo kumpara samatatandang hindi naninigarilyo at ang kanilang katawan ay mas dumidepende sa droga.Ang biglaang hindi paninigarilyo ng tao ay nakakaranas ng pagiging irritable, pagiging pagod, pagdagdag ng timbang gawa ng madaming pagkain, depresyon, pagkasakit ng ulo, pagkahirap magpokus at ang mga ito ay maaring mabawasan sa paggamit ng nicotine-containing smoking deterrents na kung saan binabawasan nito ang nicotine plasma sa katawan. Ang taong tumigil sa paninigarilyo o hindi nanigarilyo ay maiiwasan ang pagkabaho ng hininga, paninilaw ng ngipin, panunuyot ng buhok at balat, at pagkasira ng panlasa.
The components that make up smoking products include ammonia, hydrogen cyanide and carbon monoxide. There are other poisonous chemicals too, like nicotine and tar. When a cigarette is lit, these substances are now burning, which changes their chemical properties. The smoker inhales and smoke passes through her mouth, leaving sticky residue on her teeth. Even with one inhalation of cigarette smoke, stains are left behind.

Ayon iyan sa pag aaral na isinagawa ni Ashlee Simmons. Ayon sa kanya ang mga kemikal na nakahalo sa sigarilyo ay karaniwang dumidikit sa ngipin na nagiging sanhi ng paninilaw ng ngipin. Ayon din sa mga pag-aaral niya na nakakapag sanhi ito ng tar.
Tar can be blamed for the residual buildup in a smoker's mouth, airway and lungs. As this resin builds up in a smoker's body, it causes normal, healthy tissue to breakdown over time. It is highly poisonous and, when combined with nicotine, the greatest factor of why smoking causes yellow teeth.

Mga Kaugnay na pag –aaral na banyaga Ang pag-aaral nina Ellis Robert Mocklenberg at Cathy Backinger na pinagmagatan Dependence And Addictive Behaviors. Ang paninigarilyo ay may mga matinding epekto sa kalusugan ng ngipin. Ilan sa mga magiging epekto nito ay dalawang bese ang panganib ng pagbaho ng hiniga, gum disease, dry socket, hadhad ngipin at naantala ang paggaling ng sugat sa bibig o sa ngipin. Ayon sa Journal of the American dental association ang sigarilyo ay mayroong bente otso (28) na kemical na ipapakita na mas malaki ang posibilidad na magkaroon ng oral kanser at kanser sa lalamunan kahit ano mag produkto ng sigarilyo o tabako ay maaring humantong sa sakit sa gilagid dahil ang balteria ay bumunuo ng mas mataas at mas mabilis sa bibig ng gumagamit ng sigarilyo dahil ditto mas mabilis na pagurong ng gilagid at kahit pa ang buto sa ibaba ng linya ng gilagid ay maaring mapinsala.
Smoking has been reported to cause brown/black discolouration of the teeth, dental restoration and dentures, alteration of taste and smell, to be associated with a coated tongue (black hairy tongue), and to impair and delay wound healing after dento-alveolar surgical procedures such as tooth extraction. Furthermore, smokers are more susceptible to oral candidosis pipe smoking has been associated with tooth abrasion in association with placement of the pipe stem. An interesting (negative) correlation with the tobacco smoking exist regarding recurrent aphthous ulcers in non-smokers, the phenomenon of a lower prevalence of aphthae in smokers reaching statistical significance was also observed in several other studies.6
Isa pa sa mga epekto ng sigarilro ay ang paninilaw ng ngipin at mas malala ay mag kakakulay itim ito ang masama pa nito hindi na ito natatanggal minsan ito ay pang habang buhay na. Ayon sa Sentro para sa disease control (CDC) sa kalahating pakete bawat araw ay halos tatlong bese na mas malaki ang posibilidad kesa sa mga di naninigarilyo magkaroon ng periodontics. Ang periodontics ay isang sakit na “ swelling of the tissue in the gums” ito ay bilang tugon sa bacterial biofilms na nakadikit sa ibabaw ng mga ngipin.7
Gingivitis and periodontitis are two common stages of gum disease. These periodontal disease are cause by thin, sticky, transparent film on a tooth surfaces called plaque. The difference between gingivitis and periodontitis is that- gingivitis is the stage of gum disease which affects only the gum tissue that causes the gums to bleed easily when brushed but there is no occurrence of the tooth loss while periodontitis is the result of the untreated gingivitis. It is the serious stage of the gum disease because it involves active loss of the alveolar bone or the tooth sockets around the teeth which will then lead to loosening and succeeding teeth loss. These gum disease can be treated as long as you give it proper attention and care. Good oral hygine can also prevent these from happening. Regular visits to the dentists is a very important preventive measure.8 Ang gingivitis at periodontitis ay dapat ituring na mga seruosong impeksiyon na kung hindi maaagapan ay maaring maging sanhi ng pagkalagas o pagkawala ng mga nipin ng isang tao. Ang literal na kahulugan ng salitang “periodontal” ay “ang paligid ng ngipin”. Ito ay nagsisimula sa mga milyo-milyong bacteria na mula sa “plaque” ang malagkit at walang kulay na material at namumuo at kumakapit sa iyong mga ngipin. Ang mga senyales na pagkakaroon ng gingivitis ay ang pamumula, pamamaga at mabilis na pagdugo ng mga ngipin kapag sinisipilyo. Dahil halos walang masyadong pag kakabahala na naidudulot sa pasyente o panankit man nararanasan sa pag kakaroon nito.
Mga kaugnay na pag-aaral na local Ayon sa pag-aaral na ginawa ng mga doctor sa ngipin na gumaang mga epekto daw na paninigarilyo sa ngipin ay Pag bago nga hiniga, pag-iiba ng kulay ng ngipin, ang pag lobo ng salivary galands at pag butas ng ibabaw ng labi, pag dami ng tartrar at plaque, ang pagbawas ng buto sa panga, madalas na pagkakaroon ng singaw, pag taas ng posibilidad ng sakit sa gilagid na nakakakapag dulot ng pag kakawala ng ngipin, matagal na pag hilom ng sugat sa bibig, pagbaba ng peseyento nga pagiging matagumpay ng pag-implant ng ngipi at ang pinaka malala sa lahat ang pag kakaroon ng kanser sa ngipin.
Smoking and other tobacco products can lead to gum disease by affecting the attachment of bone and soft tissue to your teeth. More specifically, it appears that smoking interferes with the normal function of gum tissue cells. This interference makes smokers more susceptible to infections, such as periodontal disease, and also seems to impair blood flow to the gums - which may affect wound healing.9

Isang katagan ang na tawag sa mga sakin sa ngipin na halos lahat ay nakukuha sa paninigarilyo. Ito ang “Meth Mouth”, ito ang ginagamit na tawag sa maiiba ng kulay ng ngipin at pag kakasira nito. Isa sa mga risk din ng paninigarilyo ay ang pagkakaroon ng gingivitis ayon sa isang pag-aaral Dahil dito mas malaki ang posibilidad ng pagkakaroon ng diabetis, poor oral hygine, at ang pag tuyo ng tissue sa bibig. Isa sa component ng sigarilyo na isa sa nag dudulot ng Fibroblats ay ang nicotine.
Isang pag-aaral na ginawa sa University of Adelaide tungkol sa paninigarilyo at ang mga epekto nito sa periodontal ng ngipin.
Recent studies have revealed an association between smoking and more severe periodontitis. After allowing for the effects of oral hygiene and the patient's age, smoking has been shown to be associated with deeper periodontal pockets and more alveolar bone loss. There is also evidence that the rate of progression of periodontitis is more rapid among smokers. 10
Ang nakakaranas ng mga problema sa Oral ay karaniwang ang mga taong umaabuso sa pag kamit ng sigarilyo kasama na dito ang di maayos na pangangalaga ng ngipin. Ang mga taong ito ay karaniwang nakakaranas ng Chronic tooth decay, cracked teeth, at gingivitis.11 Ipinaliwanag ni Dr. Scott Tomar, D.M.D., Dr.P.H. of the Division of Oral Health at the Centers for Disease Control and Prevention (CDC), “na ang pagsisigarilyo ang pinakamadaling iwasan na sanhi ng pagkakasakit sa ngipin. Na kung titigilan na ang pagsisigarilyo ay makatutulong upang mapababa ang posibilidad ng sakit sa ngipin, bagang at ngalangala”12 “Patunay na ang mga nagsisigarilyo, maging direkta man o gumagamit ng pipa ay mas mataas ang antas na magkasakit sa ngalangala at masira ang ngipin at bagang”, paliwanag ni Jasim Albandar, D.D.S. Ph.D., pangunahing researcher sa pagaaral at propesor ng ‘periodontology’ sa Unibersidad ng Templo, Paaralan ng Dentistry”. 13Gayundin ang mga nagisigarilyo ay may mas mataas na antas ang pagkawala ng buto sa ngalangala (alveolar bone), sabi ni Dr. Albandar na ang pagaaral ng kanyang grupo ay mababasa sa ‘Journal of Periodontology’.

Kabanata 3
Mga Pamamaraan Sa kabanata na ito makikita ang iba’t ibang paraan na ginamit ng mga mananaliksik upang maisakatuparan ang pag-aaral na ito. Ito ang kanilang nagsilbing gabay upang matapos ang pag-aaral na ito. Makikita rito ang iba’t ibang istratehiya na ginawa sa pag aaral na ito. Kasama na dito ang pag gamit ng mga instrumento tulad ng talatanungan, kompyuter at selpon. At ang paggamit ng teknik na “skip counting”.
Mga pamamaraan Ang pamamaraan na gagamitin ng mga mananaliksik dito sa pag-aaral na ito ay ang deskriptibo at ang analitikal. Napili ito ng mananaliksik dahil sa malaking maitutulong nito. Una ang deskriptibo dahil dito mas maiintindihan kung ano ang mga sakit ang makukuha sa paninigarilyo. Mas mai papaliwanag ang mga sakit na ito sa tulong ng paglalarawan. Analitikal naman para sa mga datus sa mga taong naninigarilyo. Pag tigin kung positibo sila sa mga sakit na makukuha sa paninigarilyo.
Mga teknik Ang mga mananalinsik ay magpapasagot ng isang tala-tanugan sa iba't ibang bayan sa Pasay at Pasig. Iinterbyuhin nila ang bawat respondente upang malaman nila ang kanilang saloobin. Oobserbahan din ng mananalinsik ang lugar tinitirhan at kinagagawian ng respondente. Kakausapin ng mga manaliksik kung maaring mainterbyu ang isang tao at mangangako na kanilang katauhan ay mapapangalagaan. Ang mga mananalinsik ay gagamit ng teknik na paglaktaw ng bilang upang mag karoon ng balid na bilang ng respondante. Gagamit ng laktawang pagbibilang ang mga mananaliksik sa pagpili ng respondente. Ang skip counting ay paglaktaw ng bilang sa pagkuha ng datos sa respondente. Kukuha ang mananaliksik ng respondente sa kada ika-apat nilang makikitang naninigarilyo upang malaman nila ang iba’t iba nilang pananaw nito sa paninigarilyo.
Mga kagamitan Upang makalikom ng makatotohanan at kapanipaniwalang inpormasyon, ang mga mananaliksik ay magsagawa ng sarbey o tala tanungan sa mga naninigarilyo. Magtitipon ang mga mananalinsik ng inpormasyon sa libro, magasin at ilang inpormasyon na galing sa internet. Naging moderno ang paraan ng pananaliksik sa mga inpormasyon sapagkat gumamit ang mga mananalinsik ng modernong teknolohiya tulad ng kompyuter, telepono at tala-tanungan. Ang kompyuter ay gagamitin sa pag lagay ng mga datus, ang selpon upang makapag bigay inpormasyon sa kapwa mananaliksik at talatanungan upang makakuha ng datus sa respondente.
Paraan ng Pananaliksik Ang paraan ng pagsasagawa ng pag-aaral ay hinggil sa pagkuha ng sarbey sa magiging respondente. Ang mga mananalinsik ay hihingi ng pahintulot at permit sa baranggay kung maari ba silang mangolekta ng datos sa mga naninirahan sa lugar na iyon. Iinterbyuhin at bibigyan ng mga mananalinsik ng mga talatanungan sa mga maninigarilyo sa Rizal at Pasay. Pagkatapos nila masagutan ito, ang magiging resulta ng kanilang mga sagot ay isa isang pag-aaralan ng mananaliksik upang matukoy kung ano nga ba ang nagiging sanhi ng paninigarilyo sa kalusugan ng ating ngipin at kung paano ito malulutusan.
KABANATA 4

Ang pag-aaral na ito ay nag pocus sa epekto ng paninigarilyo sa kalusugan ng ngipin at mga paraan upang maiwasan ito. Nalaman ng mga mananaliksik na ang paninigarilyo ay madaming naidudulot sa kalusugan oral. Ilan sa mga ito ang pag-itim ng gilagid, pag-dilaw ng ngipin, pagkakaroon ng singaw at mabagal na paggaling nito, at higit sa lahat oral kanser. Ang mga mananaliksik ay nagsagawa ng sarbey tungkol sa epekto nito sa mga tao. Sa sarbey na isinagawa nila nagpapatunaw doon na ang mga maninigarilyo ay may mas sensitibong ngipin kommpara sa mga taong hindi na ninigarilyo. Ang mga mananaliksik ay nagbigay ng mga paraan kung papaano maiiwasan ang paninigarilyo ilan sa mga ito ang paglayo sa mga taong may parehas na bisyo at ang pag babaling ng atensyon sa ibang bagay.
Bibliography/Apendix
1. (Estella Viscarra Avendaño, “Compendium of Oral Pathology”)
2. (The Manila Times)
3. Robin Cohen ng . Centers for Disease Control and prevention
4. Dr. Barry Haghes
5. Journal of the American dental association
6. Ellis Robert Mocklenberg at Cathy Backinger na pinagmagatan Dependence And Addictive Behaviors
7. University of Adelaide
8. Ipinaliwanag ni Dr. Scott Tomar, D.M.D., Dr.P.H. of the Division of Oral Health at the Centers for Disease Control and Prevention
9. Jasim Albandar, D.D.S. Ph.D., pangunahing researcher sa pagaaral at propesor ng ‘periodontology’ sa Unibersidad ng Templo, Paaralan ng Dentistry”.